Τη δύναμη της ύφανσης ως μέσο επικοινωνίας, αφήγησης και αντίστασης διερευνά η έκθεση με τίτλο «Repetitive Acts: Η δύναμη της υφαντικής και του υφάσματος στη σύγχρονη τέχνη» η οποία εγκαινιάζεται στις 6 Δεκεμβρίου στο Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας, Συνεργασία: Ίδρυμα Πιερίδη [ΝiMAC].
Από τα αρχαία περουβιανά υφάσματα μέχρι τα σύγχρονα αφγανικά «πολεμικά» χαλιά, τα υφάσματα λειτουργούν ως σιωπηλοί αλλά εύγλωττοι φορείς νοήματος και μνήμης. Η έκθεση, που επιμελείται η Έλενα Στυλιανού, φέρνει την παράδοση της υφαντικής στο παρόν, εξετάζοντας πώς σύγχρονοι καλλιτέχνες από την Κύπρο υπερβαίνουν τις παραδοσιακές της συνδέσεις με την οικιακότητα, μετατρέποντάς την σε χώρο πολιτικής, πολιτισμικής και προσωπικής έκφρασης.
Η διαδικασία της ύφανσης, τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα και η τελετουργική επανάληψη στη δημιουργία ενός υφαντού παρουσιάζονται ως εξίσου ουσιώδη στοιχεία.
Η έκθεση εστιάζει τόσο στις διαδικασίες όσο και στις σημασίες των σύγχρονων επανερμηνειών της υφαντικής, διερευνώντας τις πολιτικές, πολιτισμικές και μνημονικές διαστάσεις μιας τέχνης που έχει ιστορικά συνδεθεί με την υποτιμημένη οικιακή εργασία ή τη λαϊκή τέχνη. Μέσα από περίτεχνες τεχνικές και διαμεσικές πρακτικές (φωτογραφία, σχέδιο, ήχο, βίντεο και εγκαταστάσεις), οι καλλιτέχνες επανεφευρίσκουν τις παραδοσιακές τεχνικές του κεντήματος, του πλεξίματος και της υφαντικής, καταλύοντας τα όρια μεταξύ παρελθόντος και παρόντος, γνωστού και άγνωστου, αναμενόμενου και απρόσμενου.

Τα έργα συχνά αμφισβητούν πατριαρχικές δομές, κανονιστικές τάσεις και σχέσεις εξουσίας. Εναλλακτικά υλικά, όπως φωτεινά νήματα νέον, ανθεκτικές ίνες βασάλτη, σύρμα και γυαλί, μεταφέρουν αφηγήσεις επιμονής, ανθεκτικότητας, εργασίας και των δεσμών μας με τη γη. Παράλληλα, εξετάζουν θέματα μνήμης, φύλου, ταυτότητας και ιστορικότητας.
Καλλιτέχνες: Βάσια Αδάμου- Βανέζη, Χασάν Ακσαϊγκίν, Θεόδουλος Γρηγορίου, Παναγιώτης Δουκανάρης, Μαρίνα Κασσιανίδου, Χρίστος Κυριακίδης, Κυριακή Κώστα, Τούλα Λιασή, Μαρία Λοϊζίδου, Ιωάννα Λουκά, Μαριάντρη, Αναστασία Μηνά, Θεόδουλος Πολυβίου, Έφη Σπύρου, Λευτέρης Τάπας.
Η ενότητα «Νήματα», μια σεμνή νύξη στα τελευταία δείγματα μιας μακρόχρονης τοπικής παράδοσης, τονίζει την παρουσία της υφαντικής στην καθημερινότητα. Με αντικείμενα, αρχειακό φωτογραφικό υλικό, έργα της Νίνας Ιακώβου, της Τούλας Λιάση και της Βάσιας Αδάμου-Βανέζη, καθώς και συνεντεύξεις με μελετητές της υφαντικής, η ενότητα υφαίνει τις μεταφορικές αλλά και κυριολεκτικές διασυνδέσεις της μακροχρόνιας αυτής τέχνης με τη σύγχρονη εικαστική πρακτική.

Η ενότητα συμπληρώνεται από έναν τοίχο-φόρο τιμής στις γυναίκες που διατήρησαν και συνέχισαν αυτή την παράδοση, ενώ ένα γλωσσάριο αποκαλύπτει την ευρύτητα της υφαντικής και των συναφών με αυτήν πρακτικών, καθώς και τις διαπολιτισμικές σχέσεις που την καθόρισαν στην Κύπρο.
Τελικά, η έκθεση «Repetitive Acts» καλεί το κοινό να αναστοχαστεί για την υφαντική και τα υφαντά, όχι ως στατικές, νεκρές παραδόσεις, αλλά ως κάτι δυναμικό και εξελισσόμενο. Προσφέρει νέες οπτικές για τη σύνδεση μας με την πολυεπίπεδη ιστορία της Κύπρου και τις σύγχρονες εικαστικές πρακτικές, υπενθυμίζοντας τη μεταμορφωτική και απελευθερωτική δύναμη αυτής της αρχαίας τέχνης, που παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη μέχρι σήμερα.
Η έκθεση και η παράσταση «Τάνισμα» χρηματοδοτούνται από το Τμήμα Σύγχρονου Πολιτισμού του Υφυπουργείου Πολιτισμού. Η ενότητα «Νήματα» πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη του Πολιτιστικού Κέντρου της Τράπεζας Κύπρου, της Κυπριακής Χειροτεχνίας, του People of Cyprus, και της Κυπριακής Βιβλιοθήκης. Το παράλληλο πρόγραμμα καθίσταται δυνατό χάρη στη γενναιόδωρη υποστήριξη της Κυπριακής Χειροτεχνίας.
Πού και πότε
- Λευκωσία, NiMAC (22797400). Εγκαίνια: Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου, 7.30μ.μ. Διάρκεια: μέχρι 26 Απριλίου Τετάρτη – Σάββατο 10π.μ.- 8μ.μ., Κυριακή 10π.μ.- 6μ.μ. Δευτέρα & Τρίτη κλειστά
Συντελεστές
Επιμέλεια: Δρ. Έλενα Στυλιανού
Ερευνητική Ομάδα:
- Δρ. Αντιγόνη Ηρακλείδου (Ανώτερη Ερευνήτρια, Κέντρο Αριστείας CYENS/ ΤΕΠΑΚ)
- Δρ. Δέσπω Πασιά (Επίτιμη Ανώτερη Ερευνήτρια, UCL – Institute of Education, Παν. Λονδίνου)
Διοργάνωση παράλληλου προγράμματος: Δαμιανός Ζισήμου
Παράλληλο πρόγραμμα
Performance | Τάνισμα
Από τους Selas Dance Company: Μαρία Καμπέρη & Δημήτρη Γιασεμίδη
Παρασκευή 13 και Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 2024 | 19:00
Ξεναγήσεις από την επιμελήτρια
Τετάρτη | 18:00
22 Ιανουαρίου 2025 | ελληνικά
5 Μαρτίου 2025 | Αγγλικά
Για κρατήσεις 22797400, Δευτέρα – Παρασκευή 8:30 – 15:00
Εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά 4 – 7 χρονών
Σχεδιασμένα από την μουσειοπαιδαγωγό Έλενα Παναγιώτου
Σάββατο | 10:30 – 12:00 | Κόστος €10
28 Δεκεμβρίου 2024
25 Ιανουαρίου | 22 Φεβρουαρίου | 15 Μαρτίου | 12 Απριλίου 2025
Για κρατήσεις 22797400, Δευτέρα – Παρασκευή 8:30 – 15:00
Εργαστήρια υφαντικής για ενήλικες
Οργάνωση από την Κυπριακή Χειροτεχνία
Θα ανακοινωθεί σε μεταγενέστερη ημερομηνία
Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης | Weaving Reinvented
Θα ανακοινωθεί σε μεταγενέστερη ημερομηνία