Το έργο του βετεράνου Τσέχου animator, σκηνοθέτη και συγγραφέα Γιαν Σβανκμάγερ και της Κύπριας συγγραφέως Μαρίας Α. Ιωάννου θα βρεθεί στο επίκεντρο εκδήλωσης με τίτλο «Μεταφορά και Αφήγηση» που φιλοξενεί την Παρασκευή 2 Μαΐου το NeMe Arts Centre.

Η μεταφορά αποτελεί κυρίαρχο εργαλείο αφήγησης στα έργα της συγγραφέως Μαρίας Α. Ιωάννου και του Γιαν Σβανκμάγερ.

Την εκδήλωση διοργανώνουν το Lab for Animation Research του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, το Βιβλιοτρόπιο και το NeMe. Ο πανεπιστημιακός, ψηφιακός καλλιτέχνης Χρίστος Παναγιώτου και ο πανεπιστημιακός, animator Νίκος Σύννος συζητούν με τη Μαρία Α. Ιωάννου για τη λειτουργία της μεταφοράς στο έργο της, όπως και στο έργο του Σβανκμάγερ.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα προβληθεί η ταινία του Γιαν Σβανκμάγερ «Το κελάρι» και η Μαρία Α. Ιωάννου θα διαβάσει τα διηγήματα «Σελοφάν» («Η γιγαντιαία πτώση μιας βλεφαρίδας», εκδ. Γαβριηλίδης, 2011) και «Θέλω να πάω έσσω μου» («Οι ενδιάμεσοι», εκδ. Νεφέλη, 2022).

Η ιδιότητα της μεταφοράς, να ξεφεύγει από τα σταθερά και άκαμπτα νοήματα μέσω της αμφισημίας, παρέχει τη δυνατότητα πρόσβασης σε εναλλακτικές οπτικές ή αφηγήσεις της πραγματικότητας (φυσικής, ψυχολογικής, κοινωνικής κ.λπ.). Συχνά, η μεταφορά διανοίγει ένα χώρο στο «ενδιάμεσο» μεταξύ ψυχολογικής και φυσικής πραγματικότητας αφού έννοιες που χρησιμοποιούνται για να ορίσουν αντικείμενα στον φυσικό χώρο χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα ως ιδιότητες ψυχολογικών καταστάσεων.

Όπως σημειώνει ο Χρίστος Παναγιώτου, μπορούμε να περιγράψουμε τη μεταφορά ως μια σκόπιμη «παρερμηνεία» ή «ασάφεια», η οποία απελευθερώνει το νόημα από το σαφώς καθορισμένο του περιεχόμενο και του επιτρέπει να ταλαντεύεται μεταξύ περισσότερων επιπέδων ερμηνείας. Στο διήγημα «Σελοφάν», ένα κοστούμι μέσα σε σελοφάν που μοιάζει με άντρα, αποκτά ζωή στην ιστορία ενός παιδιού που αρνείται την απώλεια του πατέρα του, ενώ στο διήγημα, «Θέλω να πάω έσσω μου» ένα σπίτι μετατρέπεται σε καθρέφτη των αναμνήσεων του χαρακτήρα που επιστρέφει στο εγκαταλελειμμένο σπίτι του μετά από χρόνια και απορροφάται από αυτές.

Με παρόμοιο τρόπο, στην περίπτωση της ταινίας με στοιχεία animation, «Στο κελάρι», τα αντικείμενα μοιάζουν -στο σκοτάδι του κελαριού- να εμψυχώνονται για να ενσαρκώσουν τους μεγαλύτερους φόβους ενός κοριτσιού που κατεβαίνει στο κελάρι για να πάρει πατάτες.

Έτσι, μέσω της μεταφορικής τους διάστασης, τα αντικείμενα ενσωματώνουν την υποσυνείδητη πτυχή των χαρακτήρων. Ζωντανεύουν και «επαναστατούν», για να φέρουν τους χαρακτήρες των ιστοριών των δύο δημιουργών αντιμέτωπους με τον σκοτεινό εαυτό τους.

Πού και πότε

  • Λεμεσός, NeMe Arts Centre, Παρασκευή 2 Μαΐου, 7μ.μ. Κρατήσεις θέσεων: 99667599