Γράφαμε σε αυτή τη στήλη, 24 Φεβρουαρίου 2022, ότι από τη στιγμή που η πολιτική μας στρέφεται στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και καταθέτουμε στο τραπέζι προτάσεις ΜΟΕ, «αργά ή γρήγορα θα αρπάξουν και οι άλλοι την ευκαιρία να βάλουν στο τραπέζι τις δικές τους προτάσεις». Κι αυτό «στρώνει το έδαφος στους ξένους να ασχολούνται με αυτό αντί με την κατοχή», όπως κάνουν συστηματικά πλέον οι αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και της ΕΕ.
Τελικά, δεν έγινε μόνο αυτό που αναμενόταν. Διότι, όντως ήρθε και η άλλη πλευρά με δικές της προτάσεις ΜΟΕ, το περιεχόμενο των οποίων ήταν γύρω από τις διευθετήσεις μεταξύ δύο κρατιδίων. Και τι λέει τώρα ο έφεδρος υπουργός Εξωτερικών; Το είπε προχτές στη μεσημεριανή εκπομπή του Σίγμα.
Η τουρκική πλευρά δεν ενδιαφέρεται για το περιεχόμενο των ΜΟΕ, των δικών μας, και «έχουν υποβάλει δικές τους αντιπροτάσεις». Αλλά, λέει, «εμείς δεν κάναμε ό,τι έκαναν εκείνοι. Δεν έχουμε απορρίψει τις δικές τους προτάσεις. Έχουμε πει ότι είμαστε έτοιμοι στο επίπεδο των διαπραγματευτών να ξεκινήσουμε να συζητούμε με βάση και τις δύο προτάσεις».
Δηλαδή, τι δεχόμαστε προς συζήτηση από τις δικές τους προτάσεις; Και μάλιστα, γνωρίζοντας μετά τόσα χρόνια εμπειρίας ότι από τη στιγμή που αποδέχεσαι να τεθεί προς διαπραγμάτευση το ελάχιστο των τουρκικών αξιώσεων, τελικά προσφέρεις το μέγιστο και χωρίς να έχει τέλος. Τι είναι, λοιπόν, προς διαπραγμάτευση; Η σύσταση κοινής επιτροπής υδρογονανθράκων η οποία θα συζητά με τις εταιρείες, θα έχει εξουσίες αδειοδότησης και διαμοιρασμού των εσόδων.
Αυτό ήταν το πρώτο ΜΟΕ που κατέθεσε ο Τατάρ. Ή το δεύτερο; Ηλεκτρική διασύνδεση του νησιού με την Τουρκία και κατ’ επέκταση με την ΕΕ. Ή τα άλλα: Κοινή Επιτροπή με εκπροσώπους και από τις δύο πλευρές που να μεγιστοποιεί τη χρήση της ηλιακής ενέργειας. Σύσταση κοινής Επιτροπής στην οποία να συμμετέχουν εξουσιοδοτημένοι εκπρόσωποι των πλευρών που να εξετάσουν τρόπους αξιοποίησης των υδάτινων πόρων και μέσω της οποίας θα μπορεί να γίνεται αξιοποίηση και του αγωγού μεταφοράς νερού από την Τουρκία.
Όλες οι προτάσεις ΜΟΕ του κατοχικού καθεστώτος, τόσο σε ουσία, όσο και σε τύπους, στοχεύουν στην αναγνώριση κυριαρχίας της «τδβκ». Αλλά και στην εξάρτηση όλης της Κύπρου από την Τουρκία σε ηλεκτρισμό και νερό. Με λίγα λόγια, κάναμε εμείς προτάσεις για δήθεν οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των κοινοτήτων, τις απορρίπτουν και κάνουν αντιπροτάσεις για να δέσουν όλη την Κύπρο στο τουρκικό άρμα μια και καλή. Kαι ο υπουργός Εξωτερικών δηλώνει ότι είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε να συζητούμε με βάση και τις δύο προτάσεις. Τι θα συζητήσουμε, ξαναρωτώ. Αν θα διαπραγματεύεται και θα δίνει άδειες στις εταιρείες υδρογονανθράκων μια επιτροπή των δυο κρατιδίων και όχι η Κυπριακή Δημοκρατία; Ή αν θα δέσουμε την Κύπρο πάνω στα ηλεκτρικά καλώδια της Τουρκίας;
Αυτό, όμως, που ξεσκεπάζει την κουτουρού πολιτική μας, είναι αυτό που αφορά την πρόταση για κοινή επιτροπή διαχείρισης των υδρογονανθράκων. Δεν το απορρίπτουμε, είμαστε έτοιμοι να το συζητήσουμε; Και τότε γιατί απορρίψαμε το 2019 την ίδια πρόταση που ήρθε από τον Μουσταφά Ακιντζί; Στις 14 Ιουλίου 2019, ο επικεφαλής του Γραφείου του Ειδικού Αντιπροσώπου του ΓΓ των ΗΕ στην Κύπρο Sergiy Illarionov, επέδωσε την πρόταση που υπέβαλε προς τον ΓΓ των ΗΕ ο Μουσταφά Ακιντζί, σε σχέση με τη συνδιαχείριση των φυσικών πόρων στην ΑΟΖ.
Ο Νίκος Αναστασιάδης, στις 16 Ιουλίου, συγκάλεσε Συμβούλιο Αρχηγών (έγινε στο κτήριο της Επαρχιακής Διοίκησης Λεμεσού) και αποφάσισαν όλοι μαζί οι αρχηγοί μας, ομόφωνα: «Η πρόταση δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή, καθώς αποπροσανατολίζει από την ουσία του προβλήματος του Κυπριακού και την ανάγκη άμεσης επανέναρξης ουσιαστικών διαπραγματεύσεων…». Τώρα, δεν αποπροσανατολίζει; Είναι στο τραπέζι προς συζήτηση; Πάντως, η ίδια πρόταση για συνδιαχείριση στην ΑΟΖ είχε κατατεθεί και από τον Ντερβίς Έρογλου το 2011 και τότε απορρίφθηκε από τον Δημήτρη Χριστόφια…