Τόπος αστρονομικής έρευνας αναμένεται να καταστεί η περιοχή Τροόδους, αφού απομένει μόνο ένα μικρό βήμα πριν την επίσημη ανακοίνωση για τη δημιουργία του Αστεροσκοπείου Τροόδους στην κοινότητα Αγρίδια της επαρχίας Λεμεσού.
Είναι θέμα μερικών εβδομάδων να ολοκληρωθεί η αδειοδότηση του έργου, το οποίο θα αποτελέσει ένα πολύ σημαντικό πόλο έλξης για το Τρόοδος, αλλά και για την Κύπρο. Άλλωστε, δεν είναι και λίγο πράγμα επισκέπτες να έχουν τη δυνατότητα να πληροφορηθούν για τα τελευταία επιτεύγματα στην αστροφυσική και κυρίως να παρατηρήσουν ουράνια σώματα από το τηλεσκόπιο που θα στηθεί στα βουνά της Πιτσιλιάς.
Το σχέδια για το Αστεροσκοπείο Τροόδους είναι ολοκληρωμένα και στην απεικόνισή τους θυμίζουν διαστημόπλοιο από τη σειρά επιστημονικής φαντασίας Star Wars.
Το ύψωμα πάνω από το χωριό Αγρίδια που επιλέγηκε για την ανέγερση του Αστεροσκοπείου Τροόδους, ευνοεί αυτό το σχεδιασμό. Ένα… μακρόστενο διαστημόπλοιο προσγειώνεται στο Τρόοδος! Το έργο θα έχει πέρα από το μεγάλο τηλεσκόπιο, χώρους καφετέριας, αίθουσα προβολών και πλατφόρμα φιλοξενίας όσων ερασιτεχνών επιθυμούν να μεταφέρουν εκεί τα τηλεσκόπιά τους για παρατηρήσεις ομάδων και φίλων της Αστρονομίας.
Το όλο έργο υποστηρίζεται από την Αναπτυξιακή Εταιρεία Τροόδους, η οποία θα αναλάβει στην ουσία και το έργο της προβολής και της προώθησής του σε όλη την Κύπρο κι όχι μόνο. Στην πραγματικότητα το αναγνωρισμένο από την ΟΥΝΕΣΚΟ ως διεθνές Γεωπάρκο Τροόδους, αποκτά ένα περιζήτητο από χιλιάδες φίλους της Αστρονομίας εργαλείο το οποίο θα συνδυαστεί με πολλές άλλες δραστηριότητες.
Οι περισσότερες κοινότητες στην περιοχή Τροόδους βλέπουν με ενθουσιασμό τη δημιουργία του Αστεροσκοπείου Τροόδους, γιατί είναι ένα έργο το οποίο θα αυξήσει σίγουρα τον εσωτερικό τουρισμό, θα βοηθήσει στη δημιουργία κι άλλων υποδομών φιλοξενίας, όπως ο αστροτουρισμός, ένα νέο είδος τουρισμού το οποίο κάνει θραύση στη Χιλή και η ομάδα που ασχολείται με το Αστεροσκοπείο Τροόδους έχει ήδη έτοιμη πρόταση στο Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο που ο ΚΟΤ συμμετέχει στην καινοτόμο αυτή πρόταση. Το υπουργείο Παιδείας στηρίζει το όλο έργο, το οποίο θα δώσει την δυνατότητα σε δεκάδες χιλιάδες μαθητές και στα σχολεία τους για εκπαιδευτικές εκδρομές στο αστεροσκοπείο.
Για το έργο έχει επιδείξει προσωπικό ενδιαφέρον ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, ο όποιος έγινε δέκτης της πρότασης το καλοκαίρι του 2015 στο Σικάγο, από τον διάσημο πυρηνικό αστροφυσικό της NASA Θανάση Οικονόμου. Ο κ. Οικονόμου επισκέφθηκε μετά από την πρώτη επαφή τρεις φορές την Κύπρο, όπου συναντήθηκε με τους αρμόδιους υπουργούς Μεταφορών Μάριο Δημητριάδη και Παιδείας Κώστα Καδή.
Ιδανική η γεωγραφική μας θέση
Η πρόταση που κατατέθηκε αφορά τη δημιουργία ενός εκπαιδευτικού και δημοτικού αστεροσκοπείου ικανού να εξελιχθεί και σε ερευνητικό. Το έργο στο Τρόοδος θα συγχρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκά κονδύλια μαζί με την Σητεία Κρήτης για τη δημιουργία εκεί ενός πλανηταρίου. Όλο το έργο αναμένεται να κοστίσει €3 εκατ.
Η Κύπρος, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, θεωρείται σε παγκόσμια κλίμακα από τους καλύτερους φυσικούς χώρους παρατήρησης του έναστρου ουρανού. Στις ΗΠΑ οι αρμόδιοι με το θέμα επιστήμονες, θεωρούν πως η περιοχή της ανατολικής Μεσογείου με τους εννέα μήνες ηλιοφάνειας, αγγίζει σχεδόν το 80% της ιδανικής ατμοσφαιρικής κατάστασης που επιτρέπει την αστρονομική παρατήρηση, από τα πιο απλά έως και τα πιο εξειδικευμένα τηλεσκόπια.
Το Αστεροσκοπείο Τροόδους θα προσφέρει πολλαπλά οφέλη στην Κύπρο. Δεν υπάρχει ούτε μια ευρωπαϊκή χώρα που να μην διατηρεί αστρονομικά παρατηρητήρια, ακόμα κι αυτές που δεν ευνοούνται από τη γεωγραφία και τις καιρικές συνθήκες.
Ο αστρονομικός τουρισμός προσελκύει όλες τις ηλικίες, ανεξάρτητους ταξιδιώτες, οικογένειες, ερασιτέχνες και επαγγελματίες αστρονόμους και το συγκεκριμένο είδος διακοπών θα εξακολουθήσει να μεγαλώνει, παράλληλα με την αυξανόμενη αστικοποίηση και τη ζήτηση για προορισμούς με περιοχές κατάλληλες για παρατήρηση καθαρών, έναστρων ουρανών.
Τα οφέλη από τον αστρονομικό τουρισμό είναι πολλαπλά:
>> Βάζει την Κύπρο στον παγκόσμιο χάρτη ως επιστημονικό και εκπαιδευτικό κέντρο, κάτι που το επιβεβαιώνει η πρόταση επιστημόνων της NASA.
>> Γίνεται πόλος έλξης για τα σχολεία με εκπαιδευτικό – ψυχαγωγικό περιεχόμενο.
>> Εμπλουτίζει το Γεωπάρκο Τροόδους με δραστηριότητες που καλύπτουν όλο το 24ώρο.
Στην προετοιμασία και ολοκλήρωση της πρότασης έχουν βοηθήσει: Τα υπουργεία Μεταφορών και Παιδείας, η Αναπτυξιακή Εταιρεία Τροόδους, το Πανεπιστήμιο του Σικάγου, το Τμήμα Δασών, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, η Κοινότητα Αγριδιών, ο Κυπριακός Οργανισμός Αστρονομίας, το Science & Space cafe, τo Πλανητάριο Θεσσαλονίκης και ομάδα αρχιτεκτόνων και μηχανικών.
Μήνυμα από το Σικάγο
«Αγαπητοί φίλοι στην Κύπρο μας.
Με πολλή χαρά σας χαιρετώ από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Έχω ενημερωθεί πως απέμειναν λίγες εβδομάδες για να ανακοινωθεί και επίσημα η απόφαση για τη δημιουργία του Αστεροσκοπείου στο Τρόοδος.
Ελπίζω όλα να πάνε καλά μέχρι τέλους και να αρχίσουμε αμέσως δουλειά! Είμαι πάντα στο πλευρό σας για κάθε βοήθεια. Ελπίζω σύντομα να βρεθώ στο Τρόοδος μαζί σας για να βάλουμε το θεμέλιο λίθο.
* Θανάσης Οικονόμου, αστροφυσικός της NASA, Πανεπιστήμιο του Σικάγου, ΗΠΑ».
Κάθε ευρώ στην Αστρονομία επιστρέφει €9 στην οικονομία
Η αρχή έγινε μετά τη συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη στο Σικάγο με τους επιστήμονες της NASA. O αστροφυσικός Θανάσης Οικονόμου, ο οποίος χαρτογραφεί τώρα τον πλανήτη Άρη και ετοιμάζει αποστολή διαστημοπλοίου στην Αφροδίτη, έγραψε τον Αύγουστο του 2015 στον Πρόεδρο Αναστασιάδη:
Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας,
Είχα την τιμή να σας συναντήσω στο Σικάγο όταν πρόσφατα επισκεφθήκατε τις ΗΠΑ για να απευθυνθείτε στους Αμερικανούς επενδυτές να επενδύσουν στην Κύπρο. Δεν ήταν τότε η κατάλληλη στιγμή για λεπτομέρειες, αλλά είχα την τιμή να ενημερώσω τον κυβερνητικό σας εκπρόσωπο Νίκο Χριστοδουλίδη, για μια άλλη επένδυση στην Κύπρο και για τις μέχρι σήμερα ενέργειές μας αναφορικά με τη δημιουργία ενός Λαϊκού Εκπαιδευτικού Αστεροσκοπείου στο Τρόοδος.
Ομολογώ πως με εκπλήττει ευχάριστα η ταχύτητα της ομάδας που ανέλαβε να προχωρήσει το έργο και η στήριξη από μέρους σας. Σας ευχαριστώ για την προσοχή και το ενδιαφέρον σας. Το ίδιο ενδιαφέρον συνάντησα κι από τον αξιότιμο υπουργό Μεταφορών, Μάριο Δημητριάδη, όταν πρόσφατα τον επισκέφτηκα στην Κύπρο.
Επιτρέψτε μου να σας παραθέσω λίγα λόγια για τα οφέλη ενός αστεροσκοπείου στην Κύπρο. Σημειώνω πως οι οικονομολόγοι της Αμερικής υπολογίζουν πως το κάθε €1 που επενδύεται στο Διάστημα επιστρέφει €9 στην οικονομία κάθε χώρας που το επενδύει. Η γνώση είναι η βάση μιας εξελεγμένης κοινωνίας για την ανάπτυξή της. Χώρες που αμελούν την εξέλιξη είναι καταδικασμένες να γίνουν τριτοκοσμικές.
Η κάθε αναπτυγμένη κοινωνία κάνει τα πάντα να έλκει τη νέα γενιά από μικρή ηλικία να αγαπήσουν την επιστήμη και να γίνουν οι μελλοντικοί επιστήμονες που θα προσφέρουν πολλά στη χώρα τους. Ένα αστεροσκοπείο κάνει θαύματα στη διαμόρφωση της ψυχής ενός παιδιού. Τα άστρα, οι πλανήτες και όλα τα ουράνια σώματα γοητεύουν όλους τους νέους και έτσι αγαπούν την αστρονομία, την τεχνολογία και την επιστήμη. Όταν γίνει το αστεροσκοπείο, να είστε βέβαιος πως θα γεμίσει ο τόπος του από μαθητές που δεν θα χορταίνουν να βλέπουν τον ουρανό.
Στην Κύπρο, που ακόμη δεν είναι μέλος της ESA, δεν υπάρχει κάτι το παρόμοιο, και ένα εκπαιδευτικό αστεροσκοπείο είναι το πιο κατάλληλο μέσο να καλύψει αυτή την ανάγκη. Το αστεροσκοπείο επίσης θα μπορεί να είναι και η βάση για να καλύψει αργότερα και τις ανάγκες της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στον τομέα του διαστήματος που σίγουρα, γρήγορα ή αργά η Κύπρος θα χρειασθεί.