Μέσα σε φάκελους με παραλήπτες τον ΓΓ του ΟΗΕ, τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τοποθετεί ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τα πρακτικά της 6ης Ιουλίου. Το μήνυμα του Αντόνιο Γκουτέρες προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, μέσω του πρέσβη της Κύπρου στον ΟΗΕ, αποδείχθηκε καταλυτικής σημασίας, αφού άλλαξαν τα δεδομένα όπως είχαν διαμορφωθεί τις προηγούμενες ημέρες.
Έτσι ο ΠτΔ αποφάσισε να μην δώσει στη δημοσιότητα τα πρακτικά της συνάντησης της 6ης Ιουλίου στο Κραν Μοντάνα, όπως ο ίδιος ο Νίκος Αναστασιάδης είχε εξαγγείλει αντιδρώντας έντονα σε αναφορές του Έσπεν Μπαρθ Άιντε. Φαίνεται πως πέραν της έκκλησης του ΓΓ του ΟΗΕ ρόλο φαίνεται να έχει παίξει το γεγονός ότι εντός των ημερών ο κ. Άιντε θα καταθέσει την έκθεσή του προς τον ΓΓ ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας και με την αποστολή των πρακτικών θα μπορούν να σχηματίσουν όλοι μια πιο σαφή εικόνα για τα γεγονότα σε περίπτωση που δεν αναφερθούν από τον Νορβηγό. Από την άλλη, λήφθηκε υπόψη το γεγονός ότι ο κ. Άιντε αποχωρεί οριστικά από τη θέση του. Θα επιστρέψει την ερχόμενη εβδομάδα όπως ανακοίνωσε, προκειμένου να αποχαιρετήσει τις δύο πλευρές.
Στη δήλωσή του χθες ο Πρόεδρος Αναστασιάδης κατέγραψε τις απαντήσεις που του έδωσε ο κ. Άιντε κατά την τελευταία τους συνάντηση στο Προεδρικό. Μέσα από το κείμενο του ΠτΔ φαίνεται ο κ. Άιντε να δικαιώνει τον κ. Αναστασιάδη στο θέμα της τουρκικής στάσης στο Κραν Μοντάνα.
Το πλήρες κείμενο της δήλωσης του Προέδρου Αναστασιάδη έχει ως εξής:
«Ανταποκρινόμενος σε έκκληση του ΓΓ των ΗΕ, του οποίου την εποικοδομητική προσέγγιση στο Κυπριακό εκτιμώ βαθύτατα, και σεβόμενος τα διπλωματικά θέσμια, αποφάσισα όπως στο παρόν στάδιο, αντί να προχωρήσω σε δημοσιοποίηση μέρους των διαμειφθέντων στο δείπνο της 6ης Ιουλίου στο Kραν Μοντάνα, να γνωστοποιήσω τα πρακτικά προς όλα τα Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας όπως επίσης και στον Πρόεδρο του Σώματος, με κοινοποίηση στον ΓΓ των ΗΕ και τους Προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ταυτόχρονα, έχω αποφασίσει τη σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου την 1η Αυγούστου, για συζήτηση της διαμορφωθείσας κατάστασης και ενημέρωση για τις πρόσφατες εξελίξεις.
Παρά ταύτα επιθυμώ να τονίσω ότι οι συνεχιζόμενες δημόσιες επιλεκτικές αναφορές του κ. Άιντε είναι σε πλήρη αντίθεση με τις κατ’ ιδίαν επεξηγήσεις που έδωσε κατά την πρόσφατη συνάντησή μας στις 24 Ιουλίου.
Σημειώνω ότι όλες οι απαντήσεις του κ. Άιντε συμφωνούσαν με τα όσα κατεγράφησαν εκείνο το βράδυ για τις θέσεις της τουρκικής πλευράς και την ευθύνη για την τελική εξέλιξη της συζήτησης, καθώς και με τα λεπτομερή πρακτικά που τηρούσε ο Διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς Πρέσβης κ. Ανδρέας Μαυρογιάννης.
Μάλιστα στην εν λόγω συνάντηση ο κ. Άιντε όχι μόνο συνεχάρη την ελληνοκυπριακή πλευρά για το γεγονός ότι στο Kραν Μοντάνα ήταν η μόνη που κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις εντός του πλαισίου του ΓΓ των ΗΕ, αλλά επεσήμανε την ίδια στιγμή ότι ουδεμίας ανταπόκρισης, είτε γραπτώς είτε προφορικώς, έτυχαν από τουρκικής πλευράς οι προτάσεις.
Στην εν λόγω συνάντηση κάλεσα τον κ. Άιντε να επανορθώσει δημόσια και να προβεί σε διορθωτικές δηλώσεις αποκαθιστώντας τα πραγματικά γεγονότα προς τερματισμό της παραπλάνησης που δια ψιθύρων άφηνε να εννοηθούν.
Του είχα ακόμα επισημάνει ότι είναι ο μόνος, ο οποίος με τις δηλώσεις του διαψεύδει τα όσα ο κ. Τσαβούσογλου διακήρυττε, είτε προ της 6ης Ιουλίου όταν δήλωνε ότι ‘’οι Ελληνοκύπριοι πρέπει να ξυπνήσουν από το όνειρο περί τερματισμού των Εγγυήσεων και των παρεμβατικών δικαιωμάτων’’ είτε μετά την 6η Ιουλίου όταν δήλωνε ότι ‘’η πρόταση περί τερματισμού της Συνθήκης Εγγυήσεων και των παρεμβατικών δικαιωμάτων είναι μια ανόητη πρόταση που δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτή’’.
Ενδεικτικά μόνο, αναφέρω σε σχέση με τα διαμειφθέντα στη συνάντησή μας τις 24ης Ιουλίου:
1. Σε ερώτησή μου προς τον κ. Άιντε κατά πόσο οι προτάσεις που υπέβαλα στις 5 Ιουλίου ήταν μέσα στο πλαίσιο του ΓΓ, αν αντιμετώπιζαν τις ανησυχίες των Τουρκοκυπρίων και αν θα έπρεπε να υπάρξει ανταπόκριση από τουρκικής πλευράς, ο Ειδικός Σύμβουλος μου απάντησε ότι έχω απόλυτο δίκαιο και το τι περιγράφω είναι απόλυτα αληθές.
2. Σε ερώτησή μου κατά πόσο η τελική τουρκική θέση στο δείπνο ήταν η μετονομασία της Συνθήκης Εγγύησης σε Συνθήκη Εφαρμογής καθώς επίσης μόνιμη παρουσία στο νησί με στρατιωτική βάση, ο κ. Άιντε μου απάντησε ότι είναι σωστή η αντίληψή μου, σημειώνοντας ότι οι Τούρκοι επιθυμούν να διατηρήσουν την παρουσία τους στο νησί για ευρύτερους γεωπολιτικούς λόγους.
3. Σε ερώτηση εάν ο ΓΓ του ΟΗΕ, μετά την παρέμβαση του Τούρκου ΥΠΕΞ στο δείπνο, ανέφερε ότι δεν αντιλήφθηκε ορθώς την τουρκική θέση στο Κεφάλαιο της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων, ο κ. Άιντε απάντησε καταφατικά.
4. Στην αναφορά μου ότι ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, κατά τη διάρκεια του δείπνου της 6ης Ιουλίου, εξέφρασε τη θέση ότι η Συνθήκη Εγγύησης και το δικαίωμα επέμβασης θα πρέπει να παραμείνουν για 15 χρόνια με ρήτρα επανεξέτασης, ο κ. Άιντε απάντησε ότι αυτό ισχύει και καταγράφεται και στα πρακτικά των Ηνωμένων Εθνών.
Τέλος, θέλω να επαναλάβω την πρόκληση-πρόσκληση προς την τουρκική κυβέρνηση να επιβεβαιώσει αν τα όσα ο κ. Άιντε ισχυρίζεται είναι αληθή και αν αναλόγως πράξει δηλώνω απερίφραστα ότι είμαι έτοιμος να συνεχίσω τις προσπάθειες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όπως είχα αναφέρει και στη συνέντευξη Τύπου στις 10 Ιουλίου».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Οι σημειώσεις Μαυρογιάννη
Το πρακτικό το οποίο θα σταλεί στη Νέα Υόρκη και τις Βρυξέλλες είναι τα όσα κατέγραψε -με κάθε λεπτομέρεια- ο Ανδρέας Μαυρογιάννης ο οποίος συνόδεψε τον ΠτΔ στο δείπνο της 6ης Ιουλίου. Ο κ. Μαυρογιάννης ανέφερε ότι η πρόταση της ελληνοκυπριακής πλευράς κατατέθηκε από το προηγούμενο βράδυ και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ήταν «ανοικτό χαρτί». Εκείνο που έμενε να διευκρινιστεί, είπε, ήταν οι θέσεις της τουρκικής πλευράς. Επίσης, σημείωσε ότι ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου διέδιδε συνεχώς ότι υπέβαλε προτάσεις και ότι η τουρκική πλευρά είναι ένα βήμα μπροστά. Ωστόσο, πρόσθεσε, «η κάθαρση ήρθε στο δεύτερο μέρος του δείπνου, όταν τόνισε (σ.σ. ο Τσαβούσογλου) πως οι θέσεις του δεν αλλάζουν και ότι παραμένουν η Συνθήκη Εγγυήσεως και το επεμβατικό δικαίωμα».
Ο Άιντε επιστρέφει για τους αποχαιρετισμούς
Μετά τα όσα είχαν προηγηθεί ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε εξέδωσε χθες ανακοίνωση για τις εξελίξεις στο Κυπριακό, η οποία είναι προσεκτικά διατυπωμένη. Ο κ. Άιντε ανακοίνωσε ότι θα επιστρέψει την ερχόμενη εβδομάδα για να συνεχίσει τις διαβουλεύσεις του, πλην όμως οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι θα έχει αποχαιρετιστήριες συναντήσεις με όλους τους εμπλεκόμενους.
Στην ανακοίνωσή του ο κ. Άιντε ανέφερε πως «κατά τις επαφές μου με τους ηγέτες στην Κύπρο αυτή τη βδομάδα, μοιράστηκα τα αποτελέσματα των επαφών μου στη Νέα Υόρκη και άκουσα τους δικούς τους προβληματισμούς για το αποτέλεσμα στο Κραν Μοντάνα. Επιπρόσθετα, είχα συζητήσεις με άλλους σημαντικούς παράγοντες, περιλαμβανομένης της διπλωματικής κοινότητας στη Λευκωσία και τους αντιπροσώπους της ΕΕ, καθώς και με διεθνή οικονομικά ιδρύματα που στηρίζουν τη διαδικασία».
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ, στο Κραν Μοντάνα υπήρξαν εκείνα τα κύρια στοιχεία που είναι αναγκαία για τη λύση και τα οποία -όπως σημειώνει χαρακτηριστικά- «αναδείχθηκαν σε μια ατμόσφαιρα που χαρακτηριζόταν από προκλήσεις και ένταση». Ο κ. Άιντε σημείωσε ότι θα πάρει χρόνο για να αξιολογηθούν όλες οι διαστάσεις της Διάσκεψης στο Κραν Μοντάνα. Επίσης, προσθέτει, χρόνο θα πάρει να αξιολογηθούν και οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες που παρουσιάστηκαν καθώς και το περιεχόμενο των συζητήσεων μεταξύ των συμμετασχόντων.
