Ποινικό αδίκημα αυστηρής ευθύνης δημιουργείται για ενέργειες που προκαλούν πυρκαγιές, όπως καψάλισμα, χρήση μηχανημάτων που εκπέμπουν σπινθήρες και ελαττωματικού οχήματος από το οποίο μπορεί να προκληθεί πυρκαγιά.
Παράλληλα επιχειρείται εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου με στόχο την αποτροπή πυρκαγιών εν τη γενέσει τους. Ο εκσυγχρονισμός όλων των νομοθεσιών θα γίνει στη βάση του περί Δασών νόμος που είναι ο πιο πρόσφατος και θεωρείται ότι οι ποινές που προβλέπει είναι αυστηρές. Σύμφωνα με τις εισηγήσεις της Ομάδας Εργασίας στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι από τα υπουργεία Γεωργίας, Εσωτερικών και Δικαιοσύνης, οι ποινές θα είναι ανάλογα με τη ζημιά που θα προκληθεί ή την πρόθεση αυτού που εσκεμμένα ή από αμέλεια προκαλεί φωτιά.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σε ανθρώπινες δραστηριότητες οφείλονται 9 στις 10 πυρκαγιές
Ο «Φ» εξασφάλισε τις εισηγήσεις της Ομάδας Εργασίας που συστάθηκε για να μελετήσει όλες τις νομοθεσίες και τις έχει υποβάλει στη διϋπουργική Επιτροπή. Σύμφωνα με την Ομάδα Εργασίας, η όλη προσπάθεια σχετίζεται με την αναλογικότητα των ποινών, η οποία θα πρέπει να αυξάνεται αναλόγως του αποτελέσματος, δηλαδή εάν προκλήθηκε πυρκαγιά, ακόμη και εάν υπήρχε η σχετική άδεια, από αλόγιστη και αμελή πράξη πρέπει να φέρει αυστηρότερη ποινή.
ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ
> Για άναμμα τσιγάρου που μπορεί να μην προκαλέσει πυρκαγιά, να μειωθεί η ποινή από 10 σε 5 χρόνια φυλάκιση. Αν όμως προκληθεί πυρκαγιά, τότε πρέπει να είναι 10 χρόνια.
> Πρέπει να γίνει τροποποίηση του περί Δασών Νόμου, έτσι ώστε να γίνει διαχωρισμός των αδικημάτων διακινδύνευσης από τα αδικήματα με αποτέλεσμα, ως οι εισηγήσεις της Νομικής Υπηρεσίας. Θα επανακαθοριστούν οι ποινές για τα αδικήματα διακινδύνευσης και τα αδικήματα με αποτέλεσμα και θα εισαχθεί το αδίκημα της χρήσης εργαλείων που προκαλούν σπινθήρες χωρίς άδεια την αντιπυρική περίοδο (1 Μαΐου μέχρι 31 Οκτωβρίου). Παράβαση το άρθρου αυτού θα φέρει ποινή φυλάκισης 5 χρόνων ή €25.000 πρόστιμο.
> Να βελτιωθεί η υφιστάμενη διαδικασία εξώδικης ρύθμισης αδικημάτων (διαδικασία επίδοσης ειδοποίησης, το περιεχόμενο της, η περίοδος και ο τρόπος αποπληρωμής, διακανονισμός εξώδικου (δόσεις, παράταση στην αποπληρωμή).
> Αντικατάσταση του άρθρου 32 του Ποινικού Κώδικα, με το παράρτημα 7, το οποίο προβλέπει τις περιπτώσεις που το άναμμα φωτιάς επιτρέπεται με άδεια από τον Διευθυντή ή δασικό λειτουργό ή από εκδρομέα και αποκλειστικά για την παρασκευή φαγητού εντός επιτρεπόμενων χώρων ή από κάτοχο οικίας που βρίσκεται μέσα σε κρατικό δάσος. Οποιοδήποτε πρόσωπο ενεργεί κατά παράβαση της διάταξης αυτής, θα υπόκειται σε ποινή που δεν θα υπερβαίνει τα 5 έτη φυλάκιση ή €25.000 πρόστιμο. Σε άλλη περίπτωση που εγκαταλείπεται άσβεστη φωτιά ή απορρίπτεται σπίρτο ή τσιγάρο που δυνατό να προκαλέσει πυρκαγιά, η ποινή θα είναι 5 έτη ή €25.000 πρόστιμο.
> Να ποινικοποιηθεί η πλημμελής ή ελαττωματική λειτουργία οποιουδήποτε μηχανοκίνητου οχήματος που προκαλεί πυρκαγιά και η ποινή θα είναι 10 έτη ή €50.000 πρόστιμο.
> Οποιοδήποτε πρόσωπο προκαλεί πυρκαγιά σε δάσος ενεργώντας μετά από άδεια, αλλά λόγω αλόγιστης ή αμελούς ενέργειας ή παράλειψης να λάβει τις απαραίτητες προφυλάξεις, η ποινή φυλάκισης να ανέρχεται στα 10 χρόνια ή σε €50.000 πρόστιμο.
> Ποινικοποιείται η οποιαδήποτε πράξη η οποία έχει το αποτέλεσμα πρόκλησης πυρκαγιάς σε δάσος.
> Ως προς το εσκεμμένο μιας πράξης πρόκλησης φωτιάς στην ύπαιθρο, η Ομάδα έχει εντοπίσει ότι στο αδίκημα του εμπρησμού με βάση τις διατάξεις του άρθρου 315 του Ποινικού Κώδικα, δεν περιλαμβάνει το αδίκημα στην ύπαιθρο. Όσον αφορά το άρθρο 317, που αφορά φωτιά σε εσοδείες και φυτείες, δεν ποινικοποιείται η εσκεμμένη πρόκληση φωτιάς γενικά στην ύπαιθρο. Επομένως παρέχεται περιθώριο βελτίωσης του Ποινικού Κώδικα, σχετικά με την ύπαιθρο.
> Να αυξηθούν οι ποινές για ρίψη αποτσίγαρου, σπίρτου ή αναπτήρα, ασχέτως του αποτελέσματος και η ποινή φυλάκισης 2 ετών, ή €6.000, να αυξηθούν σε 5 χρόνια και σε €25.000, ούτως ώστε να συνάδουν με τον περί Δασών νόμο.
Η Ομάδα Εργασίας έχει διαπιστώσει ότι άλλα προβλέπονται στον περί Δήμων Νόμο και άλλα στον περί Κοινοτήτων. Συγκεκριμένα, ενώ στον περί Δήμων Νόμο, υπάρχει αδίκημα που ποινικοποιεί την καύση εντός οποιωνδήποτε δημοτικών ορίων διαφόρων υλικών, με πολύ χαμηλή ποινή, των €860 ή σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τους 3 μήνες, παρατηρείται εντούτοις, ότι δεν υπάρχει το ανάλογο αδίκημα στον περί Κοινοτήτων Νόμο. Συνεπώς, καθίσταται αναγκαίο όπως (α) αυξηθεί η ποινή στον περί Δήμων Νόμο και δημιουργηθεί και ανάλογο αδίκημα στον περί Κοινοτήτων Νόμο, έτσι ώστε να συνάδει με τις ποινές που προβλέπονται στον περί Δασών Νόμο και στον περί Προλήψεως Πυρκαγιών στην Ύπαιθρο Νόμο.
Η Ομάδα Εργασίας, θεωρεί όπως, στην περίπτωση που η Υπουργική Επιτροπή υιοθετήσει τις πιο πάνω εισηγήσεις, τότε πρέπει το κάθε υπουργείο να προβεί στις απαραίτητες τροποποιήσεις/εκσυχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου που εμπίπτει στην αρμοδιότητά τους, σε συνεργασία με την Επίτροπο Νομοθεσίας.
Η Νομική Υπηρεσία είδε το αλαλούμ στις ποινές
Οι τελικές εισηγήσεις της Ομάδας Εργασίας πρέπει να υποβληθούν μέχρι το τέλος του έτους ώστε τα τροποποιητικά νομοσχέδια να είναι έτοιμα περί τα τέλη Ιανουαρίου 2022, ανέφερε χθεσινή ανακοίνωση της Νομικής Υπηρεσίας μετά από σύσκεψη της διυπουργικής επιτροπής. Στόχος είναι όπως τα νομοσχέδια ψηφιστούν πριν την έναρξη της νέας αντιπυρικής περιόδου για το 2022.
Οι αλλαγές στους νόμους που αφορούν πυρκαγιές κρίθηκε επιβεβλημένη από τον Γενικό Εισαγγελέα Γιώργο Σαββίδη με αφορμή τη μεγάλη και καταστροφική πυρκαγιά στις επαρχίες Λεμεσού και Λάρνακας στις αρχές Ιουλίου 2021 και αφού η Νομική Υπηρεσία προέβη προηγουμένως σε διαπιστώσεις ότι τα αδικήματα που αφορούν σε εμπρησμό, άναμμα φωτιάς, πρόκληση πυρκαγιάς και άλλα συναφούς φύσεως αδικήματα βρίσκονται διάσπαρτα σε σειρά νομοθεσιών, με κάποιες από τις εν λόγω αξιόποινες συμπεριφορές να αλληλοκαλύπτονται, με διαφορετικές μάλιστα ποινές σε κάποιες περιπτώσεις. Της Ομάδας Εργασίας συνδράμει Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, ενώ τις εργασίες των Υπουργείων για την ετοιμασία των τροποποιητικών νομοσχεδίων συντονίζει η Επίτροπος Νομοθεσίας.
Πιο αυστηρές ποινές για φωτιά σε ύπαιθρο
Εισήγηση της Ομάδας Εργασίας, είναι όπως ο περί Προλήψεως Πυρκαγιών στην Ύπαιθρο Νόμος καταργηθεί και αντικατασταθεί με νέο κείμενο, που θα περιλαμβάνει εκσυγχρονισμένες διατάξεις, όχι μόνο ως προς τα ποινικά αδικήματα, αλλά και γενικά τον τρόπο λειτουργίας του σε σχέση με την αντιμετώπιση πυρκαγιών στην ύπαιθρο.
Επίσης, θεωρεί ότι οι ποινές που προβλέπονται στον περί Προλήψεως Πυρκαγιών στην Ύπαιθρο Νόμο, είναι ανεπαρκής. Γίνεται εισήγηση όπως στον περί Προλήψεως Πυρκαγιών στην Ύπαιθρο Νόμο, περιληφθούν τα πιο κάτω:
i. Αυστηροποίηση των ποινών έτσι ώστε να συνάδουν με αυτές που προβλέπονται στον περί Δασών Νόμο.
ii. Ποινικοποίηση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων που μπορεί να προκαλέσουν πυρκαγιά.
iii. Διαδικασία αδειοδότησης συγκεκριμένων δραστηριοτήτων που μπορεί να προκαλέσουν πυρκαγιά.
iv. Εξώδικη ρύθμιση για αδικήματα που δεν έχουν αποτέλεσμα την έκρηξη πυρκαγιάς.
v. Να έχει τη δυνατότητα το δικαστήριο πέραν της επιβολής ποινής να επιβάλει επιπρόσθετη χρηματική ποινή ίση με το χρηματικό ποσό που θα απαιτηθεί ή μπορεί να απαιτηθεί για την περιβαλλοντική ή άλλη αποκατάσταση της ζημιάς που προκλήθηκε από την πυρκαγιά.
