«Είναι πολύ εύκολο να στέκεσαι απέναντι και να πετροβολάς. Όλοι μπορούμε να το κάνουμε με απόλυτη ευκολία. Είναι διαφορετικό όμως να προσπαθείς να γυρίσεις τον κόσμο ανάποδα, να αλλάξεις τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε ένα σύστημα για δεκαετίες ολόκληρες και να βρίσκεις μπροστά σου όλα τα κατάλοιπα αυτών των δεκαετιών και να δέχεσαι και συνεχώς κριτική για τα όσα κάνεις ή για τα όσα παλεύεις για να πετύχουν». Με αυτή την τοποθέτηση, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΟΚΥπΥ Χαράλαμπος Χαριλάου, στη συνέντευξή του στον «Φ» στέλνει το δικό του μήνυμα, το οποίο όπως ο ίδιος λέει, αφορά κάθε ενδιαφερόμενο.
«Όσοι συχνά μας κατακρίνουν θα μπορούσαν, αν θέλουν, να προσφέρουν και αν αληθινά νοιάζονται για τα δημόσια νοσηλευτήρια, να έρθουν κοντά μας και να συνεργαστούν, να προσφέρουν τη βοήθειά τους και να συνεισφέρουν σε αυτή τη μεγάλη μεταρρύθμιση εποικοδομητικά. Είναι εύκολο να καταγγέλλεις κάποιον για αναλγησία, όταν εσύ ο ίδιος δεν του επιτρέπεις να ενεργήσει ελεύθερα, τη στιγμή που οι ενέργειές του, έστω κι αν ξέρεις ότι χρειάζεται να γίνουν για να βελτιωθεί μια κατάσταση, προσκρούουν στα δικά σου συμφέροντα και κεκτημένα. Και αυτό είναι ένα μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση και προς κάθε ενδιαφερόμενο», είπε ο εκπρόσωπος Τύπου του Οργανισμού.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στο μικροσκόπιο η «Όμικρον»-Βλέπει ΟΚΥπΥ-ΣΕΕ ο Υπουργός
Δίνει απαντήσεις τόσο σε θέματα που αφορούν τον τρόπο διαχείρισης των δημόσιων νοσοκομείων, όσο και σε ζητήματα που άπτονται του τρόπου λειτουργίας των κρατικών νοσηλευτηρίων. Εξηγεί τους λόγους για τους οποίους πολλές φορές ο ΟΚΥπΥ, αλλά και ο ίδιος ως εκπρόσωπος Τύπου του Οργανισμού, δεν μπορεί δημόσια να δώσει σαφείς απαντήσεις στις καταγγελίες πολιτών για τον τρόπο εξυπηρέτησής τους από τα κρατικά νοσοκομεία, και θέτει άπαντες προ των ευθυνών τους για τα όσα έγιναν ή δεν έγιναν μέχρι σήμερα στο πλαίσιο της προσπάθειας παραπέμποντας, μεταξύ άλλων, στην πανδημία: «Δεν μπορείς να αναλαμβάνεις εξ ολοκλήρου τη διαχείριση των ασθενών με κορωνοϊό, να κλείνεις στην ουσία Τμήματα και Κλινικές των Νοσηλευτηρίων, τα οποία δεν μπορούσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα να εξυπηρετήσουν άλλους ασθενείς και μετά να στήνεις τον ΟΚΥπΥ στον τοίχο και να του λες ότι δεν κατάφερε να λειτουργεί αυτόνομα ή δεν κατάφερε να καλύψει τις οικονομικές του υποχρεώσεις. Κάποια πράγματα πρέπει να τα λέμε με το όνομά τους. Η πανδημία, ναι, έχει καθυστερήσει κάπως τη διαδικασία για την αυτονόμηση των νοσοκομείων».
Από την άλλη, επεσήμανε, «ακόμα και μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο ΟΚΥπΥ έχει καταφέρει τον τελευταίο χρόνο να παρουσιάσει σημαντική βελτίωση στις οικονομικές του καταστάσεις και αυτό έχει αναγνωριστεί και από το υπουργείο Οικονομικών. Άρα, το να λέμε ότι τα οικονομικά του ΟΚΥπΥ οδηγούν τα νοσοκομεία σε κατάρρευση, δεν ευσταθεί και δεν είναι καθόλου δίκαιο. Να έχουμε πάντα υπόψη μας ότι, ένα μεγάλο μέρος των εξόδων του Οργανισμού, πέραν των 100 εκατ. ευρώ, αφορά Υπηρεσίες εκτός ΓεΣΥ και Υπηρεσίες Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος, οι οποίες αποτελούν υποχρέωση της Πολιτείας, όπως είναι το Νοσοκομείο Αθαλάσσας, οι υπηρεσίες στους θαλασσαιμικούς μας, οι υπηρεσίες και η λειτουργία Κέντρων Υγείας σε απομακρυσμένες περιοχές, η λειτουργία αγροτικών νοσοκομείων για να καλύπτονται οι ανάγκες των κατοίκων. Δεν μπορεί να μην παρέχονται υπηρεσίες από ένα Κέντρο Υγείας σε μια απομακρυσμένη κοινότητα επειδή δεν έχει τα αναμενόμενα εισοδήματα. Όλα αυτά θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να μην καταλογίζονται ως ελλείμματα στον Οργανισμό. Τέλος, να μην ξεχνάμε ότι στις αναπτυξιακές δαπάνες του ΟΚΥπΥ περιλαμβάνονται και όλες οι κυβερνητικές αποφάσεις για μεγάλα έργα υποδομών και αγορά ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, τα οποία εάν τα αφαιρέσεις, το λειτουργικό έλλειμμα περιορίζεται σε μερικά εκατομμύρια (περίπου 4 εκατ. ευρώ), τα οποία τα επόμενα χρόνια μπορούν να καλυφθούν».
Για το κατά πόσον ο ΟΚΥπΥ έχει καταφέρει να αυτονομηθεί, ο κ. Χαριλάου επεσήμανε ότι «έγιναν πολλά βήματα προς τα εμπρός, αλλά η πραγματική αυτονόμηση διέρχεται μέσα από διάφορα προβλήματα που προκύπτουν από τη σχετική νομοθεσία, αφού εκ των πραγμάτων, από τη στιγμή που ο Οργανισμός λειτουργεί με χιλιάδες αποσπασμένους δημόσιους υπαλλήλους οι οποίοι εργάζονται με βάση τους όρους και τους νόμους της δημόσιας υπηρεσίας, κάποια πράγματα δεν μπορούν να λειτουργήσουν διαφορετικά». Για παράδειγμα, είπε, «σύμφωνα με τη νομοθεσία, ο Οργανισμός δεν μπορεί να έχει καν τον πρώτο λόγο στις προαγωγές του προσωπικού, άρα και στη δομή των νοσοκομείων. Αυτά όλα είναι ζητήματα, τα οποία θα πρέπει να ρυθμισθούν νομοθετικά και δεν πρέπει να τα ξεχνάμε όταν αρχίζουμε να κρίνουμε ή να κατακρίνουμε, ότι η αυτονόμηση έχει αποτύχει. Άλλο παρόμοιο θέμα είναι ο τρόπος με τον οποίο γίνονται οι προσλήψεις. Αυτή τη στιγμή ο Οργανισμός έχει πολλές δυσκολίες και περιορισμούς, για να προσφέρει ένα πολύ ελκυστικό συμβόλαιο σε έναν επιστήμονα, ο οποίος διαπρέπει στον τομέα του σε κάποιο μεγάλο νοσοκομείο του εξωτερικού. Άρα δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα και για όλα σχεδόν τα ζητήματα υπάρχουν εξηγήσεις».
«Αν θέλετε μπορώ να συνεχίσω ακόμα περισσότερο και να αναφερθώ στην προσπάθεια που γίνεται τώρα για την απογευματινή λειτουργία των νοσηλευτηρίων μας. Ο Οργανισμός προσκρούει, μεταξύ άλλων και στα κεκτημένα των δημοσίων υπαλλήλων, είτε αυτοί είναι γιατροί, είτε νοσηλευτές, είτε άλλο προσωπικό. Δηλαδή, δεν μπορείς να έρθεις και να πεις, ως Οργανισμός, κρίνω ότι η απογευματινή λειτουργία, που συνεπάγεται απογευματινή εργασία, είναι συμφέρουσα, με την έννοια της καλύτερης εξυπηρέτησης των ασθενών και ως εκ τούτου, απλά αναπροσαρμόζω το ωράριο του προσωπικού. Βλέπουμε όλοι ότι, βρισκόμαστε και σε αυτό το θέμα, αλλά και σε άλλα παρόμοια θέματα, αντιμέτωποι με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, οι οποίες από πλευράς τους έχουν ρόλο να προστατεύουν τα κεκτημένα των μελών τους και εκεί δημιουργούνται προβλήματα, τα οποία φυσικά όλοι προσπαθούμε και επιλύουμε τις περισσότερες φορές μέσα από τον διάλογο».
«Δεν έχουν αλλάξει κάποιες νοοτροπίες»
Σε ό,τι αφορά τις καταγγελίες ασθενών που συχνά βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΟΚΥπΥ παραδέχθηκε ότι «υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες οι ασθενείς ή οι συγγενείς τους που προχωρούν σε μια καταγγελία έχουν κάποιο λόγο. Αυτό, για να είμαστε ειλικρινείς, αφορά περισσότερο συμπεριφορές από πλευράς του προσωπικού και δυστυχώς κάποιες νοοτροπίες που δεν έχουμε ακόμα καταφέρει να τις αλλάξουμε.
Από τη διερεύνηση των περιστατικών, όμως, βλέπουμε ότι οι περισσότερες από τις καταγγελίες που αφορούν τον τρόπο περίθαλψης των ασθενών, δεν ευσταθούν, διά το λόγο ότι, οι οποιεσδήποτε ενέργειες που έγιναν, βασίζονταν σε σωστούς ιατρικούς λόγους. Ίσως και σε αυτές ακόμη τις περιπτώσεις να υπάρχει περιθώριο βελτίωσης, όσον αφορά τον τρόπο ενημέρωσης των ίδιων των ασθενών ή των συγγενών τους για τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η διαχείριση της κατάστασής τους, βάσει των ιατρικών πρωτοκόλλων και κατευθυντήριων οδηγιών. Πιθανόν να είναι κάτι που πρέπει να επεξεργαστούμε με το προσωπικό μας, για να αποφύγουμε αχρείαστα παράπονα. Υπάρχουν φυσικά και οι περιπτώσεις κατά τις οποίες δημόσια δεν μπορούμε να πούμε κάποια πράγματα, διότι εμπίπτουν στον τομέα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και έτσι οι απαντήσεις που δίνουμε ενδεχομένως να μην ικανοποιούν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν έχουμε απαντήσεις.
Συνεχίζοντας, δεν παρέλειψε να σχολιάσει και το γεγονός ότι «ενώ συχνά γινόμαστε δέκτες για περιπτώσεις ταλαιπωρίας ασθενών από άλλους πάροχους υπηρεσιών υγείας και αυτό είναι γνωστό σε όλους όσους εργαζόμαστε στο χώρο της υγείας, όταν ένας ασθενής φθάσει σε ένα επίπεδο κρισιμότητας, μεταφέρεται εσπευσμένα στα Νοσηλευτήρια του ΟΚΥπΥ και κυρίως στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, ως μια τελευταία προσπάθεια για να βοηθηθεί, κανένας δεν προβαίνει σε δημόσιες καταγγελίες, σχεδόν κανένα ΜΜΕ δεν ασχολείται και δεν επιτίθεται, όπως συμβαίνει για το οτιδήποτε αφορά τα Νοσηλευτήρια μας».
Τα προβλήματα στα ΤΑΕΠ δεν έχουν εμφανιστεί τώρα
Για τις καθυστερήσεις και τυχόν ταλαιπωρία ασθενών στα Τμήματα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΟΚΥπΥ υπενθύμισε ότι, «τα προβλήματα αυτά στα ΤΑΕΠ δεν έχουν εμφανιστεί τώρα ή μετά την ίδρυση και τη λειτουργία του Οργανισμού. Είναι διαχρονικά και δυστυχώς έχουν άμεση σχέση με τον τρόπο με τον οποίο τα νοσηλευτήρια λειτουργούσαν για πολλές δεκαετίες. Εκτός από τα πρακτικά ζητήματα που συχνά προκύπτουν εξαιτίας της πληρότητας των θαλάμων, η οποία δημιουργεί καθυστερήσεις στη μετακίνηση ασθενών, δυστυχώς παρατηρούμε και άλλα προβλήματα που σχετίζονται με νοοτροπίες του παρελθόντος ή με πρακτικές που ακολουθούνταν μέχρι πριν μερικά χρόνια και χρήζουν βελτίωσης, με βάση τα δεδομένα και τις ανάγκες της σύγχρονης εποχής».
Καλούμαστε να ισορροπήσουμε ξανά εν μέσω νέας έξαρσης της πανδημίας
Αυτή τη στιγμή τα δημόσια νοσοκομεία καλούνται για άλλη μια φορά να πάρουν το βάρος μιας πιθανής νέας έξαρσης της πανδημίας. Ο αριθμός των νοσηλευόμενων ασθενών με κορωνοϊό, δυστυχώς βλέπουμε ότι έχει κρατηθεί ξανά σε ψηλά επίπεδα και πρέπει όλοι να θυμόμαστε συνεχώς ότι για το μέγεθος της Κύπρου, οι 100 και οι 150 ασθενείς δεν είναι καθόλου μικρός αριθμός, αντιθέτως.
Υπάρχει Σχέδιο Δράσης, το οποίο εφαρμόσθηκε με εξαιρετικά αποτελέσματα και είμαστε συνεχώς σε ετοιμότητα. Αυτή τη στιγμή όμως, τα Νοσηλευτήρια του ΟΚΥπΥ δεν νοσηλεύουν μόνο ασθενείς με κορωνοϊό, αλλά καθημερινά νοσηλεύουν γύρω στους 1.000 ασθενείς με διάφορα άλλα προβλήματα υγείας. Άρα, καλούμαστε να ισορροπήσουμε. Ας ελπίσουμε ότι η κατάσταση δεν θα επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο και δεν θα χρειαστεί και πάλι να κλείσουμε άλλα τμήματά μας για να λειτουργήσουμε επιπρόσθετες κλίνες για να καλυφθούν οι ανάγκες τις πανδημίας. Αν έρθει όμως αυτή η στιγμή, τότε σίγουρα αναμένουμε και τη συνεργασία του ιδιωτικού τομέα.
Τα νοσοκομεία του ΟΚΥπΥ είναι ταγμένα στην υπηρεσία των Κυπρίων πολιτών. Προσφέρουν υπηρεσίες που κανένας άλλος πάροχος του ΓεΣΥ δεν μπορεί να προσφέρει και είναι άδικο να αναδεικνύονται μόνο οι αδυναμίες τους και όχι τα πλεονεκτήματα και η υπεροχή τους. Προβλήματα υπάρχουν και κανένας δεν το αρνήθηκε. Κάποιες φορές φταίει το σύστημα, φταίνε οι άνθρωποι, φταίμε όλοι μας. Ο καθένας λοιπόν να αναλάβει το δικό του μερίδιο ευθύνης, εάν πραγματικά θέλουμε αυτή η ραχοκοκαλιά του ΓεΣΥ, όπως όλοι αποκαλούν τα Νοσηλευτήρια μας, να δυναμώσει και να προσφέρει τα μέγιστα στον Κύπριο πολίτη. Τα Νοσηλευτήρια μας έχουν μεγάλη προοπτική και το έχουν αποδείξει στην πράξη σε πολύ δύσκολες περιόδους και γι’ αυτό τον λόγο, είμαι απόλυτα σίγουρος ότι θα τα καταφέρουν».
