Τεστ Παπανικολάου για όλες τις γυναίκες σε ετήσια βάση, επέκταση και προς τα πάνω και προς τα κάτω του ορίου ηλικίας των γυναικών για τη δωρεάν μαστογραφία μέσω των προγραμμάτων του υπουργείου Υγείας και των υπηρεσιών του ΓεΣΥ, επέκταση των εμβολιασμών για τον HPV και σε αγόρια μικρότερης ηλικίας, αλλά και ένταξη της πρώτης εξωσωματικής προσπάθειας μιας γυναίκας με πλήρη κάλυψη εξόδων από το ΓεΣΥ, ζητούν όλοι οι βουλευτές της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας. 

Η Επιτροπή, έθεσε γραπτώς τα αιτήματά της για τα τρία πρώτα ζητήματα σε υπουργείο Υγείας και Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας ενώ χθες, προ ημερησίας διατάξεως ενημέρωσε και προφορικά τον ΟΑΥ για την πρόθεση να τα ζητήσει κατά την επόμενη συνεδρίασή της καθιστώντας σαφές, ότι όλα τα κόμματα είναι έτοιμα να απαιτήσουν την ικανοποίηση τους αφού πρόκειται για υπηρεσίες υγείας οι οποίες συνδέονται με την πρόληψη, την υγεία και την ασφάλεια των γυναικών. 

Το ενδεχόμενο ένταξης μιας προσπάθειας εξωσωματικής γονιμοποίησης στο ΓεΣΥ, συζητήθηκε χθες για δεύτερη φορά από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας και όπως διαπιστώθηκε, για να ικανοποιηθεί το σχετικό αίτημα πρέπει πρώτα να προηγηθεί μελέτη από το υπουργείο Υγείας και τον ΟΑΥ και να μεταφερθούν στη συνέχεια και τα απαραίτητα κονδύλια από το υπουργείο Υγείας, στον προϋπολογισμό του οποίου βρίσκονται σήμερα, στον προϋπολογισμό του ΓεΣΥ. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Από πλευράς του υπουργείου Υγείας αναφέρθηκε ότι σήμερα εφαρμόζεται πρόγραμμα το οποίο καλύπτει μέχρι και τέσσερις προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης σε όλες τις γυναίκες μέχρι 50 ετών. Το ποσό που παραχωρείται ως επίδομα από το Κράτος κυμαίνεται από €2.000 – €2.500. Ο προϋπολογισμός για το 2022, περιλαμβάνει κονδύλι της τάξης των €3,4 εκατομμυρίων. Ο αντίστοιχος προϋπολογισμός για το έτος 2020 ήταν €1,9 εκατ., ωστόσο στη συνέχεια προστέθηκαν στο πρόγραμμα νέες κατηγορίες δικαιούχων, όπως οι μονήρεις γυναίκες και ως εκ τούτου το κονδύλι αυξήθηκε σημαντικά. Το 2020 είχαν υποβληθεί στο υπουργείο Υγείας 1.322 αιτήματα και  2.170 το 2021.

Ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας ανέφερε ότι η εξωσωματική γονιμοποίηση ποτέ δεν περιλαμβανόταν στις υπηρεσίες που θα κάλυπτε το Γενικό Σύστημα Υγείας. Για αυτό το λόγο και ουδέποτε υπήρξε σχετικό κονδύλι στον προϋπολογισμό. Για να καλυφθεί ολόκληρο το ποσό για μια εξωσωματική γονιμοποίηση, όπως είναι το αίτημα που βρίσκεται υπό συζήτηση (αυτή τη στιγμή το κόστος κυμαίνεται από €4.000 – €6.000, ανάλογα με το ιατρικό κέντρο και τον γιατρό), «σημαίνει ότι το κονδύλι που σήμερα δαπανά το υπουργείο Υγείας πρέπει να διπλασιαστεί». Ο ΟΑΥ, είπε ο αναπληρωτής διευθυντής του Οργανισμού, Άθως Τσινωντίδης, για να περιλάβει έστω μια προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης στο ΓεΣΥ με πλήρη κάλυψη των εξόδων πρέπει να ενισχύει τον προϋπολογισμό του, «άρα αν αποφασιστεί κάτι τέτοιο πρέπει το κόνδύλι του υπουργείου με κάποια ενίσχυση να παραχωρείται στον ΟΑΥ». Από τη στιγμή, ξεκαθάρισε, «που η εξωσωματική γονιμοποίηση περιλαμβάνεται στις υπηρεσίες που από την αρχή είχαν παραμείνει στο υπουργείο Υγείας, δεν μπορούμε να αποφασίσουμε χωρίς τη ληψη πολιτικής απόφασης και χωρίς να αποφασίσει και το διοικητικό συμβούλιο του ΟΑΥ σχετικά, την ένταξη της υπηρεσίας αυτής στο ΓεΣΥ», κατέληξε ο διευθυντής του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας. 

Η τοποθέτηση υπουργείου Υγείας και ΟΑΥ, προβλημάτισε μάλλον τους βουλευτές οι οποίοι, κάλεσαν τόσο το υπουργείο όσο και τον Οργανισμό να προχωρήσουν σε μια λεπτομερή μελέτη, να καταγράψουν τις ανάγκες, να τις κοστολογήσουν και να αποφασιστεί στη συνέχεια εάν η καλύτερη λύση θα είναι η μια πλήρως καλυμμένη προσπάθεια να παραχωρείται από το Κράτος ή μέσω του ΓεΣΥ με την απαραίτητη κατανομή κονδυλίων. Τόνισαν ωστόσο ότι η Πολιτεία επιβάλλεται να μεριμνήσει ώστε σε κάθε περίπτωση το ποσό που δίνεται στις γυναίκες ως επίδομα να αυξηθεί, καθώς δεν είναι αρκετό για να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος του κόστους για τη διενέργεια μιας προσπάθειας εξωσωματικής γονιμοποίησης. 

Όπως αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, το 5% των ζευγαριών στην Κύπρο αυτή τη στιγμή υποβάλλονται σε εξωσωματικη γονιμοποίηση προκειμένου να αποκτήσουν παιδιά. Οι βουλευτές τονίζουν ότι η παροχή βοήθειας στους πολίτες για τεκνοποίηση βοηθά και στην προσπάθεια του κράτους για αντιμετώπιση της υπογονιμότητας και του μειωμένου δείκτη τεκνοποίησης στον οποίο η Κύπρος βρίσκεται στις χαμηλότερες θέσεις στην Ευρωπαϊή Ένωση. 

Επέκταση προγραμμάτων πρόληψης, ζητά η Βουλή

Σε ό,τι αφορά τη διενέργεια τεστ Παπανικολάου σε όλες τις γυναίκες σε ετήσια βάση και όχι ανά διετία όπως ισχύει σήμερα, η σχετική πρόταση είχε υποβληθεί αρχικά από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΑΚΕΛ, η οποία στην επιστολή της προς τον υπουργό Υγείας Μιχάλη Χατζηπαντέλα και τον ΟΑΥ ανέφερε: «Δεδομένου ότι η εξέταση Παπανικολάου (τεστ παπ) αποτελεί ένα πολύτιμο όπλο στη μάχη κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, ζητούμε να παρέχεται δωρεάν μέσω του ΓεΣΥ ετησίως. Δυστυχώς, η εμφάνιση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι ιδιαίτερα υψηλή τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο και αυτό φανερώνει την ανάγκη να παρέχεται η δυνατότητα σε κάθε γυναίκα να υποβάλλεται σε τεστ Παπανικολάου, αλλά και σε γυναικολογική εξέταση μία φορά το χρόνο».  Τη θέση του ΑΚΕΛ, υιοθέτησαν στη συνέχεια οι βουλευτές όλων των κομμάτων που συμμετέχουν στην κοινοβολευτική επιτροπή Υγείας οι οποίοι υιοθέτησαν και τα υπόλοιπα δύο αιτήματα που περιλαμβάνονταν στην επιστολή. 

Σε συνάρτηση με το αίτημα για ετήσιο ΠΑΠ-τεστ το οποίο έχει στόχο (μεταξύ άλλων) την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, υποβάλλεται και αίτημα για την επέκταση του εμβολίασμού για τον ιό HPV (που ευθύνεται για τον συγκεκριμένο τύπο καρκίνου) και σε μικρότερες ηλικίες στα αγόρια (πρακτική που ακολουθείται στις περισσότερες χώρες). 

Τέλος, οι βουλευτές υποβάλλουν αίτημα για την επέκταση του πληθυσμιακού προγράμματος για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού (το οποίο χρηματοδοτείται από το υπουργείο Υγείας) ώστε να περιλαμβάνει γυναίκες από 40 ετών και άνω (και όχι 45 που σήμερα προνοοείται βάσει του κρατικού προγράμματος) με ταυτόχρονη επέκταση του και σε γυναίκες 70 ετών και άνω (το όριο σήμερα είναι τα 69 έτη). Όπως αναφέρουν στην επιστολή τους οι βουλευτές, «όσον αφορά στο ανιχνευτικό πρόγραμμα για πρόληψη του καρκίνου του μαστού, με τη διενέργεια της μαστογραφίας, να εξεταστεί στα πλαίσια και της εθνικής στρατηγικής και των πρωτοκόλλων που εφαρμόζονται, όπως η ηλικία κάλυψης διευρυνθεί και πέραν των 69 χρόνων. Ταυτόχρονα, λαμβάνοντας υπόψη τα πολλά περιστατικά εμφάνισης καρκίνου του μαστού σε νεαρότερες ηλικίες, ζητούμε να επανεξεταστεί η καθολική πρόσβαση σε μαστογραφία από την ηλικία των 40 ετών». 

Στα τρία αυτά ζητήματα ο ΟΑΥ επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί, όταν αυτά τεθούν επίσημα προς συζήτηση στην Επιτροπή Υγείας της Βουλής. 

ΥΠΗΡΞΑΝ ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

Υπενθυμίζεται ότι για τη συχνότητα των μαστογραφιών που δικαιούνται οι γυναίκες μέσω του ΓεΣΥ, αλλά και για την συχνότητα των «Παπ-τεστ» στα οποία υποβάλλονται οι γυναίκες μέσω του Συστήματος, υπήρξαν και στο παρελθόν διαμαρτυρίες από πλευράς τόσο οργανωμένων συνόλων που εκπροσωπούν ασθενείς με καρκίνο ή σχετίζονται με τον καρκίνο του μαστού, όσο και από τους γυναικολόγους οι οποίοι είναι συμβεβλημένοι με τον ΟΑΥ και επικαλούνται πρακτικές που ακολουθούνται σε ολόκληρη την Ευρώπη.