Το πόσο εύκολα η περιοχή της Μέσης Ανατολής μπορεί να πάρει φωτιά υπενθύμισαν οι επιθέσεις στις εγκαταστάσεις της πετρελαϊκής εταιρείας Aramco στη Σαουδική Αραβία, πριν από δύο βδομάδες. Για τον Σμούελ Ρέβελ, πρέσβη του Ισραήλ στην Κύπρο, το χτύπημα δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, καθώς θεωρεί πως εντάσσεται στην επιθετική τακτική που έχει ακολουθήσει τα τελευταία χρόνια το Ιράν.
Μιλώντας στον Φιλελεύθερο επεσήμανε πως το ιρανικό καθεστώς έχει απλώσει τα πλοκάμια του σε ολόκληρη την περιοχή, επιδιώκοντας να προωθήσει τα συμφέροντά του. Κατηγορηματικά σαφής ο Ισραηλινός αξιωματούχος δεν άφησε καμία αμφιβολία και τόνισε πως η χώρα του δεν θα διστάσει να κάνει οτιδήποτε είναι δυνατόν για την ασφάλειά της. Παράλληλα, κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να ακολουθήσει το παράδειγμα των ΗΠΑ και να υιοθετήσει πιο αυστηρή στάση απέναντι στην Τεχεράνη, καθώς πιστεύει πως μόνο με αυτό τον τρόπο το ιρανικό καθεστώς μπορεί να πειστεί και να εγκαταλείψει τη μέχρι τώρα πολιτική του.
Μέσα σε αυτό το ασταθές και γεμάτο κινδύνους περιβάλλον, ο Σμούελ Ρέβελ πιστεύει πως μόνο η συνεργασία μεταξύ των χωρών μπορεί να ενισχύσει την ασφάλειά τους και την ίδια στιγμή, να «γεννήσει» τις προοπτικές εκείνες που θα φέρουν ένα καλύτερο μέλλον για τους λαούς.
Αναφερόμενος στις σχέσεις Κύπρου και Ισραήλ έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στα κοινά που έχουν οι δύο χώρες μεταξύ τους, τονίζοντας πως το μεγαλύτερο κέρδος από την εξεύρεση φυσικού αερίου στην περιοχή δεν είναι ο οικονομικός παράγοντας, αλλά το γεγονός πως αποτέλεσε γέφυρα συνεργασίας, προκειμένου να έρθουν πιο κοντά. Επιπλέον, οι δύο χώρες έχουν μπροστά τους ένα σωρό προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, η έλλειψη νερού, ιατρικά και τουριστικά ζητήματα και αυτές οι προκλήσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν καλύτερα μέσω της συνεργασίας τους.
Τέλος, ο Σμούελ Ρέβελ αναφέρθηκε και στο αποτέλεσμα των εκλογών που έγιναν την περασμένη βδομάδα στη χώρα του. Μια σημαντική εκλογική αναμέτρηση, η δεύτερη σε ένα χρόνο, που δεν έδωσε ξεκάθαρο αποτέλεσμα. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των κομμάτων, εκτιμά πως θα κρατήσουν κάποιο διάστημα, ωστόσο μαθημένο στις δημοκρατικές διαδικασίες, το Ισραήλ θα βρει σύντομα τον δρόμο του.
-Με ποιο τρόπο οι επιθέσεις στις σαουδαραβικές εγκαταστάσεις πετρελαίου επηρέασαν την ήδη τεταμένη περιοχή της Μέσης Ανατολής;
-Το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Μέση Ανατολή σε ό,τι αφορά την ασφάλεια είναι το ιρανικό καθεστώς, το οποίο βασίζεται πάνω σε μια ριζοσπαστική ιδεολογία, που στρέφεται εναντίον του ίδιου του λαού καταπιέζοντας τα ανθρώπινα του δικαιώματα και που προσπαθεί να εξάγει αυτό τον ριζοσπαστισμό σε ολόκληρη την περιοχή. Βλέπουμε τη συνεχή επέκταση των πυρηνικών του δυνατότητων, την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς και την υποστήριξη τρομοκρατίας στη Συρία, την Υεμένη, τον Λίβανο. Το Ιράν αποσταθεροποιεί ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, επηρεάζοντας την ασφάλεια και την προοπτική για οικονομική ανάπτυξη.
-Έχετε κάποια εξήγηση γιατί οι ΗΠΑ, η Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ ήταν πολύ προσεκτικοί στο να μην κατηγορήσουν ευθέως το Ιράν για τις επιθέσεις στην Aramco;
-Μπορώ να μιλήσω εξ ονόματος της χώρας μου αλλά από πλευράς Ισραήλ είναι ξεκάθαρο πως η μεγαλύτερη απειλή για την περιοχή προέρχεται από το Ιράν. Πιστεύουμε πως η διεθνής κοινότητα πρέπει να ασκήσει πολύ μεγαλύτερη πίεση στην Τεχεράνη. Οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει κυρώσεις, οι οποίες την περασμένη βδομάδα έγιναν ακόμη πιο αυστηρές. Πιστεύουμε πως και άλλες χώρες και ειδικά η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να κάνουν το ίδιο και πρωτίστως να συνεργαστούμε για την ασφάλειά μας και κατά δεύτερο λόγο να καταστήσουν πιο αυστηρή την πίεση που ασκούν στο Ιράν.
-Αν υπάρξει στρατιωτική απάντηση το Ισραήλ θα έχει ενεργό ρόλο και θα συμμετάσχει σε ένα πόλεμο εναντίον του Ιράν;
-Λοιπόν, δυστυχώς το Ιράν είναι αυτό που απειλεί το Ισραήλ και που συνεχώς κάνει λόγο για καταστροφή του κράτους μας. Πρέπει όλες οι χώρες της περιοχής τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο, όσο και στη Μέση Ανατολή να συνεργαστούμε για να αντιμετωπίσουμε την απειλή. Το Ιράν βρίσκεται πίσω από μια σειρά εχθρικών ενεργειών όπως η συνεργασία με τη Χεζμπολάχ, η χρηματοδότηση τρομοκρατικών οργανώσεων και η εμπλοκή του στον πόλεμο στη Συρία. Το Ισραήλ έχει καθορίσει τις κόκκινες γραμμές του και ότι θα προστατεύσει τον εαυτό του, χωρίς να αποκλείουμε τίποτα. Το Ισραήλ έχει ισχυρή άμυνα, δυνατό στρατό και δεν θα διστάσει να τα χρησιμοποιήσει αν αυτό χρειαστεί. Θεωρούμε πως αν η διεθνής κοινότητα ενωμένη επιδείξει πυγμή, το Ιράν θα αναγκαστεί στο τέλος να διαφοροποιήσει τη στάση του.
-Το Ιράν, όμως, ήδη βρίσκεται στριμωγμένο στη γωνία και φαίνεται πως αντέχει. Γιατί θεωρείτε πως οι ακόμη πιο αυστηρές κυρώσεις θα φέρουν αποτέλεσμα;
-Πιστεύουμε πως πρέπει να γίνουν ακόμη περισσότερα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να κρατήσει πολύ πιο αυστηρή στάση και να εφαρμόσει αυστηρότερες κυρώσεις. Επίσης τα κράτη της περιοχής πρέπει να κρατήσουν ενιαία στάση απέναντι στο Ιράν. Αν εφαρμοστούν όλα αυτά, πιστεύουμε πως η Τεχεράνη θα λυγίσει. Είδαμε ότι μετά την εφαρμογή της συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, η Τεχεράνη αντί να συμμορφωθεί παραβίαζε τους όρους της συμφωνίας, συνέχισε την επέκταση του πυρηνικού της προγράμματος, δεν εγκατάλειψε τους στόχους της να αποκτήσει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς και επιπλέον δεν σταμάτησε να εξάγει τρομοκρατία σε άλλες χώρες της περιοχής. Αυτά έγιναν μετά το άνοιγμα της Δύσης προς το ιρανικό καθεστώς και δείχνουν πως μια αλλαγή στάσης, στο παράδειγμα των ΗΠΑ, μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική.
Πρόκληση ο σχηματισμός κυβέρνησης
-Οι πρόσφατες εκλογές στο Ισραήλ δεν έδειξαν έναν ξεκάθαρο νικητή. Ποιες είναι οι σημαντικότερες διαφορές που τα πολιτικά κόμματα πρέπει να παραμερίσουν προκειμένου να μπορέσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση εθνικής ενότητας;
-Όπως ξέρετε στις 17 Σεπτεμβρίου διεξήχθη μια πολύ σημαντική εκλογική αναμέτρηση. Οι Ισραηλινοί είναι πολύ περήφανοι για τη δημοκρατία τους, τη μόνη δημοκρατική χώρα στη Μέση Ανατολή και που μοιράζεται τις ίδιες δημοκρατικές αξίες με την Κύπρο. Πρόκειται για μια πολυσυλλεκτική κοινωνία, η οποία βρίσκεται τώρα μπροστά σε μια πρόκληση. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις και πρέπει να σας πω πως δεν είναι εύκολη υπόθεση ο σχηματισμός κυβέρνησης συνασπισμού. Τα κόμματα πρέπει να κάνουν συμβιβασμούς, έχω μεγάλη εμπιστοσύνη στη δημοκρατία μας και είμαι σίγουρος πως στο τέλος θα επιτευχθεί λύση. Έχει γίνει στο παρελθόν, μπορεί να γίνει και τώρα.
-Πόσο καιρό πιστεύετε πώς θα κρατήσουν οι διαπραγματεύσεις;
-Μετά τις επαφές του προέδρου με τα κόμματα θα δρομολογηθούν εξελίξεις. Σύμφωνα με το σύνταγμα ο υποψήφιος που θα πάρει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης έχει 28 μέρες προθεσμία για να τη φέρει εις πέρας, αλλά μπορεί να πάρει παράταση μερικές βδομάδες αν αυτό καταστεί ανάγκη. Σύντομα, πιστεύω θα ξεκαθαρίσει η κατάσταση.
-Συμφωνείτε με την άποψη πως οι Ισραηλινοί δεν επιθυμούν και τρίτη αναμέτρηση;
-Λοιπόν, το μόνο σίγουρο για να ξέρουμε τι θέλουν οι πολίτες είναι όταν εκφραστούν μέσω των εκλογών. Θα δούμε. Σε μια δημοκρατία είναι σημαντικό οι διαδικασίες να είναι ξεκάθαρες και γι’ αυτό πρέπει να περιμένουμε αυτή η διαδικασία να ολοκληρωθεί και ποιο θα είναι το αποτέλεσμά της.
ΣΕ ΑΝΟΙΚΤΟ ΔΙΑΛΟΓΟ ΜΕ ΤΗ ΜΟΣΧΑ
ΣΕ ΑΝΟΙΚΤΟ ΔΙΑΛΟΓΟ ΜΕ ΤΗ ΜΟΣΧΑ
-Ποια είναι η σχέση του Ισραήλ με τη Ρωσία, που θεωρείται ο μεγαλύτερος παίκτης στην περιοχή αυτή την περίοδο;
-Το Ισραήλ βρίσκεται σε ανοικτό διάλογο με τη Μόσχα. Η Ρωσία έχει παρουσία στη Συρία και είναι σημαντικό να διατηρούμε καλή επικοινωνία μεταξύ μας. Παρόλα αυτά, ο μεγαλύτερος σύμμαχος του Ισραήλ είναι και θα είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες με τις δύο χώρες να διατηρούν πολύ στενές γεωστρατηγικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις. Την ίδια στιγμή, θέλουμε καλές, ειρηνικές σχέσεις με όλες τις χώρες.
Πρέπει να εφαρμοστεί αφοπλισμός της Χεζμπολάχ
-Το Ισραήλ βρίσκεται σε ανοικτό διάλογο με τη Μόσχα. Η Ρωσία έχει παρουσία στη Συρία και είναι σημαντικό να διατηρούμε καλή επικοινωνία μεταξύ μας. Παρόλα αυτά, ο μεγαλύτερος σύμμαχος του Ισραήλ είναι και θα είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες με τις δύο χώρες να διατηρούν πολύ στενές γεωστρατηγικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις. Την ίδια στιγμή, θέλουμε καλές, ειρηνικές σχέσεις με όλες τις χώρες.
Πρέπει να εφαρμοστεί αφοπλισμός της Χεζμπολάχ
-Η Χεζμπολάχ κατατάσσεται ανάμεσα στους νικητές του πολέμου στη Συρία. Τι σημαίνει αυτό για το Ισραήλ;
-Δυστυχώς έχουμε δει πως η Χεζμπολάχ έχει ενδυναμωθεί και αυτή είναι μια αρνητική εξέλιξη για τον λαό του Λιβάνου, για τη Μέση Ανατολή και ειδικά για το Ισραήλ. Πιστεύουμε, επίσης, πως αυτό είναι αρνητικό και για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Στη συνάντηση στην Ιερουσαλήμ τον περασμένο Μάρτιο με τη συμμετοχή της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ, παρουσία του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάικ Πομπέο, συζητήθηκαν ευρέως αυτά τα θέματα και οι ηγέτες των τριών χωρών συμφώνησαν να συνεργαστούν για να αμυνθούν εναντίον οποιασδήποτε εξωτερικής κακόβουλης προσπάθειας για αποσταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής αλλά και της Ανατολικής Μεσογείου. Ξεκάθαρα το Ιράν, υποστηρίζοντας την Χεζμπολάχ με το να της παρέχει όπλα και χρηματοδότηση, αποσταθεροποιεί τον Λίβανο και αυτό έχει συνέπειες για όλους. Αυτό πρέπει να γίνει ξεκάθαρο σε όλους.
-Δυστυχώς έχουμε δει πως η Χεζμπολάχ έχει ενδυναμωθεί και αυτή είναι μια αρνητική εξέλιξη για τον λαό του Λιβάνου, για τη Μέση Ανατολή και ειδικά για το Ισραήλ. Πιστεύουμε, επίσης, πως αυτό είναι αρνητικό και για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Στη συνάντηση στην Ιερουσαλήμ τον περασμένο Μάρτιο με τη συμμετοχή της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ, παρουσία του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάικ Πομπέο, συζητήθηκαν ευρέως αυτά τα θέματα και οι ηγέτες των τριών χωρών συμφώνησαν να συνεργαστούν για να αμυνθούν εναντίον οποιασδήποτε εξωτερικής κακόβουλης προσπάθειας για αποσταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής αλλά και της Ανατολικής Μεσογείου. Ξεκάθαρα το Ιράν, υποστηρίζοντας την Χεζμπολάχ με το να της παρέχει όπλα και χρηματοδότηση, αποσταθεροποιεί τον Λίβανο και αυτό έχει συνέπειες για όλους. Αυτό πρέπει να γίνει ξεκάθαρο σε όλους.
-Με ποιο τρόπο, κατά την άποψή σας, μπορεί να αντιμετωπιστεί η Χεζμπολάχ;
-Ο τρόπος είναι να αλλάξει η εντολή της UNIFIL, της δύναμης δηλαδή του ΟΗΕ που δρα στον Λίβανο και να της δοθούν όλα τα απαραίτητα μέσα, ώστε να μπορεί να βάλει σε εφαρμογή τον αφοπλισμό της τρομοκρατικής οργάνωσης, όπως αυτός καθορίζεται από τα ψηφίσματα του διεθνούς οργανισμού. Επίσης, χρειάζεται συνεργασία από τις χώρες της περιοχής, οι οποίες πρέπει να κρατήσουν σκληρή στάση απέναντι στη Χεζμπολάχ. Διαφορετικά καταλήγουμε στο ότι φτάσαμε στο σημείο σήμερα η Χεζμπολάχ να απειλεί την UNIFIL αντί να νιώθει υπόλογη. Δείτε με ποιο τρόπο, για παράδειγμα, χρησιμοποιεί τα χρήματα από το Ιράν, για την ανάπτυξη πυραύλων και για τη δημιουργία εξελιγμένων τούνελ με στόχο να χτυπήσει το Ισραήλ.
-Μπορεί να βρεθεί ειρηνική λύση στον πόλεμο της Συρίας;
-Το Ισραήλ ελπίζει πως θα επιτευχθεί ειρήνη ανάμεσα σε μας και τους γείτονές μας. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό πρέπει όλες οι ξένες οι δυνάμεις που δρουν στη Συρία να αποχωρήσουν, συμπεριλαμβανομένου του Ιράκ και των δυνάμεων al Quds.
-Μήπως όμως αυτό θα αφήσει ανεξέλεγκτο τον Μπασάρ αλ Ασαντ να δρα όπως θέλει ακόμη και να στρέφεται εναντίον του λαού του;
-Το Ισραήλ δεν παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών. Όμως όπως έχω πει έχουμε τις κόκκινες γραμμές μας σε ότι αφορά την ασφάλεια της χώρας μας. Δεν θα επιτρέψουμε στις ιρανικές δυνάμεις που δρουν στην Συρία να μας επιτεθούν. Είμαι μια πρόκληση για το Ισραήλ και αυτό που βλέπουμε είναι πως συχνά το Ισραήλ δέχεται επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροπλάνα ή από πυραύλους, που προέρχονται από τη Συρία.
-Μήπως όμως αυτό θα αφήσει ανεξέλεγκτο τον Μπασάρ αλ Ασαντ να δρα όπως θέλει ακόμη και να στρέφεται εναντίον του λαού του;
-Το Ισραήλ δεν παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών. Όμως όπως έχω πει έχουμε τις κόκκινες γραμμές μας σε ότι αφορά την ασφάλεια της χώρας μας. Δεν θα επιτρέψουμε στις ιρανικές δυνάμεις που δρουν στην Συρία να μας επιτεθούν. Είμαι μια πρόκληση για το Ισραήλ και αυτό που βλέπουμε είναι πως συχνά το Ισραήλ δέχεται επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροπλάνα ή από πυραύλους, που προέρχονται από τη Συρία.
Πιο κοντά παρά ποτέ οι δύο χώρες
-Είστε ικανοποιημένος για τις σχέσεις του Ισραήλ με την Κύπρο; Πιστεύετε ότι μπορεί να επιτευχθούν περαιτέρω συνεργασίες σε τομείς όπως ο τουρισμός, η οικονομία και οι πολιτιστικές ανταλλαγές;
-Η βάση στις σχέσεις των δύο χωρών είναι ισχυρή και η φιλία ανάμεσα στους δύο λαούς είναι πολύ δυνατή. Είμαι πολύ ικανοποιημένος, γιατί σε καθημερινή βάση βλέπω πόσο καλές είναι οι σχέσεις μας. Σε πρακτικό επίπεδο υπάρχουν πολύ περισσότερα που μπορούν να γίνουν. Είμαστε τυχεροί που έχουμε βρει σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όμως μπορώ να πω πως ακόμη πιο σημαντικό είναι που μέσα από αυτή τη διαδικασία καταφέραμε να βρούμε ο ένας τον άλλο. Κύπρος και Ισραήλ ανακάλυψαν πως έχουν τεράστιες προοπτικές για συνεργασία και αυτό είναι μεγαλύτερο κέρδος και από το φυσικό αέριο. Τώρα οι δύο χώρες συνεργάζονται σε πολλά πρότζεκτ, όπως για παράδειγμα το Ενεργειακό Φόρουμ Ανατολικής Μεσογείου (Eastern Mediterranean Gas Forum) που εδρεύει στην Αίγυπτο, όπως επίσης και σε πρότζεκτ που αφορούν την εξαγωγή φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Ένας άλλος τομέας που συνεργάζονται οι δύο χώρες είναι αυτός του τουρισμού και δεν είναι μόνο οι επισκέπτες από τη μια χώρα που πηγαίνουν στην άλλη, αλλά τα σχέδια προσέλκυσης ταξιδιωτών από μακρινούς προορισμούς που θα επισκέπτονται τις δύο χώρες συνδυασμένα. Επίσης, ένας άλλος τομέας που πιστεύουμε, πως υπάρχει χώρος για συνεργασία, είναι αυτός της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας.
Οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις. Έχουμε την κλιματική αλλαγή, ιατρικές προκλήσεις, την έλλειψη νερού, όπως επίσης και τα θέματα ασφαλείας. Πιστεύω ειλικρινά αν οι νέοι Κύπριοι και οι νέοι Ισραηλίτες συνεργαστούν, τότε ένα καλύτερο μέλλον περιμένει τις δύο χώρες και ολόκληρη την περιοχή.
Οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις. Έχουμε την κλιματική αλλαγή, ιατρικές προκλήσεις, την έλλειψη νερού, όπως επίσης και τα θέματα ασφαλείας. Πιστεύω ειλικρινά αν οι νέοι Κύπριοι και οι νέοι Ισραηλίτες συνεργαστούν, τότε ένα καλύτερο μέλλον περιμένει τις δύο χώρες και ολόκληρη την περιοχή.
-Υπάρχει μεγάλη πρόοδος στη στρατιωτική συνεργασία των δύο χωρών. Μπορούμε να περιμένουμε κάτι περισσότερο, ίσως συνεργασία των στρατών Κύπρου και Ισραήλ;
-Ένα πολύ μεγάλο επίτευγμα, των τελευταίων ετών, είναι η τριμερής συνεργασία μεταξύ Κύπρου, Ισραήλ και Ελλάδας, η οποία έφερε τις στρατηγικές επιδιώξεις των χωρών αυτών πιο κοντά. Γίνονται επαφές και ήδη είχαμε δύο συναντήσεις σε τριμερές επίπεδο ανάμεσα στους υπουργούς Άμυνας. Διεξάγονται επίσης, πολλές δραστηριότητες ανάμεσα στους στρατούς των τριών χωρών. Πρέπει, όμως, να καταστήσω σαφές πως αυτή η συνεργασία δεν στρέφεται εναντίον κανενός και δεν απειλούμε κανένα. Το όραμά μας είναι ξεκάθαρο. Πιστεύουμε πως για να έχει ένα καλύτερο μέλλον αυτή η περιοχή πρέπει όλοι να συνεργαστούμε μεταξύ μας, ώστε να πετύχουμε την ασφάλεια που ζητούμε. Και αυτός είναι ο σκοπός αυτής της συνεργασίας.