Όλα όσα είπε στον Κουντρέτ Οζερσάι στη συνάντηση που είχαν, αποκαλύπτει σε συνέντευξή του στον Κυριακάτικο «Φ», ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης.
Παράλληλα, αποκαλύπτει τι του είπε για αποκεντρωμένη και κοινοβουλευτική δημοκρατία.
– Όταν συναντηθήκατε με τον κ. Οζερσάι, σας άνοιξε οποιαδήποτε κουβέντα για την Αμμόχωστο;
– Ούτε νύξη δεν έγινε για την Αμμόχωστο, ούτε και προς οποιαδήποτε άλλα μέτρα. Εκείνο που είπε ο κ. Οζερσάι προς τον κ. Μούσα (εκπρόσωπο των Μαρωνιτών στη Βουλή) ήταν ότι εντός των επομένων 1-2 μηνών, ενδεχομένως στρατιωτικοί θα εκκενώσουν κάποια σπίτια για να μπορούν να μετακινηθούν Μαρωνίτες στα Καρπάσια. Κατά τ’ άλλα η συνομιλία με τον κ. Οζερσάι ήταν γενικής φύσεως. Είχα πει τις θέσεις που έβαλα και οι οποίες θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να προχωρήσουμε. Του είπα ότι αποδέχομαι τη θετική ψήφο των Τουρκοκυπρίων. Εξήγησα γιατί δεν είναι δυνατό να γίνει αποδεχτή η εισήγηση τους για θετική ψήφο για οποιαδήποτε απόφαση, αφού ισοδυναμεί με βέτο. Και είπα ότι αυτό δεν θα οδηγήσει σε μία λειτουργική λύση, ούτε και θα γίνει αποδεχτό από τους Ελληνοκύπριους.
– Ούτε νύξη δεν έγινε για την Αμμόχωστο, ούτε και προς οποιαδήποτε άλλα μέτρα. Εκείνο που είπε ο κ. Οζερσάι προς τον κ. Μούσα (εκπρόσωπο των Μαρωνιτών στη Βουλή) ήταν ότι εντός των επομένων 1-2 μηνών, ενδεχομένως στρατιωτικοί θα εκκενώσουν κάποια σπίτια για να μπορούν να μετακινηθούν Μαρωνίτες στα Καρπάσια. Κατά τ’ άλλα η συνομιλία με τον κ. Οζερσάι ήταν γενικής φύσεως. Είχα πει τις θέσεις που έβαλα και οι οποίες θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να προχωρήσουμε. Του είπα ότι αποδέχομαι τη θετική ψήφο των Τουρκοκυπρίων. Εξήγησα γιατί δεν είναι δυνατό να γίνει αποδεχτή η εισήγηση τους για θετική ψήφο για οποιαδήποτε απόφαση, αφού ισοδυναμεί με βέτο. Και είπα ότι αυτό δεν θα οδηγήσει σε μία λειτουργική λύση, ούτε και θα γίνει αποδεχτό από τους Ελληνοκύπριους.
– Συζητήσατε λύση δύο κρατών;
– Αυτά είναι τεχνηέντως που λέγονται προς εξυπηρέτηση σκοπιμοτήτων. Θεώρησα ότι ήταν μία επαφή χρήσιμη για να γνωρίσω τις θέσεις του κ. Οζερσάι και να ελέγξω εάν οι προτάσεις που υπέβαλα, θα ήταν δυνατό να οδηγήσουν σε έξοδο από το αδιέξοδο. Δεν είχα πρόθεση να περιφρονήσω τον Τ/κ ηγέτη τον οποίο και σέβομαι και εκτιμώ, ανεξάρτητα εάν διαφωνούμε. Ούτε και να παρέμβω στα δρώμενα στο βόρειο κατεχόμενο τμήμα της πατρίδας μας.
– Αυτά είναι τεχνηέντως που λέγονται προς εξυπηρέτηση σκοπιμοτήτων. Θεώρησα ότι ήταν μία επαφή χρήσιμη για να γνωρίσω τις θέσεις του κ. Οζερσάι και να ελέγξω εάν οι προτάσεις που υπέβαλα, θα ήταν δυνατό να οδηγήσουν σε έξοδο από το αδιέξοδο. Δεν είχα πρόθεση να περιφρονήσω τον Τ/κ ηγέτη τον οποίο και σέβομαι και εκτιμώ, ανεξάρτητα εάν διαφωνούμε. Ούτε και να παρέμβω στα δρώμενα στο βόρειο κατεχόμενο τμήμα της πατρίδας μας.
– Ο κ. Οζερσάι σας παρουσίασε δικές του θέσεις ή σκέψεις;
– Δεν έκανε ρητή αναφορά σε δύο κράτη. Είπε ότι θα πρέπει να βρούμε ένα μοντέλο λύσης το οποίο να ικανοποιεί τις ανησυχίες και των δύο πλευρών. Ανέφερε ότι θεωρεί ότι το μοντέλο της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, όπως συζητείται δεν οδηγεί πουθενά, λαμβάνοντας υπόψη τις δικές τους αξιώσεις και τη δική μας άρνηση να τις αποδεχτούμε. Μιλήσαμε για σωρεία άλλων θεμάτων. Ήταν μία κοινωνική συνάντηση αλλά ενείχε και το στοιχείο της διερεύνησης.
– Δεν έκανε ρητή αναφορά σε δύο κράτη. Είπε ότι θα πρέπει να βρούμε ένα μοντέλο λύσης το οποίο να ικανοποιεί τις ανησυχίες και των δύο πλευρών. Ανέφερε ότι θεωρεί ότι το μοντέλο της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, όπως συζητείται δεν οδηγεί πουθενά, λαμβάνοντας υπόψη τις δικές τους αξιώσεις και τη δική μας άρνηση να τις αποδεχτούμε. Μιλήσαμε για σωρεία άλλων θεμάτων. Ήταν μία κοινωνική συνάντηση αλλά ενείχε και το στοιχείο της διερεύνησης.
– Μια κοινωνική συνάντηση με τον κ. Ακιντζί δεν θα απέφερε καλύτερα αποτελέσματα;
– Βεβαιότατα. Αλλά πέστε μου σας παρακαλώ πόσες φορές έχω παρακαλέσει τον κ. Ακιντζί να συναντηθούμε και πόσες φορές το αρνήθηκε; Ζήτησα να συναντηθούμε με την κ. Λουτ. Ζήτησα από τον ΓΓ του ΟΗΕ να μας καλέσει σε μια συνάντηση. Απορρίφθηκαν και οι δύο προτάσεις μου. Αντιπρότεινε τετραμερή με Τουρκία- Ελλάδα και τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων. Την απέρριψα ο ίδιος βεβαίως, διότι δεν ήταν δυνατό να γίνει αυτό. Επανήλθε για πενταμερή συνάντηση. Είπα ευχαρίστως εάν και εφόσον θα παρίστατο η Ε.Ε.. Και ο λόγος που θέλω την ΕΕ δεν είναι όρος ή προϋπόθεση αλλά γιατί μπορεί μέσα από τον διάλογο να κατατεθούν τέτοιες ιδέες που να μας επιτρέψουν να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε.
Να υπενθυμίσω πως όταν πέρσι τον Απρίλη συναντηθήκαμε, δεν ήθελε ούτε φωτογράφους ο κ. Ακιντζί για να μην θεωρηθεί ότι τάχα επαναρχίζουν οι συνομιλίες. Όταν συναντηθήκαμε το τέλος του περασμένου χρόνου για τα ΜΟΕ και το άνοιγμα του οδοφράγματος της Δερύνειας και ζήτησα να είναι παρών ο κ. Μαυρογιάννης και ενδεχομένως ο οποιοσδήποτε από πλευράς του, απάντησε αρνητικά διότι όπως είπε αυτό θα έδινε την εικόνα ότι επαναρχίζει ο διάλογος. Δεν αρνούμαι και δεν αρνήθηκα ποτέ να συναντηθώ με τον κ. Ακιντζί. Είτε μόνοι μας, είτε με άλλους. Έχω μόλις προαναφέρει συγκεκριμένες προτάσεις τις οποίες αναφέρω και στην επιστολή μου στον ΓΓ του ΟΗΕ.
– Βεβαιότατα. Αλλά πέστε μου σας παρακαλώ πόσες φορές έχω παρακαλέσει τον κ. Ακιντζί να συναντηθούμε και πόσες φορές το αρνήθηκε; Ζήτησα να συναντηθούμε με την κ. Λουτ. Ζήτησα από τον ΓΓ του ΟΗΕ να μας καλέσει σε μια συνάντηση. Απορρίφθηκαν και οι δύο προτάσεις μου. Αντιπρότεινε τετραμερή με Τουρκία- Ελλάδα και τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων. Την απέρριψα ο ίδιος βεβαίως, διότι δεν ήταν δυνατό να γίνει αυτό. Επανήλθε για πενταμερή συνάντηση. Είπα ευχαρίστως εάν και εφόσον θα παρίστατο η Ε.Ε.. Και ο λόγος που θέλω την ΕΕ δεν είναι όρος ή προϋπόθεση αλλά γιατί μπορεί μέσα από τον διάλογο να κατατεθούν τέτοιες ιδέες που να μας επιτρέψουν να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε.
Να υπενθυμίσω πως όταν πέρσι τον Απρίλη συναντηθήκαμε, δεν ήθελε ούτε φωτογράφους ο κ. Ακιντζί για να μην θεωρηθεί ότι τάχα επαναρχίζουν οι συνομιλίες. Όταν συναντηθήκαμε το τέλος του περασμένου χρόνου για τα ΜΟΕ και το άνοιγμα του οδοφράγματος της Δερύνειας και ζήτησα να είναι παρών ο κ. Μαυρογιάννης και ενδεχομένως ο οποιοσδήποτε από πλευράς του, απάντησε αρνητικά διότι όπως είπε αυτό θα έδινε την εικόνα ότι επαναρχίζει ο διάλογος. Δεν αρνούμαι και δεν αρνήθηκα ποτέ να συναντηθώ με τον κ. Ακιντζί. Είτε μόνοι μας, είτε με άλλους. Έχω μόλις προαναφέρει συγκεκριμένες προτάσεις τις οποίες αναφέρω και στην επιστολή μου στον ΓΓ του ΟΗΕ.
– Όταν ο κ. Οζερσάι σας είπε ότι το μοντέλο της ΔΔΟ δεν θεωρεί ότι μπορεί να οδηγήσει σε λύση, τι του απαντήσατε;
– Η απάντηση μου ήταν οι προτάσεις που υπέβαλα έτσι ώστε να μειωθούν οι ανησυχίες της τ/κ κοινότητας. Να μειωθούν δηλαδή οι εξουσίες της κεντρικής κυβέρνησης, να γίνει αποδεχτή η θετική ψήφος εκεί και όπου επηρεάζονται αρνητικά τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων. Αναφέρθηκα στο μοντέλο της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας το οποίο θα μας φέρει κοντά, όχι ως εθνότητες, αλλά σαν Κύπριους πολίτες, που οργανωμένοι σε ιδεολογικές παρατάξεις μπορούν να συνεργαστούν.
Του είπα ότι εάν και εφόσον ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ήταν μονίμως Ελληνοκύπριος με συμβολικές αρμοδιότητες, θα αποδεχόμουν την εκ περιτροπής Πρωθυπουργία στην περίπτωση της κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Διότι εκεί θα σχηματίζονταν κυβερνήσεις με βάση την ιδεολογική ταυτότητα και όχι την εθνική καταγωγή και συνεπώς είτε ο Ελληνοκύπριος, είτε ο Τουρκοκύπριος προήδρευε της κυβέρνησης θα εφάρμοζαν το πρόγραμμα με βάση το οποίο έκαναν τον συνασπισμό και έχουν την πλειοψηφία στη Βουλή. Αυτή θα ήταν ιδανική λύση και αυτό ισχύει σε όλα τα κράτη.
– Η απάντηση μου ήταν οι προτάσεις που υπέβαλα έτσι ώστε να μειωθούν οι ανησυχίες της τ/κ κοινότητας. Να μειωθούν δηλαδή οι εξουσίες της κεντρικής κυβέρνησης, να γίνει αποδεχτή η θετική ψήφος εκεί και όπου επηρεάζονται αρνητικά τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων. Αναφέρθηκα στο μοντέλο της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας το οποίο θα μας φέρει κοντά, όχι ως εθνότητες, αλλά σαν Κύπριους πολίτες, που οργανωμένοι σε ιδεολογικές παρατάξεις μπορούν να συνεργαστούν.
Του είπα ότι εάν και εφόσον ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ήταν μονίμως Ελληνοκύπριος με συμβολικές αρμοδιότητες, θα αποδεχόμουν την εκ περιτροπής Πρωθυπουργία στην περίπτωση της κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Διότι εκεί θα σχηματίζονταν κυβερνήσεις με βάση την ιδεολογική ταυτότητα και όχι την εθνική καταγωγή και συνεπώς είτε ο Ελληνοκύπριος, είτε ο Τουρκοκύπριος προήδρευε της κυβέρνησης θα εφάρμοζαν το πρόγραμμα με βάση το οποίο έκαναν τον συνασπισμό και έχουν την πλειοψηφία στη Βουλή. Αυτή θα ήταν ιδανική λύση και αυτό ισχύει σε όλα τα κράτη.
ΑΝΤΙΠΕΡΙΣΠΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟ
– Οι κινήσεις που γίνονται από τουρκικής πλευράς σε σχέση με το θέμα της Αμμοχώστου, σας ανησυχούν; Όλοι θεωρούν ότι είναι ένα ακόμα βήμα προς τη διχοτόμηση…
– Βεβαίως και μας ανησυχούν. Θεωρώ ότι είναι κινήσεις αντιπερισπασμού στα μέτρα που έχουμε λάβει και στις αντιδράσεις βεβαίως της Ε.Ε. Είναι ένα ακόμα αρνητικό βήμα, αλλά ταυτόχρονα καταδεικνύει και τις προθέσεις και τις θέσεις της Τουρκίας και κατ’ επέκταση της τουρκοκυπριακής πλευράς.
– Βεβαίως και μας ανησυχούν. Θεωρώ ότι είναι κινήσεις αντιπερισπασμού στα μέτρα που έχουμε λάβει και στις αντιδράσεις βεβαίως της Ε.Ε. Είναι ένα ακόμα αρνητικό βήμα, αλλά ταυτόχρονα καταδεικνύει και τις προθέσεις και τις θέσεις της Τουρκίας και κατ’ επέκταση της τουρκοκυπριακής πλευράς.
