Ξεκάθαρες είναι οι προειδοποιήσεις του Κουτρέτ Οζερσάι σε ό,τι αφορά τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αμφισβητεί κατά πόσο θα υλοποιηθεί η γεώτρηση από την αμερικανική εταιρεία η ExxonMobil στο τεμάχιο 10 της κυπριακής ΑΟΖ στην περίπτωση που επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, αλλά και την κυριότητα του συγκεκριμένου οικοπέδου και παραπέμπει στην Άγκυρα για τα περαιτέρω.
Υπογραμμίζει ότι θα προχωρήσουν οι τουρκικοί σχεδιασμοί για γεωτρήσεις. Και σημειώνει ότι η αντίδραση της Τουρκίας δεν σημαίνει ότι θα γίνει με χρήση βίας…
-Στα θέματα της ενέργειας τώρα, θα αντιδράσει η Τουρκία στη γεώτρηση που προγραμματίζει η ExxonMobil στο τεμάχιο 10 της κυπριακής ΑΟΖ;
-Πιστεύετε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά θα ξεκινήσει γεώτρηση;
-Αυτό είναι το πλάνο που γνωρίζουμε, ξέρετε εσείς κάτι διαφορετικό;
-Αν πιστεύει κανείς ότι θα αρχίσει κάποιο είδος διαδικασίας εξεύρεσης λύσης και όταν αρχίσει η γεώτρηση η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή πλευρά δεν θα θέσουν ζήτημα, θα κρατήσουν χαμηλό προφίλ, γιατί υπάρχει διαδικασία εν εξελίξει, αυτό δεν θα συμβεί.
-Εννοείτε ότι αν γίνει η γεώτρηση δεν θα υπάρξει διαδικασία λύσης;
-Αυτό που λέω είναι ότι ο σχεδιασμός για τη δική μας γεώτρηση και η αντίδρασή μας για τη γεώτρηση της ελληνοκυπριακής πλευράς δεν πρόκειται να επηρεαστεί από μια διαδικασία λύσης. Αυτό δεν συνέβαινε στο παρελθόν. Στο παρελθόν, οι εν εξελίξει συνομιλίες χρησιμοποιούνταν ως δικαιολογία για να σιωπήσουμε. Να μην αντιδράσουμε, αλλά να κάνουμε μια δήλωση και να αφήσουμε το θέμα εκεί, γιατί συνεχίζονταν οι συνομιλίες. Δεν επιθυμούμε να συνεχιστεί κάτι τέτοιο.
-Ποια είναι η καινούργια κατάσταση;
-Αν συζητάμε για μια θαλάσσια περιοχή όπου η Τουρκία έχει νόμιμο συμφέρον, η Άγκυρα λέει ότι δεν θα επιτρέψει σε εταιρεία να κάνει γεώτρηση σε εκείνη την περιοχή.
-Υπάρχουν κατά την άποψη της Τουρκίας τέτοιες περιοχές στην ΑΟΖ της Κύπρου;
-Υπάρχουν διακηρυγμένες περιοχές όπου η Τουρκία θεωρεί ότι βρίσκονται εντός της υφαλοκρηπίδας της. Σε άλλες περιοχές, κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα επιχειρήσουμε να εμποδίσουμε μια γεώτρηση, αλλά παράλληλα θα προχωρήσουμε να κάνουμε τη δική μας γεώτρηση σε τεμάχια που ανήκουν στην τουρκοκυπριακή πλευρά και τα οποία έχουμε αδειοδοτήσει, όπως έκανε και η ελληνοκυπριακή πλευρά.
-Δεν σας προβληματίζει το γεγονός ότι η κυπριακή ΑΟΖ είναι αναγνωρισμένη διεθνώς και αυτά που αποκαλείτε τουρκοκυπριακά τεμάχια δεν είναι αναγνωρισμένα;
-Δεν έχει σημασία. Σε εκείνη την περιοχή η γεώτρηση θα γίνει από εταιρεία, εκ μέρους μας, και με άδεια που εμείς έχουμε εκχωρήσει. Δεν θεωρούμε ότι η άδεια αυτή που έχουμε εκχωρήσει είναι παράνομη.
-Το Οικόπεδο 10 δεν εμπίπτει σε αυτή την περιοχή;
-Δεν ξέρω, θα ξέρουμε σύντομα. Όπως σας είπα είναι θέμα της Τουρκίας να αποφασίσει. Μπορώ να μιλήσω από την πλευρά της δικής μου «κυβέρνησης», το οικόπεδο 10 εμπίπτει σε μια περιοχή που κι εμείς έχουμε κάποια δικαιώματα ως Τουρκοκύπριοι και θεωρούμε ότι είναι αδιαμφισβήτητες περιοχές για εμάς. Αλλά υπάρχουν κάποιες περιοχές σε αυτή τη μεγάλη εικόνα που μπορούμε να τις αποκαλούμε ως αμφισβητούμενες, διότι δεν έγιναν συμφωνίες γι’ αυτές.
-Μιλήσατε για αντιδράσεις, ποιες θα είναι αυτές;
-Υπήρξε μια αντίδραση σε ένα οικόπεδο, η Τουρκία είπε ότι αυτό εμπίπτει στις δικές της ναυτικές περιοχές και δεν επιτρέπει σε εταιρείες να κάνουν γεωτρήσεις εκεί. Δεν ξέρω με ποιο τρόπο θα εμποδίσει αυτό να γίνει, αλλά δεν θα το κάνει χρησιμοποιώντας βία και μιλώ γενικά.
-Πώς θα κάνετε τις δικές σας γεωτρήσεις;
-Με πλοία εταιρειών και η τοποθεσία θα επιλεχθεί με βάση αυτά τα ευρήματα των ερευνών του Σισμίκ.
-Πότε θα γίνoυν;
-Θα αποφασιστεί με βάση τις άλλες δραστηριότητες του πλοίου στην Αντάλια. Αυτά δεν θα επηρεάσουν τις συνομιλίες ή συζητήσεις για το Κυπριακό. Άκουσα εκατοντάδες φορές από τους Ελληνοκύπριους να δηλώνουν ότι θα συνεχιστούν οι ενεργειακοί σχεδιασμοί τους, το ίδιο λέμε και εμείς.
O ρόλος στο Κυπριακό
-Ποιος είναι ο ρόλος σας στο Κυπριακό;
-Είμαι «Υπουργός Εξωτερικών» και εναπόκειται στους άλλους να αξιολογήσουν τον ρόλο μου στις συνομιλίες με βάση τις διπλωματικές μου πρωτοβουλίες, τις ιδέες που προσπαθώ να θέσω μερικές φορές άμεσα και μερικές φορές έμμεσα.
Κοσμική προσέγγιση
-Προέρχεστε από μια κατά κύριο λόγο κοσμική κοινωνία, πώς βλέπετε την τρέχουσα τάση να καταστεί το Ισλάμ ισχυρότερο στον Βορρά, κάποιοι λένε ότι τα τζαμιά θα είναι σύντομα περισσότερα από τα σχολεία.
-Είναι ένα ευαίσθητο θέμα, το «κόμμα» μου και η «κυβέρνηση» συζητούμε σοβαρά κάποια μέτρα και στις αποφάσεις μας πάντα λαμβάνουμε υπόψη την κοσμική προσέγγιση. Στον τομέα της εκπαίδευσης και σε άλλους τομείς στη ζωή θα συνεχίσουμε να είμαστε ευαίσθητοι σε αυτό. Μας αρέσουν οι αξίες που έχουμε, αλλά θα έπρεπε να είμαστε πιο ευαίσθητοι στο θέμα της διαφθοράς. Δεν είμαστε εδώ ως «κυβέρνηση» για να μετατρέψουμε αυτή την κοινωνία σε μη κοσμική χώρα. Εργαζόμαστε ενάντια σε τέτοια ιδέα και προσέγγιση.
Οι σχέσεις με τον Μουσταφά Ακιντζί
-Ποια είναι η σχέση σας με τον κ Ακιντζί, υπάρχουν οποιεσδήποτε σκιές μια που στη Νέα Υόρκη οι κκ Ερτογάν και Τσαβούσογλου επέλεξαν να συναντηθούν μαζί σας και όχι με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, θεωρώντας ότι είστε ο επίλεκτος.
-Δεν χρειαζόμαστε κανένα να μας επιλέξει, έχουμε τη δική μας ικανότητα, είμαστε εκλεγμένοι από τον «λαό» για διαφορετικές θέσεις και αποστολές. Εγώ είμαι «Υπουργός Εξωτερικών» της «κυβέρνησης» και ο κ. Ακιντζί είναι ο «Πρόεδρος» του «κράτους» μας και ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Δεν νομίζω ότι υπάρχει οποιοδήποτε πρόβλημα. Είχα πει πρόσφατα ότι τέτοιες τεχνητές συζητήσεις είναι ελκυστικές για πολλούς και για τους δημοσιογράφους. Όλες τις συναντήσεις που είχα στη Νέα Υόρκη τις είχα συζητήσει με τον «Πρόεδρο» και τον «Πρωθυπουργό» μου. Είχα πάει πιο νωρίς στη Νέα Υόρκη, όταν έγινε η συνάντηση των τριών εγγυητριών δυνάμεων γνώριζα τι είχε συζητηθεί και τηλεφώνησα στον κ. Ακιντζί, τον ενημέρωσα με λεπτομέρειες.
-Έχετε τις ίδιες απόψεις με τον κ. Ακιντζί στο Κυπριακό ή διαφορετικές;
-Βασικά επικαλύπτουν σημαντικά στοιχεία σε κοινό έδαφος. Έχουμε τακτικές συναντήσεις και εκεί προσδιορίζουμε τα θέματα, για παράδειγμα όλοι μας δεν θέλουμε μια διαδικασία ανοικτού τέλους, αν θα γίνουν διαπραγματεύσεις πρέπει να είναι προσανατολισμένες στο αποτέλεσμα ή την πιθανότητα να σκεφτούμε έξω από το κουτί ως δοκιμή, αυτό είχε συμφωνηθεί όταν ήταν εδώ ο κ. Τσαβούσογλου.