Δριμύ κατηγορώ κατά της Κυβέρνησης για τον τρόπο χειρισμού του θέματος της Παιδείας, εξαπολύει ο γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού, ο οποίος καταλογίζει στο Προεδρικό την ευθύνη για την κρίση. Κατηγορεί τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και την Κυβέρνηση ότι επιχείρησε για ακόμα μια φορά να ακολουθήσει την πεπατημένη της αποδόμησης των εργαζομένων σε έναν τομέα, προκειμένου να στρέψει την κοινή γνώμη εναντίον τους και να προχωρήσει στην υλοποίηση των σχεδιασμών της. Σημειώνει ότι οι κυβερνώντες δεν υπολόγισαν ωστόσο την αντίδραση των εκπαιδευτικών των οποίων έθιξε την αξιοπρέπεια τους, όπως αναφέρει. Έντονη είναι η τοποθέτηση του και σε σχέση με τις παρεμβάσεις του Γενικού Ελεγκτή Οδυσσέα Μιχαηλίδη, υποδεικνύοντας ότι το ΑΚΕΛ έχει κάθε δικαίωμα να διαφωνεί ή να συμφωνεί με τις τοποθετήσεις του οποιουδήποτε. 

Πυρά κατά της κυβέρνησης εξαπολύει και για το θέμα του Συνεργατισμού για το οποίο ωστόσο δηλώνει ότι συμφωνεί ότι θα πρέπει να αναμένεται η ολοκλήρωση του έργου της Ερευνητικής Επιτροπής.

Ο Άντρος Κυπριανού παρουσιάζεται συγκρατημένος και όσον αφορά το Κυπριακό επισημαίνοντας ότι θα υπάρξει σίγουρα κάποια κινητικότητα, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι θα υπάρξει και κάποια ουσιαστική εξέλιξη. Αφήνει επίσης υπονοούμενα για τους χειρισμούς του Προέδρου της Δημοκρατίας και τα όσα ανέφερε στην Τζέιν Χολ Λουτ, σημειώνοντας ότι θα μιλήσει μετά την απόφαση του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών. 

– Παιδεία ώρα μηδέν. Σας κατηγορούν ως ΑΚΕΛ ότι βρίσκεστε πίσω από την κρίση για να αποκομίσετε κομματικά οφέλη. Τι απαντάτε;
– Νομίζω ότι ούτε ως αστείο δεν μπορεί να εκλαμβάνεται κάτι τέτοιο. Για να είμαι ειλικρινής περίμενα να χρησιμοποιηθεί αυτό το επιχείρημα από την Κυβέρνηση πολύ νωρίτερα. Άργησαν να το χρησιμοποιήσουν. Το χρησιμοποίησαν μόνο όταν συνειδητοποίησαν ότι πλέον το παιχνίδι των εντυπώσεων, το έχαναν. Νομίζω ότι η μαζικότητα της εκδήλωσης που πραγματοποίησαν οι εκπαιδευτικές οργανώσεις και η ενότητα που έχουν μεταξύ τους, καταρρίπτει από μόνη της το επιχείρημα και δεν χρειάζεται να πω κάτι άλλο. Θεωρώ ότι χάνω τον χρόνο μου με το να ασχολούμαι με τέτοιες γελοιότητες και δεν χρειάζεται να το κάνω. Στον τομέα της εκπαίδευσης προκλήθηκε ένα τεράστιο πρόβλημα το οποίο προκάλεσε η ίδια η Κυβέρνηση, διότι παραβίασε θεσμοθετημένες διαδικασίες οι οποίες ακολουθούνταν για χρόνια. Η Κυβέρνηση έχει κάθε δικαίωμα να έχει πολιτικές θέσεις για τον τομέα της Παιδείας. Η προϊστορία λέει ότι, είτε η Κυβέρνηση, είτε οι εκπαιδευτικές οργανώσεις, θέλουν να θέσουν κάποια ζητήματα που αφορούν κυρίως συνδικαλιστικά δικαιώματα, τα θέτουν στη ΜΕΠΕΥ, στην οποία συζητούνται μέσα από έναν δομημένο διάλογο και αποφασίζεται και το πώς θα τύχουν χειρισμού. Εάν αφορούν τα θέματα της Παιδείας, συζητούνται στο Συμβούλιο Παιδείας, του οποίου προεδρεύει το υπουργείο Παιδείας. Η Κυβέρνηση, παραβίασε αυτή τη διαδικασία. Η οποία επαναλαμβάνω ότι θεσμοθετήθηκε εδώ και δεκαετίες για ένα και μόνο λόγο. Για να αποφεύγονται κρίσεις όπως αυτή που προκάλεσε η Κυβέρνηση τώρα. Με αποτέλεσμα, δικαιολογημένα να υπάρξει αντίδραση από τους εκπαιδευτικούς και λέει ότι μονομερείς αποφάσεις και μονομερείς ενέργειες δεν δέχονται να γίνονται. Εάν θέλει πραγματικά η Κυβέρνηση να συνδράμει στην εκτόνωση της κρίσης, πρέπει να αποσύρει τις αποφάσεις της, να πάει στην ΜΕΠΕΥ και εκεί να θέσει όλα τα ζητήματα προς συζήτηση. Εκεί είναι που πρέπει να θέσει τα όποια ζητήματα θέλει να θέσει η Κυβέρνηση και να ληφθούν και οι σχετικές αποφάσεις.

 – Κατηγορείτε την Κυβέρνηση για αδικαιολόγητες αποκοπές στην Παιδεία. Είναι γενικώς παραδεχτό όμως ότι υπάρχει «λίπος» στη δημόσια εκπαίδευση και θα πρέπει να υπάρξει ένα νοικοκύρεμα. Διαφωνείτε με αυτή τη θέση;
– «Μα τι θεωρεί «λίπος» η Κυβέρνηση Αναστασιάδη; Από το 2014 καταγγέλλαμε τις μεθοδεύσεις για να επιβληθούν οι επιταγές της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο τότε υπουργός μάλιστα έλεγε ότι δεν είναι δεσμευτικές. Ποιο είναι το «λίπος»; Οι τεράστιες ελλείψεις στις υλικοτεχνικές υποδομές; η υποστελέχωση; Η προσπάθεια να γίνουν τα σχολεία εξεταστικά κέντρα με τα τετράμηνα; Το φιάσκο με τις εξετάσεις διορισίμων; Η παντελής ανυπαρξία σχεδιασμού για ουσιαστική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση; Τα αναφέρω αυτά ως παραδείγματα των πεπραγμένων της παρούσας κυβέρνησης στην Παιδεία. Τι θεωρεί «λίπος» η Κυβέρνηση; Εκείνο που λέμε είναι ότι υπάρχουν δύο πτυχές. Το ένα είναι τα δικαιώματα που απέκτησαν διαχρονικά οι εκπαιδευτικοί, που όπως είπαν τις τελευταίες μέρες, αυτά τα δικαιώματα τα πήραν όταν πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής ήταν ο Νίκος Αναστασιάδης και όταν πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας ήταν ο Πρόδρομος Προδρόμου. Και μάλιστα έκαναν αναφορές για τη στήριξη που είχαν και από τον Νίκο Αναστασιάδη και από τον Πρόδρομο Προδρόμου για να πετύχουν αυτά τα πράγματα τότε. Νομίζω ότι η Κυβέρνηση αποφεύγει να αγγίξει την ουσία των προβλημάτων στον τομέα της Παιδείας που είναι η ανάγκη για μια ουσιαστική μεταρρύθμιση η οποία θα φέρει και τη βελτίωση στην απόδοση των ίδιων των μαθητών μας. Λένε τώρα και λέω ότι είναι αστείο το επιχείρημα, ότι εάν καταφέρουμε να εξορθολογήσουμε την Παιδεία με τον τρόπο που προτείνουν, δηλαδή κατάργηση της τήρησης πρακτικών από εκπαιδευτικούς, να μη μειώνεται η ώρα με βάση το βιολογικό πρόγραμμα κ.ο.κ., τότε αυτομάτως θα βελτιωθεί η Παιδεία. Είναι αστεία αυτά τα πράγματα. Στον τομέα της Παιδείας θα έχουμε βελτίωση, εάν υπάρξει ουσιαστική μεταρρύθμιση. Και αυτό πρέπει να συζητήσουμε, την ουσιαστική μεταρρύθμιση. Κάτι ανάλογο έγινε και στον τομέα της Δημόσιας Υπηρεσίας. Ενώ υπήρχε τότε η ανάγκη να δούμε τη δομή που υπάρχει στα διάφορα υπουργεία, να δούμε την παραγωγικότητα που υπάρχει, τον αποτελεσματικό έλεγχο που πρέπει να υπάρχει και σίγουρα και το μισθολόγιο μέσα σε αυτά τα ευρύτερα πλαίσια, επικεντρώθηκε και πάλι η Κυβέρνηση μόνο στο μισθολόγιο, για αυτό και δεν καταφέραμε να έχουμε αποτέλεσμα. Και τώρα, λυπάμαι να παρατηρήσω ότι, συμβαίνει ακριβώς το ίδιο πράγμα. Έχουν δίκιο οι εκπαιδευτικοί στο εξής και θέλω να το τονίσω αυτό. Η Κυβέρνηση ακολουθεί την ίδια συνταγή όταν θέλει να επιφέρει αλλαγές. Δυσφημίζει τον συγκεκριμένο τομέα, όπως π.χ. έκανε με την Αρχή Λιμένων, με τη Cyta, την ΑΗΚ, διαμορφώνει μια κοινή γνώμη θετική υπέρ της και τότε προωθεί τις πολιτικές της. Αυτό επιδίωξε να κάνει και στους εκπαιδευτικούς. Επιχείρησε να τους απαξιώσει στη συνείδηση της κοινής γνώμης και αντέδρασαν έντονα για λόγους περηφάνιας και αξιοπρέπειας. Και καλά έκαναν οι εκπαιδευτικοί. Το μεγάλο λάθος της Κυβέρνησης στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι δεν έλαβε υπόψη της, το πόση ζημιά προκαλείται στο κύρος των εκπαιδευτικών στο σχολείο, κάτι που θα έχει συνέπειες όσον αφορά το κύρος των εκπαιδευτικων μέσα στα σχολεια. Και συνομιλώντας με κάποιους εκπαιδευτικούς, θεωρούν ότι αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που θα έχουν να αντιμετωπίσουν όταν θα ανοίξουν τα σχολεία.

– Στη συγκεκριμένη περίπτωση και σε αντίθεση με πολλά άλλα ζητήματα, διαφωνήσατε με τις τοποθετήσεις του Γενικού Ελεγκτή. Θα μπορούσε να σας κατηγορήσει κάποιος ως ΑΚΕΛ, για ευαισθησία αλα καρτ… 
– Ειλικρινά εντυπωσιάζομαι όταν ακούω δηλώσεις του κυβερνητικού Εκπροσώπου ή των εκπροσώπων του ΔΗΣΥ ότι το ΑΚΕΛ δεν δικαιούται να παίρνει αλα κάρτ τις τοποθετήσεις του Γενικού Ελεγκτή. Γιατί; Ο Γενικός Ελεγκτής είναι ο Δαλάι Λάμα; Είναι ο Θεός και ό,τι λέει θα πρέπει είτε να συμφωνούμε, είτε να διαφωνούμε με αυτόν; Με τον κάθε ένα, όποιος και αν είναι αυτός, θα υπάρξουν περιπτώσεις που θα συμφωνήσουμε, θα υπάρξουν και περιπτώσεις που θα διαφωνήσουμε. Εκείνο που λέμε λοιπόν στον Γενικό Ελεγκτή και δεν είναι μόνο στη συγκεκριμένη περίπτωση που το είπαμε, είναι ότι ο Γενικός Ελεγκτής έχει έναν συγκεκριμένο ρόλο να διαδραματίσει. Να ελέγξει ότι οι οικονομικές πράξεις που γίνονται από την πλευρά της Κυβέρνησης είναι σωστές και ότι είναι εναρμονισμένες με τις αποφάσεις που λαμβάνονται είτε από τη Βουλή, είτε από τον προϋπολογισμό είτε οτιδήποτε άλλο. Απ’ εκεί και πέρα, ο Γενικός Ελεγκτής μπορεί να έχει άποψη και να την εκφράζει για το πώς θα μπορούσε να υπάρξει ένα περαιτέρω νοικοκύρεμα των οικονομικών του κράτους. Έχει κάθε δικαίωμα για αυτό. Αυτή του την άποψη όμως, δεν είμαστε υποχρεωμένοι να τη δεχόμαστε όλοι. Έχουμε διαφορετικές προσεγγίσεις σε μερικά θέματα. Επαναλαμβάνω και επιμένω. Ο τομέας της Παιδείας και ο τομέας της Υγείας, είναι δύο τομείς στους οποίους μία Πολιτεία που σέβεται πρώτα και κύρια τον εαυτό της και ύστερα τον κόσμο, θα πρέπει να δώσει τη μεγαλύτερη δυνατή σημασία. Και λυπούμε να πω ότι η Κυβέρνηση Αναστασιάδη έχει αποτύχει παταγωδώς και στους δύο αυτούς τομείς και αυτό δείχνει την κοινωνική αναλγησία με την οποία λειτουργεί. Τον αυταρχισμό και την αλαζονεία.

Η Κυβέρνηση να αποσύρει μονομερείς αποφάσεις
– Ποια είναι η πρόταση του ΑΚΕΛ για να ξεπεραστεί η κρίση; Να κάνει η κυβέρνηση δεχτές όλες τις θέσεις των εκπαιδευτικών οργανώσεων;
– Είχαμε πει και στην Επιτροπή Εργασίας της Βουλής, να αποσύρει η Κυβέρνηση τις μονομερείς αποφάσεις που πήρε, να αποσύρουν και οι εκπαιδευτικές οργανώσεις τα μέτρα που έχουν λάβει και να ακολουθηθεί η διαδικασία η οποία έχει θεσμοθετηθεί εδώ και δεκαετίες. Να πάμε στη ΜΕΠΕΥ και εκεί να συζητήσουν όλα τα ζητήματα. 

– Υπάρχει όμως το επιχείρημα ότι για πολλά θέματα γινόταν για χρόνια διάλογος, χωρίς όμως αποτέλεσμα…
– Δεν ξέρω εάν έχουν τεθεί αυτά τα ζητήματα και προηγουμένως. Εκείνο το οποίο γνωρίζω είναι ότι το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα είχαν υποβάλει κάποιες εκθέσεις το 2013. Απαιτήσαμε να μας δοθούν οι εκθέσεις και να διεξαχθεί ένας διάλογος γύρω από αυτά τα ζητήματα. Όταν η Κυβέρνηση αρνήθηκε πεισματικά να μας τις παραχωρήσει, φροντίσαμε να τις εξασφαλίσουμε με κάποιο τρόπο, μελετήσαμε τις προτάσεις και είχαμε τότε κάνει μία μακροσκελή ανακοίνωση με τον επικεφαλής του γραφείου Παιδείας του κόμματος Χρίστο Χριστοφίδη. Εκείνα που περιλαμβάνονταν μέσα στην έκθεση του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι αυτά που επιχειρεί η Κυβέρνηση να προωθήσει. Αρνήθηκε να μας τα παραδώσει και αρνήθηκε να διεξάγει διάλογο. Δεν ξέρω τι συζητά με τις εκπαιδευτικές οργανώσεις, αλλά οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί επιμένουν ότι ο υπουργός Παιδείας τους έδωσε ουσιαστικά μόνο δύο μέρες.

Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες

– Συνεργατισμός… Πολλές οι μέχρι τώρα αποκαλύψεις στο πλαίσιο της διερευνητικής επιτροπής και όπως φαίνεται, διαχρονικές οι ευθύνες που οδήγησαν στο κλείσιμο…
– Θα συμφωνήσω με την Κυβέρνηση ότι θα είναι πολύ πιο ολοκληρωμένη η άποψη όλων μας για να τοποθετηθούμε για αυτά τα ζητήματα όταν θα έχουμε στα χέρια μας το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής. Όμως πολύ σωστά έχει λεχθεί και από εσάς και από διάφορους άλλους έχει επισημανθεί ότι μέχρι στιγμής λέχθηκαν πολλά πράγματα και ουσιαστικά εντοπίζονται τα προβλήματα σε κάποιες μεγάλες κατηγορίες. Πρώτον κακοδιαχείριση, δεύτερον μεροληπτική διαχείριση, τρίτον έλλειψη αποτελεσματικού ελέγχου, τέταρτον κομματικές παρεμβάσεις. Θα ήθελα ειδικά στο τελευταίο να ακούω αυτούς που τοποθετούνται για αυτό το θέμα να μιλούν συγκεκριμένα. Ποιοι είναι για παράδειγμα εκείνοι των οποίων διαγράφηκαν τα δάνεια; Ποιοι είναι εκείνοι που έτυχαν μεροληπτικής μεταχείρισης από Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύματα. Να τα πουν με το όνομά τους αν τα ξέρουν. Αυτή είναι η μία μεγάλη ομάδα προβλημάτων και ενδεχομένως ταυτόχρονα και άλλα ζητήματα. Υπάρχει όμως και το μεγαλύτερο πρόβλημα. Από το 2013 που ανέλαβε η Κυβέρνηση Αναστασιάδη και ο ΔΗΣΥ να διοικήσουν τον Συνεργατισμό, φαίνεται ξεκάθαρο ότι η Κυβέρνηση είχε ένα στόχο από την αρχή και αυτός ήταν να οδηγήσει τον Συνεργατισμό στο κλείσιμο. Και δυστυχώς εκεί τον οδήγησε. Πτωχεύοντας τον και πληρώνοντας και από πάνω για να παραχωρήσει το καλό κομμάτι στην Ελληνική Τράπεζα. Επίσης φαίνεται ξεκάθαρα ότι ήταν μεθοδευμένη η προσπάθεια να πάει στην Ελληνική Τράπεζα το καλό κομμάτι του Συνεργατισμού. Εμείς αυτά τα είχαμε επισημάνει πριν ακουστούν οι όποιες καταθέσεις στην Ερευνητική Επιτροπή και επικεντρώνουμε την προσοχή μας στο γεγονός ότι θα φορτωθεί ο κόσμος στους ώμους του 8 δις ευρώ και δεν ξέρω ποια επιπρόσθετα προβλήματα θα προκύψουν στην εξέλιξη των πραγμάτων και τι θα προκαλέσει αυτό το τεράστιο ποσό που θα επωμιστεί στις πλάτες ο κυπριακός λαός. Και λέμε ότι υπάρχουν πολιτικές ευθύνες. Τώρα θα αναμένουμε να ολοκληρωθεί η έρευνα, να δούμε τα πορίσματα και θα τοποθετηθούμε ολοκληρωμένα.

– Αναγνωρίζετε ως ΑΚΕΛ δικές σας ευθύνες τουλάχιστον ως το 2013 για τα προβλήματα του Συνεργατισμού; Διότι τα προβλήματα δεν είναι πρόσφατα και το ΑΚΕΛ είχε και αυτό δικούς του ανθρώπους στον Συνεργατισμό…
– Εάν μιλούμε για τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα δεν είχαμε δικούς μας ανθρώπους. Εάν μιλούμε για τον Έφορο  Συνεργατικών Εταιρειών δεν είχαμε ανθρώπους που να είναι στα σώματα λήψης αποφάσεων. Σε τοπικά Συνεργατικά Ιδρύματα είχαμε και εκεί και όπου μας αναλογούν ευθύνες δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να τις αναλάβουμε. Θέλω όμως να ξεκαθαρίσω ένα πράγμα. Απλά και μόνο επειδή κάποιος είναι ΑΚΕΛικός και λειτουργεί σε ένα συγκεκριμένο πόστο παράνομα ή παράτυπα, δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι έχει ευθύνη και το κόμμα. Εάν το κόμμα τον στήριξε εκεί αδικαιολόγητα, έχει μεγάλες ευθύνες και συμφωνώ με αυτή την προσέγγιση.

– Η έλλειψη ελέγχου, όπως αναφέρετε, είναι ένα από τα ζητήματα που προκύπτουν. Το γεγονός ότι όλα αυτά τα χρόνια δεν υπήρχε επαρκής έλεγχος, αυτό δεν αφορά ευθύνες όλων των κυβερνήσεων και πολιτικών κομμάτων;
– Εάν εννοείτε ότι έπρεπε να κάνουμε τέτοιες νομοθετικές πρόνοιες που να εξασφάλιζαν ότι θα υπήρχε ο εσωτερικός έλεγχος, θα συμφωνήσω μαζί σας ότι πολύ καθυστερημένα έχει εισαχθεί ο θεσμός του εσωτερικού ελέγχου στον Συνεργατισμό και δυστυχώς όχι παντού και αυτό ήταν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα. Και βέβαια ένα είναι να υπάρχει ο Εσωτερικός Ελεγκτής και άλλο να εισακούεται ο Εσωτερικός Ελεγκτής. Και αυτό έχει τεράστια σημασία. Ο εσωτερικός ελεγκτής δεν διορίζεται για να αποτελεί άλλοθι, είτε για τους προϊσταμένους, είτε για τους διοικούντες να αποφασίσουν όπως θέλουν. Πρέπει να λειτουργεί αποτελεσματικά και να λαμβάνονται πολύ σοβαρά υπόψη, οι εκθέσεις οι οποίες θα ετοιμάσει.

Θα υπάρξει κινητικότητα στο Κυπριακό

– Κυπριακό: Η ώρα της κρίσης τον Σεπτέμβριο; Να αναμένουμε εξελίξεις και υπό ποιες προϋποθέσεις;
– Θα υπάρξει κινητικότητα και αυτό είναι βέβαιο. Αυτό το λέω διότι θα κατατεθεί η έκθεση της κ. Λουτ στον ΓΓ του ΟΗΕ, ο οποίος στα πλαίσια της Γενικής Συνέλευσης θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο και μετά το πέρας της Συνέλευσης θα συναντηθεί με τον κ. Ακιντζί και φημολογείται ότι μπορεί να γίνει και μία κοινή συνάντηση. Θα υπάρξει κινητικότητα. Θα υπάρξει όμως κάποια εξέλιξη περαιτέρω; Αυτό θα εξαρτηθεί από το τι θα ακούσει ο κ. Γκουτέρες από την κ. Λουτ, αλλά και το τι θα του πουν οι δύο ηγέτες όταν θα τους συναντήσει. Ο ΓΓ του ΟΗΕ ήταν πολύ συγκεκριμένος για να αναλάβει μια νέα πρωτοβουλία. Είπε πως θέλει όσον αφορά την ουσία, να δεσμευτούμε πως θα συνεχίσουμε με βάση το πλαίσιο που έγινε αποδεκτό στο Κραν Μοντάνα, τις συγκλίσεις οι οποίες επιτεύχθηκαν μέχρι σήμερα και το άτυπο έγγραφο το οποίο επιχείρησε να καταθέσει για την εφαρμογή της συμφωνίας και βέβαια τα σχετικά ψηφίσματα των Η.Ε., τις συμφωνίες υψηλού επιπέδου. Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία, τους είπε ότι θα συνεχίσουμε με τον τρόπο που ξεκινήσαμε στο Κραν Μοντάνα. Δύο τραπέζια, στο ένα συζητείται το θέμα της Ασφάλειας με συγκεκριμένη σύνθεση και στο δεύτερο οι εσωτερικές πτυχές με διαφορετική σύνθεση. Το τρίτο που είπε, είναι ότι θέλει είναι να τον πείσουν ότι έχουν την πολιτική βούληση να πάνε μέχρι τέλους. Εάν δεν υπάρξει δέσμευση των ηγετών σε αυτά και αν δεν το πείσουν για την πολιτική τους βούληση να πάνε μέχρι τέλους, τότε πολύ φοβάμαι ότι ο ΓΓ των ΗΕ δεν θα αναλάβει νέα πρωτοβουλία. Ακούσαμε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την ενημέρωση που είχε κατά τη συνάντηση με την κ. Λουτ. Έχω άποψη για τα όσα μας έχει πει αλλά δεν θέλω σχολιάσω δημόσια τώρα. Θα αναμένω να δω τι θα αποφασίσει ο ΓΓ του ΟΗΕ και τότε θα μπορούμε να πούμε περισσότερα.

– Η αμερικανοτουρκική κρίση και η υποτίμηση της τουρκικής λίρας με τα συνεπακόλουθα προβλήματα στην τουρκική οικονομία, θεωρείτε ότι επηρεάζουν τις όποιες προσπάθειες επανέναρξης του διαλόγου και πώς; 
– Σίγουρα περιπλέκουν πολύ περισσότερο την κατάσταση. Αυτό θα έλεγα ότι μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι όταν υπάρχει ευκαιρία θα πρέπει να την αξιοποιείς. Και θεωρώ ότι υπήρχε ευκαιρία στο Κραν Μοντάνα, είτε να καταλήξουμε στα ζητήματα της Ασφάλειας με τρόπο που να θέλαμε εμείς, είτε να εκτεθεί η Τουρκία. Το λέω αυτό, διότι και ο κ. Αναστασιάδης λέει δημόσια ότι όλοι οι υπόλοιποι συμφωνούσαν μαζί μας. Όταν λοιπόν τους έχεις όλους μαζί σου, επιμένεις και είτε υποχρεώνεις την Τουρκία να έρθει στη θέση σου, είτε την εκθέτεις. Δυστυχώς δεν επιμείναμε. Το δεύτερο που θέλω να πω είναι ότι αυτή η αρνητική εξέλιξη, πιθανόν να έχει και ένα θετικό. Η Τουρκία τώρα είναι υποχρεωμένη να προσπαθήσει να βελτιώσει τη σχέση της με άλλους ισχυρούς παίχτες στη διεθνή πολιτική σκακιέρα. Όπως είναι η Ρωσία, η ΕΕ, κοκ. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια ενδεχομένως να προσπαθήσει να κάνει κινήσεις οι οποίες θα βελτιώνουν τη θέση της έναντι π.χ της ΕΕ. Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να ήταν η πολιτική βούληση για λύση του Κυπριακού. Δεν λέω ότι θα συμβεί. Λέω ότι ενδεχομένως μπορεί να υπάρξει και πρέπει να ενθαρρύνουμε αυτό το ενδεχόμενο.

– Μπορεί να υπάρξει απεξάρτηση των Τουρκοκυπρίων από την Τουρκία και πώς; 
– Με τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα όχι. Είναι πλήρως εξαρτώμενοι οικονομικά και ιδιαίτερα μετά την κρίση στην Τουρκία, η οικονομική κατάσταση στα κατεχόμενα είναι πολύ άσχημη και η μόνη βοήθεια που έχουν είναι από την Τουρκία. Μετά είναι και η πολιτική εξάρτηση που υπάρχει. Τώρα επιχειρεί ο Ερντογάν να προωθήσει και τη θρησκευτική εξάρτηση. Εάν δεν συνειδητοποιήσουμε ότι όσο περνά ο χρόνος τα πράγματα γίνονται πολύ πιο δύσκολα για εμάς, πολύ φοβάμαι ότι θα χάσουμε το παιχνίδι της λύσης του Κυπριακού. Βλέπουμε δημοσιεύματα για το ενδεχόμενο ανέγερσης ναυτικής βάσης στα κατεχόμενα. Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό βαθαίνει ακόμη περισσότερο τη διχοτόμηση και δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού.