Β.Πρωτοπαπάς: Το ποσοστό του Μαυρογιάννη δεν ανήκει στο ΑΚΕΛ

Άκρως καθοριστικό θεωρεί το επόμενο εξάμηνο, ο Βασίλης Πρωτοπαπάς, που τράβηξε κουπί υπεραμυνόμενος και προωθώντας την υποψηφιότητα του Ανδρέα Μαυρογιάννη, ως στέλεχος του επιτελείου του υποψηφίου. Κάνοντας την προσωπική του αξιολόγηση για τις προεδρικές και τι άφησαν πίσω τους, πιστεύει πως από τα πρώτα δείγματα που θα δώσει ο νέος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα φανεί κατά πόσο θα αλλάξουμε ως Πολιτεία, κομματικό σύστημα και κοινωνία.

Ο Βασίλης Πρωτοπαπάς υποδεικνύει στη συνέντευξή του στο «Φ» πως αν ο Νίκος Χριστοδουλίδης επιλέξει ανθρώπους νέους, με διαφορετικό πολιτικό λόγο, μακριά από το βαθύ κομματικό σύστημα, αποφύγει την ανακύκλωση προσώπων και το αλισβερίσι, τότε θα αναγκάσει το πολιτικό σύστημα να ακολουθήσει. Οι αλλαγές, αναφέρει θα εξαρτηθούν και από τις εξελίξεις στο ΔΗΣΥ και από τις προσαρμογές στο ΑΚΕΛ. Ο ίδιος θεωρεί ότι κέρδισε ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ως προσωπικότητα, καθώς τα κόμματα που τον στήριξαν, εκτιμά, πως κρύφτηκαν πίσω του. Δεν εκτιμά ότι δημιουργούνται προοπτικές συνεργασίας των δύο πόλων, ανκαι αναγνωρίζει πως οι συναγερμικοί ήταν πιο έτοιμοι από τους ψηφοφόρους της Αριστεράς για την υπέρβαση.  Το ψηλό ποσοστό που συγκέντρωσε ο Ανδρέας Μαυρογιάννης, το αποδίδει στον ίδιο. Και σημειώνει πως από τις δομικές αλλαγές που θέλει και μπορεί να προωθήσει το ΑΚΕΛ εξαρτάται κατά πόσο θα κεφαλαιοποιήσει μέρος του εκλογικού σώματος που πήγε προς Μαυρογιάννη. 

-Η κάλπη έστειλε πολλά μηνύματα προς όλους με διαφορετική διαβάθμιση βεβαίως. Εσείς τι ανάγνωση κάνετε;

-Βασικότερο μήνυμα είναι ότι η δυνατότητα των ηγεσιών των κομμάτων να καθορίζουν με τις αποφάσεις τους το πρόσωπο του προέδρου έχει αποδυναμωθεί. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης κέρδισε χωρίς να έχει εκ των προτέρων στήριξη οποιουδήποτε κόμματος. Όλοι ξέρουμε πως τα κόμματα που τελικά τον στήριξαν το έπραξαν εξ ανάγκης. Κρύφτηκαν πίσω του. Η επιτυχία εκλογής ανήκει πρωτίστως στον ίδιο. Στο γεγονός ότι τόλμησε, ότι πήρε το ρίσκο. Βοήθησε προς αυτή την κατεύθυνση η δημοφιλία του, την οποία όμως ο ίδιος κέρδισε με τη διαδρομή του. Όλο αυτό είναι ένα μήνυμα για μελλοντικές αναμετρήσεις, για τα κριτήρια αναζήτησης υποψηφίων, για το ρόλο των κομμάτων.

-Ο λαός μίλησε και φαίνεται πως  επέλεξε  συνέχιση της διακυβέρνησης Αναστασιάδη, με νέο Πρόεδρο τον Ν. Χριστοδουλίδη, που δεν έχει έντονη κομματική σφραγίδα, αλλά ήταν στενός συνεργάτης του απερχόμενου Προέδρου…

-Δεν είμαι βέβαιος. Παρότι εμείς, οι υποστηρικτές του Ανδρέα Μαυρογιάννη, λέγαμε ότι Νεοφύτου και Χριστοδουλίδης είναι συνέχεια του Αναστασιάδη, πολλοί επέλεξαν τον Χριστοδουλίδη όχι επειδή ήθελαν συνέχιση της διακυβέρνησης Αναστασιάδη αλλά διότι έκριναν ότι θα έφερνε κάτι καινούργιο και ότι θα τερματίζονταν κακές πρακτικές της 10ετίας, για τις οποίες δεν τον θεωρούσαν βασικό υπεύθυνο. Στα μάτια τους ο «κακός της παρέας» ήταν κυρίως ο Αβέρωφ Νεοφύτου, δίκαια ή άδικα δεν το εξετάζω.  

-Τι έκλεινε την πλάστιγγα;

-Αριθμητικά μιλώντας, περίπου 8 χιλιάδες ψηφοφόροι που αν ψήφιζαν αντίστροφα σήμερα θα ήταν Πρόεδρος ο Μαυρογιάννης. Με όρους εκλογικών μηχανισμών και παρασκηνίου, η ανάμιξη του συστήματος εξουσίας του απερχόμενου Προέδρου καθώς και ακροδεξιών και συντηρητικών κύκλων. Πολιτικά μιλώντας, το γεγονός ότι σε περισσότερα άτομα επικράτησε η επιθυμία να μην κερδίσει ο υποψήφιος που υποστήριζε το ΑΚΕΛ παρά η επιθυμία να μην κερδίσει ο «αποστάτης». 

-Η στροφή μεγάλου αριθμού συναγερμικών προς την υποψηφιότητα Μαυρογιάννη, σημαίνει κάτι για την επόμενη μέρα; Ήταν μήπως συγκυριακή λόγω ενόχλησης, επειδή έμεινε εκτός κούρσας ο Αβέρωφ Νεοφύτου; Και δεν πρέπει να αγνοούμε ότι οι συναγερμικοί έδειξαν πιο έτοιμοι από το ΑΚΕΛ για να δώσουν ψήφο θετική…

-Νομίζω έχει σημασία. Δημιουργείται ένα θετικό, κατά τη γνώμη μου, προηγούμενο. Ανεξάρτητα από τους λόγους και τα κίνητρα που δόθηκε η ψήφος. Είτε το έκαναν θεωρώντας ότι ο Μαυρογιάννης μπορεί να κάνει κάτι καλύτερο στο Κυπριακό, είτε διότι εκτίμησαν την εντιμότητα και το ήθος του, είτε για να τιμωρήσουν την «αποστασία», το γεγονός δεν μπορεί να αγνοηθεί. Δεν ισχυρίζομαι ότι δημιουργούνται πολιτικές προϋποθέσεις συνεργασίας. Συμφωνώ ότι αν το ΑΚΕΛ βρισκόταν στη θέση του ΔΗΣΥ, ο κόσμος της Αριστεράς πιθανότητα θα ήταν περισσότερο επιφυλακτικός να κάνει υπέρβαση. 

– Νικητής ο Νίκος Χριστοδουλίδης με την ανακήρυξή του όμως δεν μπορούμε να προσπεράσουμε το ποσοστό που συγκέντρωσε ο Ανδρέας Μαυρογιάννης. Σημαίνει κάτι αυτό το ποσοστό; Θα το κεφαλοποιηθεί κάποιος χώρος; Θα υπάρξει ζύμωση για αναδόμηση, ανάπλαση του κεντρώου και αριστερού χώρου;

-Πρώτα και κύρια σημαίνει τιμή και αναγνώριση για το Μαυρογιάννη. Πολύς κόσμος, ακόμη κι αν δεν τον ψήφισε, εκτίμησε το ήθος, την εντιμότητα, την ποιότητα του λόγου και της παρουσίας του. Αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι, σε συνδυασμό με τον ήπιο λόγο και του Ν. Χριστοδουλίδη, μπαίνουμε σε μια νέα εποχή πολιτικής αντιπαράθεσης. Με λιγότερη ελπίζω τοξικότητα, χωρίς φωνασκίες, χωρίς προσωπικούς χαρακτηρισμούς. Το ποσοστό του Μαυρογιάννη δεν ανήκει στο ΑΚΕΛ. Από το 48% του δεύτερου γύρου ή το σχεδόν 30% του πρώτου γύρου, στο ΑΚΕΛ αναλογεί περίπου το 20%. Πολλοί είναι πολίτες από το χώρο του Κέντρου, της οικολογίας, ανένταχτοι, αποστασιοποιημένοι. Το ΑΚΕΛ, στο βαθμό που μπορεί και θέλει να κάνει δομικές προσαρμογές, έχει τη δυνατότητα να κεφαλαιοποιήσει μεγάλο μέρος αυτού του εκτοπίσματος. 

-Δώσατε τη μάχη, ιδιαίτερα, την τελευταία βδομάδα, συμβάλλοντας σε  κι εσείς όπως και άλλοι νέοι άνθρωποι ένα διαφορετικό πολιτικό λόγο. Θα κρατήσουμε άραγε αυτή την αλλαγή; 

-Ελπίζω πως ναι. Θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις επιλογές του νέου προέδρου. Αν επιλέξει νέους ανθρώπους, με διαφορετικό πολιτικό λόγο, μακριά από το βαθύ κομματικό σύστημα, αποφεύγοντας ανακύκλωση προσώπων και το γνωστό αλισβερίσι, τότε θα αναγκάσει όλο το πολιτικό σύστημα να ακολουθήσει. Θα εξαρτηθεί και από τις εξελίξεις στο ΔΗΣΥ, καθώς και από τις προσαρμογές που πιθανόν να δούμε και στο ΑΚΕΛ. Κι αυτό θα φανεί πολύ σύντομα, θα έλεγα μέσα στο επόμενο 6μηνο. 

-Έσπασαν ταμπού στην προεδρική αναμέτρηση;

-Ράγισαν παρά έσπασαν, θα έλεγα. Τα ταμπού, τα στερεότυπα, δεν σπάζουν τόσο εύκολα. Απαιτούνται ρήξεις με διάρκεια στο χρόνο. Προσωπικά τιμώ και σέβομαι τους ανθρώπους από το ΔΗΣΥ που ψήφισαν Μαυρογιάννη περισσότερο με πολιτικά κριτήρια παρά με συναισθηματικά. Όπως σέβομαι και εκείνους που εξ αρχής, με πολιτικά κριτήρια, επέλεξαν άλλο πρόσωπο από εκείνο που υπέδειξε το κόμμα. Αναφέρομαι σε συναγερμικούς που προτίμησαν Χριστοδουλίδη ή αριστερούς που προτίμησαν Δημητριάδη ή κάτι άλλο. 

– Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης τον οποίο στηρίξατε άφησε πίσω του ένα έντονο αποτύπωμα, πολιτικού ήθους. Μπορούμε να αναμένουμε ότι θα γυρίσουμε σελίδα για να γίνουν βήματα μπροστά και η πολιτική να συμβαδίζει πλέον με το ήθος;

-Δεν θα στοιχημάτιζα για αυτό. Σίγουρα το εύχομαι. Εξαρτάται βεβαίως από τη στάση που θα κρατήσουν τα πρόσωπα που βρίσκονται σε ηγετική θέση και έχουν σημαντικό ρόλο στο δημόσιο διάλογο. Δυστυχώς υπάρχει πολλή τοξικότητα, πάθη και πικρίες. Λυπούμαι που αυτά εκφράζονται συχνά από ηγέτες και στελέχη υποτιθέμενων κεντρώων κομμάτων που θα ανάμενε κανείς να ήταν πιο μετριοπαθή.

– Ποιο είναι το πρωτεύον που αναμένετε από το νέο Πρόεδρο; Τι θα θέλατε να αλλάξει με πρώτο τεστ τη σύνθεση του νέου κυβερνητικού σχήματος;

-Πολλές προσδοκίες δεν έχω. Θα χαιρόμουν πάντως αν απέφευγε να εγκλωβιστεί σε επιλογές προσώπων προς ικανοποίηση των κομμάτων που εξ ανάγκης τον στήριξαν. Θα με εξέπλησσε ευχάριστα αν κάνει δικές του επιλογές, αν δώσει χώρο σε φρέσκα πρόσωπα, από την κοινωνία. Βεβαίως όλοι και όλες θα κριθούν από το έργο τους.

Ο κόσμος έχει απαιτήσεις και από την αντιπολίτευση

– Για πρώτη φορά μένουν στην αντιπολίτευση οι δύο χώροι που κυριαρχούσαν για χρόνια στο κομματικό σκηνικό: ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, χωρίς να νομιμοποιούνται να θεωρούν δική τους τη νίκη οι ενδιάμεσοι. Για εσάς ποια είναι τα μηνύματα που πρέπει να ληφθούν από όλους;

-Η έννοια της αντιπολίτευσης ή της συμπολίτευσης είναι κάπως περίεργη στο δικό μας πολίτευμα, που είναι προεδρικό. Σε ένα κοινοβουλευτικό σύστημα δεν θα μπορούσε να συγκροτηθεί κυβέρνηση χωρίς πλειοψηφία στη Βουλή. Δεν θα είναι εύκολο για ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ να απορρίπτουν ό,τι προτείνει η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, έστω κι αν δεν συμμετέχουν. Ούτε θα είναι εύκολο για τους «ενδιάμεσους» να στηρίζουν ό,τι υποβάλλει η κυβέρνηση. Το μήνυμα προς όλους είναι να πολιτευτούν σοβαρά και υπεύθυνα. Ο κόσμος έχει απαιτήσεις και από την αντιπολίτευση. Τη θέλει ισχυρή και αυστηρή, ωστόσο αναμένει να είναι δίκαιη, να είναι πρόθυμη να συνθέτει προς όφελος των πολλών. Τα κόμματα που θα μπορέσουν να πολιτευτούν με μέτρο και ισορροπία, θα έχουν εκλογικό και πολιτικό όφελος. 

Ο κατακερματισμός δεν θα ωφελήσει τον τόπο

– Μπορούμε να αναμένουμε αλλαγή κομματικού σκηνικού με τα δεδομένα αποτυπωμένα στα αποτελέσματα;

-Ήδη έχουμε αλλαγή τα τελευταία χρόνια, με την αποδυνάμωση των δύο ισχυρών πόλων. ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ περιορίστηκαν στο 50% όταν πριν κάποια χρόνια άθροιζαν 70%. Πιθανόν να προκύψουν κάποια νέα σχήματα στην κεντροαριστερά, ωστόσο δεν ξέρω αν έχουν μεγάλες προοπτικές. Θεωρητικά θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα μεγαλύτερο κόμμα στον «ενδιάμεσο», με τη σύμπραξη ΔΗΚΟ-ΕΔΕΚ-ΔΗΠΑ. Ίσως κάποια διάσπαση στο ΔΗΣΥ, αναλόγως της έκβασης της μάχης για την προεδρία του κόμματος. Η δική μου εκτίμηση είναι ότι τα δύο μεγάλα κόμματα, εύκολα ή δύσκολα, θα διατηρήσουν τη συνοχή τους και σταδιακά θα μεγαλώσουν το εκτόπισμα τους στην κοινωνία. Ο τόπος δεν θα ωφεληθεί από τον κατακερματισμό του κομματικού συστήματος.