Η Αρχιεπισκοπή θα ανεγείρει νέο κτήριο δίπλα από το σχολείο Φανερωμένης και συγκεκριμένα στην πίσω πλευρά όπου βρίσκεται το γήπεδο καλαθόσφαιρας. Το κτήριο, του οποίου ο σχεδιασμός δεν θα θυμίζει την υφιστάμενη οικοδομή, ουσιαστικά θα ανεγερθεί πάνω από τον υπόγειο χώρο στάθμευσης (Φανερωμένης) του Δήμου Λευκωσίας. Αν και το οικοδόμημα του υπόγειου χώρου στάθμευσης θεωρείται ασφαλές από στατικής απόψεως, η Αρχιεπισκοπή διενήργησε ελέγχους ώστε να διασφαλιστεί, πέραν πάσης αμφιβολίας, πως όντως το προωθούμενο κτήριο θα παρέχει ασφάλεια στους φοιτητές, καθηγητές, επισκέπτες κ.λπ.
Στο πλαίσιο του ελέγχου ελήφθησαν καρότα (δείγματα από το κτήριο του υπογείου) και παραδόθηκαν σε εξειδικευμένο εργαστήριο το οποίο τα υπέβαλε σε δοκιμές.
Εκπρόσωπος της Αρχιεπισκοπής, η οποία θα αναλάβει την ανέγερση του κτηρίου, ανέφερε στον «Φ», ότι η οικοδομή θα είναι διώροφη και θα συμμορφώνεται και με την πολιτική του δήμου στη συγκεκριμένη περιοχή. Θα υπάρχει πυλωτή, κάτω από την οποία θα δημιουργηθεί αμφιθεατρικός χώρος που θα είναι ανοικτός προς τον έξω κόσμο. Με τη λύση αυτή, οι φοιτητές δεν θα είναι απομονωμένοι αλλά θα επικοινωνούν και θα συνυπάρχουν, όπως άλλωστε και η Αρχιτεκτονική Σχολή, με την ευρύτερη περιοχή και την κοινωνία της.
Το κτήριο προορίζεται να καλύψει τις λειτουργικές ανάγκες της Αρχιτεκτονικής Σχολής περιλαμβανομένων και ερευνητικών εργαστηρίων, αιθουσών διδασκαλίας, αιθουσών σεμιναρίων καθώς και χώρους για μεταπτυχιακά, διδακτορικά κ.ο.κ.
Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Τάσος Χριστοφίδης, ερωτηθείς σχετικά από τον «Φ», ανέφερε πως οι χώροι του σχολείου της Φανερωμένης δεν επαρκούν για να λειτουργήσει η Σχολή, κάτι το οποίο πρέπει να θεωρείται αναμενόμενο, δεδομένου ότι κατασκευάστηκε για να λειτουργήσει ως σχολείο και όχι ως πανεπιστημιακό τμήμα με αυξημένες ανάγκες.
Η ανέγερση του νέας οικοδομής εκτόξευσε το κόστος διαμόρφωσης του κτηρίου Φανερωμένης από περίπου €5 εκατ. – €6 εκατ., που εκτιμήθηκε αρχικά, σε περίπου €12 εκατ. Για τις αυξημένες απαιτήσεις και κατ’ επέκταση το αυξημένο κόστος ενημερώθηκε ήδη το υπουργείο Οικονομικών. Το ποσόν θα καλυφθεί από κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το έργο θα υλοποιηθεί από τις τεχνικές υπηρεσίες της Αρχιεπισκοπής σε συνεργασία με τις τεχνικές υπηρεσίες του Πανεπιστημίου Κύπρου, οι οποίες γνωρίζουν και τις ανάγκες της Αρχιτεκτονικής Σχολής.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πανεπιστημιούπολη: Έργα για 13.820 φοιτητές μέχρι το 2030
Το έργο ανέλαβε να φέρει εις πέρας η Αρχιεπισκοπή, όχι τόσον ως ιδιοκτήτης αλλά επειδή αν ακολουθούνταν οι διαδικασίες του δημοσίου με τις προσφορές, τις πιθανές προσφυγές κ.ο.κ., εκτιμάται ότι το κτήριο δεν θα παραδιδόταν εγκαίρως. Όπως μας ελέχθη, τα περιθώρια υλοποίησης του έργου είναι ήδη στενά, οπόταν οι εμπλεκόμενοι θεωρούν ότι η υλοποίηση του έργου από την Αρχιεπισκοπή ήταν η πλέον προσφερόμενη λύση.
Σημειώνεται, πως αν και τη Αρχιτεκτονική Σχολή θα λειτουργήσει ύστερα από 2-3 χρόνια (με ορίζοντα το έτος 2026), η κυβέρνηση άρχισε να καταβάλλει το συμφωνημένο νοίκι στην Αρχιεπισκοπή, που όπως έγραψε ο «Φ» κυμαίνεται στις €150.000 ετησίως.
Το όλο οικοδόμημα, δηλαδή το υφιστάμενο κτήριο και το νέο κτήριο που θα ανεγερθεί, θα έχουν συνολικό εμβαδόν περίπου 3.500 τετραγωνικά μέτρα.
Η μεταφορά της Αρχιτεκτονικής Σχολής στο κτήριο Φανερωμένης επισφραγίστηκε με μνημόνιο συναντίληψης το οποίο υπεγράφη τον Απρίλιο του 2021 από τον τότε υπουργό Εσωτερικών, Κωνσταντίνο Πετρίδη και τον τότε Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β΄ με συμμετοχή και του πανεπιστημίου.
Η συμφωνία προβλέπει μακροχρόνιο μίσθωμα 33 χρόνων του σχολείου της Φανερωμένης στο κράτος από την Ιερά Αρχιεπισκοπή, ενώ το κράτος το παραχωρεί προς χρήση στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, το οποίο δεσμεύεται να μεταφέρει την Αρχιτεκτονική Σχολή και ίσως και άλλες σχολές στο κέντρο της Λευκωσίας. Παράλληλα, ανελήφθη δέσμευση για δημιουργία φοιτητικών εστιών.
Ο τέως πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, με παρέμβαση του, μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας, γνωστοποίησε πως από το 2014 είχε συμφωνηθεί με τον τέως Αρχιεπίσκοπο Κύπρου η μεταστέγαση της Αρχιτεκτονικής Σχολής στο κτήριο Φανερωμένης. Ωστόσο, όπως ανέφερε, παρ’ όλο ότι κατέληξαν σε συμφωνία τρεις φορές, οι αντιδράσεις και πιέσεις διαφόρων ομάδων, τον οδήγησαν σε υπαναχώρηση.
Το μνημόνιο συναντίληψης μεταξύ υπουργείου Οικονομικών, Πανεπιστημίου Κύπρου και Ιεράς Αρχιεπισκοπής πέρασε και από το Δημοτικό Συμβούλιο Λευκωσίας και αποβλέπει στην ανάπλαση και αναζωογόνηση της εντός των τειχών Λευκωσίας και βεβαίως στο πλαίσιο αυτό εντάχθηκε και η μεταφορά της Αρχιτεκτονικής Σχολής στη Φανερωμένη.
Εκτός από τη μεταφορά της Αρχιτεκτονικής Σχολής στο κτήριο της Φανερωμένης, ανάμεσα σε άλλα, το μνημόνιο προνοεί:
» Τον εντοπισμό κατάλληλων κτηρίων της Αρχιεπισκοπής ή και άλλων ιδιοκτητών, με σκοπό την αξιοποίηση τους από τον δήμο ή το πανεπιστήμιο για τη δημιουργία φοιτητικών εστιών, πανεπιστημιακών σχολών ή και άλλων εκπαιδευτικών και ερευνητικών λειτουργιών.
» Τη σύνδεση του ιστορικού πυρήνα με τους χώρους του πανεπιστημίου στη λεωφόρο Καλλιπόλεως και της Πανεπιστημιούπολης στην Αγλαντζιά.
Ο κύβος για φοιτητικές εστίες, ερρίφθη
Η Αρχιεπισκοπή προχώρησε ήδη στην επιλογή τριών κτηρίων της τα οποία θα διαμορφώσει σε φοιτητικές εστίες. Το ένα κτήριο είναι πολυκατοικία και βρίσκεται στην είσοδο του πεζόδρομου της οδού Ονασαγόρου και στο οποίο παλαιότερα λειτουργούσε το κατάστημα και αργότερα η καφετερία του καταστήματος Marks & Spencer. Το δεύτερο κτήριο βρίσκεται στην οδό Λεύκωνος και το τρίτο κτήριο της Αρχιεπισκοπής βρίσκεται στην οδό Κοραή, πλησίον αγάλματος της ελευθερίας. Στα τρία κτήρια θα διαμορφωθούν περίπου 45 δωμάτια.
Συνολικά, από διάφορους φορείς ή και ιδιοκτήτες υπεβλήθησαν 30 αιτήσεις για διαμόρφωση φοιτητικών εστιών.
Όταν άρχισε να συζητείται για πρώτη φορά το θέμα των εστιών εκτιμήθηκε ότι ο αριθμός των δωματίων θα κυμαινόταν μεταξύ 400 – 500. Ο αριθμός κρίνεται ικανοποιητικός δεδομένου ότι ο αριθμός των φοιτητών της Αρχιτεκτονικής είναι γύρω στους 200. Βεβαίως, μαζί με τους φοιτητές της Αρχιτεκτονικής αναμένεται να επιλέξουν το ιστορικό κέντρο για διαμονή και φοιτητές άλλων σχολών ή και άλλων πανεπιστημίων, ενώ τα διαμερίσματα μπορούν να διατεθούν και σε άλλα άτομα.
Ο στόχος της δημιουργίας εστιών ενισχύεται και από το πακέτο των €15 εκατ. που εξήγγειλε η κυβέρνηση για στήριξη της εντός των τειχών πόλης της Λευκωσίας. Αξίζει να σημειωθεί, πως το μέγιστο ποσόν που θα διατεθεί, ανά εστία, (αναλόγως του μεγέθους και άλλων παραγόντων) φτάνει μέχρι τα €2 εκατ. Βεβαίως, η παλιά πόλη έχει σχεδόν διαμορφωθεί από πλευράς ανέγερσης κτηρίων, οπόταν νέα μεγάλα κτήρια είναι δύσκολο να ανεγερθούν, λόγω της περιορισμένη ελεύθερης γης που απέμεινε αλλά και τους πολεοδομικούς περιορισμούς.
Εκτός από την κυβέρνηση, ιδιαίτερο ενδιαφέρον επιδεικνύει και ο Δήμος Λευκωσίας ο οποίος ήγειρε διαχρονικά αίτημα λειτουργίας πανεπιστημιακών σχολών στο κέντρο. Ο ίδιος ο δήμος προωθεί ήδη τη δημιουργία δύο εστιών και προς το σκοπό αυτό αγόρασε δύο κτήρια τα οποία θα διαμορφώσει κατάλληλα για να φιλοξενήσουν φοιτητές.
Στο παρόν στάδιο, εκπονούνται μελέτες ώστε οι εστίες να διαμορφωθούν κατά τρόπον ώστε να πληρούνται τα κριτήρια που έθεσε τόσον η Πολεοδομία, η Πυροσβεστική για θέματα ασφάλειας, αλλά και άλλες εμπλεκόμενες υπηρεσίες.
Στα θετικά της όλης διαδικασίας είναι και η αναζωπύρωση τους ενδιαφέροντος ιδιοκτητών να κηρύξουν τα κτήρια τους διατηρητέα, ώστε να επωφεληθούν στο μέγιστο τα προσφερόμενα κίνητρα.
