Προτεραιότητα της νέα Κυβέρνησης είναι μία καλύτερη Κύπρος, αναφέρει η Υφυπουργός παρά τω Προέδρω Ειρήνη Πική. Επισημαίνει ότι αυτό που διαπιστώνεται συνεχώς είναι ότι η κοινωνία έχει χάσει την εμπιστοσύνη της προς τους θεσμούς του κράτους, αποτέλεσμα σε μεγάλο βαθμό και της έλλειψης λογοδοσίας και διαφάνειας που έχει εμπεδωθεί όλα αυτά τα χρόνια. Η παρούσα κυβέρνηση, τονίζει η ίδια στον «Φ», αφουγκραζόμενη την κοινωνία θέλει να προωθήσει αλλαγές προς αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το κράτος.
Επικαλείται ως παράδειγμα τη δημιουργία πρότυπης Μονάδας Ελέγχου και Δεοντολογίας στο Προεδρικό Μέγαρο, σύμφωνα με το πρόγραμμα διακυβέρνησης του Νίκου Χριστοδουλίδη. Και σημειώνει πως την πρόσφατη εγκύκλιο της για την χρήση υπηρεσιακών οχημάτων ότι θα ακολουθήσουν και άλλες. Η εξ απορρήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας, η οποία έχει αναλάβει το δύσκολο έργο του συντονισμού της Κυβέρνησης, αποδέχθηκε την πρόταση να συμμετάσχει στην Κυβέρνηση, διότι, όπως λέει, η χάραξη πολιτικής ήταν κάτι που πάντα την «ιντρίγκαρε». Έγινε αποδέχτης της πρότασης μία βδομάδα μετά την εκλογή Νίκου Χριστοδουλίδη.
– Πότε σας έγινε η πρόταση από τον Νίκο Χριστοδουλίδη για να αναλάβετε τη θέση του Υφυπουργού παρά τω Προέδρω και ποια ήταν η πρώτη σας αντίδραση; Αποτελεί πρόκληση για εσάς ένας πολιτικός ρόλος;
– Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επικοινώνησε μαζί μου την εβδομάδα μετά την εκλογή του και μου έκανε αυτή την πολύ τιμητική πρόταση για να συμμετέχω στην κυβέρνηση ως Υφυπουργός παρά τω Πρόεδρω. Παρόλο που πότε δεν είχα συμμετοχή σε κομματικές οργανώσεις, ούτε στα μαθητικά/ φοιτητικά μου χρόνια ούτε και μετά, η χάραξη πολιτικής ήταν κάτι που πάντα με «ιντρίγκαρε» και με ενδιέφερε. Ήταν και ο λόγος που ξεκίνησα την επαγγελματική μου καριέρα στο Γραφείο Προγραμματισμού, σήμερα Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης, η οποία ήταν η επιτελική υπηρεσία του κράτους για θέματα προϋπολογισμού και αναπτυξιακής πολιτικής. Οπότε ναι, δέχτηκα με χαρά και απόλυτη συναίσθηση της ευθύνης που αναλάμβανα. Ο συγκεκριμένος ρόλος αποτελεί μεγάλη πρόκληση για εμένα λαμβάνοντας ειδικά υπόψη τη σημασία που του έχει αποδώσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησης, το συντονισμό δηλαδή ολόκληρου του κυβερνητικού έργου.
– Σας έχει ανατεθεί ένας κομβικός ρόλος στη διακυβέρνηση της χώρας. Έχετε την ευθύνη του συντονισμού της Κυβέρνησης και άρα και της πολιτικής του κράτους. Ποιες είναι οι πρώτες σας διαπιστώσεις;
– Μέσα από μια καριέρα 25 χρόνων στη δημόσια υπηρεσία, περνώντας από διάφορα πόστα όπως της Γραμματείας της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, της Μονάδας Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Γραφεία Γενικού Διευθυντή και Υπουργού, έχω αποκτήσει πολύ σαφή εικόνα για τη λειτουργία της δημόσιας υπηρεσίας, τα πλεονεκτήματα της και τα τρωτά της σημεία. Έχουμε μια δημόσια υπηρεσία, που απαρτίζεται από πολύ αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό, με συστήματα όμως απαρχαιωμένα και διαδικασίες οι οποίες πάσχουν και εμποδίζουν τη συνεργασία και την ομαδικότητα. Η εφαρμογή της μεταρρύθμισης της δημόσιας υπηρεσίας, περιλαμβάνει κομβικές αλλαγές για τη λειτουργία της δημόσιας υπηρεσίας και θεωρώ πως θα συνεισφέρει σημαντικά προς τον εκσυγχρονισμό της.
Ο συντονισμός για μένα προϋποθέτει στρατηγικό όραμα, πού θέλουμε δηλαδή να πάμε, ιεράρχηση προτεραιοτήτων, βέλτιστη αξιοποίηση όλων των πόρων – ανθρώπινων, οικονομικών, τεχνολογίας – και πάνω από όλα το γκρέμισμα τοίχων και αξιοποίηση συνεργιών ανάμεσα στις διάφορες υπηρεσίες. Αν τα πετύχουμε αυτά θα έχουμε ήδη πετύχει πολλά. Το Πρόγραμμα Διακυβέρνησης έχει θέσει ξεκάθαρους στόχους, τους οποίους όλοι μαζί καλούμαστε να πετύχουμε για την Κύπρο που όλοι οραματιζόμαστε και θέλουμε να ζούμε.
Όσον αφορά τις πρώτες διαπιστώσεις, ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει δώσει το στίγμα μέσα από τις κατ’ ιδιάν συναντήσεις που είχε με τους Υπουργούς και Υφυπουργούς, τόσο για τα θέματα ύψιστης προτεραιότητας, όπως για παράδειγμα τα τετράμηνα στη μέση εκπαίδευση και τη σύσταση Υφυπουργείου Μετανάστευσης, αλλά και για τον εντατικό ρυθμό υλοποίησης του Προγράμματος. Παράλληλα, έχω διαπιστώσει από όλους τους συναδέλφους, διάθεση για συνεργασία και συλλογικότητα. Με αυτά τα δεδομένα, θεωρώ πως υπάρχουν τα απαραίτητα συστατικά για να πετύχουμε αυτό το οποίο έχουμε αναλάβει, χωρίς να υποτιμώ σε καμία περίπτωση τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας και τη δουλειά που πρέπει να γίνει.
– Στείλατε πρόσφατα μία επιστολή με συστάσεις προς τους Υπουργούς για τη χρήση των υπηρεσιακών τους οχημάτων. Πώς θα γίνεται ο έλεγχος για τήρηση αυτών συστάσεων; Θα τοποθετηθεί GPS στα αυτοκίνητα τους; Υπάρχει και προηγούμενο με Ημικρατικό Οργανισμό που στέλεχος του, που τυγχάνει να είναι και στέλεχος κόμματος που στηρίζει την Κυβέρνηση, δεν το αποδέχθηκε. Θα το επιβάλετε;
– Κάτι το οποίο εισπράττουμε, αλλά απεικονίζεται και σε πρόσφατες έρευνες, είναι ότι η κοινωνία έχει χάσει την εμπιστοσύνη της στους θεσμούς του κράτους, αποτέλεσμα σε μεγάλο βαθμό και της έλλειψης λογοδοσίας και διαφάνειας που έχει εμπεδωθεί τα τελευταία χρόνια. Η παρούσα κυβέρνηση αφουγκράζεται την κοινωνία και θα προωθήσει αλλαγές προς αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το κράτος. Ένα από τα πρώτα βήματα, όπως ανακοίνωσε ήδη ο Πρόεδρος και περιλαμβάνεται και στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησης είναι και η δημιουργία πρότυπης Μονάδας Ελέγχου και Δεοντολογίας στο Προεδρικό Μέγαρο. Συνεπώς, να αναμένετε και άλλες παρόμοιες εγκυκλίους.
Η χρήση των υπηρεσιακών οχημάτων είναι ένα θέμα στο οποίο αναφέρθηκε και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατά την πρώτη συνάντηση του Υπουργικού Συμβουλίου. Η λειτουργία της δημόσιας υπηρεσίας διέπεται από κανονισμούς, τους οποίους οφείλουμε να τηρούμε. Σκοπός της επιστολής ήταν ακριβώς να θέσει το πλαίσιο της χρήσης των υπηρεσιακών οχημάτων σύμφωνα με τους σχετικούς κανονισμούς. Η επιστολή αναφέρει το αυτονόητο, ότι δηλαδή τόσο το αυτοκίνητο, όσο και οι αστυνομικοί, παραχωρούνται στους αξιωματούχους λόγω του θεσμού τον οποίο εκπροσωπούν και ότι με αυτό τον τρόπο πρέπει να αξιοποιούνται. Οι αξιωματούχοι του κράτους οφείλουν να δίνουν το παράδειγμα, να αποτελούν θετικά πρότυπα, όσον αφορά το ήθος, την καλή διαχείριση των κρατικών πόρων και τη χρηστή διοίκηση, έχοντας ως γνώμονα την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Πιστεύω πως τέτοιες ενέργειες έχουν τη σημασία τους για τους πιο πάνω ευνόητους λόγους, αλλά και για τους πολίτες, οι οποίοι μας παρακολουθούν και μας αξιολογούν καθημερινά.
– Είναι έτοιμη η Κυβέρνηση να «σπάσει αυγά» και να συγκρουστεί με κατεστημένα για να γίνει η κρατική μηχανή πιο αποτελεσματική; Και τι είναι αυτό που θα πρέπει να γίνει;
– Ναι, σίγουρα. Αυτή ήταν και η απαίτηση του λαού, ο οποίος έδωσε την λαϊκή εντολή στον Πρόεδρο και ο οποίος θα μας κρίνει κάθε μέρα αυστηρά, όπως άλλωστε οφείλει να κάνει.
«Προτεραιότητα να παραδώσουμε μια καλύτερη Κύπρο για όλους»
– Ποιες θεωρείτε ότι πρέπει να είναι οι προτεραιότητες της Κυβέρνησης σας και γιατί;
– Προτεραιότητα της Κυβέρνησης είναι στο τέλος της πενταετίας να παραδώσουμε μια καλύτερη Κύπρο για όλους, μέσα από την βελτίωση της ζωής των πολιτών σε όλους τους τομείς. Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση είναι ο κεντρικός άξονας του Προγράμματος Διακυβέρνησης, θέτοντας ως βασικές προτεραιότητες την παιδεία και τον πολιτισμό, την υγεία, την κοινωνική πολιτική και την άμυνα της χώρας. Για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας, έχουμε θέσει στόχους για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Λειτουργώντας πάντα σε ένα αυστηρό πλαίσιο δημοσιονομικής πειθαρχίας, το οποίο θα μας επιτρέπει να δημιουργούμε τα απαραίτητα αποθέματα για μια στοχευμένη και αποτελεσματική οικονομική και κοινωνική πολιτική.
– Βρεθήκατε πρόσφατα στην Αθήνα και τύχατε ενημέρωσης για τον τρόπο λειτουργίας του ελληνικού κράτους. Είναι πρότυπο όμως ο τρόπος λειτουργίας του ελληνικού κράτους, τη στιγμή μάλιστα που γίνεται τόση συζήτηση για τις αδυναμίες και παραλείψεις που οδήγησαν σε ακόμα μια τραγωδία;
– Η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια με τη δημιουργία του επιτελικού κράτους και τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου, από τα οποία θεωρώ ότι μπορούμε να αντλήσουμε διδάγματα. Παρομοίως, μελετούμε τις βέλτιστες πρακτικές και άλλων χωρών, με στόχο να καταλήξουμε στο καταλληλότερο μοντέλο, για το δικό μας σύστημα διακυβέρνησης και
– Έχοντας και την μακρά εμπειρία του δημοσίου, τι θεωρείτε ότι πρέπει να αλλάξει για να γίνει το κράτος πιο αποτελεσματικό για την εξυπηρέτηση του πολίτη; Είναι θέμα κακών νοοτροπιών;
– Η κρατική μηχανή οφείλει να κάνει στροφή σε μια πιο πολιτοκεντρική προσέγγιση. Οι πολιτικές και οι συναλλαγές των πολιτών και των επιχειρήσεων με το κράτος, θα πρέπει να σχεδιάζονται με τέτοιο τρόπο, ούτως ώστε να μην επιβαρύνουν αχρείαστα την αποτελεσματικότητα της εξυπηρέτησης.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο για παράδειγμα, ακολουθούν στη δημόσια υπηρεσία την «αναπτυξιακή προσέγγιση», με οδηγίες προς όλους τους υπαλλήλους ότι προτεραιότητα τους πρέπει να είναι η εξυπηρέτηση των επιχειρήσεων και των πολιτών στην υλοποίηση των σχεδίων και της ανάπτυξης τους, στο πλαίσιο πάντα της νομιμότητας και του δημοσίου συμφέροντος. Για εμένα αυτό είναι μια βασική αρχή, όπως επίσης και η λογοδοσία, η οποία πρέπει να ενισχυθεί. Συνεπώς, θεωρώ ότι μέσα από στοχοπροσήλωση, εργατικότητα και μεθοδικότητα μπορούμε να βελτιώσουμε τη χώρα μας.
WHO IS WHO
H Ειρήνη Πική γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1973. Το 1974, ως αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής, μετακόμισε με τους γονείς και τα αδέλφια της στην Αθήνα, όπου έζησε τα σχολικά της χρόνια, αποφοιτώντας από τη Σχολή Μωραΐτη. Ακολουθούν οι σπουδές της στο Ηνωμένο Βασίλειο, αρχικά στα Οικονομικά (BSc Regional Science – Economics and Human Geography) στο Πανεπιστήμιο του Reading (UK), και στη συνέχεια στα Οικονομικά του Περιβάλλοντος στο University College London (UCL) όπου έλαβε μεταπτυχιακό τίτλο MSc Environmental and Natural Resources Economics.
Υπηρετεί την Κυπριακή Δημοκρατία ως τεχνοκράτης καριέρας από το 1997, από θέσεις ευθύνης, με ευρύ χαρτοφυλάκιο, το οποίο περιλαμβάνει θέματα οικονομίας, περιβάλλοντος, περιφερειακής πολιτικής, μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων καθώς και ευρωπαϊκά θέματα. Η επαγγελματική της σταδιοδρομία ξεκίνησε στον ιδιωτικό τομέα σε θέματα οικονομικών του περιβάλλοντος.
Tο 1997 ξεκινά η πορεία της στη Δημόσια Υπηρεσία με τον διορισμό της στο Γραφείο Προγραμματισμού (σήμερα Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης, Υπουργείο Οικονομικών), όπου ασχολήθηκε με θέματα περιβάλλοντας, φυσικών πόρων και υπήρξε μέλος της διαπραγματευτικής ομάδας για θέματα Πολιτικής Συνοχής κατά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Κύπρου στην ΕΕ (2002 -2004). Διετέλεσε στέλεχος της Μονάδας Προγραμματισμού για την Πολιτική Συνοχής μέχρι το 2009, οπότε και επιλέγεται για να στελεχώσει τη Γραμματεία της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ (Προεδρία της Δημοκρατίας), ως Επικεφαλής Προγράμματος και Συντονισμού Πολιτικής (2010- 2013).
Το 2014 ανέλαβε τον συντονισμό θεμάτων επιχειρηματικότητας και καινοτομίας, επενδύσεων και βελτίωσης κανονιστικού πλαισίου, στη Μονάδα Διοικητικής Μεταρρύθμισης, υπό τον Υφυπουργό παρά τω Προέδρω. Παράλληλα, την περίοδο 2014-2016 συμμετείχε στην Ad Hoc Ομάδα για Προετοιμασία Εφαρμογής Κοινοτικού Κεκτημένου, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό. Από τον Μάρτιο του 2018 διετέλεσε Επικεφαλής του Γραφείου του Υπουργού Οικονομικών, κ. Χάρη Γεωργιάδη, ενώ τον Δεκέμβριο του 2019 αναλαμβάνει ως Επικεφαλής της Διεύθυνσης Στρατηγικής, Συντονισμού και Επικοινωνίας στο ίδιο Υπουργείο.
Τον Μάρτιο 2021 προάγεται στην θέση της Οικονομικής Διευθύντριας ενώ από τον Οκτώβριο του 2022 προΐσταται της Διεύθυνσης Οικονομικής Πολιτικής και Ευρωπαϊκών Θεμάτων. Έχει διατελέσει μέλος των Διοικητικών Συμβουλίων του Invest Cyprus (CIPA), του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας, του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης καθώς και του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας. Επίσης έχει εκπροσωπήσει την Κύπρο σε σειρά επιτροπών της ΕΕ για θέματα Οικονομίας και Πολιτικής Συνοχής. Είναι παντρεμένη με τον Γιώργο Γ. Παπαγεωργίου και έχει δύο κόρες.
