Με το ολοκληρωμένο νομοσχέδιο που η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε σε Νόμο την προηγούμενη εβδομάδα, ύστερα από ενδελεχή και εποικοδομητικό διάλογο με την εκτελεστική εξουσία, ανοίγει ο δρόμος για τον εξορθολογισμό της διαχείρισης των τ/κ περιουσιών. Με τη νέα νομοθεσία αλλάζει ουσιαστικά η πολιτική και οι υφιστάμενες διαδικασίες, υιοθετώντας ένα σύγχρονο, διαφανές και δίκαιο σύστημα παραχώρησής τους με επίκεντρο το συμφέρον των εκτοπισθέντων, που εδώ και 50 τόσα χρόνια βιώνουν τις τραγικές συνέπειες της κατοχής.
Η πιο ουσιαστική αλλαγή που επιφέρει το νέο νομοθετικό πλαίσιο, αφορά την εισαγωγή διατάξεων που ενισχύουν την ισονομία και την αξιοκρατία στη διάθεση των τ/κ περιουσιών, περιορίζοντας τη διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε Υπουργού Εσωτερικών, υπό την ιδιότητα του ως Κηδεμόνα, η οποία ομολογουμένως δημιουργούσε φαινόμενα κατάχρησης και εκμετάλλευσης.
Με βάση τις νέες διατάξεις, εξορθολογίζεται σε μεγάλο βαθμό η οικονομική διαχείριση του Κηδεμόνα και δίνεται η δυνατότητα μεγιστοποίησης εσόδων του Ταμείου Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, που στη συνέχεια θα διοχετεύονται σε άλλα προγράμματα ενίσχυσης των εκτοπισθέντων.
Επιπρόσθετα, οι νέες διατάξεις του Νόμου περιλαμβάνουν ρυθμίσεις που προωθούν την αναγνώριση και παραχώρηση δικαιωμάτων στους εκτοπισθέντες κατόχους τουρκοκυπριακών κατοικιών, καθώς και στις περιπτώσεις, όπου αυτοί κατέχουν και αξιοποιούν νόμιμα τ/κ υποστατικά για επαγγελματική χρήση και μέσα από τη δραστηριότητα αυτή έχουν καταβάλει σημαντικά κεφάλαια για την ανάπτυξή τους.
Ολοκληρωμένη πολιτική διαχείρισης
Η νέα νομοθεσία αποτελεί την κορωνίδα της πολιτικής των τελευταίων δύο ετών ως προς τη διαχείριση των τ/κ περιουσιών, όμως η ολοκληρωμένη πολιτική που σχεδιάστηκε και υλοποιείται από την παρούσα Κυβέρνηση, δεν εξαντλείται σε αυτή. Η πολιτική, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει:
Την υλοποίηση ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης, για την περιοχή Μακένζυ. Έχουν υπογραφεί σχεδόν όλες οι νέες συμβάσεις μίσθωσης με τον κάθε δικαιούχο. Μέσα από τις ενέργειές μας, τα μηδενικά έσοδα που είχε μέχρι τώρα το Ταμείο του Κηδεμόνα από τα υποστατικά της περιοχής, αυξάνονται σε περίπου €1 εκ. ετησίως, ποσό που θα διοχετεύεται για την υλοποίηση άλλων προγραμμάτων προς όφελος του προσφυγικού κόσμου.
Τη διεξαγωγή ελέγχων στις συμβάσεις μίσθωσης τ/κ επαγγελματικών υποστατικών και περιουσιών που παραχωρούνται σε Δήμους και Κοινότητες. Από τους ελέγχους των συμβάσεων μίσθωσης των επαγγελματικών υποστατικών, εντοπίστηκαν 511 παραβιάσεις, για τις οποίες έχει προωθηθεί η λήψη νομικών μέτρων για την ανάκτησή τους, ώστε να παραχωρηθούν σε άλλους δικαιούχους. Επίσης, ο έλεγχος στις 275 μισθώσεις τ/κ περιουσιών που παραχωρήθηκαν σε Δήμους, κατέδειξε ότι ποσοστό περίπου 11%, των περιουσιών δεν χρησιμοποιούνται για τον σκοπό για τον οποίο έχουν δοθεί και, συνεπώς, δρομολογούνται διαδικασίες για λήψη μέτρων, βάσει της σχετικής νομοθεσίας. Αυτή την περίοδο είναι σε εξέλιξη ο έλεγχος των 528 συμβάσεων μίσθωσης τ/κ περιουσιών που παραχωρήθηκαν σε Κοινοτικά Συμβούλια.
Μέσα από συγκροτημένο Σχέδιο Δράσης που υλοποιείται τους τελευταίους 22 μήνες, ενισχύθηκε η εισπρακτική ικανότητα του Κηδεμόνα και επιτεύχθηκε μείωση των συσσωρευμένων ή/και αζήτητων για δεκαετίες οφειλών, κατά περίπου €1.3 εκ.. Περαιτέρω, λήφθηκαν νομικά μέτρα για οφειλές περίπου €1.2 εκ. και επιτεύχθηκαν διακανονισμοί με μισθωτές για σταδιακή αποπληρωμή παλαιών οφειλών ύψους περίπου €2.1 εκ..
Την εξυγίανση της τιμολογιακής πολιτικής, μέσα από την επανεξέταση των ειδικών χαρακτηριστικών του χρήστη και της χρήσης των επαγγελματικών τ/κ περιουσιών, ώστε κλιμακωτά το ύψος των ενοικίων να αναπροσαρμοστεί στο επίπεδο που καθορίζει η νομοθεσία.Από έλεγχο διαπιστώθηκε ότι σε πολλές περιπτώσεις, τα ενοίκια παραμένουν στα επίπεδα που είχαν καθοριστεί πριν από πολλά χρόνια, με μικρές ή και καθόλου αναπροσαρμογές. Αντιμετωπίζουμε κάθε περίπτωση με ιδιαίτερη ευαισθησία και αξιολογούμε τα ειδικά χαρακτηριστικά του χρήστη και της χρήσης κάθε υποστατικού, με στόχο την ίση και δίκαιη μεταχείριση των δικαιούχων.
Στόχος της Κυβέρνησης είναι να διορθώσει τις αδυναμίες και τις παθογένειες δεκαετιών και να τερματίσει την εκμετάλλευση και την αδιαφάνεια που επικρατούσε όλα αυτά τα χρόνια. Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο και τους κανονισμούς που είναι ήδη ενώπιον της Βουλής και ελπίζω να εγκριθούν σύντομα, η Υπηρεσία Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών του Υπουργείου Εσωτερικών έχει πλέον τα απαραίτητα εργαλεία για αξιοποίηση των τ/κ περιουσιών κατά τρόπο δίκαιο και αξιοκρατικό για τον προσφυγικό κόσμο, μέχρι την επίλυση του Κυπριακού και την επιστροφή των προσφύγων μας στα σπίτια και τις περιουσίες τους.
*Υπουργός Εσωτερικών