Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) συνιστά υποχρέωση των κρατών της ΕΕ, να αποτυπώσουν σε Χάρτη τις δραστηριότητες σε όλες τις θαλάσσιες τους ζώνες, με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και την βιώσιμη αξιοποίηση των θαλάσσιων πόρων. Οι θαλάσσιες αυτές περιοχές καθορίζονται βάσει της νομοθεσίας-Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (από το 2014) και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η Ελλάδα όφειλε να καταθέσει τον ΘΧΣ μέχρι τον Μάρτιο 2021 και όχι μόνο άργησε φοβούμενη «τουρκικές αντιδράσεις», αλλά καταδικάστηκε από το Δικαστήριο της ΕΕ για την καθυστέρηση (Φεβρ. 2025). Φυσικά, ο ΘΧΣ δεν αποτελεί οριοθέτηση ΑΟΖ αλλά, έστω και με εξαναγκασμό της ΕΕ, αποτελεί μια ουσιαστική και θετική ενέργεια δεδομένου ότι οι ΘΧΣ Ελλάδας-Κύπρου εφάπτονται όπως προνοεί ο Χάρτης ΑΟΖ της ΕΕ (Σεβίλλης 1997).
Σε ευρύτερο επίπεδο, τα γεγονότα καταδεικνύουν πικρές αλήθειες. Ο τουρκικός επεκτατισμός, τώρα με τον μανδύα του ισλαμοφασισμού, παραμένει αναλλοίωτος και επιβεβαιώνεται το πλαίσιο δράσης του: οι τουρκικές επιδρομές επιχειρούνται σε περιπτώσεις συντριπτικής υπεροπλίας έναντι ενός αδύνατου θύματος, όπως Κύπρος, Ιράκ, Συρία, Λιβύη, Κούρδοι … Παρά τις πολλές αφορμές, το τουρκικό καθεστώς δεν προχωρά σε σύρραξη με την Ελλάδα, επειδή δεν διαθέτει υπεροπλία και επειδή μια γενική σύρραξη θα ανοίξει απρόβλεπτες επιπτώσεις εντός Τουρκίας. Εκείνο που προηγήθηκε και τώρα ήταν το σύνηθες, ένας «πόλεμος» εκβιασμών και απειλών, διά του οποίου η Τουρκία αποτρέπει την άσκηση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και που έχει εμφυτεύσει ένα φοβικό σύνδρομο στην επικρατούσα πολιτική ελίτ. Αυτή η αλλόκοτη φοβία έφερε την Αθήνα να ενεργεί κατόπιν εντολής του Δικαστηρίου της ΕΕ. Όσοι για δεκαετίες στην Αθήνα νόμιζαν ότι εγκαταλείποντας την Κύπρο θα χορτάσει το τουρκικό θηρίο και όσοι έχασαν τον ύπνο τους φοβούμενοι πόλεμο, έχουν πάλι διαψευστεί.
Πάντως, με καθυστέρηση δεκαετιών, δικαιώνεται και ο τότε Πρόεδρος Τ. Παπαδόπουλος ο οποίος επέμενε διορατικά από το 2003, για οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου, αλλά διάφοροι στην Αθήνα, από τον Σημίτη τότε ως τον Μητσοτάκη σήμερα, «επένδυαν» στην πολιτική του κατευνασμού, η οποία τα τελευταία χρόνια έγινε εθνικά επιζήμια εν μέσω πρωτόγνωρων ευνοϊκών εξελίξεων.
Χαρακτηριστικά, ο κατευνασμός εξελίχτηκε σε στάση ανυποληψίας με την Αθήνα να επιδεικνύει ζήλο ενάντια σε απειλές κατά των χωρών που δεν είναι μέλη της ΕΕ (π.χ. Ουκρανία), αλλά να «ξεπλένει» την κατοχή της Κύπρου καθώς και την νεο-οθωμανική υπαρκτή απειλή κατά Ελλάδας-Κύπρου, μεταθέτοντας τις παρανομίες της Τουρκίας στο διμερές επίπεδο κι έξω από το Ευρωτουρκικό πλαίσιο, όπως για δεκαετίες επεδίωκε η Τουρκία! Έτσι, είχαμε το Σύμφωνο Φιλίας Αθήνας-Άγκυρας και τον Δεκέμβριο 2024, με την Αθήνα πρόθυμη τερματίστηκαν οι πολιτικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στην Τουρκία για τις παρανομίες της στην Ανατ. Μεσόγειο το 2019 κι άνοιξε ο δρόμος για διεύρυνση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας σε στρατηγικούς τομείς όπως το εμπόριο, ενέργεια και άμυνα!
Η ανακοίνωση για Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό αποτελεί ουσιαστικά ομολογία αποτυχίας μιας πολιτικής δεκαετιών και δικαίωσης όσων για χρόνια τεκμηριώναμε την ανάγκη προάσπισης των εθνικών συμφερόντων και δικαίων στο πλαίσιο της Διεθνούς και Ευρωπαϊκής νομιμότητας και του ορθολογισμού της αποτρεπτικής ισχύος.
Καλή Ανάσταση.
*Ευρωβουλευτής, ΔΗΚΟ – S&D
