Οι δασμοί αποτελούν φορολογία στα εισαγόμενα προϊόντα, με άμεση επίπτωση την αύξηση των τιμών τους στην εγχώρια αγορά. Στο περιβάλλον της παγκοσμιοποίησης, τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα π.χ. πολλά προϊόντα παράγονται στην Ασία από αμερικανικές εταιρείες, άλλα παράγονται εκτός ΗΠΑ και εισάγονται ως απαραίτητα για παραγωγή άλλων προϊόντων στις ΗΠΑ. Η απόφαση του Προέδρου των ΗΠΑ για επιβολή δασμών σε προϊόντα από άλλες χώρες (π.χ. πάνω από 100% για προϊόντα από Κίνα), αποτελεί ένα υβριδικό όπλο στον «εμπορικό πόλεμο» που ξεκίνησε, με ανομολόγητες γεωπολιτικές επιδιώξεις. Στο παρόν, η επιβολή δασμών προκάλεσε πτώση τιμών στις χρηματιστηριακές αγορές, προεξοφλώντας σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις για την οικονομία. Αν αυτή η πτώση κι άλλες ζημιές στη συνέχεια αντισταθμίζονται από μακροπρόθεσμα οικονομικά οφέλη και γεωπολιτικά κέρδη για τις ΗΠΑ στο πλαίσιο της παγκόσμιας αντιπαλότητας, αυτό θα αποτελέσει την πιο σημαντική πτυχή αυτού του «πολέμου».

Στην ΕΕ η επικρατούσα άποψη είναι πως η πολιτική αντιμέτρων θα σημαίνει ανατροπή των κανόνων διεθνούς εμπορίου που ίσχυαν για δεκαετίες, παρά τις κατά καιρούς παραβιάσεις τους από διάφορες χώρες, αφού το μέγεθος μιας χώρας και τα γεωπολιτικά συμφέροντα μπορεί να «ανατρέψουν» τους καθιερωμένους κανόνες εμπορίου. Για παράδειγμα, η Κίνα υπήρξε χρόνιος παραβάτης, λόγω κρατικής επιδότησης της εγχώριας παραγωγής προϊόντων. Στην ΕΕ, η Συμφωνία Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας αφορά δεσμευτικούς κανόνες εμπορίου, τους οποίους η Τουρκία παραβιάζει ωμά επιβάλλοντας εμπορικό εμπάργκο στην Κύπρο, κάτι που αποτελεί μορφή υβριδικής επίθεσης, εργαλειοποιώντας το εμπόριο στην γεωπολιτική.

Για την νεο-οθωμανική Τουρκία, πρώτιστο είναι οι γεωπολιτικές της επιδιώξεις, ενώ το εμπόριο αποτελεί εργαλείο στον «υβριδικό πόλεμο» που ασκεί εις βάρος ιδίως της Κύπρου, ως προκεχωρημένο φυλάκιο του Εληνισμού. Για την αντιμετώπιση της νεο-οθωμανικής Τουρκίας, που κατέχει έδαφος της ΕΕ στην Κύπρο, που έχει ακρωτηριάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας-Κύπρου, που παρεμποδίζει ακόμη και την πόντιση ηλεκτρικού καλωδίου ανάμεσά τους, ο Έλληνας πρωθυπουργός επισκέφθηκε κατεπειγόντως τις προάλλες το Ισραήλ, επιδιώκοντας στενότερη συνεργασία σε στρατηγικούς τομείς, όπως η ενέργεια, η άμυνα κ.ά. Είναι όμως ο ίδιος που τον Δεκέμβριο του 2024, συμφώνησε πρόθυμα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να επαναρχίσει ο διάλογος ΕΕ-Τουρκίας σε στρατηγικούς τομείς -ο οποίος διακόπηκε λόγω των τουρκικών παρανομιών στην Αν. Μεσόγειο-, και έτσι επανήλθε στο προσκήνιο η ενίσχυση των Ευρωτουρκικών σχέσεων στην οικονομία, στο εμπόριο κ.ά. Ταυτοχρόνως, ο Υπουργός Άμυνας της Ελλάδας κ. Δένδιας δηλώνει ορθά ότι «η Τουρκία δεν μπορεί να έχει καμία θέση στο Ευρωπαϊκό αμυντικό οικοδόμημα, εφόσον συνεχίζει να απειλεί κράτη-μέλη της ΕΕ.» Εν ολίγοις, η Αθήνα δαπανά τεράστια ποσά σε πόρους και εξοπλισμούς έναντι της τουρκικής απειλής, την ίδια ώρα που στηρίζει και συνδράμει πολιτικά, οικονομικά και … εξοπλιστικά την Τουρκία αφού το εμπόριο και ο ρόλος της Τουρκίας στην Ευρωάμυνα προκύπτει λόγω συναίνεσης της Αθήνας.

Πάντως, η είδηση για τον ρόλο της Αθήνας στην επανεκκίνηση του υψηλού διαλόγου ΕΕ-Τουρκίας για αναβάθμιση στρατηγικών τομέων της Τουρκίας εις βάρος των ζωτικών συμφερόντων Ελλάδας και Κύπρου «εξαφανίστηκε», αλλά προβλήθηκε ιδιαίτερα η επίσκεψη στο Ισραήλ…

*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ και S&D