Στον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959, πολλοί αγωνιστές έχασαν τη ζωή τους σε ενέδρες, στο αντάρτικο, σε κρησφύγετα, στην αγχόνη, σε διαδηλώσεις. Για τα βασανιστήρια και την κακοποίηση που ασκούσαν οι Άγγλοι μαζί με όργανά τους, κυρίως Τούρκους επικουρικούς, με θύματα αγωνιστές και κακοποίηση χιλιάδων άλλων, πολλές φορές παιδιών, υπάρχουν αμέτρητες μαρτυρίες. Όμως, το βιβλίο της δημοσιογράφου Ελίνας Σταματίου «14 Εγκλήματα μιας Αυτοκρατορίας» ξεχωρίζει. Μέσα από διεισδυτική έρευνα, αναδεικνύει άγνωστα αρχεία και πηγές της αποικιοκρατίας και καταφέρνει κάτι συγκλονιστικό. Αποκαλύπτει με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο 14 περιπτώσεις αντρών 17-37 χρονών, οι οποίοι συνελήφθησαν και υπέστησαν φριχτά βασανιστήρια μέχρι θανάτου. Τα 14 εγκλήματα λαμβάνουν χώρα σε διαφορετικούς τόπους κατά την τετραετία του αγώνα, ενόσω η «πολιτισμένη» Μ. Βρετανία δεσμευόταν από την Οικουμενική Διακήρυξη για απαγόρευση των βασανιστηρίων!

Το βιβλίο φέρνει στο φως αδιάσειστα στοιχεία, ιατρικές εκθέσεις, φωτογραφίες και άλλες «χαμένες» καταθέσεις από αποικιοκρατικές πηγές μαζί με μαρτυρίες Άγγλων που υπηρέτησαν τότε στην Κύπρο. Τα στοιχεία καταδεικνύουν πώς 14 άνθρωποι βασανίστηκαν μέχρι θανάτου με πρωτοφανή φριχτό τρόπο και σε δύο περιπτώσεις τα πτώματα ουδέποτε βρέθηκαν. Η εθνική υπερηφάνεια που αισθάνεται ο αναγνώστης συνοδεύεται από… γροθιά στο στομάχι από την αδιανόητη φρίκη των βασανιστηρίων και από οργή για την επιχείρηση συγκάλυψης των εγκλημάτων.

Η ωμή αλήθεια του βιβλίου είναι τόσο τεκμηριωμένη, που οι εικόνες της φρίκης από ανθρώπους-κτήνη σε ανυπεράσπιστους ανθρώπους και μεταξύ τους έφηβους προκαλούν ίλιγγο στον αναγνώστη. Το κακοποιημένο σώμα του 17χρονου Λουκά Λουκά στο εξώφυλλο προϊδεάζει για τις ατελείωτες ώρες βασανιστηρίων. Στις Πλάτρες, αγωνιστής δεμένος καταχείμωνα μέσα σε σιντριβάνι με παγωμένο νερό όλη νύχτα μέχρι που ξεψύχησε. Χτυπήματα με γκλοπ αδιάκοπα, μέχρι που έφυγε κομμάτι από το κρανίο… Χοντροκομμένο αλάτι με πριονίδια για φαγητό. Ούρα αντί για νερό. Τεχνητοί πνιγμοί. Μαστίγωμα γεννητικών οργάνων. Σπάσιμο των κλειδώσεων με ρόπαλα. Σύνθλιψη κρανίων με σιδερένια μέγγενη. Ακρωτηριασμοί. Αυτές ήταν μερικές από τις πρακτικές των Βρετανών ανακριτών σε κρατητήρια, αποθήκες και αχυρώνες, που γίνονταν κολαστήρια βαναυσότητας και μάρτυρες βογγητών πόνου προς τον θάνατο με ύστατες κραυγές πριν το τέλος: «Τα μωρά μου…Τα μωρά μου»… «Παναγία μου…» «Βγαίνει η ψυχή μου»… κ.ά. Στη συνέχεια, παραποιημένα πιστοποιητικά θανάτου, ψευδείς νεκροψίες, καταθέσεις για δήθεν απόπειρες αποδράσεων… όταν οι μάρτυρες αναφέρονται σε αναίσθητο από τα βασανιστήρια, με αφρούς στο στόμα και έναν ήχο σαν λιοντάρι που γρυλίζει καθώς πέθαινε αφημένος στο τσιμέντο.

Ο Γεώργιος Χριστοφόρου, 18 ετών, συνελήφθη στην Πάφο. Συναγωνιστές του τον είδαν σε δωμάτιο ανάκρισης το πρόσωπό του γεμάτο αίμα και δεν μπορούσε να περπατήσει «με βογγητά και θορύβους», από το δωμάτιο και αργότερα τον άκουσαν να ουρλιάζει. Στο νεκροτομείο, το πρόσωπό αιματοβαμμένο και παραμορφωμένο, αλλά τα κλινικά έγγραφα ανέφεραν άγνωστη αιτία πτώσης.
Για όλα αυτά, υποκλινόμαστε με αιώνια ευγνωμοσύνη στο μεγαλείο της ΕΟΚΑ, στο μεγαλείο ενός λαού.
 
Υ.Γ. Για την απόταξη από τον Ελληνικό Στρατό των δοκίμων υπαξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού για συνθήματα που εκφώνησαν στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου, ομολογουμένως έφριξα με την βάναυση απόφαση της πολιτικής ηγεσίας που «κατάφερε» με την στάση της να διχάσει το Έθνος. Εύχομαι αυτό το στίγμα εθνικής ντροπής να διορθωθεί προτού είναι αργά. 

*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ – S&D