Ανήκω στη γενιά του 1940. Γεννηθήκαμε και ζήσαμε τα παιδικά και τα εφηβικά μας χρόνια μας με το όραμα της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα, που αποτελούσε τον προαιώνιο και καθαγιασμένο στόχο όλων εθνικών αγώνων. Η ελληνική συνείδησή μας ήταν πλήρης εθνικών συναισθημάτων, που τα τροφοδοτούσαν η δόξα της αθάνατης ελληνικής ιστορίας, της οποίας είμαστε αναπόσπαστο μέρος.
Στην εφηβεία μας ή ένωση αποτελούσε το ανεκπλήρωτο όραμα, που ονειρευόμαστε να πραγματοποιηθεί επί των ημερών μας, ως αποτέλεσμα της ασκήσεως του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης. Η ορθόδοξη εκκλησία και η εθναρχία ήταν ο εκφραστής αυτού του οράματος, που αποτελούσε το ιερότερο ιδανικό της τεράστιας πλειοψηφίας του Ελληνισμού της Κύπρου, από την άκρα δεξιά, ως την αριστερά. Ο εκάστοτε αρχιεπίσκοπος και εθνάρχης της Κύπρου ήταν ο κοινός αποδεκτός ηγέτης του ενωτικού αγώνα.
Η ένωση ήταν και ο αδιαπραγμάτευτος στόχος του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, που διεξήγαγε των αγώνα για αποτίναξη του αγγλικού ζυγού. Ο αγώνας εκείνος υπήρξε η λαμπρότερη σελίδα της Ιστορίας του Ελληνισμού της Κύπρου. Τα αμούστακα παλικάρια της ΕΟΚΑ αναδείχθηκαν σε ημίθεους της λευτεριάς. Αψηφούσαν τον θάνατο για χάρη της ένωσης και ανέβαιναν το ικρίωμα της αγχόνης με το χαμόγελο στα χείλη και με την πίστη, ότι με το αίμα τους πότιζαν το δέντρο της ελευθερίας.
Ο απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ θαυμάστηκε από όλο τον κόσμο και αποτελεί εμβληματικό αντάρτικο αγώνα εναντίον πολυπληθούς στρατού. Δυστυχώς ο αγώνας αυτός δεν έφερε το ποθούμενο αποτέλεσμα. ‘Όχι γιατί ο αγώνας υστερούσε πατριωτισμού και αυταπάρνησης. Αλλά επειδή οι συνθήκες ήταν τέτοιες, που η ένωση ήταν ένα απραγματοποίητο όνειρο και όραμα. Τότε δεν μπορούσαμε να αντιληφθούμε αυτή την πραγματικότητα.
Ο δυνάστης της Κύπρου, η Βρετανία, ουδέποτε θα αποδεχόταν την ένωση. Και πάντα το διακήρυττε. Από το 1955, όταν άρχισε ο αγώνας για την ένωση, ενήργησε με τον τρόπο που να αποκλείει την ένωση. Κάλεσε στο Λονδίνο διάσκεψη της Ελλάδας και της Τουρκίας. Η Ελλάδα έκαμε το λάθος να αποδεχθεί αυτή τη σύσκεψη που ήταν καταστροφική. Η Βρετανία επανάφερε ως ενδιαφερόμενο μέρος την Τουρκία, που σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο είχε παραιτηθεί από κάθε απαίτηση της επί της Κύπρου, από τη στιγμή που η Κύπρος ανακηρύχθηκε σε βρετανική αποικία. Τότε δεν μπορούσαμε να αντιληφθούμε αυτό το γεγονός. Ούτε άλλα γεγονότα που τα καθόριζαν διεθνείς παράγοντες. Εμείς θεωρούσαμε ότι το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης ήταν παντοδύναμο και ότι θα είχε τελική εφαρμογή. Όμως η Βρετανία κατάφερε τελεσίδικα να θέσει και τη διχοτόμηση ως αντίβαρο του δικαιώματος της ένωσης, εφόσον αναγνώρισε στην Τουρκία, δικαιώματα που δεν είχε. Η Ελλάδα που «ανέπνεε με ένα αγγλικό και ένα αμερικανικό πνεύμονα» καθοδηγείτο περισσότερο από τη δυτική της πορεία, παρά από τον προαιώνιο πόθο του Ελληνισμού.
Ο Μακάριος ήταν ίσως ο πρώτος που αντιλήφθηκε την πραγματικότητα. Για τούτο είπε ότι αποδέχεται την ανεξαρτησία. Όχι γιατί υπήρξε ανθενωτικός και φιλόδοξος, όπως τον κατηγορούν, αλλά γιατί αντιλήφθηκε ότι ήταν ο μόνος τρόπος να αποφύγει τη διχοτόμηση και επί Μακμίλλαν και αργότερα επί Κίσιγκερ. Οι Αμερικανοί επεδίωκαν διχοτόμηση για να προστατεύσουν την Ν.Α. πτέρυγα του ΝΑΤΟ. ‘Εδιδαν ένα κομμάτι στην Ελλάδα για να πανηγυρίζει την ένωση και ένα κομμάτι στην Τουρκία για να πανηγυρίζει τη διχοτόμηση. Ο Μακάριος απέτρεψε αυτή την διπλή ένωση. Το πραξικόπημα έγινε για να αχρηστεύσει τον Μακάριο και να επιβάλει τη διχοτόμηση, όπως κι έγινε το 1974. Η χούντα έκαμε το πραξικόπημα, προκάλεσε την εισβολή και δεν πρόβαλε καμιάν αντίσταση στην εισβολή. Καταπρόδωσε την Κύπρο.
Δυστυχώς η ένωση χρησιμοποιήθηκε ως σύνθημα για να συστρατεύσει τους αντιμακαριακούς αγωνιστές, που διαφωνούσαν με τον Μακάριο. Το δοξασμένο όνομα του Διγενή χρησιμοποιήθηκε για να παρασυρθεί η πατριωτική νεολαία, που την έκαναν να πιστεύσει ότι ο Μακάριος ήταν ανθενωτικός. Η λεγόμενη ενωτική παράταξη έκαμε το μεγαλύτερο κακό για την ένωση. Πρώτα κατηγόρησε τον Μακάριο και την τεράστια πλειονότητα του λαού, ότι δεν ήθελαν την ένωση. ‘Ετσι στη διεθνή κοινότητα δόθηκε η εντύπωση, ότι την ένωση ήθελε μόνο μια μικρή μειονότητα της άκρας δεξιάς. Δεύτερο υπονόμευσαν τον Μακάριο και την Κ.Δ., ανατινάζοντας αστυνομικούς σταθμούς και βοηθώντας την χούντα να διαβρώσει την Ε.Φ., την Αστυνομία και τη δημόσια υπηρεσία και να περάσει με ευκολία την επιτυχία του πραξικοπήματος. Και το πραξικόπημα έφερε την Τουρκία στην Κύπρο, που από τότε κατέχει το 36% του εδάφους της Κύπρου. Η ένωση δυστυχώς ενταφιάστηκε για πάντα.
Ενωτικοί πραγματικοί ήταν η τεράστια πλειονότητα του ελληνισμού της Κύπρου. Οι λεγόμενη «ενωτική παράταξη» προτίμησε να την περιορίσει στο 10% που αντιπολιτεύονταν τον Μακάριο. ‘Εκαμαν έτσι το αμόλυντο όραμα της ενώσεως σύνθημα αντιπαράθεσης, που εξυπηρέτησε τα μέγιστα τους εχθρούς της Κύπρου. Πέτυχαν έτσι τα άνομα σχέδιά τους και ενταφίασαν οριστικά την ένωση.
Σήμερα προσπαθούν να πείσουν όλους δεν έζησαν τα γεγονότα, ότι ο Μακάριος ήταν ένα φιλόδοξος ανθενωτικός, που προτιμούσε την δόξα αντί της ένωσης, ήταν ένας αδίστακτος τύραννος, που επέβαλλε τη θέλησή του σε όλους. Απλώς δεν έζησαν τα γεγονότα. Ας διαβάσουν λίγη ιστορία και όχι τα παραμύθια που τους διηγούνται οι ένοχοι για την προδοσία της Κύπρου και τον ενταφιασμό της ένωσης. Είναι τόσο απλό και τόσο αληθινό.
Η ενοχή κάποιον είναι ασήκωτη. Για τούτο μάταια προσπαθούν να την φορτώσουν στον Μακάριο για να απαλλαγούν από τις ερινύες. Έχουν όμως ανίκητο αντίπαλο. Την αλήθεια. Η ένωση έχει χαθεί. Τώρα η προσπάθειά μας είναι να διασώσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία, την τελευταία μας έπαλξη αντίστασης.
