Η στέγαση αποτελεί ένα από τα βασικότερα ανθρώπινα δικαιώματα. Στις μέρες μας παρατηρούνται, δυστυχώς, ανησυχητικά φαινόμενα, κυρίως σε ενοικιαζόμενα υποστατικά, όπως παράνομη αλλαγή χρήσης, παραβίαση βασικών προδιαγραφών ασφάλειας και υγιεινής, σοβαρές ελλείψεις σε υποδομές.
Τα φαινόμενα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα πολλοί ενοικιαστές και ιδιαίτερα εκείνοι που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, να βρίσκονται αντιμέτωποι με αυθαίρετες πρακτικές και εκμετάλλευση από ιδιοκτήτες. Οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται συχνά στο έλεος ιδιοκτητών που εκμεταλλεύονται την ανάγκη τους για στέγη.
O έλεγχος των υποστατικών προς ενοικίαση δεν αφορά μόνο την τήρηση των πολεοδομικών και υγειονομικών κανονισμών, αλλά και τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης για όλους τους πολίτες.
Στο πλαίσιο αυτό ο ΕΟΑ Λευκωσίας, σε πρόσφατη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, υπέβαλε εισηγήσεις που στοχεύουν στην άμεση επιβολή του νόμου και στην αποτροπή αυθαιρεσιών. Συγκεκριμένα, κατά τη συνάντηση, ο ΕΟΑ Λευκωσίας κατέθεσε πρόταση για υιοθέτηση τεσσάρων μέτρων που θα βοηθήσουν την προσπάθεια αντιμετώπισης της μη εξουσιοδοτημένης χρήσης υποστατικών, ως ακολούθως:
- Θεσμοθέτηση της δυνατότητας επιτόπου έκδοσης εξωδίκων.
- Αυτόφωρη προσαγωγή των παραβατών στο δικαστήριο, ώστε να μην υπάρχει ατιμωρησία για όσους διατηρούν υποστατικά σε μη εγκεκριμένη χρήση.
- Σφράγιση και απαγόρευση χρήσης του υποστατικού μέχρι την πλήρη συμμόρφωση με τους κανονισμούς.
- Απαίτηση από τις αρμόδιες κρατικές Αρχές όπως τα επιδόματα που δίδονται για ενοικίαση υποστατικών (ακόμα και σε μη κυβερνητικές οργανώσεις για σκοπούς ενοικίων) προορίζονται για κτίρια που διαθέτουν Πιστοποιητικό Τελικής Έγκρισης. Σημειώνεται ότι ο συγκεκριμένος όρος αποτελεί απαίτηση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για όλα τα κτίρια που ενοικιάζουν υπηρεσίες του Δημοσίου.
Τα πρώτα τρία μέτρα απαιτούν νομοθετική ρύθμιση. Το τελευταίο αφορά αλλαγή της διαδικασίας που ακολουθείται από το αρμόδιο Υφυπουργείο, προτού επιδοτεί ενοικιάσεις.
Είναι σαφές ότι η αρμόδια Αρχή, που είναι το Υφυπουργείο Πρόνοιας, οφείλει να συμμορφώνονται με τη νομοθεσία, ούτως ώστε η προστασία των ενοικιαστών και η διασφάλιση της νομιμότητας να είναι αλληλένδετοι στόχοι, ώστε κάθε πολίτης να ζει σε συνθήκες που σέβονται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
*Πρόεδρος Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Λευκωσίας