Αναμφισβήτητα, η εκλογή Τραμπ και η ανάληψη των καθηκόντων του να ηγηθεί όχι μόνο των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής αλλά ολόκληρου του πλανήτη, έχει ανατρέψει όλους τους σχεδιασμούς δεκαετιών του συστήματος διοίκησης της χώρας και που μάλιστα είχαν επιφέρει πολυδιάστατους πολέμους σε όλο το γεωγραφικό φάσμα της υφηλίου.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία φυσικά και δεν άρχισε το 2022 αλλά κορυφώθηκε έπειτα από δεκαετίες προσπαθειών της Δύσης να εντάξει στο δυτικό πλέγμα συνεργασιών την Ουκρανία. Η κατεύθυνση αυτή, οικονομολογικά είχε πετύχει με τη σύμφωνη γνώμη της Ρωσίας όπου και υπήρχε στενή εμπορική σχέση Ρωσίας-Ουκρανίας-Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο στρατιωτικό σκέλος η πιθανή ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, θα επέφερε καταστροφικές εξελίξεις αφού οι άτυπες συμφωνίες σε Βουκουρέστι και Βουδαπέστη το 1990 και 1994 για μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ άρχισαν να αποδομούνται μετά το 2008.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν κατέδειξε μόνο τα αργά αντανακλαστικά της Ευρώπης, αυτό ήταν γνωστό και εντός της ΕΕ, αλλά, σε σχέση με τις συνέπειες που θα επακολουθούσαν, οδήγησαν την Ευρώπη να φέρει στην επιφάνεια τα δομικά της προβλήματα που κρύβονταν κάτω από τις διεθνείς ισορροπίες, τόσο στρατιωτικά όσο και εμπορικά. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ως η πιο ισχυρή αγορά του κόσμου έχει ουσιαστικά ανίσχυρο πολιτικό αποτύπωμα.
Σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιοποιημένα στοιχεία, η Ευρωπαϊκή Ένωση δαπάνησε πέραν των 120 δισεκατομμυρίων για να στηρίξει τον πόλεμο στην Ουκρανία και πολύ λιγότερα στο εσωτερικό της για να απορροφήσει τους κραδασμούς από τις κυρώσεις που επέβαλε στο ρωσικό αέριο και ευρύτερα στο ρωσικό χρήμα να διακινείται εντός της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ουσιαστικά αυτό που έκαναν οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι ότι απαγόρευσαν την έλευση φυσικού αερίου από την Ρωσία, αλλά άφησαν την πίσω πόρτα ανοιχτή ώστε να διοχετεύεται το ρωσικό φυσικό αέριο μέσω της Τουρκίας και του Αζερμπαϊτζάν σε πολύ υψηλότερες τιμές. Να σημειωθεί ότι η Τουρκία έχει την πιο προνομιακή εμπορική σχέση με την Ευρώπη από το 1995. Δεν επιβάλλονται δασμοί σε μια μακρά λίστα βιομηχανικών, αγροτικών και άλλων προϊόντων. Βεβαίως μαζί με τα προνόμια που απολαμβάνει, θα έπρεπε να τηρεί και τις δεσμεύσεις που διέπουν όλα τα συνδεδεμένα κράτη, όπως η αναγνώριση και η εμπορική σχέση με την Κυπριακή Δημοκρατία, η πλήρης εφαρμογή των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Ρωσική Ομοσπονδία κ.ά. Η εξέλιξη αυτή έχει ως αποτέλεσμα η τουρκική οικονομία να επιβιώσει από τα εσωτερικά δομικά προβλήματα που έχει στην οικονομία, να πολλαπλασιάσει της εξαγωγές προς την ΕΕ και να επιχειρεί να λαμβάνει τον ρόλο του ειρηνοποιού στις επερχόμενες διαβουλεύσεις για την επίλυση του Ρωσοουκρανικού.
Η νέα Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, η κ. Κάγια Κάλας, έχοντας αυτή τη στιγμή στην κατοχή της το πιο σημαντικό χαρτοφυλάκιο, επέλεξε ως πρώτο της ταξίδι να είναι η Άγκυρα εν μέσω παγκόσμιων ανατροπών στις διεθνείς σχέσεις. Στον διμερή διάλογο, ζήτησε ουσιαστικά τη στήριξη της Τουρκίας στη ρωσική επιθετικότητα, αλλά αγνόησε την τουρκική επιθετικότητα σε Κύπρο και Ελλάδα. Πώς θα μπορούσε η κ. Κάλας να πείσει τους Ευρωπαίους πολίτες ότι ανησυχεί για την επεκτατικότητα της Ρωσίας και την πιθανότητα επίθεσης και κατοχής ευρωπαϊκών εδαφών στο μέλλον, όταν ο συνομιλητής της, ο κ. Φιντάν, ήδη κατέχει παράνομα ευρωπαϊκά εδάφη, είναι ήδη καταδικασμένη η χώρα από τον ΟΗΕ για παράνομη κατοχή εδαφών, είναι ήδη βασικός ιστός της παραγωγής του προβλήματος για την παράνομη μετανάστευση, και αντ’ αυτού προσδοκεί στην περαιτέρω σύσφιξη των εμπορικών και πολιτικών σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας. Οι αναθεωρητικές πολιτικές περιφερειακών δυνάμεων δεν ξεκίνησαν ούτε το 2014 ούτε το 2022. Οι αναθεωρητισμοί συνόρων ευρωπαϊκών εδαφών άρχισαν το 1974, όπου η επιλεκτική εφαρμογή του διεθνούς δικαίου έχει επιφέρει ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα.
Υπό το φως των πιο πάνω, και αφού έχει αρχίσει ο διάλογος εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το αν θα αποσταλούν στρατεύματα τα οποία θα εγγυηθούν την εκεχειρία στην Ουκρανία, βρίσκοντας υποστηρικτές κυρίως τις βαλτικές χώρες για την αποστολή δυνάμεων στο μέτωπο, η κυπριακή και η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να απαιτήσουν επιτακτικά την ταυτόχρονη διασφάλιση τους από την τουρκική επιθετικότητα, ζητώντας από τους εταίρους η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη να αφορά και την παρουσία ευρωπαϊκού στρατού στις ελεύθερες περιοχές στην Κύπρο μέχρι την επίλυση του Κυπριακού αλλά και την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας των νησιών της Ελλάδας.
Πολιτικός Επιστήμονας, επικεφαλής τομέα εξωτερικής πολιτικής ΔΗ.ΚΟ.
