Στο στάδιο επιλογής ποινής από ένα Δικαστήριο, αποτελεί πραγματική επιλογή σε κάποιες περιπτώσεις ο εναλλακτικός τρόπος μεταχείρισης και τιμωρίας των κατηγορουμένων όπως αυτός αναφέρεται στον περί Κηδεμονίας και Αλλών Τροπών Μεταχείρισης Αδικοπραγούντων Νόμο του 1996 (46(Ι)/1996).
Ο υπερπληθυσμός στις Φυλακές αλλά και η αυξητική τάση παραβατικής συμπεριφοράς κυρίως σε ποινικά αδικήματα που προνοούν ελάχιστη ποινή, δείχνουν τώρα πάρα ποτέ την ανάγκη μεταχείρισης τέτοιων περιπτώσεων με την επιβολή πιο «έξυπνων ποινών» που σκοπό και στόχο έχουν να σωφρονίσουν τον παραβάτη χωρίς τα αρνητικά που προκαλεί η φυλάκιση (ταμπέλα, αποξένωση, επαφή με χειροτέρα παραδείγματα κ.α.).
Το Δικαστήριο αφού αποφασίσει ότι θα μεταχειριστεί μια περίπτωση με αυτό τον τρόπο τότε αμέσως εκδίδει ένα διάταγμα κηδεμονίας όπου διατάσσεται η εποπτεία του ατόμου για συγκεκριμένες ώρες κοινοτικής εργασίας την οποία εργασία προκαθορίζει ο κηδεμονικός λειτουργός.
Εξαιρετικά σημαντικό για όσους καταδικάζονται σε μια τέτοια ποινή είναι το γεγονός ότι η αποκατάσταση τους από την ποινή αυτή επέρχεται μετά από μόνο ένα χρόνο σε αντίθεση με άλλου είδους ποινές, συνεπώς μετά το ένα έτος, εξακολουθούν να είναι άτομα λευκού ποινικού μητρώου.
Η πραγματικότητα είναι ότι σπάνια εφαρμόζεται από τα Δικαστήρια μας η πιο πάνω μέθοδος ποινής και ούτε η πολιτεία είναι έτοιμη με ιδιαίτερες εισηγήσεις ως προς τον τρόπο μεταχείρισης αυτών των περιπτώσεων.
Απουσιάζουν από το σύστημα επιμορφωτικά προγράμματα τα οποία θα είναι σχετικά με το αδίκημα που διαπράχθηκε και στόχο έχουν μαζί με την κοινοτική εργασία να επιμορφώσουν τον αδικοπραγούντα σε μια προσπάθεια να τον βάλουν υποχρεωτικά στην θέση να αντιληφθεί το λάθος του και πως μπορεί μελλοντικά να αλλάξει συμπεριφορά και στάση.
Σε τροχαίες παραβάσεις έπρεπε να υπάρχουν προγράμματα επιμόρφωσης σε σχέση με την οδική ασφάλεια, σε αδικήματα αντικοινωνικής συμπεριφοράς να υπάρχουν προγράμματα επιμόρφωσης σε σχέση με την διαχείριση συναισθημάτων και θυμού και σε περιπτώσεις που αφορούν παράνομη χρήση και κατοχή ναρκωτικών ουσιών να υπάρχουν ανάλογα επιμορφωτικά προγράμματα τα οποία ο κατηγορούμενος σε κάθε περίπτωση θα καταδικάζεται να πρέπει να τα παρακολουθήσει κάποιες δεκάδες ή και εκατοντάδες ώρες ως ποινή.
Με ευκαιρία την αυξημένη ανάγκη και ζήτηση που υπάρχει για την εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου η πολιτεία θα πρέπει να ανανέωση την ειδική νομοθεσία για να επιτρέπει στο Δικαστήριο να επιβάλει όσο το δυνατό πιο αρμόζουσα ποινή η οποία θα επιφέρει και τα καλύτερα αποτελέσματα στον παραβάτη αλλά και τελικά στο σύνολο της κοινωνίας.
*Δικηγόρος
