Ο μαϊμουδισμός είναι το να μιμείται ένας άκριτα άλλους. Ως πολιτική συμπεριφορά αποτυπώνεται ιδιαίτερα στο σύγχρονο φαινόμενο της ευρωλαγνείας, που εκφυλίζει τον γνήσιο ευρωπαϊσμό ως πολιτισμό αξιών. Ο εγχώριος ανταγωνισμός στην πολιτική για να εμφανιστεί ένας μοντέρνος και ευρωπαϊστής, με κύριο επιχείρημα ότι κάτι «επικρατεί στην ΕΕ», έφερε την ακατάσχετη μαϊμουδίστικη συμπεριφορά, που αποκαλύπτει τους εγχώριους ευρωλάγνους οι οποίοι δεν αντιλαμβάνονται ότι είμαστε κι εμείς ΕΕ!
Η μείωση του ηλικιακού ορίου για δικαίωμα ψήφου στα 17, που βρίσκεται ενώπιον της Κυπριακής Βουλής, αποτελεί σοβαρή αλλαγή στο πολιτικό πλαίσιο, χωρίς ανάλογα σοβαρό διάλογο κι αναδεικνύει την εγχώρια ευρωλαγνεία. Κάποιες απόψεις που εκφράστηκαν επικεντρώθηκαν στους ενδεχόμενους «κερδισμένους και χαμένους» στα κόμματα, αντί για τεκμηριωμένο διάλογο επί της ουσίας, με πρώτιστο κριτήριο την επιστήμη, δηλαδή κατά πόσον είναι ώριμος ένας έφηβος να ψηφίζει στα 17 του. Το θέμα προέκυψε αφού προηγήθηκε συζήτηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο και όχι νομοθεσία. Χαρακτηριστικά, από τα 27 κράτη-μέλη στην ΕΕ, μόνο σε δύο (Αυστρία και Ελλάδα) ισχύει η ψήφος στα 17 σε εθνικές-βουλευτικές εκλογές, και στην Μάλτα πρόσθετα οι ευρωεκλογές. Σε άλλο κράτος-μέλος κατόπιν δημοψηφίσματος, απορρίφθηκε συντριπτικά! Πάντως, η επιστήμη έχει θέση: Οι έφηβοι «βρίσκονται ακόμη στη νευρολογική ανάπτυξη των εγκεφάλων τους» και η ενηλικίωση ωριμάζει επαρκώς στα 18. Υπάρχουν ώριμοι κάτω των 18, όπως υπάρχουν ανώριμοι άνω των 18, αλλά η επιστήμη θέτει τον κανόνα και αυτός πρέπει να ισχύει στην ωρίμαση της πολιτικής κριτικής σκέψης, που δεν είναι ζήτημα μόνο γνώσεων αλλά νοητικής ωρίμανσης. Τα νομικά, πολιτικά, κοινωνικά επιχειρήματα, όπως ο οπαδικός κομματισμός -που φτάνει μέχρι το ποδόσφαιρο στην Κύπρο- και η απαξίωσή του, δεν αντισταθμίζουν την επιστημονική θέση αλλά την ενδυναμώνουν.
Οι απόψεις υπέρ της ψήφου στα 17 επικεντρώνονται στο ότι θα συμβάλει στην αύξηση της συμμετοχής των νέων και θα εμπλουτιστεί η πολιτική συζήτηση με νεανικά θέματα. Αυτή η προσέγγιση καταδεικνύει έμμεσα την αποτυχία ενός συστήματος που φτάνει στην «χαλάρωση» της αρχής του ενεργού-ώριμου πολίτη, που αποτελεί το επίκεντρο της δημοκρατίας. Ο έφηβος καθίσταται ενεργός πολίτης με την ολοκλήρωση της εφηβείας, με συνδυασμό αγωγής και προσωπικότητας. Εξού και ο κύριος σκοπός του εκπαιδευτικού συστήματος είναι η αγωγή των εφήβων για να καταστούν μέσω της γνώσης και της κριτικής σκέψης, άξιοι πολίτες, ενώ η παραχώρηση δικαιώματος ψήφου σε 17χρονους/νες, ενόσω βρίσκονται στο στάδιο της αγωγής τους, είναι λάθος. Η ολοκλήρωση της ενηλικίωσης και αγωγής φέρνει και το δικαίωμα ψήφου στον ενεργό πολίτη που κάνει επιλογές ώριμες και δικές του. Δυστυχώς, ο κίνδυνος είναι ότι αρκετά κόμματα φοβούμενα το «πολιτικό κόστος» θα ευθυγραμμιστούν, κι έτσι παραθέτουμε την ανάγκη για επαρκή προβληματισμό χωρίς υστεροβουλίες.
Ο Αριστοτέλης στα «Πολιτικά» θεωρεί ως κύρια υποχρέωση της πολιτείας την παιδεία των νέων μέσω αγωγής για να καταστούν άξιοι πολίτες. Με την ψήφο στα 17, όχι μόνο ανατρέπουμε τον κανόνα της ωρίμανσης αλλά ωθούμε ανέτοιμους έφηβους στην κομματικοποίηση. Όμως, άλλο πολιτικοποίηση κι άλλο κομματικοποίηση. Κι άλλο ευρωπαϊσμός κι άλλο εγχώρια ευρωλαγνεία.
*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ-S&D
