Χαλαρό ερώτημα του μαθητή Ε.Π. της Γ’ Δημοτικού τις προάλλες: Γιατί δεν απολύετε (εσείς οι μεγάλοι) όλους τους Υπουργούς; Φανταστείτε λοιπόν, αν κάθε Δευτέρα πρωί, οι υπουργοί της Κύπρου έπρεπε να δικαιολογούν τους μισθούς, τις πολιτικές και την αποτελεσματικότητά τους όπως οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα. Πόσοι θα τα κατάφερναν μετά την Παρασκευή; Πόσοι θα επιβίωναν από μια δοκιμαστική περίοδο; Αν η Κύπρος ήταν επιχείρηση, οι μέτοχοι, δηλαδή οι πολίτες, θα προέβαιναν σε απολύσεις;
Αντιθέτως. Τα αποτελέσματα των εκλογών δείχνουν ότι η ανεπάρκεια, ο νεποτισμός και η πολιτική στασιμότητα έχουν καταστεί τρόπος ζωής για τους Κύπριους. Η μία αναποτελεσματική διακυβέρνηση παραδίδει τη σκυτάλη στην άλλη με ελάχιστες ή καθόλου συνέπειες. Το αποτέλεσμα; Μια «νέα» κυβέρνηση που λειτουργεί σαν ριάλιτι: ελαφρώς διαφοροποιημένη στο πρόσωπο αλλά κοινότοπα μποτοξαρισμένα, με υπερφιλόδοξες πλην αθετημένες υποσχέσεις. Η πολιτική υποκρισία παραμένει αμετάβλητη.
Business as Usual: Σκάνδαλα και κενές υποσχέσεις
Η Κύπρος δεν είναι ξένη προς τα πολιτικά σκάνδαλα. Η διαφθορά, η κακοδιαχείριση των δημόσιων πόρων και οι κούφιες υποσχέσεις είναι ο κανόνας. Το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης νοσεί ελλείψει καινοτόμων φαρμάκων, ο τομέας της εκπαίδευσης παραμένει απαίδευτος από σύγχρονες πραγματικότητες και τα έργα υποδομής οικοδομούνται κολλημένα στα γρανάζια του γραφειοκρατικού κενού. Εν τω μεταξύ, το κόστος ζωής αυξάνεται ραγδαία με τη λογοδοσία στην Κύπρο να παραμένει μια ξένη έννοια. Και όταν γίνονται λάθη, η πολιτική ελίτ τετραγωνίζει τον κύκλο, καλύπτοντας τις αποτυχίες της αντί αναλαμβάνοντας την ευθύνη. Το αποτέλεσμα; Μια κυβέρνηση που λειτουργεί σε ένα αυτοσυντηρούμενο οικοσύστημα όπου η κομματική αφοσίωση υπερτερεί σχεδόν πάντοτε της ικανότητας. Με μια μικρή διαφορά: την στροφή στον συντηρητισμό με προμετωπίδα τον λαϊκό δεξιο-προοδευτισμό.
Τόσο όσο: ένα ψευδοπροοδευτικό μέτωπο
Η κυπριακή πολιτική γίνεται όλο και πιο συντηρητική, παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης να πλασάρει τον εαυτό της ως προοδευτική. Η πλειοψηφία των υπουργών μιλά για μεταρρύθμιση, διαφάνεια και αποτελεσματικότητα, αλλά οι ενέργειές της έχουν τις ρίζες της στην κομματική πίστη και στην πολιτική ευκολία, ώστε να χαϊδεύουν τα αυτιά των ψηφοφόρων της βάσης που τα τελευταία χρόνια νιώθουν ορφανοί από πατριαρχικό χέρι. Το πολιτικό σκηνικό στην Κύπρο θυμίζει την αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά της Alice Weidel, την ηγέτιδα του εθνικιστικού υπερσυντηρητικού κόμματος Alternative für Deutschland (AfD), η οποία παρά το γεγονός ότι είναι ανοιχτά ομοφυλόφιλη και ζει με την σριλανκέζικης καταγωγής ελβετίδα σύντροφό της με την οποία έχουν δύο παιδιά, είναι η πρώτη ομοφυλόφιλη γυναίκα πολιτικός που ηγείται κόμματος το οποίο αντιτίθεται στους γάμους των ομοφυλοφίλων. Ο οπορτουνισμός στο μεγαλείο του.
Ομοίως, οι ηγέτες/ιδες της Κύπρου «υποστηρίζουν» την πρόοδο τόσο όσο, όπως συμφέρει, δηλαδή, να γίνεται αντιληπτή μέσα από το φακό της λαϊκής δεξιάς, ενώ αφήνουν οπισθοδρομικές συντηρητικές πολιτικές να παρεισφρέουν με τις ευλογίες του ακροδεξιού ΕΛΑΜ, και όχι μόνο, οι οποίες με τη σειρά τους υπονομεύουν τα ίδια τα ιδανικά που ισχυρίζονται ότι υπερασπίζονται. Ως αποτέλεσμα, χειρίζονται λανθασμένα κρίσεις που προκύπτουν, λαμβάνουν αμφισβητήσιμες αποφάσεις και μετακινούνται από τον ένα ρόλο στον άλλο, λες και η αποτυχία σε έναν τομέα τους δίνει τα προσόντα για ηγεσία αλλού (βλέπε νέα κινήματα/κόμματα, υπό διαβούλευση πικάντικες συνεργασίες, ραψίματα προεδρικών κουστουμιών και λοιπές καρναβαλίστικες μεταμφιέσεις της σεζόν 2025-2028). Με άλλα λόγια, εάν ένας διευθύνων σύμβουλος ήταν τόσο ανεπαρκής όσο η πολιτική ηγεσία του τόπου, θα έβλεπε την πόρτα της εξόδου, με τους μετόχους να «καθαρίζουν» τα του οίκου τους με συνοπτικές διαδικασίες. Γιατί λοιπόν δεν ισχύει η ίδια λογική για τους πολιτικούς προϊστάμενους της δημόσιας υπηρεσίας;
Το Rage Against the Machine’s «Take the Power Back» το λέει καλύτερα: «Όχι άλλα ψέματα, όχι άλλη μεταμφίεση / Όχι άλλα εγωιστικά άλλοθι». Ήρθε η ώρα για τους πολίτες να ανακτήσουν τη διακυβέρνηση από ένα πολιτικό σύστημα που ευδοκιμεί στον εφησυχασμό και στις κούφιες υποσχέσεις. Διότι, «αυτοί που έχουν θα έχουν, αυτοί που δεν έχουν θα χάσουν», τραγουδά η Billie Holiday, αποκαλύπτοντας διαχρονικές αλήθειες σε δύο μόνο στίχους. Το τραγούδι της «God Bless the Child», μιλά για την ανισότητα και την αυτοδυναμία και απηχεί την στυγερή πραγματικότητα ότι σε ένα σύστημα που βασίζεται στην ευνοιοκρατία, όσοι δεν έχουν προνόμια αφήνονται να φροντίσουν τον εαυτό τους μόνοι τους. Αλήθεια, αυτό δεν περιγράφει και την πολιτική εξουσία στην Κύπρο, όπου οι κυβερνώντες προστατεύουν τους δικούς τους, ενώ η υπόλοιπη κοινωνία αναμένεται να υπομείνει ανεκπλήρωτες δεσμεύσεις και αποτυχημένα συστήματα; Ανόητοι καλλιτέχνες, τίποτα δεν ξέρουν…
Τάκα-τάκα μάνα μου
Πάντως, όπως συμβαίνει και με τους οδηγούς των αυτοκινήτων με αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ, οι καλλιτέχνες της Κύπρου ξέρουν από νωρίς ότι για να επιβιώσουν πρέπει να αγωνιστούν ακυβέρνητοι σε ένα διαλυμένο σύστημα. Αυτό, προνόησε να τους το μάθει το ίδιο το ακρωτηριασμένο σύστημα τάκα-τάκα (γρήγορα). Μεταξύ των πολλών παραμελημένων τομέων, η εκπαίδευση ξεχωρίζει διαχρονικά ως ένας από τους πιο κακοδιαχειριζόμενους. Πόσω μάλλον όταν πρόκειται για την εκπαίδευση της επόμενης γενιάς καλλιτεχνών του τόπου.
Πάρτε, για παράδειγμα, την κατάσταση των μουσικών σχολείων του Υπουργείου Παιδείας. Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε αρχικά για να καλλιεργήσει το μουσικό ταλέντο, παρέχοντας στους μαθητές ένα δομημένο εξατάξιο πρόγραμμα σπουδών που εξισορροπεί τη γενική εκπαίδευση με την καλλιτεχνική αριστεία. Ωστόσο, όπως και πολλές άλλες δημόσιες πρωτοβουλίες, έχει πέσει θύμα κακού σχεδιασμού, ασυνεπών πολιτικών και έλλειψης μακροπρόθεσμου οράματος. Η υποχρηματοδότηση, η έλλειψη υποδομών και οι ασταθείς εργασιακές συνθήκες απασχόλησης για τους εκπαιδευτικούς είναι κάποιοι από τους λόγους που κρατούν το συγκεκριμένο πρόγραμμα καθηλωμένο σε πιλοτικό στάτους εδώ και 19 χρόνια, με το μέλλον του να κρίνεται αβέβαιο. Εκ της αποδείξεως, η Κύπρος συνεχίζει εμμονικά να αντιμετωπίζει τις παραστατικές τέχνες ως ένα πολιτικό πιόνι, στην καλύτερη ως δεύτερη σκέψη, στο πλαίσιο της ευρύτερης εκπαίδευσης, αντί ως βασικό πυλώνα πολιτιστικής και πνευματικής ανάπτυξης, υπονομεύοντας έτσι τις δυνατότητες της επόμενης γενιάς καλλιτεχνών της, η οποία εγκαταλείπεται, ξανά, στο έλεος του πεπρωμένου της.
Απολύοντας τους υπουργούς: Ένας επίδεσμος σε ένα σπασμένο σύστημα
Τι θα γινόταν, λοιπόν, αν απολύαμε τους υπουργούς αύριο; Θα έλυνε κάτι; Όχι αγαπητέ μου Ε.Π. Μάθε το κι εσύ από νωρίς και τάκα-τάκα. Διότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι υπουργοί. Είναι το σύστημα που τους κρατά στην εξουσία. Η αντικατάσταση μιας ομάδας υπουργών με μια άλλη, δεν αρκεί. Το πραγματικό ερώτημα είναι, πότε θα σταματήσουν, επιτέλους, οι Κύπριοι να ανέχονται τη μετριότητα και θα απαιτήσουν κάτι καλύτερο; Η αλλαγή δεν θα έρθει από την πολιτική ελίτ . Η αλλαγή θα έρθει από πολίτες που αρνούνται να δεχτούν τις αθετημένες υποσχέσεις ως κανόνα. Μέχρι όμως οι Κύπριοι αποφασίσουν να αυστηροποιήσουν τα κριτήριά τους και να αυξήσουν τις απαιτήσεις τους, μια άλλη ομάδα υπουργών θα κάθεται στα γραφεία της κάθε επόμενη Δευτέρα.
Το σίγουρο είναι ότι, η προσπάθεια μας να ζήσουμε αληθινά όπως οι Les McCann και Eddie Harris στο «Compared to What?» ενόσω «ο πρόεδρος έχει τον πόλεμό του, και οι άνθρωποι δεν ξέρουν ακριβώς για ποιο λόγο», είναι ένα συνεχιζόμενο κάλεσμα, μια επιβαλλόμενη στιγμή για δικαιοσύνη, λογοδοσία και μια κυβέρνηση που υπηρετεί τον λαό, όχι μόνο τους λίγους και προνομιούχους. Είτε, λοιπόν, πρόκειται για την εκπαίδευση, τις δημόσιες υπηρεσίες ή τη διακυβέρνηση, οι καλλιτέχνες, με την αστείρευτη δύναμή τους, μας θυμίζουν διαχρονικά ότι η πραγματική αλλαγή θα έρθει μόνο όταν οι άνθρωποι απαιτούν κάτι περισσότερο από απλή επιβίωση.
Υστερόγραφο: Μετά το “T” από το LGBT+, ο Τραμπ κατάργησε και τα χάρτινα καλαμάκια. Ας καταργήσουμε κι εμείς το -ραμπ από το Τραμπ για ισορροπημένη αποκατάσταση της δικαιοσύνης.
Μουσικός – Πιανίστα, Μουσικά Σχολεία
