Ο θάνατος του πρώην πρωθυπουργού της Ελλάδας έδωσε την ευκαιρία να ακουστούν ύμνοι για τον κ. Σημίτη, αλλά και να προσαφθούν εναντίον διάφορες κατηγορίες για πράξεις και παραλείψεις του, που ζημίωσαν την Ελλάδα.
Κοινή διαπίστωση ήταν ότι ο αείμνηστος πρώην πρωθυπουργός ήταν ένας πολιτικός ηγέτης που κυβέρνησε την Ελλάδα με τεχνοκρατική προσέγγιση, μακριά από συναισθηματισμούς και συνθήματα, που θα χάιδευαν τα αυτιά του λαού. Είχε μέθοδο, σχέδιο, πειθαρχία και συνέπεια στις ενέργειές του. Δεν ήταν λαϊκιστής, ούτε δημαγωγός. Δημιούργησε ένα ευρωπαϊκό κράτος, που είχε αξιοπιστία μέσα στην ΕΕ. Πολλοί αντίθετα τον κατηγορούν, ότι με την πολιτική και τις επιλογές του πολλές φορές έβλαψε την Ελλάδα με κλασικό παράδειγμα τη συμφωνία της Μανδρίτης.
Ο Σημίτης συνέδεσε το όνομά του με την Κύπρο κυρίως σε τρία θέματα. Την αντιμετώπιση του θέματος των S-300, την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε., και την θέση του έναντι του σχεδίου Ανάν. Για τα τρία αυτά θέματα θα καταγράψω τις απόψεις μου, ως πολίτης της Κ.Δ. που επηρεάστηκε άμεσα από τα τρία θέματα.
Για τη θέση και τις ενέργειές του, όταν δημιουργήθηκε η κρίση για τους S-300, θα πω επιγραμματικά μόνο τούτο: Αν η αγορά των S-300 ήταν εθνικά ορθή ενέργεια, τότε η θέση του Σημίτη ήταν εθνικά απαράδεκτη. Αν η αγορά των S-300 υπήρξε λανθασμένη ενέργεια του Γλαύκου Κληρίδη, τότε ο Σημίτης με την απόφασή του διόρθωσε το λάθος.
Η συμβολή του στην ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. υπήρξε σημαντική και καθοριστική. Δεν είναι όμως μια πολιτική προσπάθεια που στέφθηκε με επιτυχία εξαιτίας μόνο των άψογων χειρισμών του και της αντιμετώπισης των δυσκολιών. Ο κ. Σημίτης, όπως και τα άλλα μέλη της ομάδας που συνέδεσαν θετικά το όνομά τους με την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. και μάλιστα για την απόφαση της Ε.Ε. να δεχτεί την ένταξη της Κύπρου χωρίς λύση του Κυπριακού, υπήρχε ένας καθοριστικός παράγοντας, που απετέλεσε τον καταλύτη για την επιτυχία της εντάξεως. Η ηγεσία της Ε.Ε. επιθυμούσε διακαώς την ένταξη των εννέα χωρών της πρώην ανατολικής Ευρώπης. Όλοι αυτοί οι ηγέτες γνώριζαν επίσης, ότι το ελληνικό κοινοβούλιο δεν υπήρχε περίπτωση να εγκρίνει την ένταξη των χωρών αυτών, αν στην ομάδα αυτή δεν περιλαμβανόταν και η Κύπρος. Αυτό ήταν το ακαταμάχητο όπλο, όσων με σθένος και αποφασιστικότητα εργάστηκαν για την πλήρη ένταξη της Κ.Δ. στην Ε.Ε. Αυτό ήταν το σημαντικότερο επιχείρημα για την ένταξη. Και δυστυχώς αυτό το γεγονός παραμένει στη σκιά και δεν προβάλλεται, όπως δεν το τόνιζε δημοσίως και ο Σημίτης. Το δεύτερο στοιχείο ήταν, ότι η ομάδα Σημίτη και η ομάδα Κληρίδη τόνιζαν στους ευρωπαίους ηγέτες το επιχείρημα και την υπόσχεση, ότι θα επεδίωκαν και θα υποστήριζαν λύση του Κυπριακού συγχρόνως με την ένταξη. Με τη λύση μάλιστα να προηγείται χρονικά της επίσημης υπογραφής της ένταξης. Αυτή η υπόσχεση αποδεικνύεται και από το γεγονός, ότι ηγέτες της Ε.Ε. κατηγορούσαν την κυβέρνηση της Κ.Δ., ότι ξεγέλασε την ηγεσία της Ε.Ε., όταν ο κυπριακός λαός απέρριψε με μεγάλη πλειοψηφία το σχέδιο Ανάν. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θεωρούσαν την αποδοχή του σχεδίου Ανάν ως το πρώτο βήμα με δεύτερο βήμα την υπογραφή της ένταξης, που είχε ήδη αποφασιστεί..
Με την γνώση αυτών των γεγονότων και των υποσχέσεων Σημίτη και Κληρίδη εξηγείται η απαράδεκτη θέση του Σημίτη, δηλαδή η αποδοχή του σχεδίου Ανάν, πριν ακόμα δει το κείμενο και οι πιέσεις του στον Τάσσο Παπαδόπουλο να το αποδεχτεί. Το ίδιο ισχύει και για την φανατική υποστήριξη του σχεδίου Ανάν από τον Κληρίδη και τα μέλη της ομάδας του.
Επιγραμματικά θα πω για το σχέδιο Ανάν μόνο τούτο: Η απόφαση του κυπριακού Ελληνισμού ήταν η απόρριψη του με ποσοστό 76%. Και το ποσοστό αυτό σημειώθηκε παρά το ότι το ο Κληρίδης και το κόμμα του, που ήταν το μεγαλύτερο, κάλεσαν το λαό να ψηφίσει ΝΑΙ στο σχέδιο Ανάν. Στο ΑΚΕΛ, το δεύτερο μεγάλο κόμμα, στην αρχή η ηγεσία του πήρε απόφαση να στηρίξει το σχέδιο, αλλά στη συνέχεια εξαναγκάστηκε από την πλειοψηφία της βάσης του κόμματος να ψηφίσει ΟΧΙ για να τσιμεντώσει, δήθεν, το ΝΑΙ. Το κόμμα του Τάσσου Παπαδόπουλου ήταν το τρίτο κόμμα, αλλά το ΟΧΙ πήρε το 76% των ψήφων επειδή τα επιχειρήματα του Τάσσου ήταν ακαταμάχητα για τον πατριωτισμό του λαού, που ο Τάσσος τον κάλεσε να «υπερασπιστεί την Ιστορία, το δίκαιο και την αξιοπρέπειά του». Και ανταποκρίθηκε ακολουθώντας την εθνική του συνείδηση.
Συνοπτικά ο Σημίτης ενήργησε θετικά για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και πέτυχε θετικό αποτέλεσμα. Στην αντιμετώπιση του σχεδίου Ανάν αντέδρασε απαράδεκτα. Ευτυχώς χωρίς αποτέλεσμα.
Αυτές είναι οι δικές μου σκέψεις και απόψεις με αφορμή τα όσα ακούστηκαν με αφορμή τον θάνατο του Σημίτη και για όσα συνέβηκαν επί πρωθυπουργίας του για την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. και για επίλυση του Κυπριακού.
