Το κράτος ανέκαθεν ήταν ανάλγητο και αδιάφορο απέναντι στις ανάγκες των Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ). Οι Κυβερνήσεις που πέρασαν αντιμετώπισαν τα ΑμεΑ σαν να είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας.

Οι άνθρωποι με αναπηρία είναι πολίτες με ίσα δικαιώματα. Είναι εργαζόμενοι, καταναλωτές, φορολογούμενοι, φοιτητές, γείτονες, συγγενείς και φίλοι, όμως συχνά δεν αντιμετωπίζονται με την ανάλογη μέριμνα. Τα άτομα με αναπηρία πρέπει να αντιμετωπίζονται ως πολίτες με ίσα δικαιώματα και όχι ως αντικείμενο λύπησης ή φιλανθρωπίας. Συχνά οι πολίτες με αναπηρία είναι αποκλεισμένοι από την κοινωνία, λόγω της ελλιπούς εκπαίδευσης.

Τα άτομα αυτά εξαιτίας της πολλαπλότητας ή της βαρύτητας της αναπηρίας και της έλλειψης αυτονομίας είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε όλες τις μορφές αρνητικής διάκρισης. Οι πολίτες με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην υγεία, στα μέσα μεταφοράς, στον πολιτισμό. Τα άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και οι οικογένειές τους δεν έχουν πρόσβαση στη ζωή.

Ο «σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της πολιτείας», αποδεικνύεται όμως, το συνταγματικό αυτό δικαίωμα το στερούνται οι πολίτες με αναπηρία. Η κοινωνία πρέπει να διασφαλίσει ότι τα άτομα με αναπηρία μπορούν να απολαμβάνουν πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματά τους, ατομικά – πολιτικά – κοινωνικά – οικονομικά, όπως αναγνωρίζονται από τις Διεθνείς Συμβάσεις, τη Συνθήκη της ΕΕ (Ευρωπαϊκής Ένωσης) και το Σύνταγμα της χώρας μας.

Είμαι εδώ για να υπερασπίζω τα δικαιώματα των πολιτών με αναπηρίες και ειδικές ικανότητες, που τόσα χρόνια ήταν παραγκωνισμένοι από τις Κυβερνήσεις και βρίσκονταν στο περιθώριο του κοινωνικού βίου. Οι ΛΥΣΕΙΣ που προτείνω είναι οι ακόλουθες:

(1) Παροχή άμεσα προσβάσιμης ψηφιακής εξυπηρέτησης σ’ όλα τα ΚΕΠ της χώρας, µε τη χρήση είτε της νοηματικής γλώσσας είτε της βιντεοκλήσης ή και του γραπτού κειμένου. Εκπαίδευση των υπαλλήλων των ΚΕΠ µε στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των Ατόμων µε Αναπηρία.

(2) Εισαγωγή υποχρεωτικού μαθήματος στις αρχιτεκτονικές σχολές με αντικείμενο τις ιδιαίτερες ανάγκες προσβασιμότητας των ατόμων με κινητική αναπηρία στο δομημένο περιβάλλον.

(3) Υποβολή ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου για την ανάπτυξη και δημιουργία όλων των απαραίτητων υποδομών που θα μπορούν να διευκολύνουν την πρόσβαση των ΑμεΑ σ’ όλα τα δημόσια και ιδιωτικά κτήρια. Επιπλέον, σε συνεργασία με την πολεοδομία θα επιβληθεί η υποχρεωτική δημιουργία υποδομών για ΑμεΑ σ’ όλα τα καταστήματα εστίασης, διασκέδασης και σε εμπορικά καταστήματα, ώστε αυτοί οι πολίτες να μην είναι αποκομμένοι από απλές δραστηριότητες της καθημερινής ζωής.

(4) Υποβολή Στρατηγικού Σχεδίου Μετακίνησης των ΑμεΑ ανά ΔΗΜΟ.

(5) Σύσταση Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής στη Βουλή για τα Αναπηρικά Θέματα και συνεχής παρακολούθησή της, με εμπλουτισμό θεμάτων που αφορούν τα προβλήματα των ατόμων ΑΜΕΑ και προσπάθεια επίλυσής τους. Επίσης, συγκρότηση διαρκούς τεχνικής επιτροπής με τη συμμετοχή εκπροσώπων των συναρμόδιων υπουργείων και της συνομοσπονδίας για θέση και επεξεργασία προτάσεων.

(6) Θέσπιση αυστηρών κυρώσεων στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας για τους παραβάτες που παρκάρουν στα ειδικά κεκλιμένα επίπεδα για την ευκολότερη προσπέλαση των ΑμεΑ σε (ράμπες) ή χώρους στάθμευσης για άτομα με αναπηρία.

(7) Λήψη μέτρων για την πρόληψη και καταπολέμηση της έµφυλης βίας και κακοποίησης των γυναικών και των κοριτσιών µε αναπηρία, και ειδικότερα της ενδοοικογενειακής βίας και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης.

(8) Η ένταξη των ΑμεΑ στην αγορά εργασίας δύναται να γίνει με ευνοϊκότερους όρους, λόγω και της εξ αποστάσεως εργασίας (τηλεργασία). Η τηλεργασία, ειδικότερα, προσφέρει μία μοναδικής τάξης ευκαιρία για περαιτέρω ενσωμάτωση των ΑμεΑ στην εργασιακή διαδικασία, εφ’ όσον επιτρέπει στα άτομα αυτά προσβασιμότητα στον εργασιακό τους χώρο, μέσω της τεχνολογίας, χωρίς την υποχρεωτική φυσική τους παρουσία σ’ αυτόν.

(9) Βελτίωση της προσβασιμότητας στα δικαστικά κτήρια των ατόμων με αναπηρία, με κατάρτιση των κατάλληλων προδιαγραφών καθολικής πρόσβασης (ενδεικτικά ανελκυστήρας, ηχητικές και οπτικές σημάνσεις, braille, έξοδος κινδύνου).

(10) Βελτίωση της συμμετοχής στην πολιτιστική ζωή, την ψυχαγωγία, και τον παραολυμπιακό αθλητισμό για τα άτομα με αναπηρία και τους συνοδούς τους.

(11) Αξιοποίηση των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών μηχανισμών στον τομέα του τουρισμού για τα άτοµα µε αναπηρία, με την ανάπτυξη και υλοποίηση προγράμματος εκπαίδευσης, ευαισθητοποίησης και προβολής δράσεων προσβάσιµου τουρισμού.

*ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ, ΜΕΛΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΚΟ. ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΝΑΠΗΡΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ