Ο Χρυσόστομος Ρουσής, πρώην διευθυντής σχολείων Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης, καταγράφει περιληπτικά απόψεις ειδικών για την ενσυναίσθηση, μία από τις πολυτιμότερες δεξιότητες που μπορούμε να αναπτύξουμε, για να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής.
Ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα που φέρνει τους ανθρώπους κοντά, αναπτύσσοντας τον αμοιβαίο σεβασμό. Σύμφωνα με τον Stephen R. Covey ενσυναίσθηση είναι το να μάθεις να βάζεις τον εαυτό σου στη θέση του άλλου, να κατανοείς και να νιώθεις πραγματικά τον άλλον.
Η ενσυναίσθηση καλλιεργεί τον σεβασμό στον κάθε άνθρωπο, που δυστυχώς σήμερα αντικαταστήσαμε με τη «λατρεία του ατομικού συμφέροντος» (Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος). Προσπαθούμε να σβήσουμε τη δίψα μας με υλικά αγαθά και με δόξα, ξεχνώντας ότι η ψυχή µας «διψά» για αγάπη. Γιατί, μόνο η αγάπη μπορεί να αρνηθεί τη ζήλεια, το μίσος και την κακία, αιτίες της ανθρώπινης δυστυχίας!
Ακόμη, η ενσυναίσθηση βελτιώνει την ποιότητα ζωής, αφού μάς ενθαρρύνει να αποδεχόμαστε τους άλλους: «Αν αποδεχθούμε ότι οι άλλοι είναι διαφορετικοί από εμάς, σκέφτονται, εκφράζονται και δρουν διαφορετικά, τότε ανοίγουμε νέους δρόμους για φιλίες και σχέσεις που φέρνουν μια νέα πνοή στη ζωή μας». (Medlook).
Η ενσυναίσθηση συνδέεται με την ανθρώπινη φύση. Βρίσκεται στην καρδιά αυτού που σημαίνει άνθρωπος: «Ως χαρίεν έστ’ άνθρωπος, όταν άνθρωπος ή» (Μένανδρος). Πόσο ωραίο πράγμα είναι ο άνθρωπος να είναι Άνθρωπος, να ενσαρκώνει το Άνω θρώσκω, δηλαδή το κοιτάζω ψηλά. Ο άνθρωπος είναι ωραίος και κοιτάζει ψηλά, όταν έχει ενσυναίσθηση για τους άλλους, μοιράζεται τα συναισθήματά τους, «όταν ξεπερνά το Εγώ και στοχεύει στο Εμείς, όταν γνώμονας στις πράξεις του είναι το κοινό καλό» (Φ. Καγιόγλου, Άρειος Πάγος).
Η ενσυναίσθηση μαθαίνεται μέσα στην οικογένεια και το σχολείο: Τα παιδιά μαθαίνουν να έχουν ενσυναίσθηση για τους άλλους με το παράδειγμα, την άσκηση και την εμπειρία. Αν λοιπόν οι γονείς έχουν ενσυναίσθηση για τους άλλους, ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να συμμετέχουν σε ομαδικές δραστηριότητες, τότε και τα παιδιά θα αναπτύξουν την ικανότητα της ενσυναίσθησης, ένα σημαντικό εφόδιο για τη ζωή.
Στη Δανία η διδασκαλία τής ενσυναίσθησης στα σχολεία της χώρας αποδείχθηκε «το αντίδοτο στην ενδοσχολική βία και το ρατσισμό». Οι Δανοί μαθητές μεταξύ 6 και 16 ετών παρακολουθούν, για μία ώρα την εβδομάδα, το υποχρεωτικό μάθημα της ενσυναίσθησης. Τα παιδιά ενθαρρύνονται «να ασχοληθούν με το ευ ζην των άλλων, μαθαίνουν να ακούν τον διπλανό τους για να μπορούν να τον κατανοήσουν καλύτερα».
Τέλος, αφού ζούμε σε μια εποχή ανασφάλειας όπου «έχουμε ανάγκη να περιτριγυριζόμαστε από ανθρώπους με ενσυναίσθηση», ας φροντίσουμε να αναπτύξουμε την ενσυναίσθηση στον εαυτό μας και να την καλλιεργήσουμε στα παιδιά μας. Μόνο έτσι θα αλλάξουμε τη σημερινή κοινωνία που τη χαρακτηρίζει ο ατομικισμός και η αποξένωση, η μανία για το κινητό τηλέφωνο!
Πηγές: Medlook. Prolepsis Institute. Psychology Today.
