Ο Χρυσόστομος Ρουσής, πρώην γραμματέας (1976- 2018) της εκκλησιαστικής επιτροπής στην Εκκλησία Αποστόλων Παύλου και Βαρνάβα, καταγράφει συνοπτικά τη θέση των Πατέρων της Εκκλησίας για την Νηστεία, η οποία καλλιεργεί την εγκράτεια και μαζί με την έμπρακτη αγάπη προς τον συνάνθρωπο, μας ανεβάζει πνευματικά, που είναι και ο σκοπός της ζωής.
Καταρχάς, η Νηστεία είναι ιερός θεσμός και «το ασκητικό ιδεώδες της Ορθοδοξίας». Το παράδειγμα της νηστείας μάς το έδωσε ο ίδιος ο Χριστός, όταν μετά τη βάπτισή του παρέμεινε νηστεύοντας για 40 μέρες στην έρημο.
Στην Καινή Διαθήκη συνιστάται η νηστεία ως μέσον εγκράτειας και πνευματικής ανάτασης (Μάρκ. α’, 6.) Νηστεία είναι η πνευματική άσκηση για εγκράτεια όχι μόνο από φαγητά ζωϊκής προέλευσης, αλλά και από επίκτητα στοιχεία της ζωής, όπως είναι η «λατρεία» του ατομικού συμφέροντος, ο εγωϊσμός και η ζήλεια, που σύμφωνα με τον Ιερομόναχο Βενέδικτο Αγιορείτη, μας «κλείνουν τον δρόμο για την κοινωνία με τον Θεό».
Η Εκκλησία, από της αποστολικής εποχής, διεκήρυξε τη μεγάλη σημασία της νηστείας και όρισε την Τετάρτη και την Παρασκευή ως ημέρες νηστείας (Διδαχή η’, 1), ως επίσης και την προ του Πάσχα νηστεία, τη νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Την Τετάρτη νηστεύουμε για να θυμόμαστε ότι ο Ιούδας πρόδωσε το Χριστό ημέρα Τετάρτη και να το συνειδητοποιούμε ότι κι εμείς μπορεί, αν δεν αγωνιζόμαστε, να τον προδώσουμε. Την Παρασκευή νηστεύουμε επειδή Παρασκευή σταυρώθηκε ο Κύριος, σταυρώνουμε με τη νηστεία τον κακό εαυτό μας, για να μας ελεήσει, όπως ελέησε τον ευγνώμονα ληστή.
«Κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, (από Καθαρά Δευτέρα μέχρι τη Μ. Εβδομάδα) η νηστεία είναι αυστηρή, άνευ καταλύσεως «οίνου και ελαίου». Λάδι και κρασί καταλύουμε μόνο τά Σάββατα και τις Κυριακές, και κατά την εορτή των αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων. Ψάρι καταλύουμε κατά την εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου». (Αρχιμ. Μάξιμος Ματθαίου)
Τέλος, η αληθινή νηστεία συνδέεται με την συμπαράστασή μας προς τους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη: «επείνασα γαρ και εδώκατέ μοι φαγείν, εδίψησα και εποτίσατέ με, ξένος ήμην και συνηγάγετέ με, γυμνός καί περιεβάλετέ με, ησθένησα και επεσκέψασθέ με, εν φυλακή ήμην και ήλθετε πρός με».
Ύμνος στην ανθισμένη αμυγδαλιά
Ανθισμένη αμυγδαλιά πεντάμορφη νυφούλα,
στολίζεις κάμπους και βουνά, είσαι μια νεραϊδούλα.
Είσαι χιλιοτραγουδισμένη, στ’ άσπρα στολισμένη,
μια όμορφη νεράιδα στα κάτασπρα ντυμένη.
Είσαι ένα χάρμα οφθαλμών, μένουμε εκστασιασμένοι,
σε απολαμβάνουμε όταν είσαι στις πλαγιές λουλουδιασμένη.
Τα κατάλευκα λουλούδια σου, συμβολίζουν την αγνότητα,
στη φύση ένα στολίδι μ ολόλευκη λαμπρότητα.
Την άνοιξη καλή μου είσαι η ομορφιά της φύσης,
της πίκρας και της πλήξης είσαι η μόνη λύση.
Ένα ταξίδι κάνουμε για να σε καμαρώσουμε,
ποιος ξέρει πότε θα ξανά ανταμώσουμε.
Κάποια στιγμή θα φύγουμε καλή μου από κοντά σου,
μα εσύ θα σαι καμαρωτή πάντοτε στον οντά σου.
Και όταν η άνθιση σου τελειώσει και πέσουν τα λουλούδια,
τότε θε να καρπίσεις, θα μας φέρεις τα καλούδια,
τα εύγευστα σου αμύγδαλα με πλούσιες βιταμίνες,
που τα απολαμβάνουμε, είναι τροφές φίνες.
Μα είσαι και μέρος του πράσινου της όμορφης πατρίδας,
που δίνει κι οξυγόνο, πιο τέλειο πλάσμα δεν είδα.
Γ. Νεοκλέους
