Στους προβληματισμούς του για τις μαύρες επετείους αναφέρεται ο Χριστόδουλος Γ. Παχουλίδης.
Όταν μελετούμε τη μακραίωνη ιστορία τού έθνους μας, από τα Ομηρικά χρόνια μέχρι σήμερα, θα συναντήσουμε λαμπρές και ένδοξες επετείους, αλλά και μαύρες επετείους, εθνικής ταπείνωσης, εθνικού διχασμού και επαίσχυντου ολέθρου. Δεν πρέπει να ασχολούμαστε, να μελετούμε και να καυχιόμαστε μόνο για τις πράξεις των προγόνων μας, που λάμπρυναν πράγματι την ιστορία και δίδαξαν αξίες πολιτισμού και ανθρωπιάς, φιλοπατρίας, δημοκρατίας και αέναου πόθου και πάθους, για το αγαθό που λέγεται ελευθερία, αλλά πολύ περισσότερο πρέπει να μελετούμε, διδασκόμαστε και παραδειγματιζόμαστε από ιστορικά γεγονότα που με σύνδρομο την επάρατη διχόνοια, την αιώνια κατάρα των Ελλήνων, μας έφεραν να κατρακυλούμε σε βάραθρα εθνικής αισχύνης και πρόθυρα εθνικού αφανισμού, και να προσπαθούμε να τα αποφεύγουμε.
Εμείς, η δική μας γενιά, αιώνιοι Έλληνες, με τα ίδια αιώνια προτερήματα και ελαττώματα, φθάσαμε, με τα ίδια τα έργα μας, με τα ίδια αδελφικά χέρια μας, να οδηγήσουμε το Έθνος μας και την ιδιαίτερη πατρίδα μας Κύπρο, στην κατάντια που τώρα βρίσκονται.
Φτάνουν πλέον τα κούφια λόγια τα μεγάλα! Αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα, είναι πρώτα, ο καθένας μας να αναγνωρίσει τα δικά του λάθη, το δικό του μερίδιο στην σημερινή δεινή κατάσταση της ένδοξης πάλαι ποτέ, Φυλής μας. Να εγκαταλείψουμε το κομματικό και προσωπικό συμφέρον, και να σκεπτόμαστε μόνο το συμφέρον και την προκοπή του συνόλου, της πατρίδας μας. Να βοηθάμε και αγαπάμε ο ένας τον άλλο. Να θεωρούμε τον κάθε συνάνθρωπό μας, αδελφό μας, παιδί του ίδιου μεγάλου Πατέρα, του Θεού. Να μονοιάσουμε. Διαφορετικά, σύμφωνα με τον εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό, θα εφαρμοστεί και σε μας ο λόγος του: «Σαν μισούνται ανάμεσά τους, δεν τους πρέπει λευτεριά».
