Φειδωλός είναι κάποιος που παρέχει (δίδει) κάτι σε μικρές ποσότητες, με φειδώ, με μέτρο και με περίσκεψη. Η λέξη προσγειώθηκε άξαφνα στην πολιτική μας ατζέντα τώρα με την μακρά και τεταμένη συζήτηση στην ΕΕ για το εάν θα υποστηριχθεί με γενναία χρηματοδότηση το λεγόμενο Πλαίσιο Στήριξης των ευρωπαϊκών οικονομιών, που και αυτές έχουν γονατίσει από την πανδημική κρίση.
Τις 4 χώρες αρχικά (Ολλανδία, Σουηδία, Δανία και Αυστρία), έπειτα προς το τέλος προστέθηκε και μια 5η (η Φνιλανδία), που πρόβαλαν σθεναρή αντίσταση στο να διανεμηθεί αυτό το πολύ γενναιόδωρο πακέτο των €750 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης χωρίς όρους και προϋποθέσεις, τις ονόμασαν φειδωλές, και ο όρος έμεινε. Κατ’ ακρίβεια, τον εννοούν με την αρνητική του διάσταση, όσοι επικρίνουν τις χώρες αυτές, και έχω διαβάσει και σχετικά… συνώνυμα όπως «τσιγκούνηδες», «μίζεροι», κλπ.
Χθες το πρωί, άκουσα γνωστό ραδιοφωνικό παραγωγό στην Ελλάδα να χλευάζει τον Πρωθυπουργό της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε, 53, βαφτίζοντάς τον μάλιστα «αγέλαστο ηγέτη των φειδωλών». Για την ιστορία, ο κ. Ρούτε, είναι ένας πολύ έξυπνος και νορμάλ άνθρωπος. Ζει σε ένα πολύ μικρό διαμέρισμα, πηγαίνει στο γραφείο του και γενικά κινείται μόνο με ποδήλατο, και κάνει δωρεάν μαθήματα κοινωνιολογίας σε μαθητές που χρειάζονται επιπρόσθετη βοήθεια.
Αυτόν, λοιπόν, τον «μίζερο φειδωλό», χλεύαζε ο Έλληνας ραδιοφωνικός παραγωγός, λέγοντας μεταξύ άλλων, «τι να μας πει αυτός τώρα για το πώς θα αξιοποιήσουμε τα €70 δισ. (τόσα θα πάρει η Ελλάδα), όταν ζει τόσο μίζερα;».
Ευτυχώς, την τιμή των όπλων έσωσε κατ’ αρχάς ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος έσπευσε να πει (και ελπίζω να το εφαρμόσει κιόλας), ότι δεν πρόκειται να αρχίσουμε να τα πετάμε αυτά τα λεφτά σαν νεόπλουτοι, αλλά κυρίως ο πρώην υπουργός κ. Στέφανος Μάνος, ο οποίος σε άρθρο του στην «Καθημερινή Αθηνών, έγραψε τα εξής, με τα οποία, μετά φόβου ψυχής, δηλώνω ότι συμφωνώ απερίφραστα:
«Με κίνδυνο να θεωρηθώ ότι σκέπτομαι αντεθνικά, αναρωτιέμαι μήπως οι τέσσερις «φειδωλές» χώρες της Ευρώπης έχουν δίκιο να μας ζητούν μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά μας. Και εγώ, εδώ και χρόνια, ζητώ μονοτόνως μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά μας.
Οι μεταρρυθμίσεις, όμως, αναβάλλονται ή ματαιώνονται για να μη θιγούν «εγκατεστημένες» συντεχνίες. Προηγείται, βλέπετε, το συμφέρον των ολίγων και ακολουθεί πίσω και μακριά το γενικό συμφέρον. Οπότε όσα γράφω παραμένουν φωνή βοώντος εν τη ερήμω.
Η αλήθεια είναι ότι θαυμάζω τις «φειδωλές» χώρες. Θα ήθελα να μπορέσει η Ελλάδα να τις μιμηθεί. Να μάθει από αυτές. Να κάνει σαν αυτές. Θα παραθέσω μερικά στοιχεία, έτσι απλά για να σας ερεθίσω. Να σας προτρέψω να σκεφτείτε: γιατί όχι εμείς όπως αυτοί;»
Συμφωνείτε;
Εγώ, απολύτως. Διότι εκείνο που μας λένε αυτοί που θα βάλουν το χέρι στην τσέπη για να στηριχθούν όλοι στην ΕΕ (και αυτό με κάνει χαρούμενο γιατί δείχνει ότι ετούτη η Ένωση, που πολλοί αμφισβητούν, βρίσκει τον τρόπο να αντιμετωπίζει τα προβλήματα), είναι «μην αρχίσετε τα σκορπάτε αριστερά-δεξιά ρε παιδιά για να ικανοποιήσετε συντεχνιακές και άλλες φίλιες ανάγκες, αλλά κάντε επενδύσεις πραγματικές, αλλάξετε καταστάσεις που τρώνε από τα σωθικά της οικονομίας, θωρακίστε την κοινωνία σας από όλα εκείνα που χρόνια την κατατρώνε».
Πριν από λίγες μέρες στη Λευκωσία, συζητούσα με μια φίλη μεγάλης εταιρείας μάρκετινγκ, που μου έλεγε για μια συμφωνία συγχώνευσης πολυεθνικών εταιρειών πριν αρκετά χρόνια, στα πλαίσια της οποίας συμφωνήθηκε να απολυθούν και να αποζημιωθούν κάποιοι εργαζόμενοι – οι ίδιοι το επιθυμούσαν κιόλας, διότι η αποζημίωση ήταν γενναία. Όταν όμως ειπώθηκε ότι την ανακοίνωση θα τους την κάνει, κατ’ ιδίαν προς κάθε έναν χωριστά, ο Διευθύνων Σύμβουλος του νέου σχήματος, εξανέστησαν οι συνδικαλιστές διότι ήθελαν αυτοί να είναι ο μόνος σύνδεσμος με τους εργαζόμενους. Να μην παρεμβάλλεται κανένας άλλος.
Ε, κάτι τέτοιες νοοτροπίες δυσανασχετούν τους φειδωλούς, που μακάρι να είχαμε και εμείς μερικούς τέτοιους, μήπως απαλλαγούμε από αυτές.
Εικονογράφηση: Ο φειδωλός κ. Ρούτε, καθ’ οδόν προς τη δουλειά του στο πρωθυπουργικό γραφείο με το ποδήλατο.
