Χωρίς καμία αμφιβολία, ο Αύγουστος του 1964, αποτελεί έναν από τους πιο ζοφερούς μήνες, ο οποίος άφησε ανεξίτηλα τα σημάδια του στην ιστορική διαδρομή της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεν είναι πια μυστικό ότι τα καλοκαίρια της Κύπρου πολλές φορές μας έχουν συνηθίσει σε κινδύνους και περιπέτειες. Κάθε καλοκαίρι και φόβος. Το 1960  η νεοσύστατη Κυπριακή Δημοκρατία ξεκινούσε την ιστορική της πορεία στη βάση των συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου, οι οποίες δημιούργησαν προσδοκίες αρμονικής συνύπαρξης των κατοίκων της Κύπρου. Εντούτοις, οι ισορροπίες ειρηνικής συνύπαρξης διαταράχθηκαν εξαιτίας της επιθετικής στάσης της Άγκυρας κατά της Κύπρου συνεπικουρούμενης από τα διχοτομικά σχέδια των Άγγλων. Η μάχη της Τηλλυρίας ξέσπασε στις 7 Αυγούστου 1964, μια αποφράδα μέρα για την Κύπρο. Η δημιουργία τουρκικού θύλακα στην περιοχή της Τηλλυρίας ο οποίος είχε ως βάση τα χωριά Κόκκινα και Μανσούρα, λειτουργούσε ως προγεφύρωμα της Τουρκίας, όταν θα γινόταν η τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Μέσω αυτού, η Τουρκία είχε τη δυνατότητα να αποστέλλει πολεμικό υλικό και στρατιώτες στο νησί. Ο κίνδυνος για επέκταση του θύλακα ήταν άμεσος και οι τουρκικές προκλήσεις έκδηλες ήδη από το Δεκέμβριο του 1963. Συνεπώς το θέμα της ασφάλειας των Ελληνοκυπρίων της περιοχής είχε τεθεί επιτακτικά. 

Η Εθνική Φρουρά κρατώντας Θερμοπύλες μαζί με ένα σώμα εθελοντών, προσπάθησαν να εξουδετερώσουν τον τουρκοκυπριακό θύλακα Μανσούρας – Κοκκίνων. Στη διάρκεια των τετραήμερων συγκρούσεων τουρκικά αεροπλάνα βομβάρδισαν ανελέητα την περιοχή από το Ξερό μέχρι τον Πύργο, προκαλώντας τεράστιες υλικές ζημιές και ανθρώπινα θύματα. “Αγία Τηλλυρία, πώς να ιχνογραφήσω τη μορφή σου” λέει ο ποιητής. Χρησιμοποιώντας σύγχρονο για την εποχή πολεμικό εξοπλισμό και βόμβες ναπάλμ, η Τουρκία πλήττει καίρια σημεία της Εθνικής Φρουράς. Η τουρκική αεροπορία κτυπά την Πόλη Χρυσοχούς, τα χωριά Γιαλιά, Λίμνη, Παχύαμμο και Πωμό.Έπειτα, επιτίθεται εναντίον των χωριών Πύργου και Γουδίου. Μεσούσης των τουρκικών επιθέσεων είχαν καταστραφεί ολοκληρωτικά εκκλησίες, σχολεία καθώς και το νοσοκομείο του Παχύαμμου, το οποίο έφερε το σύμβολο του Ερυθρού Σταυρού. Πενήντα τρεις νεκροί και εκατόν είκοσι πέντε τραυματίες από την Ελληνική πλευρά ήταν ο τελικός απολογισμός. Ανάμεσα τους άμαχος πληθυσμός, γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένοι βρήκαν τραγικό θάνατο. Δέκα χρόνια αργότερα η τουρκική θηριωδία με πρόσχημα το πραξικόπημα αποκαλύπτει τα διχοτομικά σχέδια κατά της Κύπρου.

Και ερχόμαστε σήμερα, έτος 2021, να αντιμετωπίζουμε τα σημερινά τετελεσμένα με τις ανακοινώσεις του Ταγίπ Ερτογάν για την Αμμόχωστο, σαράντα επτά χρόνια μετά την εισβολή. Ερχόμαστε σήμερα να ζούμε τη νέα αυτή τρομοκρατία, τις νέες απειλές που σίγουρα σιγά-σιγά θα δυναμώσουν… Ερχόμαστε σήμερα να χάνουμε μέρα τη μέρα και την παραμικρή ελπίδα ότι θα βρεθεί λύση σε αυτό το πρόβλημα. 

Μέρες που είναι, το μόνο που πρέπει να διαφυλάσσουμε σαν κόρη οφθαλμού είναι η ενότητα και η ομόνοια και η αλληλεγγύη μεταξύ μας. Γιατί ακόμα ένας διχασμός μεταξύ μας, σημαίνει το τέλος και το πλήρες αδιέξοδο. Είμαστε έτοιμοι για τον εφετινό Αύγουστο; Είμαστε έτοιμοι να θυμηθούμε ξανά τα γεγονότα του 1963; Είμαστε παρόντες στην ιστορική αλήθεια; Είμαστε ειλικρινείς ώστε να κάνουμε μια ρεαλιστική κριτική των εξελίξεων από τότε μέχρι σήμερα; Είμαστε έτοιμοι να πάρουμε αποφάσεις που σπάνε το αδιέξοδο; 

“Ο τα νυν ιδών πάντα εώρακεν, όσα τε εξ αϊδίου εγένετο και όσα εις το άπειρον έσται. Πάντα γαρ ομογενή και ομοειδή.” (Όποιος είδε τα τωρινά, τα είδε όλα, και αυτά που γίνονταν ανέκαθεν και όσα θα γίνουν στο άπειρο μέλλον. Γιατί όλα είναι ίδια κι όμοια) Μάρκος Αυρήλιος, 121-180 μ.Χ., Ρωμαίος Αυτοκράτωρ. 

*Καθηγήτρια Φιλολογίας