Μεγάλη πληγή στην προετοιµασία για τη δεύτερη φάση εφαρµογής του Συστήµατος είναι τα 13 νοµοθετήµατα τα οποία εξακολουθούν να βρίσκονται σε εκκρεµότητα
Η σωστή προετοιμασία για τη δεύτερη φάση εφαρμογής του Γενικού Σχεδίου Υγείας (ΓεΣΥ) είναι το μεγάλο στοίχημα για τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) αφού μέχρι τότε απομένουν μόνο 6 μήνες και οι πλείστες των διαδικασιών βρίσκονται ακόμα σε πολύ αρχικό στάδιο και σε κάποιες περιπτώσεις οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν παραμένουν στα συρτάρια των αρμοδίων.
Βεβαίως, όπως και κατά την περσινή χρονιά, ο ΟΑΥ, έριξε το βάρος των προσπαθειών του στις διαβουλεύσεις με τους παρόχους υπηρεσιών υγείας οι οποίοι θα ενταχθούν στο Σύστημα κατά τη δεύτερη φάση της εφαρμογής του. Άλλωστε, για την διεκπεραίωση κάποιων εκ των διαδικασιών που εκκρεμούν απαιτείται η επίτευξη συμφωνίας με τις διάφορες επαγγελματικές ομάδες.
Νοσηλευτές, φυσιοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, διαιτολόγοι και ψυχολόγοι διαβουλεύονται τον τρόπο ένταξης τους στο Σύστημα. Σοβαρή όμως η εκκρεμότητα που επίσης υπάρχει αυτή τη στιγμή και αφορά στο γεγονός ότι καμία από τις ομάδες επαγγελματιών υγείας δεν έχει ακόμα συζητήσει την οικονομική πτυχή της συνεργασίας της με τον ΟΑΥ.
Μεγαλύτερη έμφαση, δίνεται στη διαπραγμάτευση του ΟΑΥ με τους εκπροσώπους των ιδιωτικών νοσοκομείων των οποίων η ένταξη στο Σύστημα, θεωρείται επιβεβλημένη. Μεγάλο αρνητικό στην πορεία του διαλόγου το γεγονός ότι και μεταξύ των εκπροσώπων των ιδιωτών παρατηρούνται διαφωνίες, άλλες μεγάλες και κάποιες μικρότερες, κάτι το οποίο δημιουργεί αναπόφευκτα προβλήματα. Για αυτό άλλωστε και ο διάλογος που είχε αρχίσει από τον Οκτώβριο δεν είχε σύντομα αίσιο τέλος.
Στα θετικά της διαπραγμάτευσης, το γεγονός ότι οι εκπρόσωποι των ιδιωτών διαβουλεύονται με καλή διάθεση. Επίσης, θετικό είναι και το γεγονός ότι η ουσιαστική οικονομική διαπραγμάτευση, βάσει των συμφωνηθέντων, θα γίνει μεταξύ του ΟΑΥ και του κάθε νοσηλευτηρίου ξεχωριστά και ως εκ τούτου, ανεξαρτήτως του αποτελέσματος της διαπραγμάτευσης με τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων, ίσως δοθεί στη συνέχεια κάποια δυναμική στην πορεία υλοποίησης του ΓεΣΥ. Εξάλλου, υπάρχει και το παράδειγμα των γιατρών οι οποίοι ως σύνολο, δηλαδή ως Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος είχαν απορρίψει το ΓεΣΥ και τις πρόνοιες του αλλά πλέον το 65% των γιατρών προσφέρει ήδη τις υπηρεσίες του στο Σύστημα αφού ο κάθε γιατρός αποφασίζει από μόνος του για τον εαυτό του.
Άλλη μεγάλη πληγή στην προετοιμασία για τη δεύτερη φάση εφαρμογής του Συστήματος αποτελούν τα 13 νομοθετήματα τα οποία εξακολουθούν να βρίσκονται σε εκκρεμότητα και στην καλύτερη περίπτωση ορισμένα έχουν προωθηθεί στο στάδιο του προσχεδίου. Για τα νομοθετήματα αυτά είχαν τεθεί αρχικά κάποια χρονοδιαγράμματα, τα οποία, ωστόσο, θεωρούνται εδώ και καιρό ξεπερασμένα, για αυτό και πλέον δεν θα πρέπει να αναμένεται ότι θα φθάσουν στην Ολομέλεια της Βουλής για ψήφιση πριν από την άνοιξη. Αιτία, το γεγονός ότι όλα τα νομοθετήματα πρέπει να ετοιμαστούν, να τεθούν σε δημόσια διαβούλευση, να καταθέσουν όλοι οι εμπλεκόμενοι και επηρεαζόμενοι τις ενστάσεις και τις εισηγήσεις τους, να γίνει επεξεργασία των εισηγήσεων και ενδεχομένως κάποιες να ενσωματωθούν στα νέα κείμενα τα οποία στη συνέχεια επιβάλλεται να περάσουν από τη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο, να εγκριθούν από το Υπουργικό Συμβούλιο, να συζητηθούν από την αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας και να καταλήξουν σε κάποια στιγμή στην Ολομέλεια της Βουλής για να ψηφιστούν σε νόμο. Με δεδομένο, μάλιστα, το γεγονός ότι η δημόσια διαβούλευση πρέπει να έχει διάρκεια τουλάχιστον ενός μηνός, τα χρονικά περιθώρια στενεύουν ακόμα περισσότερο.
Για αυτό το λόγο εξάλλου και σε κάποιες περιπτώσεις, όπως είναι τα νομοθετήματα που αφορούν την ένταξη των Τμημάτων Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών, την υπηρεσία ασθενοφόρων, την ανακουφιστική φροντίδα και την ιατρική αποκατάσταση, ο ΟΑΥ εδώ και αρκετές εβδομάδες έχει αρχίσει να σκέφτεται πολύ σοβαρά να ακολουθήσει διαφορετική πορεία, κυρίως αναβαθμίζοντας τον ρόλο του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ) στην πλήρη εφαρμογή του συστήματος. Για παράδειγμα, η Υπηρεσία Ασθενοφόρων η οποία οδεύει προς την ανεξαρτητοποίηση της από τα ΤΑΕΠ, ενδεχομένως να είναι δυνατό να ενταχθεί αυτόνομα στο ΓεΣΥ ενώ για τα ΤΑΕΠ ίσως να γίνει συμφωνία μεταξύ του ΟΑΥ και του ΟΚΥπΥ χωρίς να χρειάζεται διαβούλευση και με τους ιδιώτες.
Πιο εύκολο, στην περίπτωση των νομοθετημάτων φαίνεται να είναι το έργο του ΟΑΥ σε ό, τι αφορά τους Κανονισμούς που αφορούν τον τρόπο ένταξης και λειτουργίας των επαγγελματιών υγείας, όπως οι φυσιοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, διαιτολόγοι κ.τ.λ., αφού στην περίπτωση αυτή το περιεχόμενο των νομοθετημάτων θα είναι σε γενικές γραμμές το ίδιο. Αντιθέτως, αρκετά περίπλοκη φαίνεται να είναι η περίπτωση των φαρμάκων που θα ενταχθούν στη δεύτερη φάση στο ΓεΣΥ, καθώς και των ιατρικών αναλωσίμων για τα οποία πρέπει να θεωρείται σίγουρο ότι θα υπάρξει διάλογος για το κατά πόσον θα καλύπτονται όλα πλήρως από το ΓεΣΥ ή αν ο δικαιούχος θα έχει το δικαίωμα να επιλέξει το αναλώσιμο που επιθυμεί καταβάλλοντας τη διαφορά στην τιμή, όπως γίνεται ήδη στην περίπτωση των φαρμάκων.
Οι καθυστερήσεις βεβαίως που καταγράφονται στην πορεία υλοποίησης της δεύτερης φάσης του ΓεΣΥ δεν είναι καθόλου άσχετες με τα προβλήματα, μικρά ή μεγάλα, που παρουσιάστηκαν κατά την εφαρμογή της πρώτης φάσης του Συστήματος, αφού ο ΟΑΥ, τουλάχιστον τον τελευταίο ένα μήνα, έχει ρίξει το βάρος των προσπαθειών του στην εφαρμογή μέτρων, πρωτοκόλλων και κατευθυντήριων οδηγιών προς τους παρόχους υγείας με στόχο να αναχαιτίσει την αυξητική τάση που παρουσιαζόταν μέχρι και τα μέσα Νοεμβρίου στην κατάχρηση των υπηρεσιών.
Παράλληλα, κατά τους πρώτους μήνες εφαρμογής του ΓεΣΥ, ο ΟΑΥ κατέβαλε προσπάθειες για αναβάθμιση του λογισμικού συστήματος, ενώ στη συνέχεια και εξαιτίας του κακού προγραμματισμού από πλευράς των εισαγωγέων και κατασκευαστών φαρμάκων, προέκυψε το πρόβλημα με τις ελλείψεις στα ιδιωτικά φαρμακεία.
Μεγαλύτερο θετικό, στην πορεία υλοποίησης του Συστήματος το γεγονός ότι πέραν του 90% του πληθυσμού έχει αγκαλιάσει το ΓεΣΥ και χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες του. Επίσης θετικό το ότι η πλειοψηφία των επαγγελματιών υγείας της Κύπρου έχουν ενταχθεί ή ετοιμάζονται να ενταχθούν στο Σύστημα.
ΞΕΚΑΘΑΡΕΣ ΟΙ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ
Κάποια ανησυχία εξακολουθεί να υπάρχει σε ότι αφορά τον προϋπολογισμό της πλήρους εφαρμογής του Γενικού Συστήματος Υγείας και κυρίως τον προϋπολογισμό που αφορά την ενδονοσοκομειακή περίθαλψη. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι αν και από τις μέχρι σήμερα διαβουλεύσεις μεταξύ ΟΑΥ και νοσηλευτηρίων έχει προκύψει κάποια διαφορά εκατομμυρίων, η διαφορά αυτή δεν είναι τέτοια που να θέτει σε κίνδυνο το ΓεΣΥ. Οι προθέσεις, εξάλλου, της Κυβέρνησης είναι ξεκάθαρες αφού ο ίδιος ο υπουργός Υγείας, Κωνσταντίνος Ιωάννου, εδώ και αρκετές εβδομάδες έχει διαβεβαιώσει ότι αν χρειαστεί αύξηση ο προϋπολογισμός του ΓεΣΥ, τότε σίγουρα το Κράτος θα παραχωρήσει τα κονδύλια που θα κριθούν απαραίτητα.
