Το Γενικό Σύστημα Υγείας της Κύπρου αρχίζει όλο και περισσότερο να μοιάζει με το Κυπριακό: Έχουμε και εδώ δύο «σχολές σκέψης» με μια ισχυρή αντιπαράθεση μεταξύ τους, παρόλο που η σημασία και η λύση του είναι ζωτική και επιθυμητή για όλους. Για όλους είπα; Όντως, μόνο που δεν είναι ταυτόσημα και τα συμφέροντα όλων μας – και πάλι κάπως σαν το Κυπριακό. Για τους πολίτες είναι μια σημαντική κοινωνική παροχή, ενώ για τους επαγγελματίες της υγείας ευκαιρία εμπορικής αξιοποίησης, την οποία όμως δεν επιτρέπει –τουλάχιστον όπως την εννοούν οι διαφωνούντες– η σχετική νομοθεσία. Το κλειδί στην όλη υπόθεση είναι η αξιοποίηση των δημόσιων νοσηλευτηρίων, τα οποία υποτίθεται πως έχουν ήδη αυτονομηθεί διοικητικά. Και είναι κλειδί, επειδή μόνο άμα αυτά λειτουργήσουν ικανοποιητικά, θα αναγκαστούν και οι ιδιώτες κλινικάρχες να ενσωματωθούν στο σύστημα.
Τα προβλήματα και οι δυσλειτουργίες που παρουσιάζονται, εκτός από τα επουσιώδη και αναμενόμενα, είναι τέτοιας φύσεως που σε κάνουν να αναρωτιέσαι γιατί δεν προβλέφθηκαν: Είναι από ανικανότητα, ή μήπως κρύβεται (και) κάτι άλλο πίσω τους; Για παράδειγμα, έχουμε σωρεία καταγγελιών για τη συμπεριφορά γιατρών και άλλων λειτουργών των δημόσιων νοσηλευτηρίων, που φανερώνουν μια απροθυμία –για να το πω ευγενικά– εξυπηρέτησης των ασθενών. Είναι γεγονός ότι οι γιατροί δεν έχουν οικονομικό ή άλλο κίνητρο να έχουν στη λίστα τους και να βλέπουν πολλούς ασθενείς, εφόσον πληρώνονται με μισθό, παρά τις αυξήσεις και τα επιδόματα που αποσπούν διαμαρτυρόμενοι. Από την άλλη, δεν υπάρχουν διευθυντές; Τι στο καλό κάνουν κλεισμένοι στα γραφεία τους; Γιατί οι ιθύνοντες αδιαφορούν και επιτρέπουν τη συνεχή απαξίωση του δημόσιου τομέα της Υγείας;
Οι επιχειρηματίες γιατροί και κλινικάρχες πιέζουν ασφυκτικά την κυβέρνηση (όλο και κάτι αποσπούν οικονομικά, ανεβάζοντας το κόστος) να τροποποιήσει τον νόμο, με αιχμή του δόρατος τη συμπληρωμή και την ελεύθερη επιλογή γιατρού. Και ενώ το δεύτερο μοιάζει να είναι μια από τις αδυναμίες του ΓεΣΥ, η συμπληρωμή πρέπει να αποκλειστεί, επειδή αλλάζει την κοινωνική φιλοσοφία ενός συστήματος για όλους. Οι ασφαλιστικές μένουν στο παρασκήνιο για την ώρα, αφού καλύπτονται από τις αξιώσεις των ιδιωτών, ωστόσο το θέμα είναι πού θα καταλήξει η υπονόμευση των δημόσιων νοσοκομείων: Μήπως η κρυφή επιδίωξη των κυβερνώντων, αν κρίνουμε και από την πάγια πολιτική τους της ενθάρρυνσης ιδιωτών να επενδύουν στην Υγεία, είναι όντως να καταρρεύσει ο δημόσιος τομέας και ο ΟΚΥπΥ; Μήπως στο μυαλό τους έχουν ένα είδος ιδιωτικού, αποκρατικοποιημένου ΓεΣΥ, παρόμοια με μια μπασταρδεμένη, υβριδική «λύση» του Κυπριακού;
Πριν φτάσουμε στο σημείο να δούμε αγγελίες του τύπου «πωλείται νοσοκομείο όπως είναι επιπλωμένο σε τιμή ευκαιρίας, με “αέρα” και πελατεία εξασφαλισμένη», επιχορηγούμενο από το κράτος –εμάς όλους, δηλαδή– στα πρότυπα, ας πούμε, του σκανδαλώδους από αυτή την άποψη Ογκολογικού της Τράπεζας Κύπρου, πρέπει οι κυβερνώντες να αποσαφηνίσουν τις προθέσεις τους και να αποκλείσουν τέτοιες μεθοδεύσεις. Ο τομέας της Υγείας δείχνει το επίπεδο πολιτισμού μιας κοινωνίας και μας αφορά όλους.
chrarv@phileleftheros.com
