Την περασμένη Δευτέρα συνήλθαν ξανά οι πολιτικοί μας ηγέτες για να ενημερωθούν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τη συνάντησή του με την απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ και να διατυπώσουν τις απόψεις τους για το πώς η πλευρά μας πρέπει να διαχειριστεί την πρωτοβουλία του κ. Γκουτέρες, να διερευνήσει εάν θα επιχειρήσει μια νέα προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού. Είναι γνωστό ότι μετά την κατάρρευση της προσπάθειας στο Κραν Μοντανά τον Ιούλιο του 2017, ο κ. Γκουτέρες κάλεσε τα μέρη να προβληματιστούν και όταν είναι έτοιμα για μια επανάληψη της προσπάθειας με σοβαρές όμως προοπτικές σε θετική κατάληξη, τότε να αποταθούν κοντά του για να αποφασίσει εάν θα επιχειρήσει μια νέα προσπάθεια. Τώρα είμαστε σε αυτό το στάδιο. Της διερεύνησης των προθέσεων των μερών.
Ανηφόρισαν λοιπόν οι ηγέτες μας την περασμένη Δευτέρα προς τον λόφο του προεδρικού για να σκεφθούν, συλλογικά να συλλογιστούν, να προβληματιστούν και αφού συζητήσουν σε βάθος, πλάτος, ύψος και σε οτιδήποτε άλλο σε… «ος», να καταλήξουν στο καλύτερο για την ελληνοκυπριακή κοινότητα και ανάλογα να κινηθεί η πλευρά μας. Και το μόνο που έγινε ήταν μια επανάληψη θέσεων, απόψεων και αντιπαραθέσεων. Ως επί το πλείστον θέσεις γενικές και αόριστες, συνθήματα και αερολογίες.
Για παράδειγμα, ο πρόεδρος του ΕΛΑΜ, Χρίστος Χρίστου, επανέλαβε τη γνωστή θέση περί «επανατοποθέτησης του Κυπριακού στη σωστή του βάση», «ως πρόβλημα εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής», με εγκατάλειψη της προσπάθειας για λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, για να προσθέσει ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Μαρίνος Σιζόπουλος, τη «σαφή και καθαρή» θέση του κόμματός του όπως είπε, πως «πρέπει να διεκδικήσουμε τη σύγκληση διεθνούς διάσκεψης για το Κυπριακό με την εμπλοκή και των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Κυπριακής Δημοκρατίας για να συζητηθεί κατά προτεραιότητα η διεθνής πτυχή του προβλήματος που είναι και η ουσία του Κυπριακού, δηλαδή το θέμα της εισβολής, της συνεχιζόμενης κατοχής και του εποικισμού».
Διότι, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΔΗΚΟ, Νικόλα Παπαδόπουλο, το «Πλαίσιο Γκουτέρες δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό ως Πλαίσιο συζήτησης του Κυπριακού» και επομένως «πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλίες, έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι τούρκικοι σχεδιασμοί, να ασκηθούν πιέσεις πάνω στην Τουρκία με στόχο όχι μόνο να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, αλλά να έχουν προοπτική επιτυχίας». Καθότι, όπως είπε ο κ. Παλλήκαρος της Αλληλεγγύης, «επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο που έμειναν στο Κραν Μοντανά οδηγεί σε μια μη βιώσιμη λύση του κυπριακού προβλήματος», αφού η Τουρκία είναι φανερό ότι δεν είναι έτοιμη να υποχωρήσει στα θέματα των εγγυήσεων και της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων, πρόσθεσε ο κ. Περδίκης των Οικολόγων, που φοβάται ότι αυτό που θα ακολουθήσει είναι άσκηση πίεσης στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να συρθεί «στην αποδοχή των όρων της Τουρκίας σε ό,τι αφορά τις εγγυήσεις». Διότι, πρόσθεσε ο πρόεδρος της Συμμαχίας, Γιώργος Λιλλήκας, η Τουρκία «δεν έχει δώσει κανένα δείγμα γραφής ότι είναι έτοιμη να συμβιβαστεί στις βασικές πτυχές που αφορούν τα ζητήματα ασφάλειας».
Επομένως, σύμφωνα με το στρατόπεδο των κομμάτων που αντιτίθενται κατά της λύσης Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ),
● Πρέπει να αλλάξει η βάση λύσης με την εγκατάλειψη της προσπάθειας για λύση ΔΔΟ
● Δεν πρέπει να αρχίσουν συνομιλίες με βάση το Πλαίσιο Γκουτέρες
● Πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες για να ασκηθούν πιέσεις πάνω στην Τουρκία, ώστε να αποδεχθεί μια λύση καλύτερη από τη ΔΔΟ, χωρίς στρατούς και εγγυήσεις, και,
● Να επιδιωχθεί η σύγκλιση διεθνούς διάσκεψης των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας με τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας για να εξετάσει το Κυπριακό ως ζήτημα τουρκικής και εισβολής.
Και επειδή τα πιο πάνω κόμματα τα λένε τόσο όμορφα και ωραία, θέλω να τους υποβάλω μερικές απλές ερωτήσεις και απορίες, μήπως και καταφέρω να πάρω τις ίδιες απλές και ωραίες απαντήσεις. Ερωτώ λοιπόν:
Πρώτον, εάν αλλάξει η βάση λύσης που σήμερα είναι η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, ποια λύση να επιδιώξουμε, πώς μπορούμε να την πετύχουμε και πότε χρονικά;
Δεύτερον, εάν οι συνομιλίες δεν πρέπει να αρχίσουν με βάση το πλαίσιο Γκουτέρες, σε ποια βάση πρέπει να αρχίσουν και πότε υπολογίζουν τα πιο πάνω κόμματα ότι μπορεί να αρχίσουν;
Τρίτον, ποιες πρωτοβουλίες πρέπει να αναληφθούν για να ασκηθούν πιέσεις στην Τουρκία, ποιες νομίζουν ότι θα είναι αυτές οι πιέσεις και από ποιους θα ασκηθούν;
Τέταρτον, εάν συγκληθεί διεθνής διάσκεψη για το Κυπριακό με τη συμμετοχή των πέντε μονίμων μελών του Σ.Α. και της Κ.Δ., θα αλλάξουν ως διά μαγείας οι θέσεις και προσεγγίσεις π.χ. των ΗΠΑ και της Βρετανίας, και θα ληφθούν αποφάσεις που θα λένε στην Τουρκία να ξεκουμπιστεί από την Κύπρο, διαφορετικά θα αντιμετωπίσει επιπτώσεις;
Εγώ ένας απλός δημοσιογράφος είμαι και αδυνατώ από μόνος μου να απαντήσω τα πιο πάνω ερωτήματα. Γι’ αυτό εγώ, όπως και πολλές άλλες δεκάδες χιλιάδες απλοί συμπολίτες μου, αναμένουμε πως κάποτε, θα δοθούν οι απαντήσεις. Διότι μέχρι σήμερα εκτός από αρνητικές τοποθετήσεις, αερολογίες και συνθήματα, τίποτε άλλο δεν έχουμε ακούσει…
Όνειρα… γλυκά
Κοινή προσέγγιση πολλών κομμάτων στην Κύπρο και πολλών πολιτών που έχουν τις ίδιες απόψεις μαζί τους είναι πως για να λυθεί το Κυπριακό θα πρέπει να αναληφθούν δράσεις για να αυξηθεί το κόστος της Τουρκίας. Δηλαδή η κατοχή της Κύπρου να κοστίζει στην Άγκυρα, πολιτικά, στρατηγικά, γεωπολιτικά και οικονομικά, περισσότερο απ’ ό,τι η λύση του Κυπριακού. Ως θεωρία αυτή η θέση είναι σωστή. Μπορεί όμως να εφαρμοστεί στην πράξη;
Ας δούμε μερικές περιπτώσεις, θεωρητικά πάντα:
● Να πεισθεί ή να εξαναγκαστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει μέτρα κατά της Τουρκίας, προς υποστήριξη των κυπριακών θέσεων
● Να πράξουν το ίδιο από μόνες βασικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως π.χ. η Γερμανία
● Να πιέσουν την Τουρκία, όχι με λόγια αλλά με συγκεκριμένες πράξεις και δράσεις, οι Ηνωμένες Πολιτείες
● Να πράξει κάτι ανάλογο η Ρωσία, που πλέον η Τουρκία έχει εξελιχθεί σε βασικό εμπορικό και πολιτικό εταίρο της Μόσχας
● Να λάβει μέτρα κατά της Τουρκίας το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών
● Χώρες βασικοί εμπορικοί και οικονομικοί εταίροι της Τουρκίας να διακόψουν σχέσεις μαζί της λόγω της κατοχής της Κύπρου από τουρκικά στρατεύματα.
Κι άλλα πολλά θεωρητικά και ανεφάρμοστα.
Άκουσε κανένας τις προειδοποιήσεις Μαυρογιάννη;
Το τελευταίο διάστημα πολλά έχουν ακουστεί αναφορικά με την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στην Κύπρο. Στο τραπέζι φαίνεται να μπαίνει πλέον σοβαρά η αλλαγή του στάτους της Δύναμης, πιθανότατα με τη δραστική μείωση του προσωπικού της. Ο ίδιος ο Ελληνοκύπριος διαπραγματευτής, Ανδρέας Μαυρομμάτης, σημείωσε την περασμένη Πέμπτη ότι δεν πρόκειται για ένα θέμα θεωρητικό αλλά υπαρκτό. «Δεν κινδυνολογώ», είπε, αλλά την τελευταία φορά τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα, αναφερόμενος στην πρόσφατη συνεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για έξι μήνες, παραπέμποντας σε δυσκολότερα την επόμενη φορά, εάν δεν προχωρήσει η διαδικασία επίλυσης του κυπριακού.
Σημείωσε επίσης ότι το στάτους κβο δεν πρέπει να θεωρείται μια στατική κατάσταση και ως η επιλογή εάν δεν βρεθεί λύση. «Το στάτους κβο δεν έχει αυτό που εμείς νομίζαμε και πάνω στο οποίο κτίζαμε παλάτια με την έννοια της σταθερότητας και της διάρκειας. Αυτό το πράγμα δεν υπάρχει και αυτό πρέπει να καταλάβουν όλοι. Δεν εισηγούμαι τίποτα και δεν εισηγούμαι ότι πρέπει να είμαστε περισσότερο υποχωρητικοί. Εισηγούμαι ότι πρέπει να έχουμε συναίσθηση ότι δεν μπορεί να μας κρατήσει το στάτους κβο», είπε κατά λέξη μιλώντας στο ΡΙΚ.
«Ελπίζω να είμαστε λίγο σοβαροί σε αυτό και να μην αστειευόμαστε. Αν είναι δυνατόν, σε αυτήν την τραγική κατάσταση, να νομίζει κάποιος ότι μπορεί να επιτύχει τον στόχο του ενιαίου κράτους. Εδώ μιλάμε ότι δεν μπορούμε να συγκρατήσουμε το ομοσπονδιακό μοντέλο», προειδοποίησε. Κι αυτά από έναν άνθρωπο που ως εκ της θέσεώς του ξέρει περισσότερα από όλους μας.