Ομιλία του Μάριου Φρίξου για την αναγκαιότητα ένταξης Σχολικών Κοινωνικών Λειτουργών στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Όπως αντιλαμβάνεστε, σε παγκόσμια κλίμακα, βιώνουμε σκηνικό και παρασκήνιο πολέμου με τους ανελέητους βομβαρδισμούς στο Συριακό έδαφος, ζούμε ακόμη και υπό την απειλή μιας σύρραξης και στα δικά μας χερσαία και θαλάσσια σύνορα. Βέβαια, η τραγικότητα του σήμερα χρήζει μεγάλης ανάλυσης η οποία δεν είναι της παρούσης. Είναι σκέψεις που τις ανέφερα υπενθυμητικά και προς προβληματισμό. Ζούμε επίσης την εποχή της ανθρώπινης σήψης, τους καιρούς των κλυδωνισμών στο πολιτικό και κοινωνικό σύστημα, τις σκοτεινές μέρες της διάβρωσης των ηθών και της κατάρρευσης των αξιών, τα απελπιστικά μηνύματα στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης και της οικονομίας καθώς και του κυπριακού προβλήματος. Βεβαίως η ίδια και παρόμοια κατάσταση σε διάφορες εκφάνσεις συναντιέται και στο μακρινό παρελθόν. Όμως, δεδομένου ότι ζούμε εν έτει 2018 δεν χωράει σοβαρές δικαιολογίες πλέον. Σαφώς, είναι όλα τα πιο πάνω, κι όχι μόνο, που αμφισβητούν οι νέοι μας.
Επί της ουσίας λοιπόν, ως εκπαιδευτικός, θα αναφερθώ παρακάτω, κυρίως από βιωματική σκοπιά, για τα παιδιά και τους εφήβους μας μέσα στα σχολεία του τόπου μας κι ότι η κατάσταση εκπέμπει κατ’ επειγόντως σήμα κινδύνου.
«Κύριε, τι εν καταλάβεις, εν θέλω να μάθω γράμματα. Εν με ενδιαφέρει σϊόρ. Βάλτε μου ότι βαθμούς θέλετε, απροβίβαστους, να τους αποδείξω έσσω ότι πρέπει να με φκάλουν που το σχολείο», μαθήτρια πρώτης Λυκείου. Ένας Θεός ξέρει τι περνάει…
«Κύριε, γιατί να μας βάλουν κοινού κορμού ιστορία στο Λύκειο; Εν μας αρέσκει καθόλου. Τι θα μας χρησιμεύσει στο μέλλον; Ρώτησε κι άλλους δαμέ στην τάξη για την ιστορία να δεις τι θα απαντήσουν. Αντρέπουνται να πουν κάτι», μαθήτρια κι αυτή της Α΄ Λυκείου. Τόσα χρόνια που πέρασαν τι να συνέβη άραγε;
«Κύριε, μπορείς να κάμνεις τα διαγωνίσματα λλίον πιο εύκολα τζιαι για μας που θέλουμεν να πιάμεν μιαν βάσην; Ως τη βάση, εν θέλουμεν παραπάνω», μαθητής της δευτέρας λυκείου.
«Κύριε, επιασέν με που το λαιμόν να με πνίξει ο συμμαθητής μου ο τάδε. Περιπαίζουν με. Φαίνουμαι μαλθακός; Πέτε μου!» μαθητής κι αυτός της Β΄ Λυκείου.
«Γιατί ζητάτε να πηγαίνετε συχνά σε κάθε μάθημα σχεδόν στην τουαλέτα; Τι συμβαίνει;» Ένα ερώτημα που με απασχόλησε για μαθητές και μαθήτριες. Ας δούμε το πράγμα καχύποπτα. Δεν ισχύει για όλους ο ίδιος λόγος.
Κυρίες και Κύριοι,
«Το παιδί δεν πρέπει να ακούει προσβολές, γιατί μόνο έτσι θ’ αποκτήσει αξιοπρέπεια», έγραψε κάποτε ο Γερμανός φιλόσοφος Friedrich Engels. Απάνω σ’ αυτή τη χαμένη ίσως αξιοπρέπεια στηρίζεται από πλευράς μου ετούτη η ομιλία. Την αξιοπρέπεια εκείνη που ένας κοινωνικός λειτουργός μπορεί να ξεθάψει από τα δύσβατα της ψυχής ενός πληγωμένου μαθητή.
Δύο μόλις χρόνια στα γυμνάσια και στα λύκεια μου ήταν αρκετά για να σχηματίσω μια αρχική, θλιβερή γνώμη. Ότι σας ανέφερα πιο πάνω από τα χείλη των εφήβων μας είναι λίγα. Θα μπορούσα να σας περιγράφω με τις ώρες για τη γεμάτη απογοήτευση στάση τους, για τα κατακερματισμένα συναισθήματά τους, για τη δικαιολογημένη αμφισβήτησή τους προς εμάς και προς πάσα κατεύθυνση, για τα χαμένα και αβέβαια όνειρά τους. Σίγουρα, οι εκπαιδευτικοί με χρόνια πείρας στα σχολεία γνωρίζουν καλύτερα, βαθύτερα και πιο πολλά από τον οποιονδήποτε. Πόσα θα συνάντησαν στο διάβα της καριέρας τους άραγε… Θα αναρωτηθείτε εύλογα: «Εσύ τι έκανες ή τι κάνεις για όλα αυτά;» Θέλω να πιστεύω πως ήδη κάτι κατάφερα. Έχω τη γνώμη πως αρκετοί συνάδελφοι κάνουν πολλά εδώ και χρόνια, μπροστάρηδες στις επάλξεις του αγώνα. Και σας δίνουμε εντίμως την υπόσχεση πως θα συνεχίσουμε ακούραστα να προσφέρουμε σ’ αυτόν τον αγώνα. Ποιον αγώνα; Τον αγώνα για να βγάλουμε νέους με ΠΑΙΔΕΙΑ. Ας μάθουν πιο λίγα γράμματα που λέει κι ο λόγος (βεβαίως σε καμία περίπτωση δεν έχουμε ως στόχο τις πενιχρές γνώσεις) παρά να φορτώνονται στα μαθητικά τους χρόνια με βαρύ όγκο και στο τέλος να γίνεται μια τρύπα στο νερό. Ήδη τα αποτελέσματα ευρωπαϊκών και διεθνών μαθητικών διαγωνισμών είναι απογοητευτικά. Ας προβληματιστούμε. Βέβαια, δεν γίνεται να προσπεράσουμε το γεγονός ότι υπάρχουν αρκετοί μαθητές μας με υψηλές αποδόσεις. Όμως, πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο στους αδύνατους και αδύναμους. Πόσο μάλλον σ’ όσους έχουν καλές δυνατότητες αλλά δεν μπορούν για αμέτρητους λόγους να αποδώσουν καθώς δεν τους δημιουργείται η όρεξη να διαβάσουν. Ας βελτιωθούν κι άλλο οι μεθοδολογίες.
Οφείλουμε να δώσουμε βάση στο ψυχολογικό παράγοντα που θεωρώ πως είναι ο κυριότερος και ο μεγαλύτερος ένοχος. Μέσα στη δίνη της σχολικής καθημερινότητας εμείς οι εκπαιδευτικοί πολλές φορές ευχόμαστε: «Αχ, και να είχε ένα κοινωνικό λειτουργό τώρα στο σχολείο». Δυστυχώς, το συνεχές τρέξιμο των μαθημάτων και της διδασκαλίας με τις τόσες τωρινές απαιτήσεις της δεν μας αφήνει τα απαιτούμενα περιθώρια να αναλάβουμε σωστότερη δράση.
Με άλλα λόγια, ας αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους. Τη σκληρή και δύσκολη πραγματικότητα. Ας μην την κρύβουμε κάτω από το χαλί. Αρκετοί έφηβοι έφτασαν στο Λύκειο και είναι σχεδόν αναλφάβητοι κι ας μην κοροϊδεύουμε εαυτούς, πολλοί γνωρίζουμε πως στο Δημοτικό πιάνεις τις βάσεις, στο ανώτερο απλά τις βελτιώνεις, μαθαίνοντας συγχρόνως καινούργια πράγματα. Απ’ την άλλη, παιδιά δικά μας μπλέχτηκαν στα ναρκωτικά. Μην μου πείτε ότι δεν εισχώρησαν τα ναρκωτικά μέσα στα σχολεία μας. Εδώ, πρόσφατα είχαμε κρούσμα σε Δημοτικό. Αν είναι ποτέ δυνατόν! Τι αυριανούς πολίτες θέλουμε να βγάλουμε έξω στην κοινωνία; Υπάρχουν χιλιάδες παιδιά που υπομένουν καθημερινά τον εφτιάλτη του εκφοβισμού για χίλιους δυο λόγους. Όλοι οι άνθρωποι βιώσαμε ρατσισμό, ο καθένας μας και για ένα λόγο. Άλλοι σε μικρότερο και άλλοι σε μεγαλύτερο βαθμό. Αυτός ο μεγαλύτερος βαθμός είναι που φοβίζει περισσότερο.
Υπάρχουν λοιπόν παιδιά που στα μάτια τους βλέπουμε εμείς οι εκπαιδευτικοί την έλλειψη αγάπης και στοργής. Έρχονται κάθε πρωί σχολείο και η μοναδική τους έγνοια είναι μπας και βρουν μιαν άκρη στα μυριάδες προβλήματά τους. Παιδιά με σωματικές αναπηρίες, με αυτισμό, με ΔΕΠΙ που ελπίζουν για ένα καλύτερο αύριο. Που περιμένουν να τα φιλέψεις και να τ’ αγαπήσεις. Που δεν διαφέρουν από σένα. Παιδιά άπορα, κατά χιλιάδες, που βιώνουν καθημερινώς τη στέρηση. Δεν αποτελεί λεκτική υπερβολή. Είναι κανονικά και με τον νόμο άπορα. Παιδιά ορφανά και πληγωμένα, από την απώλεια και τον άδικο χαμό του πατέρα ή της μητέρας (μη κακόν του ανθρώπου σε μικρή ηλικία να του τύχουν και τα δύο μαζί), παιδιά χωρισμένων γονιών, θλιμμένα κατά κάποιο τρόπο. Παιδιά που έρχονται αντιμέτωπα με την κόλαση της ενδοοικογενειακής βίας, από έναν βάναυσο πατέρα κυρίως ή και μια μητέρα με ψυχολογικά προβλήματα σοβαρής μορφής ή με ενδοσχολική βία. Παιδιά που τα ψυχικά τους τραύματα από σεξουαλική κακοποίηση δεν μπορούν να σβήσουν με τίποτα στον κόσμο. Παραμελημένα, ψυχικά διαλυμένα, ζωντανά-νεκρά. Επαναλαμβάνω και τονίζω πως δεν υπερβάλλω. Κι ούτε πρόθεσή μου είναι να πάρω τον ρόλο ενός σοφού εφόσον δεν είμαι. Ούτε καμία κίνηση εντυπωσιασμού επιχειρώ. Το αντίθετο. Είμαι πεπεισμένος πως θλίβουν όλους σας αυτές οι πικρές αλήθειες που κάθε άλλο παρά λαμπερά πυροτεχνήματα είναι. Παιδιά τρίτων χωρών τα οποία αντιμετωπίζουν ένα ρατσιστικό παραλήρημα που είναι ντροπής πράγμα. Παιδιά ομοφυλόφιλα ή τρανσεξουαλικής φύσεως που φοβούνται να μιλήσουν. Αυτά δηλαδή που αποτελούν αριθμητικά μια σημαντική μερίδα της κοινωνίας που αν μιλήσουν θα τα κατασπαράξουν, που αν πουν λέξη παραπάνω ίσως και να υποστούν ανελέητο ξύλο και βρισιές. Αυτά τα παιδιά που επειδή διαφέρουν από τα υπόλοιπα τα κοροϊδεύουν. Ε, ναι λοιπόν, δεν είναι μόνο οι συμμαθητές τους. Ντρέπομαι που το λέω, όμως το κάνουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο και διάφοροι συνάδελφοι εκπαιδευτικοί. Εκπαιδευτικοί με προκαταλήψεις μιας άλλης εποχής, με έλλειψη γνώσεων και αναμφιβόλως χωρίς ουσιαστική παιδεία. Στον 21ο αιώνα που διανύουμε καλλιεργούν στα παιδιά αισθήματα φοβίας και απόρριψης, εφόσον μεταφέρουν στους μαθητές με τον έναν ή τον άλλον τρόπο απαξιωτικά μηνύματα. Οι πιο επικίνδυνοι άνθρωποι βέβαια είναι αυτοί οι οποίοι προσποιούνται ότι δεν είναι ρατσιστές. Τον πιο φρικτό ρατσισμό και την πιο μεγάλη περιθωριοποίηση ένεκα της διαφορετικότητάς τους τα ΛΟΑΤΙ άτομα, μα κι όλα τα πλάσματα της γης, τον περνάνε στα σχολικά τους χρόνια. Λέγοντας διαφορετικότητα, ας συνειδητοποιήσουμε ότι κανείς δεν είναι ίδιος με τον άλλον, ούτε καν δυο μονοζυγωτικά δίδυμα αδέρφια. Ο καθένας είναι ξεχωριστός. Ο καθένας είναι μοναδικός. Και σίγουρα υπάρχει σοβαρός λόγος που είναι έτσι πλασμένος.
Η αντιρατσιστική πολιτική του κράτους απέδωσε καρπούς; Αν ισχυριστώ το αντίθετο, θα φανώ ψεύτης. Απέδωσε. Ας μη γινόμαστε μηδενιστές. Είναι παρακινδυνευμένο και επιεικώς άστοχο κι ανώφελο. Γινόμαστε απαράδεκτοι με το να ωρυόμαστε ή να επιρρίπτουμε ο ένας στον άλλον ευθύνες επηρεασμένοι από κομματικά και μη πάθη ότι η νυν, η προηγούμενη και η κάθε κυβέρνηση του παρελθόντος δεν έβαλε και το δικό της λιθαράκι στον τομέα της Παιδείας και του Πολιτισμού μας. Τουναντίον, ο δρόμος είναι μακρύς. Σίγουρα από θέμα νοοτροπίας είμαστε ένας λαός με τις δικές τους ιδιορρυθμίες, προσκολλημένος κάποιες φορές σε λανθασμένα πιστεύω. Ποιο είναι το σωστό και ποιο το λάθος; Για το σωστό προσωπικά δεν είμαι πάντα κι απόλυτα βέβαιος. Για το λάθος είμαι. Λάθος λοιπόν είναι να μη σεβόμαστε τον άλλον όποιος και να είναι, να μην έχουμε αυτοεκτίμηση, να μην είμαστε συνεργάσιμοι, να φοβόμαστε το οτιδήποτε μας ξενίζει, να μην έχουμε αξιοπρέπεια, να μην αγαπάμε και τόσα άλλα…
Σίγουρα, το μόνο βέβαιο, είναι πως τίποτα δεν υλοποιείται σε μια μέρα. Η κατάσταση δεν χωράει μόνο συναισθηματισμούς, αλλά αντιμετώπιση με λογική, ορθή λογική. Απαιτούνται ιδιαίτερες και επίπονες προσπάθειες σε όλα τα επίπεδα και με όλους τους φορείς: Υπουργείο, Σχολείο, Γονείς, Κοινωνία, Μ.Μ.Ε. και άλλα. Ιδέες υπάρχουν. Άνθρωποι να τις υλοποιήσουν υπάρχουν; Ναι. Δεν νομίζω να διαφωνείτε πως δεν υπάρχουν. Αφανείς συμπολίτες μας με όλα τα φόντα. Ευκαιρία να τους ανακαλύψουμε και να τους χρησιμοποιήσουμε, με καλό σκοπό βεβαίως. Αυτοί οι συμπολίτες μας θα πρέπει να βρίσκονται στην πρώτη τη γραμμή με κάθε λογικό κόστος.
Εκτός από τους αξιωματούχους του κράτους, εκτός από τους εκπαιδευτικούς, εκτός από τους γονείς και λοιπούς άλλους, αυτοί δεν πρέπει να είναι άλλοι βεβαίως από τους Κοινωνικούς Λειτουργούς. Τώρα ή ποτέ. Πιστέψτε με τους έχουμε σοβαρή και άμεση ανάγκη όσο ποτέ άλλοτε. Τι έχουμε να ζηλέψουμε από άλλες χώρες οι οποίες έχουν ήδη ενσωματώσει στο εκπαιδευτικό τους σύστημα Σχολικούς Κοινωνικούς Λειτουργούς κατάλληλα και άρτια εκπαιδευμένους προς αντιμετώπιση της πικρής αλήθειας που σας έχω αναφέρει προηγουμένως;
Κάθε παιδί χρειάζεται και τον κοινωνικό λειτουργό του. Αφιλοκερδώς. Εφόσον η δημόσια παιδεία μας είναι δωρεάν και έτσι πρέπει να παραμείνει. Η παιδεία είναι το υπέρτατο εκείνο αγαθό που πρέπει να προσφέρεται στους μαθητές μας χωρίς αντάλλαγμα. Παιδεία. Ο βασικότερος πυλώνας μιας χώρας. Άπαξ και γκρεμιστεί αυτόματα αποτύχαμε παταγωδώς. Και δεν νομίζω να υπάρχει έστω και ένας νοήμων πολίτης που να εύχεται κάτι τέτοιο. Σε μια εποχή όπου τα κοινωνικά προβλήματα είναι σαφώς αυξημένα ελέω και της κρίσης -οικονομικής και ψυχολογικής- ένας κοινωνικός λειτουργός έχει την υποχρέωση να καταθέτει ψυχή στο έργο που έχει να επιτελέσει. Σε κάποια σχολεία, αν όχι όλα, δεν θα αρκεί ένας ή μία, θα χρειαστούν περισσότεροι.
Κύριοι Βουλευτές, εσείς που περνάτε υπό έγκριση τα διάφορα νομοσχέδια, ας λάβετε σοβαρά υπόψη σας ότι οι θέσεις της πρόσληψης για σχολικούς κοινωνικούς λειτουργούς επιβάλλεται να είναι οργανικές θέσεις κι όχι να συμβεί το τραγικό λάθος να πραγματοποιηθεί μετακίνηση απ’ αυτούς που εργάζονται ήδη στα Γραφεία Κοινωνικής Ευημερίας.
Οι κοινωνικοί λειτουργοί μπορούν να προλάβουν καταστάσεις θλιβερές, μπορούν να θεραπεύσουν αθώες παιδικές και εφηβικές ψυχές, μπορούν και έχουν τη δύναμη να θεραπεύσουν το βιοτικό επίπεδο της κοινωνίας, μπορούν να διενεργήσουν κοινωνικές μελέτες ή ψυχοκοινωνικές μελέτες όπου κρίνεται απαραίτητο με τις κατάλληλες και ανάλογες παρεμβάσεις τους, μπορούν και είναι σε θέση να διαμορφώσουν μια διάγνωση αυτόνομα ή και σε συνεργασία με άλλους ειδικούς για τα προβλήματα που ήδη σας προανέφερα με απώτερο σκοπό και στόχο να εκπονήσουν σχέδιο δράσης και ενεργειών για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων καταστάσεων, μπορούν να γίνουν και εκπαιδευτές των ίδιων των γονιών. Μπορούν να μας βοηθήσουν και μας τους εκπαιδευτικούς να έχουμε μια καλύτερη και αποδοτικότερη συνεργασία με τους κηδεμόνες των παιδιών και κυρίως με τους ίδιους τους μαθητές. Πολλά μπορεί ένας εκπαιδευτικός. Φτάνει να υπάρχει σωστή οργάνωση. Ως χώρα, δεν μπορώ να πω ότι είμαστε και τα πιο οργανωτικά πνεύματα. Θέλουμε πολλά ψουμιά ακόμα να πετύχουμε αυτό που μας φαντάζει ακατόρθωτο. Και σ’ άλλες χώρες παρατηρείται σοβαρή έλλειψη οργάνωσης σε διάφορους τομείς. Όμως εμείς ΕΔΩ. Βράχοι. Ας κοιτάξουμε βαθύτερα κι ας αμβλύνουμε όσο περνάει από το χέρι μας τα δικά μας προβλήματα. Ας είμαστε πραγματιστές και ρεαλιστές: Τίποτα δεν σώζεται εντελώς. Όμως όλα βελτιώνονται. Και μάλιστα με γερές βάσεις και σε σπουδαιότερο βαθμό.
Οι κοινωνικοί λειτουργοί ασυζητητί είναι αναγκαίοι στα σχολεία. Φτάνει όμως να αγαπούν και να έχουν πάθος και ζήλο για το επάγγελμά τους. Αν το κάνεις μόνο για τον μισθό ή για βιοπορισμό και είσαι ρατσιστής ή γεμάτος με προκαταλήψεις ή τελοσπάντων φοβάσαι να αντιμετωπίσεις την πουριτανή κοινωνία τότε μη γελαστείς, μην τολμήσεις να ασκήσεις ετούτο το λειτούργημα. Δεν είναι απειλή, θα ’ναι όμως αγανάκτηση. Εάν είσαι εκπαιδευτικός κι είσαι το ίδιο τότε ούτε εσύ κάνεις για ένα τέτοιο λειτούργημα. Πόσο μάλλον να είσαι κρατικός αξιωματούχος και να έχεις κλειστομυαλοσύνη. Γενικά ομιλώ για να μην παρεξηγηθώ με τους παρόντες και τις παρούσες προσκεκλημένους.
Θέλουμε να νιώσουμε ασφάλεια επιτέλους από αυτό το Κράτος. Εφόσον επιβάλλεται να κάνουμε σωστά τη δουλειά μας, διώχνοντας μακριά το μίσος της διαφορετικότητας, αντιλαμβάνεστε ότι χρειαζόμαστε οπωσδήποτε την κάθε δυνατή στήριξή κι αρωγή σας. Θα ’ταν ευχής έργον να παύαμε να θεωρούμε ότι είναι λεπτής φύσεως το ζήτημα. Επιτέλους ας αντιληφθούμε ότι είναι μια ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. Ας μη ξεχνάμε πως οτιδήποτε έχει να κάνει με τη βοήθεια προς ανήλικους ελλοχεύει ορισμένους κινδύνους. Κι εμείς οι εκπαιδευτικοί και πόσο μάλλον οι Κοινωνικοί μας Λειτουργοί έχουν απόλυτη ανάγκη πρώτιστα τη δική σας στήριξη αλλά και των Λειτουργών του Υπουργείου ώστε στην προσπάθεια να γίνει μια δουλειά σωστά και κάποιες φόρες με απόλυτη εχεμύθεια στο τέλος να μην κατηγορηθούν ποτέ άδικα. Είτε από γονιούς είτε από την κοινωνία ευρύτερα είτε από τα Μ.Μ.Ε. είτε από το κράτος το ίδιο.
Επιπρόσθετα, κρίνω αναγκαίο να κάνω μια νύξη για τη λέξη «προοδευτικός». Τι σημαίνει είσαι προοδευτικός άνθρωπος; Ανοικτόμυαλος και κατά κόσμον προχωρημένος; Τίποτα απολύτως δεν σημαίνει. Το να σέβεσαι τον άλλον και να τον αγαπάς όποιος και να είναι αυτός αυτό δεν συμβαίνει επειδή είσαι προοδευτικός, αλλά επειδή κατέχεις μέσα σου εκείνο το αγαθό που λέγεται ΠΑΙΔΕΙΑ. Ποιος θα στο δώσει σε τέτοια νεαρή ηλικία; Μα, εμείς οι μεγαλύτεροι που θέλουμε καθημερινή εκπαίδευση. «Γηράσκω αεί διδασκόμενος», λέει και το ρητό. Σωστός άνθρωπος είναι κι αυτός ο οποίος διαθέτει το προνόμιο της ενσυναίσθησης. Το να έχεις τη δύναμη και τη δυνατότητα να μπαίνεις στη θέση του άλλου με εξαιρετική ευκολία. Μόνον έτσι μπορείς να τον σώσεις ή να τον προοδεύσεις. Θέλω να πιστεύω σε ακόμη κάτι. Ότι είμαστε μια καλά προοδευτική και πρωτοπόρα κοινωνία. Και μπορούμε συλλογικά να αντιμετωπίσουμε τον εφτιάλτη των προδομένων ονείρων των παιδιών μας. Οι «προοδευτικοί» άνθρωποι -αν μπορώ πια να χρησιμοποιώ τον όρο εφόσον ταυτοχρόνως τον αμφισβητώ- έχουν πιο πολλές και πιο ουσιαστικές κόκκινες γραμμές από τους οπισθοδρομικούς.
Κλείνοντας, υπενθυμίζω από δικής μου ταπεινής σκοπιάς, ότι οι ψυχές των μαθητών μας αγωνιούν για το μέλλον τους κι αγωνιούν γι’ αυτό τον τόπο. Θέλουν να μορφωθούν, θέλουν να γνωρίσουν, θέλουν να απαλλαχτούν από το πληγωμένο χθες και το άδικο σήμερα, θέλουν ν’ αγαπήσουν και ν’ αγαπηθούν, θέλουν να μην αμφισβητούν, θέλουν να αγωνιστούν για ένα καλύτερο αύριο. Εμείς το θέλουμε γι’ αυτούς; Το θέλουμε. Δεν είναι πρέπον να μεμψιμοιρούμε. Κάθε φορά που μετανιώνεις για κάτι ακόμα καλύτερα. Διαμορφώνεις ένα καλύτερο και πιο υγιές μέλλον. Ας κάνουμε λοιπόν κι άλλα βήματα μπροστά. Ας συνεχίσουμε ακάθεκτοι το έργο μας υλοποιώντας έναν ακόμα στόχο. Περιμένω, όπως όλοι μας άλλωστε, πως το Υπουργείο θα εντάξει άμεσα στα σχολεία της Κύπρου τους Σχολικούς Κοινωνικούς Λειτουργούς. Κατ’ εμένα, οι Κοινωνικοί Λειτουργοί είναι σαν τις σειρήνες που με τον οξύ τους ήχο προειδοποιούν την κοινωνία και ταυτόχρονα λαμβάνουν άμεση δράση. Ας γίνουν λοιπόν τα λόγια και οι ευχές μας ΠΡΑΞΗ.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή που επιδείξατε. Εύχομαι στον καθένα ξεχωριστά καλό αγώνα στη ζωή και στο έργο του.
Ομιλία του Μάριου Φρίξου στο Πανεπιστήμιο Frederick
* Φιλόλογος-εκπαιδευτικός και συγγραφέας
