Ελπίζουμε να συνεχίσετε για να απαλλάξετε τα παιδιά από τις ανεπάρκειες της κυπριακής εκπαίδευσης. Να βγάλετε μια καινούργια γενιά που να μπορεί να στέκεται στα πόδια της, να έχει κριτική θεώρηση και άποψη, να εκφράζεται άφοβα, ν’ αμφιβάλλει και να απορρίπτει, αν χρειαστεί. Να αποβάλετε τα σάπια της παιδείας, κυρία Υπουργέ. Αυτό που κάνατε για τις εξετάσεις, είναι μια αρχή.
Έπεται όρος… που εμποδίζει τα παιδιά μας ν’ αναπτυχθούν σωστά, ελεύθερα, δημιουργικά, για να μπορέσουν ν’ αντιμετωπίσουν μια ζωή που θα είναι αναμφίβολα γεμάτη με Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες. Δώστε τους την ευκαιρία ν’ ανοίξουν τα φτερά τους, σε όποια κατεύθυνση θελήσουν, μην τα φυλακίζετε, μην τα αποστρέφετε από τη γνώση με λανθασμένους και πεπαλαιωμένους τρόπους διδασκαλίας! Το αποτέλεσμα θα είναι τραγικό για τον τόπο.
Αλλάξετε πορεία. Μειώστε τη βαρυφορτωμένη ύλη για να βρείτε χρόνο να τους μιλήσετε για τα χίλια δυο που συμβαίνουν γύρω τους, στον δικό μας μικρόκοσμο, αλλά και στον ευρύτερο. Είναι εξ’ ίσου, αν όχι και πιο σημαντικά, για να τους ανοίξετε τα μάτια. Φέρτε τους αντιμέτωπους με το αύριο για να συνειδητοποιήσουν το σήμερα και να καταλάβουν το χθες. Μαυρίσατε τη ψυχή τους 48 συνεχόμενα χρόνια με τον κενό λόγο, τα ιστορικά ψέματα, και τον κάλπικο ηρωισμό που τους οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στον εθνικισμό. Εξηγείστε τους παίζεται στη Μέση Ανατολή, στη Ρωσία, στην Τουρκία, τι είναι τέλος πάντων τούτο το φυσικό αέριο, τι ρόλο παίζει η ενέργεια στη Μεσόγειο, γιατί είμαστε παίχτες, αν είμαστε, και από εκεί ρωτάτε τους αν ξέρουν ποιος είναι ο Κενάν, και τι σημαίνει ανθρώπινα δικαιώματα! Πέστε τους για τον Κούρδο Σαλαντίν που έκανε την Ευρώπη να τρέμει σύγκορμη…
Εξηγήστε στους 17χρονους/χρονες το διακύβευμα της αδράνειας και του ωχαδερφισμού. Μην τους υποτιμάτε και μην τους αποκοιμίζετε.
Πάρτε τους εκτός σχολείου, περπατάτε μαζί τους σε δρόμους της πόλης, αλλά και σε μέρη που μαρτυρούν: πάρτε τους, οι Λευκωσιάτες, στο φαράγγι της Κακκαρίστρας, να δουν τι πάει να πει γεωλογία… Οι Παφίτες ας παν με τα παιδιά τους στη Σουσκιού να κάνουν εργαστήρια τέχνης με τον πηλό, οι Λαρνακείς στην πλατεία Ζουχουρί και στα νεώρια, οι Λεμεσιανοί… στη Βάσα και στο Κοιλάνι να εξηγήσουν τι είναι τούτο το πράμα που λέγεται κρασί. Ζητάτε τους να δουν τι υπάρχει γύρω τους, αν τους ικανοποιεί και αν όχι, γιατί. Προκαλέστε τους! Τι σημαίνει περιβάλλον, τι και πώς ήταν Κύπρος, ζητάτε τη γνώμη τους. Πάρτε τους στα βουνά να κτίσουν ξερολιθιές, ναι, κάτω από βροχές… Ζητάτε τη γνώμη τους για τις μεταστροφές φύλου – ξέρουν, μη νομίζετε ότι δεν έχουν μάθει τα πάντα γύρω από το θέμα μέσα από τη συσκευή, που αν τη χάσουν, χάνουν τον προσανατολισμό τους. Αγγίξετε αυτά που τους ενδιαφέρουν, εισχωρήστε στον κόσμο τους, εξηγήστε τους το απόκτημα που λέγεται γνώση και τι μπορεί να αλλάξει στη ζωή τους.
Και, βέβαια, τολμήσετε κυρία Υπουργέ… και για το πιο σημαντικό. Επαναφέρετε το imagine. Έχετε καθήκον να διδάξετε ιστορία, όλη την ιστορία, την πρόσφατη και την παλαιά. Χωρίς παρωπίδες και παραβολές. Πέστε τους πόσοι και ποιοι ήταν οι κατακτητές του νησιού, από την εποχή του Χαλκού μέχρι σήμερα και εξηγήστε τους το φαινόμενο – γιατί περί φαινομένου πρόκειται- ότι ενώ πέρασαν από το σώμα του νησιού Ασσύριοι, Αιγύπτιοι, Πέρσες, Πτολεμαίοι, Ρωμαίοι, το Βυζάντιο, κάθε λογής Φράγκος, Γενουάτης, Ενετός, Πιζάνος και Καταλανός, Οθωμανοί και Άγγλοι… εμείς μιλάμε ακόμα ελληνικά και το «α Παναγία μου» είναι δυο λέξεις που βγαίνουν από το στόμα μας εκατοντάδες φορές κάθε μέρα…
Όλο αυτό χωρίς εθνικισμούς, Δεν Ξεχνώ και Αγωνίζομαι και μπλε σημαίες και λάβαρα και Άγιο Παΐσιο. Μιλήστε τους για παρελθόντες ηγέτες, είναι ιστορία, μπορείτε, είναι καθήκον σας να λέτε την αλήθεια! Εξηγείστε τους γιατί ήταν μέγιστος ο Ευαγόρας της Σαλαμίνας που δέχτηκε την περσική υποταγή με τον περίφημο όρο! Μεταφράστε στη γλώσσα που καταλαβαίνουν την επιγραφή του Σαργώνα Β’ και αφιερώστε μια ολάκερη περίοδο διδασκαλίας στην επεξήγησή της… Διαβάστε μαζί τους κάθε λέξη της και προκαλέστε τη συζήτηση γιατί «οικειοθελώς» ενταχθήκαμε στη μέγιστη Ασσυριακή αυτοκρατορία. Συνδέστε το με τη νοοτροπία μας, τους φόβους και τις ανασφάλειες. Πέστε τους ότι στην αρχαιότητα είχαμε, όχι μια γραφή, αλλά τρεις. Εξηγήστε τους τα δέκα βασίλεια, πόσα ήταν φιλοπερσικά, πόσα φιλοελληνικά, πέστε τους αλήθειες για το εμπόριο που είναι στο αίμα μας μαζί με την παγαποντιά… Έχει τόσα και τόσα παραδείγματα η ιστορία της καθ’ ημάς Ανατολής και Δύσης στην οποία μετέχουμε. Υπάρχουμε ως μέρος ενός ευρύτερου συνόλου που, αν δεν το μάθουν, δεν θα καταλάβουν ποτέ γιατί «κουτσουφλήσαμε» τόσες φορές στην πολύχρονη ιστορία μας. Δώστε τους να αναλύσουν δύο μικρά κείμενα: ένα κείμενο από τις Μέρες του Σεφέρη στην Κύπρο και μια ομιλία ενός σύγχρονου πολιτικού.
Προκαλέστε τη φαντασία και τα πολύπλευρα ταλέντα τους. Αφήστε τους χρόνο από τα πρακτικά μαθήματα και για μουσική και για τέχνη, θέατρο… Αυτά κομίζουν άλλους κόσμους και διδάσκουν χωρίς δάσκαλο και καθηγητή. Απελευθερώστε τους, κάνει καλό στην παιδεία!
* Φωτογραφία: Η στήλη του Σαργώνα Β’ βρίσκεται στο μουσείο Περγάμου στο Βερολίνο. Αντίγραφο εκτίθεται στο Επαρχιακό Μουσείο Λάρνακας.