«Αναστάσεως ημέρα λαμπρυνθώμεν λαοί» Πάσχα Κυρίου Πάσχα ψάλλει ο υμνωδός, βάλτε όλοι τα γιορτινά σας τη μέρα αυτή.

Η λέξη Πάσχα είναι εβραϊκής προέλευσης και σημαίνει τη διάβαση, το πέρασμα σε κάτι άλλο. Τη μέρα αυτή οι Εβραίοι θυμούνται πώς, με ηγέτη τον Μωυσή, απελευθερώθηκαν από τη δουλεία της Αιγύπτου, διασχίζοντας την Ερυθρά Θάλασσα. Για εμάς τους Χριστιανούς η λέξη «Πάσχα», σημαίνει το πέρασμα του Χριστού από τον θάνατο στη ζωή. Επειδή οι αναστάσιμοι κανόνες της εκκλησίας ονομάζουν «Λαμπροφόρο» την ημέρα του Πάσχα, η μέρα αποκαλείται και «Λαμπρή».

Με τον θυσιαστικό θάνατο και την ανάσταση του Ιησού Χριστού ο θάνατος νικήθηκε, ανάτειλε φως από τον τάφο.

Αναστάσιμη Προσευχή
Χριστός Ανέστη εκ νεκρών,
θανάτω θάνατον πατήσας
και τοις εν τοις μνήμασι,
ζωήν χαρισάμενος.
Ανάστασιν Χριστού θεασάμενοι,
προσκυνήσωμεν Άγιον, Κύριον, Ιησούν
τον μόνον αναμάρτητον.
Τον Σταυρόν Σου Χριστέ προσκυνούμεν
και την Αγίαν σου Ανάστασιν
υμνούμεν και δοξάζωμεν.
Συ γαρ ει ο Θεός ημών,
Εκτός Σου άλλον ουκ οίδαμεν,
το όνομά Σου ονομάζομεν.
Δεύτε, πάντες οι πιστοί, προσκυνήσωμεν
Την του Χριστού Αγίαν Ανάστασην.
Ιδού γαρ ήλθε δια του Σταυρού
χαρά εν όλω τω κόσμω.
Δια παντός ευλογούντες τον Κύριον,
Υμνούμεν την Ανάστασιν Αυτού.
Σταυρόν γαρ υπομείνας δι’ ημάς,
θανάτω, θάνατον ώλεσεν.
Αναστάς ο Ιησούς από του τάφου καθώς προείπεν,
έδωκε ημίν την αιώνιον ζωήν και το μέγα έλεος.

Το Μεγάλο Σάββατο ο Ελληνορθόδοξος πατριάρχης προΐσταται της ειδικής τελετής για τη θαυματουργική έλευση του Άκτιστου Αγίου Φωτός στον Πανάγιο Τάφο. Από την κανδήλα αυτή o πατριάρχης ανάβει δεσμίδες κεριών (33 η καθεμία) και διανέμει το Άγιο Φως στους πιστούς.

Μέσα από τους αιώνες υπήρξε μια μακροχρόνια διαμάχη για την κατοχή του Παναγίου Τάφου. Με αφορμή την επανάσταση των Ιουδαίων (66 μ.Χ.) εναντίον των Ρωμαίων κατακτητών, ο Ρωμαίος στρατηγός Τίτος επανακατέλαβε την πόλη (70 μ.Χ.) συμπεριλαμβανομένου και του Ναού στον Άγιο Τάφο. Οι πρώτοι χριστιανοί διώχθηκαν και κατέφυγαν στην Πέλλα, η οποία έγινε η νέα έδρα της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων. Επέστρεψαν πίσω το 136 μ.Χ. επί αυτοκράτορα Ανδριανού, με πρώτο επίσκοπο Ιερουσαλήμ τον Έλληνα Μάρκο. Το 326, η μητέρα του αυτο-κράτορα Μέγα Κωνσταντίνου, Αγία Ελένη, 78 χρονών τότε, μετέβηκε στην Ιερουσαλήμ και επέβλεψε ανασκαφών και βρέθηκαν ο βράχος του Γολγοθά, ο Τάφος του Χριστού και ο Τίμιος Σταυρός. Με εντολή του υιού της, η Αγία Ελένη ανέγειρε τον πρώτο Ναό της Αναστάσεως (εγκαίνια Σεπτέμβρης 336).

Αρχικά όλος ο χριστιανικός κόσμος γιόρταζε το θαύμα και αποδεχόταν την εγκυρότητά του ακόμα και μετά το σχίσμα σε Ανατολική και Δυτική Εκκλησία (1054). Από το 1238, όμως και μετά, η τελετή διατηρείται αποκλειστικά στους κόλπους της Ανατολικής Εκκλησίας. Η τελετή του Αγίου Φωτός γίνεται πάντοτε στα ελληνικά και τελείται από Ορθοδόξους κληρικούς.

Οι μόνες χρονιές που δεν ηγείτο της τελετής Έλληνας ήταν το 1100 μ.Χ. και το 1101 μ.Χ. Το Μεγάλο Σάββατο του 1100, ο Λατίνος πατριάρχης της Ιερουσαλήμ Δαϊμβέρτος τέθηκε επικεφαλής της τελετής του Αγίου Φωτός οπότε αυτό άργησε πολύ να εμφανιστεί ενώ τον επόμενο χρόνο (1101), δεν εμφανίστηκε καθόλου. Όταν οι Λατίνοι αποχώρησαν από τον ναό, ανέλαβαν Έλληνες ιερείς οπότε εμφανίστηκε το Άγιο Φως. Αναφέρεται ακόμα μια αξιοθαύμαστη μαρτυρία. Το Μεγάλο Σάββατο του 1579, οι Τούρκοι κατακτητές απαγόρευσαν στον Έλληνα πατριάρχη Σωφρόνιο Δ και στους πιστούς να εισέλθουν στον Ναό της Ανάστασης για την καθιερωμένη τελετή του Αγίου Φωτός. Περίλυπος ο πατριάρχης προσευχόταν στο αριστερό μέρος της πύλης του ναού, κοντά σε ένα κίονα. Ξαφνικά, ο κίονας διερράγη και το Άγιο Φως ξεπήδησε από το εσωτερικό του (φαίνεται ακόμα). Οι Τούρκοι φρουροί άνοιξαν τότε τις πύλες του ναού και ο πατριάρχης με τους πιστούς μπήκαν πανηγυρικά μέσα.
Το χριστιανικό Πάσχα ή «Πασχαλιά», ή ελληνοπρεπώς «Λαμπρή», είναι η μεγαλύτερη εορτή της Ορθοδοξίας. Εορτάζεται με κάθε λαμπρότητα σε κάθε ελλαδική γωνιά της Γης. Τα λαϊκά έθιμα περιλαμβάνουν το άναμμα της λαμπάδας από το Άγιο Φως, που μεταφέρθηκε νωρίτερα από τον Άγιο Τάφο, και ακολούθως τη μεταφορά του στα σπίτια για ευλογία, με το «Χριστός Ανέστη». Όταν ο ιερέας πει το «Χριστός Ανέστη» ο κόσμος ανταλλάσσει το «φιλί της αγάπης». Το βράδυ της Ανάστασης περιμένει ζεστή σούπα, μαγειρίτσα ή αυγολέμονη. Την επομένη ψήνεται η παραδοσιακή σούβλα. Απλά και χριστιανικά πρέπει να γιορτάζεται η μεγάλη γιορτή.

Δεν συμφωνούμε με τα «καινούργια» έθιμα, που ενέχουν κινδύνους όπως το άναμμα των λαμπριατζιών για το κάψιμο του Ιούδα˙ μπορεί να αποβεί πολύ επικίνδυνο. Πριν πολλά χρόνια σε περιοχή της Λευκωσίας διάφοροι νεαροί άναψαν μια τεράστια φωτιά όχι πολύ μακριά από την εκκλησία. Ένας απ’ αυτούς αποφάσισε να προσθέσει πετρέλαιο στα ξύλα και βαστώντας το πλαστικό δοχείο, που ήταν γεμάτο, πλησίασε και άρχισε να χύνει το πετρέλαιο. Η φωτιά κινήθηκε προς τα πίσω και τον κατέκαψε, επομένως χρειάζεται προσοχή.

Την ημέρα του Πάσχα όλοι πρέπει να γιορτάσουν (πλούσιοι και φτωχοί) αυτή τη μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης. Ακριβώς γι’ αυτό πρέπει οι μεν να βοηθούν τους δε, εθελοντικά από συμπόνια, νιώθοντας τη δυστυχία τους. Ας βοηθήσουμε μια οικογένεια που έχει ανάγκη το Πάσχα προσφέροντας ότι μπορεί ο καθένας.