Η σύγκληση, την περασμένη Παρασκευή, της Συμβουλευτικής Οικονομικής Επιτροπής, παρουσία τριών υπουργών και στελεχών των κοινωνικών εταίρων, ήταν μια καλοδεχούμενη από όλους κίνηση. Είναι γνωστό ότι η ΣΟΕ καλείται σπάνια, με ευθύνη των κυβερνήσεων, που δεν θέλουν άλλους μέσα στα πόδια τους, όταν είναι να κλειδώσουν αποφάσεις για ευαίσθητα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα.
Αρκεί όμως η σύγκλιση -μία φορά- της Συμβουλευτικής Οικονομικής Επιτροπής ή οι σύντομες συνεντεύξεις μελών της ΚΟΕ (Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου) με εκπροσώπους ενδιαφερόμενων φορέων ή οι επιστολές οργανισμών, συντεχνιών, κομμάτων στο Υπουργείο Οικονομικών για να θεωρηθεί ότι έγινε και ολοκληρώθηκε ο κοινωνικός διάλογος για τη φορολογική μεταρρύθμιση; Την πρώτη μετά από εκείνην του 2002; Για την οποία χρειάστηκε να γίνουν δεκάδες ή εκατοντάδες συναντήσεις, στο ΥΠΟΙΚ, το Υπουργείο Εργασίας, την κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, μέχρι να κλειδώσουν οι αποφάσεις;
Ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός δήλωσε πρόσφατα ότι αρχές του φθινοπώρου του 2025 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το έργο της φορολογικής μεταρρύθμισης, καθώς αμέσως μετά η προσοχή της Κυβέρνησης και των υπουργείων θα στραφεί εκ των πραγμάτων στην επιτυχή ανάληψη της προεδρίας της ΕΕ από την Κυπριακή Δημοκρατία, το πρώτο εξάμηνο του 2026. Μάλιστα, ο κ. Κεραυνός έχει δηλώσει με άλλη ευκαιρία πως οι νέες ρυθμίσεις του φορολογικού συστήματος θα εφαρμοστούν για το φορολογικό έτος 2025.
Καλώς βιάζεται η Κυβέρνηση, αφού κακώς άργησε η προηγούμενη, για την ωρίμανση των αποφάσεων για τη φορολογική μεταρρύθμιση. Είναι όμως πραγματικά ώριμες οι συνθήκες για αυτή τη μεγάλη απόφαση;
Η στήλη σε καμία περίπτωση δεν προτείνει αναβολή ή παράταση. Απλώς διερωτάται μεγαλόφωνα σε ποιο βαθμό θεωρεί η Κυβέρνηση ότι εξαντλήθηκε ο κοινωνικός διάλογος για τον φορολογικό μετασχηματισμό. Όχι απλά για να πει ο καθένας το μακρύ του και το κοντό του, αλλά κυρίως για να ακουστούν απόψεις επί όλων των θεμάτων που θα μπορούσαν ή θα έπρεπε να ρυθμιστούν στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης. Αφού σπανίως αλλάζει, σε τέτοιο εύρος, το φορολογικό μας σύστημα, ας αλλάζουμε κάθε φορά όλα όσα ενοχλούν τις παραγωγικές δυνάμεις, τους πολίτες, τις οικογένειες.
Ήδη ακούμε πολλή μουρμούρα για προώθηση μιας μεταρρύθμισης που κρίνεται αποσπασματική. Κόμματα και συντεχνίες και άλλοι κοινωνικοί φορείς έχουν επισημάνει ήδη πολλά θέματα που εμπίπτουν στη φορολογική μεταχείριση εκ μέρους του κράτους, αλλά έμειναν έξω και από τους όρους εντολής της ΚΟΕ, του Πανεπιστημίου Κύπρου, και -αναπόφευκτα- από τις προτάσεις του, αλλά και από τον διάλογο κοινωνίας – Κυβέρνησης.
Έμεινε έξω, για παράδειγμα, ο ΦΠΑ, παρότι η ΕΕ επιτρέπει στις Κυβερνήσεις να διαφοροποιούν τις πολιτικές τους επί της άμεσης φορολογίας, εντός κάποιων προκαθορισμένων πλαισίων. Έμεινε έξω ο υπολογισμός του οικογενειακού εισοδήματος, η τροποποίηση της φορολογίας στα καύσιμα κίνησης, οι φόροι στην ηλεκτρική ενέργεια και προφανώς αρκετά άλλα.
Ακούμε επίσης πολύ έντονα παράπονα, από συνδικαλιστικές οργανώσεις -μεγάλες, μικρές, εξειδικευμένες- για την ουσιαστική παραγνώρισή τους σε αυτή τη μακρά διαδικασία, που πόρρω απέχει από τον κοινωνικό διάλογο και την άμεση διαβούλευση, όπως τα ξέραμε έως τώρα.
Ακούμε παρατηρήσεις και από την εργοδοτική πλευρά. Έχουν και από εκεί θέματα με τη συζήτηση που προηγήθηκε.
Και είναι και η Βουλή. Θα ετοιμαστούν το επόμενο διάστημα τα νομοσχέδια και μετά θα αναλάβει (φθινόπωρο, είπε ο υπουργός Οικονομικών) η Βουλή την έγκρισή τους; Ή την ανακατασκευή τους; Αν είναι το δεύτερο που θα συμβεί, τότε θα πρέπει να συζητήσουμε για ποιο φθινόπωρο μιλά ο Μάκης Κεραυνός.
