Μπροστά σε δύο εθνικές επετείους: 25η Μαρτίου 1821 και 1η Απριλίου 1955. Ο λόγος και οι ρητορικές περί μηνυμάτων και νοημάτων πλεονάζουν και μας αναδεικνύουν σε κάποια άλλα πιο προοδευτικά, πιο σύγχρονα, σε άλλα ασύγκριτα μεγέθη του τότε και του τώρα. Σε μετανεωτερικές συχνότητες… Ίσως κι αυτό ν’ αποτελεί ένα άλλο ξεχωριστό έπος, που η ιστορία καλείται να καταγράφει… Τα αναστήματα του τότε και του σήμερα, δεν αντέχουν σε συγκρίσεις. Καθόλου μα καθόλου. Όσο το επιχειρούμε τόσο βασανιστικά ψηλαφούμε ένα μεγάλο και σχεδόν αγεφύρωτο χάσμα. Καμία σχέση στα αξιακά υπόβαθρα και θεμέλια, γιατί έτσι απλά ακόμα και οι πραγματικές έννοιες παραμένουν σήμερα καταζητούμενες…
Σε άλλους καιρούς η διεισδυτική εισχώρηση στους πραγματικούς παλμούς των επετείων και της θύμησης των γεγονότων, τα μηνύματα και νοήματα, αποκρυπτογραφούνταν τόσο αυθεντικά και αληθινά. Η φιλοπατρία ως έννοια αναδυόταν τόσο αβίαστα και ξεκάθαρα μέσα από την θυσία και την προσφορά. Άγγιζε τα όρια μιας άλλης «τρέλας», ως ουσία και πεμπτουσία της ίδια της ζωής. Γιατί έτσι απλά χαρακτήριζαν τον αληθινά ελεύθερο άνθρωπο, που ενσάρκωνε όλα τα ευγενή ιδανικά της ζωής και τα μετουσίωνε σε καθημερινή πράξη. Όσο κι αν αυτό δεν μπορεί ν’ αντέχει στην ψυχρή λογική του σήμερα, των καιρών της ολικής αντιστροφής όρων και εννοιών, του εκπεσμού και της κατρακύλας…
Πώς να πειστεί σήμερα ένας νέος για την βαθύτερη έννοια της πατρίδας, για το αγαθό της ελευθερίας, για την ιστορία, για την γλώσσα, για τα «ιερά», τα «όσια» και τις «εστίες»; Δεν ξέρουμε πια τι θα πει «πατρίδα». Μπορεί να γνωρίζουμε το «κράτος», και αυτό μόνο στην εκδοχή μιας έννοιας που αντιπροσωπεύει μηχανισμούς σήψης, διαφθοράς και ανικανότητας. Καθυποταγμένου ολοκληρωτικά στην «πελατειακή» λογική των σχέσεων της εξουσίας με τον πολίτη. Όπως το θέλουν να είναι οι ασκούντες εξουσίες και παραεξουσίες…
Χαλεποί όντως οι καιροί που ζούμε γιατί αδυνατούμε να ψηλαφήσουμε πραγματικά την ίδια την ιστορία, με τα αληθινά διδάγματά της. Εξαντλούμε τα πάντα σ’ ένα φθηνό και ανέξοδο λόγο και σε μια ρητορική, που έτσι απλά μας αποκαλύπτει και μας ξεσκεπάζει… Απουσιάζουν απελπιστικά τα αντανακλαστικά της αξιοπρέπειας. Ακόμα και το «υπέρ βωμών και εστιών» και τα τοιαύτα, ηχούν μάλλον ως κάτι το ευτράπελο, απέναντι στη νέα τάξη που τόσο περίτεχνα δομήσαμε…
Το βιώνουμε κι αυτό σήμερα, να καλούμαστε από τις ημέρες, που παραπέμπουν στην αυθεντική ιστορία, να ψηλαφήσουμε ένα βαθύτερο νόημα ύπαρξης, προσδεμένο στους ιστούς αιώνιων παραδειγμάτων, σ’ ένα κόσμο, όμως, παραδομένο στη λήθη και σε μια άνευ όρων θνητή μοίρα… Τραγικό κι αυτό.
