Ένα βήμα εμπρός (και δύο πίσω;)

Προσπαθώ πολύ να μην είμαι μηδενιστής, όμως δεν τα καταφέρνω καλά. Μετά και από την πρόσφατη συνάντηση στη Γενεύη, δεν μπορώ να συμμεριστώ την αισιοδοξία κάποιων για τη συνέχεια. Η Τουρκία (το τι λέει ο Τατάρ δεν έχει την παραμικρή σημασία) είναι απίθανο να αλλάξει τις απόψεις της (δύο κράτη όπως κι αν τα λένε, άρνηση να ξεκουμπιστεί). Φυσικά, για τον Γκουτέρες είναι επιτυχία (ή μάλλον μη-αποτυχία) το ότι διεξήχθη όντως η συνάντηση, γι’ αυτό χαρακτήρισε τη συμφωνία για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης ως «μια νέα ατμόσφαιρα». Όταν έχουν προβληθεί υπερβολικές απαιτήσεις, μια μικρή υποχώρηση θεωρείται σημαντική.

Εντάξει, λοιπόν, ας δεχτούμε ότι είναι «ένα βήμα προς τα εμπρός» τα ΜΟΕ που συμφωνήθηκαν και ότι «επιδεικνύουν μια αίσθηση δέσμευσης και μια αίσθηση κατεπείγοντος που πιστεύω ότι ήταν εξαιρετικά σημαντικά», όπως είπε ο ΓΓ: Άνοιγμα τεσσάρων οδοφραγμάτων, αποναρκοθέτηση, τεχνική επιτροπή για τους νέους, μέτρα για το περιβάλλον, πράσινα φωτοβολταϊκά στην Πράσινη Γραμμή, αποκατάσταση νεκροταφείων. Είναι η ιδέα μου ότι όλα αυτά εξωραΐζουν την κατοχή; Ότι συνηθίζουμε στην ιδέα της «επανένωσης» διά της κανονικοποίησης του διαχωρισμού; Τα σημεία διέλευσης θα βοηθήσουν στον τουρισμό (συγγνώμη, την επαναπροσέγγιση) των ανθρώπων ένθεν και ένθεν ώστε να γνωρίσουν την κατεχόμενη (από τους μεν ή από τους δε;) γη τους, θα διευκολύνουν τις επισκέψεις γνωριμίας, όπως π.χ. αυτές στις «σεξεργάτριες» και στα καζίνα, κ.ά…

Όσο σημαντικά και αν είναι αυτά, πού οδηγούν εντέλει; Τι θα γίνει όταν αρχίσουν να συζητούνται και θέματα κυριαρχίας, για τα οποία πολύ σωστά είπε ο πρόεδρος, όταν ο Τατάρ έθεσε θέμα υδρογονανθράκων, ότι θα τα συζητήσει μόνο με την Τουρκία; Γιατί άραγε αναμένουμε να υποχωρήσει, έστω και να δεχτεί να διαπραγματευτεί τέτοια θέματα; Επειδή, ίσως, περιμένει ευρωπαϊκό χρήμα; Ξεχνάμε ότι θέλει πάντα και τον σκύλο χορτάτο και την πίτα ολόκληρη; Ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τον Τούρκο υπουργό ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα ενδιαφέρεται να επενδύσει στην Τουρκία, κάτι που «θα αποτελέσει μια ένδειξη εμπιστοσύνης στην τουρκική κυβέρνηση». Του είπε, μάλιστα, πως ζήτησαν και την άποψη της Λευκωσίας – ο Φιντάν πίστεψε ότι έχει κάποια αξία η εν λόγω άποψη;

Αν το ζητούμενο είναι να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, πώς προετοιμαζόμαστε γι’ αυτές; Δεν εννοώ τη… διαπραγμάτευση μεταξύ μας – μεταξύ των μεγάλων κομμάτων, δηλαδή, τα οποία πασχίζουν να δείξουν πως έχουν διαφορετικές απόψεις. Αναζητούμε συμμάχους στην άλλη πλευρά και στους εταίρους μας στην ΕΕ; Εδώ δεν καταφέρνουμε να συνεννοηθούμε με τον Μητσοτάκη – για να μην αναφέρω τον ανύπαρκτο Γεραπετρίτη, ο οποίος πέρα από γενικόλογα αναμασήματα δεν έχει προσφέρει τίποτα ουσιαστικό. Ώς και ο Τσίπρας με τον (περίεργο) Νίκο Κοτζιά ήταν τότε πιο ουσιαστικοί, ασχέτως του ότι η διαπραγμάτευση δεν προχώρησε.

Για να είσαι παραγωγικός και ουσιαστικός πρέπει να έχεις σχέδιο και στόχο – εμείς έχουμε; Ποιος είναι αυτός, η θολή και αμφιλεγόμενη ΔΔΟ για το περιεχόμενο της οποίας ούτε μεταξύ μας δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε; Και πώς θα την επιβάλουμε, αφού ούτε καν τη λέξη «κατοχή» δεν ψελλίζουμε παραέξω; Ο Σενέρ Λεβέντ  την επαναλαμβάνει καθημερινά με κίνδυνο της ζωής του, όπως και άλλοι στα κατεχόμενα που διακινδυνεύουν πολύ περισσότερα από την άνεσή τους, η οποία τώρα θα… αυξηθεί με τα ΜΟΕ. Μέχρι φωτοβολταϊκά θα επιτρέψουν οι Τούρκοι στην Πράσινη Γραμμή, την ώρα που δεν μπορούμε να διαχειριστούμε εποικοδομητικά αυτά που υπάρχουν ήδη.

Θα ήθελα, πάντως, να μάθω ποια νεκροταφεία θα συντηρήσουμε, πέρα από εκείνα που έχουν καταστρέψει στα κατεχόμενα οι Τούρκοι. Είναι πολύ σημαντικό να το γνωρίζουμε, επειδή μπορεί να είναι χρήσιμο στο μέλλον: Ίσως εκεί καταλήξουμε κάποτε να ενταφιάσουμε τις προσδοκίες μας για «δίκαιη λύση» – άλλη μια διατύπωση που δεν ακούγεται πια. Και να έχουμε έναν ακόμα λόγο για ετήσιο «εθνικό» μνημόσυνο, μαζί με εκείνα του Γρίβα ή του Μακάριου και όσων έδωσαν τη ζωή τους για έναν μάταιο(;) σκοπό.

chrarv@philelefheros.com      

MINORITY REPORT, 23.03.2025