Ποια είναι η αλήθεια των πραγμάτων, όπως αυτή προέκυψε στην Άτυπη Διευρυμένη Συνάντηση για το Κυπριακό, στη Γενεύη;

Oι δύο πλευρές , δεν μετακινήθηκαν επί της ουσίας καθόλου, ακόμα και ο ΓΓ των ΗΕ, έδειξε ικανοποιημένος που η Πενταμερής ανανέωσε το ραντεβού, έστω κι αν δεν άγγιξε την ουσία. Μέχρι το τέλος της θητείας του ο κ. Γκουτέρες (Δεκέμβριο του 2026) έχει ένα σχετικό περιθώριο ώστε να συντηρήσει νεκροζώντανο το έσχατο κύτταρο του Κυπριακού. Διαφορετικά, πως αλλιώς θα εκτιμούσε  ότι, «Σήμερα ήταν η πιο σημαντική πρόοδος από το 2017, καθώς οι πλευρές έδειξαν πρόθεση ώστε να συνεχιστεί ο διάλογος».

Ο ίδιος άνθρωπος που τον Ιούνιο του 2017 παρουσίασε ένα πλαίσιο που άγγιζε τη συνολική λύση, την περασμένη Τετάρτη δεν είπε ούτε κουβέντα για συνολική λύση, ούτε για το Πλαίσιό του, ούτε για κάτι που να δημιουργεί προοπτικές επανέναρξης ουσιαστικών συνομιλιών. Το σημαντικότερο δε που πρέπει σημειωθεί, το οποίο -καθόλου τυχαία- «ξεχάστηκε», είναι ότι ουδείς και σε καμιά στιγμή της διάσκεψης αναφέρθηκε σε Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία αλλά ούτε και σε συνολική λύση, ίνα πληρωθεί το ρηθέν υπό του γράφοντος -και όχι μόνο, ότι το Κυπριακό χάθηκε στο Κραν Μοντάνα.

Οι καθόλα εκπρόσωποι του στάτους κβο, στην Κύπρο, ως αποδεικνύεται, συμφώνησαν να πάνε στη Γενεύη στη βάση του Αρχιμηδικού, «μή μου τοὺς κύκλους τάραττε». Δηλαδή θα πάμε στην Άτυπη, μαζί με τις εγγυήτριες δυνάμεις και τα Η.Ε. και θα συμφωνήσουμε σε νέο ραντεβού και κάμποσα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από το καλάθι των παλιών μέτρων που δεν υλοποιήθηκαν. Αυτό έκαμαν και θα τα ξαναπούν τον Ιούλιο. Προφανώς για να επαναβεβαιώσουν τη δέσμευση τους στη διατήρηση του στάτους κβο, όπως συχνά γράφω, το οποίο βολεύει θαυμάσια τα καθεστώτα ένθεν και ένθεν της γραμμής αντιπαράταξης. Πράγμα που αποδείχθηκε κατά τρόπο αναντίλεκτο εντός της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών, όπου κατατέθηκε ότι, το Τμήμα Τελωνείων αποδέχεται τα πιστοποιητικά – βεβαιώσεις κερδών που εκδίδουν τα καζίνο του ψευδοκράτους, παρόλο που δεν είναι σε θέση να επιβεβαιώσει το βάσιμό τους. Επιτρέποντας έτσι, το Τμήμα Τελωνείων, σε Ελληνοκύπριους να επιστρέφουν στις ελεύθερες περιοχές από τα κατεχόμενα έχοντας στην κατοχή τους χιλιάδες ευρώ σε μετρητά και παράλληλα, αλλοδαπούς να αναχωρούν από την Κυπριακή Δημοκρατία με βαλίτσες γεμάτες με μετρητά, φτάνει να τα δηλώσουν πριν την αναχώρησή τους στο Τμήμα Τελωνείων ότι, αποτελούν κέρδη από καζίνο των κατεχομένων. Με αυτό τον τρόπο περνούν εκατοντάδες χιλιάδες μαύρου χρήματος την γραμμή αντιπαράταξης.      

Έτσι, από τη Γενεύη, έφυγαν όλοι νικητές και μόνος ηττημένος είναι το Κυπριακό, το Βαρώσι, η Μόρφου, η Καρπασία κι όλοι οι πρόσφυγες που βλέπουν τις περιουσίες τους από μακριά, ελπίζοντας ότι με τη συντήρηση των κοιμητηρίων, το επόμενο βήμα να είναι ίσως η επιστροφή σε χωριά που είναι ακόμα άδεια…  

Την Τετάρτη, ο τέως διαπραγματευτής της τουρκοκυπριακής πλευράς, Οζντίλ Ναμί, σε ανάρτηση του στο Χ μετά το τέλος της Πενταμερούς αναφέρθηκε, «σε περισσότερα τούβλα στον τοίχο του στάτους κβο»: «Today in Geneva we saw more bricks being put in to the wall of status quo. It’s no surprise that the two leaders are happy with the result but it was painful to see the UNSG to become a part of it».  Και αργότερα, μιλώντας στο OMEGAlive, ο Ναμί είπε μεταξύ άλλων ότι, «Οι συνομιλίες της Γενεύης αυτής της εβδομάδας θα μείνουν στην ιστορία ως οι πιο ανούσιες από όλες τις συναντήσεις υψηλού επιπέδου στο Κυπριακό. Για πρώτη φορά, μια συνάντηση των ηγετών με τις εγγυήτριες δυνάμεις και τον Γ.Γ. του ΟΗΕ δεν είχε στην ατζέντα της μια συνολική διευθέτηση. Κατανοούμε ότι κατά τη διάρκεια της συνάντησης δεν συζητήθηκε ούτε η ομοσπονδία ούτε η λύση δύο κρατών. Οι συμμετέχοντες δεν συζήτησαν καν έναν οδικό χάρτη για την επιστροφή σε συνομιλίες συνολικής διευθέτησης. Ελλείψει τέτοιων συνομιλιών, το μόνο που απομένει είναι η διατήρηση του στάτους κβο. Είναι σαφές ότι αυτή είναι η άρρητη συμφωνία όσων παραβρέθηκαν στη συνάντηση της Γενεύης».

Την Πέμπτη στις Βρυξέλλες, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στο ενδιαφέρον της Ε.Ε. στο Κυπριακό. Μιλώντας στο Euronews είπε ότι «είναι κάτι που κρατώ ως ιδιαίτερα σημαντικό από τη χθεσινή διάσκεψη στη Γενεύη. Μια διάσκεψη η οποία, για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του Γ.Γ., για πρώτη φορά μετά από το 2017 έχουμε θετικές εξελίξεις. Βλέπετε την Ε.Ε. αποφασισμένη να παίξει ενεργό ρόλο μόλις στο πλαίσιο της διαδικασίας διαπραγματεύσεων πριν και μετά. Χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί και η Ε.Ε. βλέπει δύο πράγματα από δικής μας πλευράς: την αξιοπιστία μας, την πολιτική μας βούληση, αλλά και την ίδια στιγμή το ρόλο που διαδραματίζει ευρύτερα η Κυπριακή Δημοκρατία. Επαναλαμβάνω, ότι η επιστολή Φον ντερ Λάιεν και Κόστα στον Γκουτέρες για το Κυπριακό είναι σημείο αναφοράς στο Κυπριακό και τις διαπραγματεύσεις για επανέναρξη των συνομιλιών».

Είναι γνωστό ότι πριν από την Γενεύη ο Νίκος Χριστοδουλίδης, που πλέον χαρακτηρίζεται από επικοινωνιακή  ακράτεια, ανακοίνωσε ότι η Ε.Ε. θα εκπροσωπηθεί στην Άτυπη από τον Επίτροπο Rafaele Fitto, αντιπρόεδρο για θέματα συνοχής και μεταρρυθμίσεων. Σε αυτό αντέδρασε η Τουρκία,  οπόταν οι Βρυξέλλες έστειλαν στη Γενεύη μια δευτεροκλασάτη λειτουργό , σαν σε ταξίδι αναψυχής. Αυτό ανάγκασε τον Νίκο Χριστοδουλίδη να απαιτήσει την γνωστή επιστολή Φον ντερ Λάιεν και Κόστα για την οποία ουδεμία αναφορά έγινε στην Πενταμερή. Από την άλλη, επειδή τα αποτελέσματα της Πενταμερούς είναι φτωχά σε ότι αφορά την ουσία του Κυριακού, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ως άλλος Κάδμος σπέρνει τα δόντια του δράκου στο εσωτερικό ελπίζοντας ότι οι αυτόχθονες που θα βλαστήσουν σαν πολιτικοί του ακόλουθοι, θα πιστέψουν τα λεγόμενα του και θα ενισχύσουν τους ψηφοφόρους οπαδούς του.

Στην άλλη πλευρά, ο Ερσίν Τατάρ δήλωσε ότι η Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ προτάθηκε από τον ΓΓ του ΟΗΕ να συνεχίσει ως προσωπική απεσταλμένη του για να βοηθήσει στην υλοποίηση των συμφωνηθέντων σημείων συνεργασίας και να προετοιμάσει την επόμενη συνάντηση στο ίδιο σχήμα 5+1 στα τέλη Ιουλίου. Είπε ακόμα ότι για το θέμα έχει δοθεί η έγκριση της τ/κ πλευράς και ότι είναι «πολύ πιθανόν» να διοριστεί η κ. Ολγκίν. Μετά την επιστροφή του από τη Γενεύη ο Τατάρ, επανέλαβε την πάγια θέση του για «κυρίαρχη ισότητα και ισότιμη διεθνή εκπροσώπηση» των Τουρκοκυπρίων, προσθέτοντας ότι «δεν είναι πλέον εφικτό να επιτευχθεί ομοσπονδιακό μοντέλο λύσης στην Κύπρο. Αυτό το κεφάλαιο έχει κλείσει. Επί τέσσερα χρόνια επιμένουμε στην κυριαρχία μας, στην κυρίαρχη ισότητά μας και την ισότιμη διεθνή εκπροσώπηση, και δεν θα κάνουμε ούτε βήμα πίσω από αυτή τη θέση», είπε, προσθέτοντας ότι έχει την πλήρη υποστήριξη της Τουρκίας και του Υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο οποίος συμμετείχε στη συνάντηση.

Και τώρα τι; Θα περιμένουμε την ανακοίνωση για τον διορισμό της κ. Ολγκίν ως Απεσταλμένου του Γ.Γ. του ΟΗΕ; Κι όταν ανακοινωθεί και έρθει στην Κύπρο, πιθανότατα μετά το Πάσχα, θα επιβλέψει το άνοιγμα οδοφραγμάτων; Κι αν επαναληφθούν ας πούμε στα Κόκκινα, όσα έγιναν πέρσι στην Πύλα; Ή μήπως ο Ολγκίν θα πείσει τον Ερσίν Τατάρ να αλλάξει θέσεις; Εξάλλου τον Ιούλιο ο κ. Τατάρ θα είναι διαθέσιμος να πάει σε νέα Πενταμερή εν μέσω προεκλογικής; Εκτός κι αν ο Ταγίπ Ερντογάν κρίνει ότι είναι ακατάλληλος ο κ. Τατάρ να είναι ξανά ηγέτης της Τ/Κ κοινότητας, καθότι η Άγκυρα θέλει τώρα από την Ε.Ε., να γίνει ο Τουρκικός στρατός, η ευρωπαϊκή στρατιωτική δύναμη που θα προστατεύει -με το αζημίωτο- τις 28 χώρες της Ε.Ε.

Με αυτά τα δεδομένα το μόνο που μπορεί να σώσει την Κύπρο και είναι out of the box, είναι ο Στρατηγικός Διάλογος με τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο του οποίου η βάση Ανδρέας Παπανδρέου θα μετατραπεί σε αμερικάνικη αεροπορική βάση, το Μαρί σε ναυτική βάση με ανάμιξη της Γαλλίας, η Δεκέλεια σε Κέντρο Intelligence και το νησί ολόκληρο, στρατιωτικό κέντρο, από το οποίο οι δυτικές δυνάμεις με προεξάρχουσες τις Ηνωμένες Πολιτείες θα ελέγχουν την περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Έτσι το πότε θα φύγει ο στρατός κατοχής δεν θα είναι δική μας έγνοια αφού η ασφάλεια μας θα είναι υπόθεση των ΗΠΑ!     

paraschos.andreas@gmail.com