Η Γενεύη κράτησε ζωντανή την προοπτική επανέναρξης των διαδικασιών για ουσιαστικές συνομιλίες στο Κυπριακό. Αυτό είναι ουσιαστικά και το θετικό στοιχείο της άτυπης διευρυμένης συνόδου. Ασφαλώς δεν αποτελεί ουσιαστική πρόοδο στην προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού.
Δεν είναι καν ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Μπορούμε όμως να βλέπουμε το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο. Μετά από μια μακρά περίοδο αδιεξόδου και παντελής αδράνειας στο Κυπριακό καταγράφηκε μια προσπάθεια δημιουργίας προοπτικής, αφήνοντας να διαφανεί στον ορίζοντα μια χαραμάδα ελπίδας ότι μπορεί, μέσα από την πορεία της επόμενης μέρα της Γενεύης, να ανοίξει ξανά ο δρόμος για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις επίλυσης του Κυπριακού.
Από την προχθεσινή διευρυμένη σύνοδο, μπορούμε να κρατήσουμε τα εξής:
>> Το διορισμό απεσταλμένου για το Κυπριακό που αποτέλεσε και το πιο δύσκολο σημείο της εξίσωσης
>> τη διάνοιξη τεσσάρων σημείων διέλευσης και
>> την σύγκληση μιας νέας πολυμερούς διάσκεψης για το Κυπριακό τον ερχόμενο Ιούλιο.
Στην εξίσωση ασφαλώς μπαίνουν και τα διάφορα άλλα μέτρα συνεργασίας μεταξύ των δύο κοινοτήτων που έχουν αποφασιστεί, όπως η δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου στη νεκρή ζώνη, η συντήρηση νεκροταφείων στις δύο πλευρές αλλά και η δημιουργία επιτροπής νεολαίας.
Ο νέος απεσταλμένος για το Κυπριακό, όποιος/α και να είναι, σίγουρα θα έχει πολλή δουλειά να κάνει και ένα πολύ δύσκολο έργο. Το ζητούμενο είναι να υπάρχει θέληση και η υλοποίηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που αποφασιστήκαν στη Γενεύη είναι η δοκιμασία της θέλησης της κάθε πλευράς.
Το διάστημα μέχρι τον Ιούλιο που είναι η επόμενη διάσκεψη για το Κυπριακό είναι αρκετά μεγάλο. Αυτούς τους τέσσερις μήνες είναι που καλούνται τα μέλη να επιδείξουν την βούληση για να εφαρμοστούν οι αποφάσεις. Η διάνοιξη για παράδειγμα των τεσσάρων νέων οδοφραγμάτων δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Χρειάζεται αρκετός χρόνος προετοιμασίας και αρκετή προπαρασκευαστική δουλειά. Μπορεί όμως να υπάρξει αποτέλεσμα αν όντως οι δύο πλευρές έχουν την βούληση να το πράξουν. Το ίδιο ισχύει και για τα υπόλοιπα ΜΟΕ που αφορούν ουσιαστικά έργα συνεργασίας των δύο κοινοτήτων. Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας είναι που θα αξιολογηθεί στην πορεία και θα δώσει ώθηση στην προοπτική για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στην διάσκεψη του Ιούλη.
Ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες είναι προφανές ότι επεδίωξε να μην μπει στην ουσία του Κυπριακού και να μην αγγίξει τα καυτά ζητήματα. Έκρινε ενδεχομένως ότι, στην παρούσα φάση η όποια προσπάθεια συζήτησης της ουσίας θα οδηγούσε σε ένα νέο ναυάγιο. Μετά από οκτώ χρόνια αδράνειας εξάλλου, θα ήταν ουτοπικό να πιστεύει κάποιος ότι μπορούσε να ξεκλειδώσει η διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού από την μια στιγμή στην άλλη. Τη δεδομένη στιγμή ο Αντόνιο Γκουτέρες έκρινε ότι θα ήταν πιο σημαντικό να βρεθεί τρόπος να δημιουργηθεί μία κινητικότητα και να σταλεί το μήνυμα πώς υπάρχει προοπτική για τη συνέχεια. Υπό αυτή την άποψη, η διάσκεψη της Γενεύης μπορεί να αξιολογηθεί με θετικό πρόσημο.
Η επόμενη μέρα είναι αυτή που θα κρίνει εάν τελικά μπορεί να υπάρξει και συνέχεια επί της ουσίας. Προς το παρόν κρατάμε το γεγονός ότι μια προσπάθεια μετά από το ναυάγιο του Κραν Μοντανά το 2017, διαφαίνεται να δημιουργεί τις συνθήκες για να προκύψει μία νέα διαδικασία και δεν πέθανε εν τη γενέσει της. Ο δρόμος είναι μακρύς και πολύ δύσκολος και μέσα στο γενικότερο πλαίσιο των ευρύτερων γεωπολιτικών εξελίξεων γίνεται ακόμα δυσκολότερος. Η προσοχή μας είναι επικεντρωμένη στην εξεύρεση λύσης. Η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να συνεχιστεί και η κατοχή είναι μία διαρκής συνθήκη δημιουργίας νέων τετελεσμένων. Η ανατροπή των τετελεσμένων θα έρθει μέσα από τη λύση η οποία θα προκύψει μέσα από τις διαπραγματεύσεις.