Το κείμενο που ακολουθεί απευθύνεται σε ένα πολύ περιορισμένο κοινό. Δεν αφορά την ΕΤΥΦΑ και τον ΑΔΜΗΕ, ούτε τον GSI, ούτε τον Προμηθέα, ούτε το MedBlue. Αφορά θάλασσες πλατιές και ποσειδωνίες με κουρκούνες και σορκούς και θα συγκινήσει τους ολίγους εναπομείναντες παλαιούς, αρχαιομαθείς και γνωστικούς, πρεσβύωπες και αιθεροβάμονες, ψαράδες και γητευτές φιδιών, και λάτρεις λιβελούλων και κουρκουτάδων.

Μια παλαιά λέξη είδε και το φως της δημοσιότητας. Η λέξη προσαιγιάλωση (προς+αιγιαλός) είναι ναυτικός όρος και σημαίνει την ηθελημένη έξοδο και επικάθιση του πρωραίου τμήματος αποβατικού κυρίως πλοίου, σε αμμώδη κατά προτίμηση και ειδικών προδιαγραφών κλίσεως του βυθού ακτή, με σκοπό να αποβιβάσει στρατεύματα, οχήματα, άρματα μάχης κ.λπ. Την προσαιγιάλωση ακολουθεί πάντοτε η απογιάλωση, δηλ. η αποκόλληση του πλοίου από την ακτή και ο πλους του στην ανοικτή θάλασσα. 

Η λέξη προσαιγιάλωση βρέθηκε στο διάβα μου τούτες τις μέρες όταν διάβασα για ακόμη ένα καλώδιο, μπλε, που θα διασχίσει τις θάλασσες μας. Που μελλοντικά σίγουρα θα είναι… πλούσιες από πανάκριβα πλαστικά, πολύχρωμα καλώδια χιλιομέτρων πολλών… Ψάρια, όμως, θα έχουν;

Το κύριο σύνθετο τούτης της δυσανάγνωστης λέξης – ο αιγιαλός – μου προκάλεσε την περιέργεια και τον ατέρμονο θαυμασμό για την πανάρχαια γλώσσα μας. Τον ανιχνεύουμε στις πινακίδες της Γραμμικής Β, στην Ιλιάδα (4.422), αναφέρεται ως ο πολυθόρυβος γιαλός (αιγιαλώ πολυηχέι). Βρήκα το Αιγαίο και τους Αιγαιοπελαγίτες, το «εν αιγί αλός» (την ακροθαλασσιά, αλς είναι η θάλασσα), τις «αίγες», που είναι τα άγρια κύματα! Πώς λέμε φορές στα παιδάκια ότι η θάλασσα έχει προβατάκια όταν τη βλέπουμε φουσκωμένη! Και από εκεί ταξίδεψα στον Βόσπορο και στα αρχοντικά των Ρωμιών της Πόλης. Στα τουρκικά yalι είναι η ακτή, και τα πανέμορφα γιαλιά ήταν ξύλινες επαύλεις πάνω στον γιαλό.

Βέβαια, θα έχετε καταλάβει ότι άλλα θέλω να πω και ως παλαιά του τόπου βρήκα απάγκιο και καταφύγιο στην ιστορία και την ετυμολογία για να ξεχάσω τα λογής -λογής αναγκαία καλώδια και να επαναφέρω στη μνήμη μου την Αιγιαλούσα πολιτεία πρωτίστως, και το κάτω στο γιαλό, κάτω στο περιγιάλι, κόρην αγαπώ· ή ακόμη στο γιαλό γιαλό πηγαίναμε κι όλο για σένα λέγαμε! Ουδείς μπορεί να φρενάρει την ανάπτυξη, λένε οι σύγχρονοι, κανείς όμως δεν εκτίμησε το κόστος αυτής της ανάπτυξης στο σώμα και το αίμα του νησιού μας μελλοντικά. Πώς θα είναι η Κύπρος το έτος 2080 άραγε; Πώς θα φαίνεται το νησί από τους δορυφόρους; μια μάζα μπετόν και ακάθαρτες ή και νεκρές θάλασσες. Τι θα απομείνει στο νησί;

Κρατώ αυτό που έγραψε ο Σεφέρης στη δική του Ελένη: Έζησα τη ζωή μου ακούγοντας ονόματα πρωτάκουστα: καινούριους τόπους, καινούριες τρέλες των ανθρώπων ή των θεών·

Στο διά ταύτα. Αντιγράφω από τον ημερήσιο τύπο της Τετάρτης 12 Μαρτίου την είδηση ότι ακόμη ένα τεράστιο υποθαλάσσιο καλώδιο οπτικών ινών μήκους 521,020 χιλιομέτρων- το λεγόμενο MedBlue – θα τοποθετηθεί και αυτό στον δύστυχο και άμοιρο βυθό του νησιού, αυτή τη φορά για να έχουμε πιο γρήγορο ίντερνετ. Η Α’ φάση του έργου εγκρίθηκε το 2024. Η Β’ φάση του έργου είναι η εξής σύμφωνα με τη γνωμάτευση του Τμήματος Περιβάλλοντος: «το καλώδιο διέρχεται εντός της προστατευόμενης περιοχής ΕΖΔ και ΖΕΠ Ωκεανίς κατά 13,6 χλμ (ότι και αν αυτό σημαίνει για τους αυτόχθονες), απέχει περίπου 800 μ. από τα ανατολικά όρια της προστατευόμενης περιοχής ΕΖΔ Θαλάσσια περιοχή Μουλιά, και 500 μ. δυτικά των εκβολών των ποταμών Έζουσας, Ξερού και Διάριζου. Η περιοχή προσαιγιάλωσης βρίσκεται επίσης εντός διαδρόμου Μεταναστευτικών Πτηνών με αριθμό 19. Η διαδρομή του καλωδίου διέρχεται από δημόσια περιοχή κολύμβησης σε κρατική γη για να φτάσει σε ένα υπάρχον Beach Manhole – έτσι λέγεται η Γεροσκήπου, ο άλλοτε ιερός κήπος της Αφροδίτης- όπου το υποθαλάσσιο καλώδιο τερματίζεται πριν από τη σύνδεση με το χερσαίο δίκτυο».

Θα μου πείτε αναγκαίες και απαραίτητες επεμβάσεις για να γίνουμε ένα σύγχρονο κράτος με υποδομές για να μας επιλέγουν οι λογής- λογής επενδυτές και όχι μόνον. Διερωτώμαι συχνά τι άλλο μας περιμένει, τι βάσανα διάρκειας χωρίς εγγυημένα αποτελέσματα, τι επεμβάσεις σ’ αυτά που μας καθόρισαν, τι αλλοίωση και ανεπιστρεπτί καταστροφή του περιβάλλοντος χώρου! Τι άλλο θα δούμε, για πόσο καιρό η ανάπτυξη θα ποδοπατά ανερυθρίαστα και εν ονόματι του δημοσίου συμφέροντος ότι πιο ιερό έχουμε. Τι αυτοκινητόδρομοι ξεφυτρώνουν με κόστος 30 εκατομμυρίων για 30 χιλιόμετρα, τι λιβάδια ξεκληρίστηκαν για να μπουν τα φωτοβολταϊκά, τι δάση και τι παραλίες θυσιάστηκαν για πεντάστερα ξενοδοχεία, και προπαντός τι γίνεται και τι θα γίνει εκεί κάτω στον βυθό μας που τρυπούμε αδιάκοπα, μια για πετρέλαια, μια για φυσικό αέριο, τι καλώδια περνούν για να εξασφαλίσουμε την πολυπόθητη ταχύτητα στην τεχνολογία και τον  εγγυημένο φτηνό ηλεκτρισμό (το εγγυημένο και το φτηνό στα μελλοντικά και αβέβαια ζητούμενα). 

Τελικά με τη δική μας έγκριση και συγκατάθεση και με τη γενική απώλεια του μέτρου θα καταφέρουμε να διαλύσουμε ότι σημαντικό και ουσιώδες μας χαρακτηρίζει και μας περιβάλλει (γη και ύδωρ) για να αποκτήσουμε περισσότερα, να γίνουμε πλουσιότεροι και ελκυστικότεροι στις ξένες αγορές, στις ξένες επενδύσεις.

Ελεύθερα, 16.3.2025