Στις 12/2/2025 το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε το νομοσχέδιο «Ο περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού (Τροποποιητικός) Νόμος του 2025».
Μια από τις σημαντικότερες πρόνοιες του νομοσχεδίου (με το οποίο μεταφέρεται στην κυπριακή νομοθεσία νέα Οδηγία της ΕΕ) αφορά στον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ), ο οποίος, αν εγκριθεί το νομοσχέδιο ή όποτε εγκριθεί, θα αποκτήσει τη δυνατότητα, υπό προϋποθέσεις, να αναπτύσσει και να διαχειρίζεται μονάδες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας -στο δίκτυο ηλεκτρισμού, εκτός αγοράς- επιλύοντας ή περιορίζοντας τα προβλήματα ευστάθειας του ηλεκτρικού συστήματος αλλά και τις περικοπές από φωτοβολταϊκά, κυρίως τα οικιακά.
Το νομοσχέδιο κατατέθηκε στη Βουλή πριν από περίπου 15 μέρες και 3-4 μέρες μετά περιλήφθηκε εκτάκτως στην ημερήσια διάταξη της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας. Προφανώς γιατί αντιλήφθηκε η Επιτροπή (η γραμματεία ή και ο πρόεδρός της) πως το νομοσχέδιο επείγει. Αν θέλουμε πραγματικά να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα στο ηλεκτρικό δίκτυο.
Παρόλο όμως που ενσωματώθηκε άρον-άρον στην αμέσως επόμενη συνεδρία της Επιτροπής Ενέργειας, το νομοσχέδιο δεν συζητήθηκε. Συζητήθηκε μόνο το ευρύτερο θέμα της αποθήκευσης ηλεκτρισμού, με έμφαση στα αιτήματα ιδιωτών εμπορικών παραγωγών για κρατική χορηγία για την εγκατάσταση τέτοιων αποθηκευτικών χώρων.
Για το νομοσχέδιο, η σημασία του οποίου είναι εξόφθαλμα πολλαπλάσια από οποιοδήποτε ιδιωτικό αίτημα για εμπορική αξιοποίηση μπαταριών με κρατικό χρήμα, δεν ειπώθηκε τίποτε. Ως εάν να μην υπήρχε στην ατζέντα.
Προφανώς ευθύνεται πρωτίστως ο πρόεδρος της Επιτροπής, Κυριάκος Χατζηγιάννης, διότι δεν μπορεί να μας πείσει πως… ξεχάστηκε πάνω στη συζήτηση και δεν ζήτησε θέσεις επί του νομοσχεδίου από τους προσκεκλημένους.
Ευθύνονται όμως και άλλα μέλη της Επιτροπής, που δεν επισήμαναν την παραδοξότητα να εντάσσεται εκτάκτως ένα σημαντικό νομοσχέδιο στην ατζέντα της επιτροπής, αλλά να μην συζητείται καθόλου.
Στην αμέσως επόμενη συνεδρία της Επιτροπής Ενέργειας, προχθές Τρίτη, το νομοσχέδιο δεν ήταν καν πάνω στην ατζέντα. Συζητήθηκε ένα -μόνο- θέμα που αφορά διαφημίσεις τραπεζών. Κρίθηκε άραγε πιο σημαντικό αυτό το θέμα από την άρση -με άδεια της ΕΕ- της νομικής απαγόρευσης στον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς να διαχειρίζεται κεντρικό σύστημα αποθήκευσης στο δίκτυο, για να περιορίζει τις περικοπές από οικιακά ή και εμπορικά συστήματα φωτοβολταϊκών, χωρίς κινδύνους για την ισορροπία του ηλεκτρικού συστήματος;
Δεν ξέρουμε πότε λογαριάζει ο κ. Χατζηγιάννης να επαναφέρει το νομοσχέδιο για (πραγματική) συζήτηση και αν σκοπεύει να τρέξει τη διαδικασία για να ληφθεί το ταχύτερο δυνατό απόφαση από την Ολομέλεια.
Θέλουμε να πιστεύουμε πως ο ίδιος και κάποιοι συνάδελφοί του δεν θα μεταχειριστούν αυτό το νομοσχέδιο όπως έπραξαν με τα νομοσχέδια για τη θέσπιση του e-kalathi και του δικαιώματος επιβολής πλαφόν στην τιμή εμφιαλωμένου νερού. Θυμάστε πόσο κωλυσιέργησαν…
Έως χθες το απόγευμα δεν είχε δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα της Βουλής η ημερήσια διάταξη για τη συνεδρία της Επιτροπής Ενέργειας την προσεχή Τρίτη και δεν ξέρουμε αν θα συζητηθεί το νομοσχέδιο (που αφορά και άλλα σημαντικά θέματα ηλεκτρικής ενέργειας) ή αν θα προτιμηθούν θέματα που ενέγραψαν βουλευτές για συζήτηση, εν είδει δημοσιογραφικών συνεντεύξεων.
Ας έχουν υπόψη τα μέλη της επιτροπής πως χωρίς την έγκριση αυτού του νομοσχεδίου η ΡΑΕΚ δεν νομιμοποιείται να εγκρίνει τη διαχείριση κεντρικού συστήματος αποθήκευσης από τον Διαχειριστή Μεταφοράς. Και πως για να δοθεί έγκριση -μέσω παρέκκλισης- από την ΕΕ για αυτό το δικαίωμα του Διαχειριστή -που για πολλούς τεχνοκράτες της ενέργειας θα έπρεπε να είχε δοθεί πριν από χρόνια, αν βέβαια το ζητούσε η Κυπριακή Δημοκρατία- χρειάστηκαν πολλές παρεμβάσεις σε ανώτατο επίπεδο στις Βρυξέλλες από το Υπουργείο Ενέργειας και τον υπουργό Παπαναστασίου.
Είναι κρίμα και άδικο -και επικίνδυνο- για το ηλεκτρικό δίκτυο και τους καταναλωτές -και τους παραγωγούς από ΑΠΕ, μικρούς και μεγάλους- να περάσει ανεκμετάλλευτη αυτή η ευχέρεια που απέκτησαν οι αρμόδιες Αρχές, απλά για να συνεχίσουν κάποιοι να διεκδικούν χορηγίες για εγκατάσταση ιδιωτικής – εμπορικής αποθήκευσης, με υψηλές τιμές στην ανταγωνιστική αγορά, εκμεταλλευόμενοι και τις διαμαρτυρίες για τις περικοπές από οικιακά φωτοβολταϊκά.