Πάλι καλά που, αν σωστά έχουμε αντιληφθεί, έχει κοπάσει η πίεση που ασκούσαν η ελληνική Κυβέρνηση και ο ΑΔΜΗΕ στην κυπριακή πλευρά, προσπαθώντας να εκμαιεύσουν θετική απάντηση από το Υπουργικό Συμβούλιο για συμμετοχή της Δημοκρατίας στο μετοχικό κεφάλαιο του φορέα υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Θα ήταν πολύ αντιφατικό η ελληνική Κυβέρνηση να αδυνατεί να διαχειριστεί τους μήνες που φεύγουν χωρίς να εκδοθεί, εκ μέρους της, navtex για έρευνες στον βυθό διεθνών υδάτων, επειδή ανησυχεί για τις νομικές και πολιτικές παρενέργειες μιας αντίδρασης από την Τουρκία και από την άλλη να πιέζει την κυπριακή Κυβέρνηση να πάρει μια επενδυτική απόφαση δεκάδων ή εκατοντάδων εκατομμυρίων, με πολλά μεγάλα μέτωπα ανοικτά. Και κυρίως αυτό του γεωπολιτικού.
Πάλι καλά, επίσης, που βρέθηκαν οι Αμερικανοί σύμβουλοι του κράτους και έθεσαν ένα κατεβατό από επιφυλάξεις και παρατηρήσεις, υποχρεώνοντας την Κυβέρνηση να διεκδικήσει χρόνο για επαναξιολόγηση του ζητήματος και να ζητήσει νέες θέσεις από τον ΑΔΜΗΕ. Πήρε τις νέες θέσεις και τις νέες υποσχέσεις και τώρα αναμένουμε τι θα πουν επανερχόμενοι οι Αμερικανοί. Έως τότε, ίσως ξεκαθαρίσει τι θα γίνει με τις έρευνες στον βυθό, από την ιταλική εταιρεία που συνεργάζεται με τον ΑΔΜΗΕ και τη Nexans, την κατασκευάστρια του καλωδίου.
Χθες, η μία μετά την άλλη οι ενημερωτικές ιστοσελίδες στην Ελλάδα έγραφαν πως με οδηγίες του ελληνικού Υπουργείου Ενέργειας ο ΑΔΜΗΕ, ως σημερινός φορέας υλοποίησης, δεν πλήρωσε τη δόση που όφειλε να πληρώσει στη Nexans, στις 28 Φεβρουαρίου, ύψους 70 εκατ. όπως γράφτηκε. Και δεν την πλήρωσε, διότι, σύμφωνα με τα ελλαδικά ΜΜΕ, έχει πληρώσει έως τώρα 200 εκατ. (τα περισσότερα μάλλον μέσω της χορηγίας των 658 από την ΕΕ) χωρίς ούτε ο ΑΔΜΗΕ να είναι βέβαιος πως το έργο θα προχωρήσει επί της θαλάσσης. Για την ώρα προχωρεί, μας λένε, στο εργοστάσιο της Nexans στη Νορβηγία, αλλά αυτό δεν αρκεί σε καμία πλευρά. Το καλώδιο πρέπει κάποια στιγμή να βυθιστεί στη θάλασσα και για να γίνει αυτό θα πρέπει να επικαιροποιηθεί η παλιά μελέτη που έγινε στον βυθό μεταξύ Κρήτης και Κύπρου. Και με την Τουρκία να διεκδικεί να δίνει ή να μη δίνει άδειες στα ερευνητικά πλοία ή αύριο-μεθαύριο στο γιγαντιαίο Aurora της Nexans που θα «απλώσει» το καλώδιο, όλα μοιάζουν να κρέμμονται από μία κλωστή.
Οι ιστοσελίδες στην Ελλάδα έγραφαν χθες πως το προσωρινό πάγωμα πληρωμών προς τη Nexans έγινε σε συνεννόηση μαζί της. Η συνεννόηση προϋποθέτει και συμφωνία; Αποδέκτηκε η Nexans να μην πληρωθεί τα 70 εκατ. και να συνεχίσει να κατασκευάζει το καλώδιο; Το έκανε αυτό η εταιρεία που έως πριν μερικούς μήνες μάς έλεγαν από την Ελλάδα, επισήμως μάλιστα, ότι έτριζε τα δόντια και μάς προειδοποιούσε πως αν δεν άλλαζε το ρυθμιστικό πλαίσιο από τη ΡΑΕΚ θα σταματούσε τις εργασίες και θα έδινε προτεραιότητα σε παραγγελίες για άλλο μεγάλο έργο; Τώρα που δεν θα πληρώνεται από τον ΑΔΜΗΕ είναι όλα ok;
Μακάρι να είναι έτσι τα πράγματα. Πάντως, έως πρόσφατα, αυτό που ακούγαμε είναι πως ο ΑΔΜΗΕ δεν έδωσε στη Nexans ούτε εκείνο το πολυσυζητημένο Full Notice to Proceed, για το οποίο μάς φοβέριζε η γαλλική εταιρεία, καλοκαίρι του ’24, πως αν δεν το έπαιρνε από τον ΑΔΜΗΕ θα ανέστελλε τις εργασίες. Και για το πάρει, έπρεπε η ΡΑΕΚ και η Κυβέρνηση να κάνουν ό,τι είχε ζητήσει ο ελληνικός οργανισμός.
Τα βρήκαν εν τέλει οι Κυβερνήσεις, υπεγράφη πλαίσιο διακρατικής συμφωνίας, ενέκριναν στον ΑΔΜΗΕ ανάκτηση εκατοντάδων εκατομμυρίων η ΡΑΕΚ και η ΡΑΑΕΥ και τελικά απεδείχθη πως το άλογό μας σκόνταψε στην εκκίνηση.
Από κυπριακής πλευράς εξακολουθούν να λένε πως «το έργο δεν σταμάτησε, συνεχίζεται». Καμία ένστασις. Θυμάστε πως πριν μερικές εβδομάδες μάς έλεγαν από Ελλάδα και Κύπρο πως «μόλις φτιάξει ο καιρός θα επεκταθούν οι έρευνες στα διεθνή ύδατα;». Ακόμα περιμένουμε. Όχι για να φτιάξει ο καιρός αλλά για να τα βρουν… κάπως οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας.
Αυτό λένε όλοι πλέον: Για να προχωρήσει η διασύνδεση, θα πρέπει η Ελλάδα να δεχθεί οδυνηρές νομικο-πολιτικές συνέπειες -οδυνηρά τετελεσμένα που λέμε μια ζωή- στη θαλάσσια περιοχή που η Τουρκία εννοεί να αποκαλεί υφαλοκρηπίδα της. Και το ελληνικό ΥΠΕΞ δεν λέει το ναι, για την ώρα. Κι ενόσω περιμένουμε τις εξελίξεις, θέμα λήψης απόφασης από το Υπουργικό Συμβούλιο της Κύπρου μάλλον δεν τίθεται.