Μοιάζει ως εάν ο Τραμπ και η «συμμορία» του να μπήκαν στο τεράστιο θησαυροφυλάκιο όπου οι χώρες του πλανήτη φυλάνε τα λεφτά τους -πολλά ή λίγα- και χωρίς να δίνουν λογαριασμό, διακηρύττουν ότι από τούδε και στο εξής διαχειριζόμαστε αυτό τον πλούτο κατά το δοκούν και λογαριασμό σε κανένα δεν δίνουμε. Σε κάτι τέτοιο συνηγορεί η δήλωση Τραμπ ότι θα επιβάλει δασμούς 25% στην Ευρώπη. Ο οικονομικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου Κέβιν Χάσετ σε συνέντευξή του στο CNBC, την Τετάρτη, το επιβεβαίωσε λέγοντας μάλιστα ότι: «Το χρονοδιάγραμμα είναι ότι υπάρχει μια μελέτη που θα δημοσιευτεί την 1η Απριλίου και μετά ο πρόεδρος θα αποφασίσει τι θα πράξει σχετικά με τις δασμολογικές πολιτικές για όλες τις χώρες».

Ο Χάσετ διευκρίνισε πως «θα ασχοληθούμε με την επιβολή δασμών στο Μεξικό και τον Καναδά πιθανώς την ίδια στιγμή που θα ασχοληθούμε με τα υπόλοιπα». Κάτι που σε μας αυτή η νοοτροπία θυμίζει «το αποφασίζουμε και διατάζουμε», της επταετούς δικτατορίας στην Ελλάδα. Εκπρόσωπος της Κομισιόν ως εάν να μην αντιλαμβάνονται στις Βρυξέλλες ότι η λογική της «νέας εξουσίας» είναι αχαλίνωτη,  απάντησε ότι «η ΕΕ θα αντιδράσει σθεναρά και άμεσα ενάντια στους αδικαιολόγητους φραγμούς στο ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο, ακόμη και όταν οι δασμοί χρησιμοποιούνται για την αμφισβήτηση θεμιτών και αμερόληπτων πολιτικών. Η Ε.Ε. είναι η μεγαλύτερη ελεύθερη αγορά στον κόσμο. Και έχει ωφελήσει τις ΗΠΑ»…

Ο Βρετανικός Economist επιχειρεί σχετική ανάλυση στην οποία δίνει τον τίτλο: «Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ξεκινήσει έναν «μαφιόζικο» αγώνα για την παγκόσμια εξουσία», και επιχειρεί να εξηγήσει πώς διαμορφώνεται η νέα ιεραρχία των ισχυρών. Σημειώνει πως σε μια πρωτοφανή στιγμή στα Ηνωμένα Έθνη στην Νέα Υόρκη, έγινε φανερό ότι η διάλυση της παγκόσμιας τάξης που διαμορφώθηκε μετά το 1945 επιταχύνεται καθώς αυτή την εβδομάδα, οι Ηνωμένες Πολιτείες τάχθηκαν στο πλευρό της Ρωσίας και της Βόρειας Κορέας, απέναντι στην Ουκρανία και την Ευρώπη. Κάνοντας το σκηνικό πολύ πιο ανατριχιαστικό, ο Economist γράφει πως ο νέος πιθανός Καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, προειδοποιεί ότι μέχρι τον Ιούνιο το ΝΑΤΟ μπορεί να έχει καταρρεύσει. Λέει ακόμα ότι το  διεθνές σύστημα οδεύει προς μια εποχή όπου το «δίκαιο του ισχυρού» θα κυριαρχεί, επιτρέποντας στις μεγάλες δυνάμεις να επιβάλλονται και να εκφοβίζουν τις μικρές, όπως συμβαίνει δηλαδή και στον κόσμο της μαφίας. «Η ομάδα του Ντόναλντ Τραμπ υποστηρίζει ότι η νέα στρατηγική συναλλαγών που υιοθετεί, θα διασφαλίσει την ειρήνη και θα αξιοποιήσει την υπερδύναμη των ΗΠΑ προς όφελός τους, μετά από 80 χρόνια “εκμετάλλευσης”. Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση αναμένεται να καταστήσει τον κόσμο  πιο ασταθή και επικίνδυνο, ενώ η ίδια η Αμερική θα γίνει πιο αδύναμη και φτωχότερη», όπως υπογραμμίζει το βρετανικό μέσο.

Στο Διπλωματικό Γραφείο του Economist, εκτιμούν ότι η κυβέρνηση Τραμπ διακατέχεται από ένα μείγμα ιδεών και ισχυρών προσωπικοτήτων. Οι άνθρωποί της ωστόσο συμφωνούν βασικά ότι «ότι το μεταπολεμικό σύστημα είχε μετατρέψει τις ΗΠΑ σε «θύμα» άδικων εμπορικών συμφωνιών και πολέμων άλλων». Ο Τραμπ πιστεύει ότι μπορεί να προωθήσει τα αμερικανικά συμφέροντα μέσω διαρκών συναλλαγών, στις οποίες όλα είναι διαπραγματεύσιμα: εδάφη, τεχνολογία, φυσικοί πόροι και πολλά άλλα. «Όλη μου η ζωή είναι συμφωνίες» δήλωσε στις 24 Φεβρουαρίου μετά τη συνάντησή του με τον Εμανουέλ Μακρόν. Έμπιστοι του Τραμπ, όπως ο επιχειρηματίας Στιβ Γουίτκοφ, ταξιδεύουν σε πρωτεύουσες αναζητώντας συμφωνίες, συνδέοντας ζητήματα όπως η αναγνώριση του Ισραήλ από τη Σαουδική Αραβία με την αποκατάσταση των σχέσεων της Δύσης με τη Ρωσία.

Με τα ζοφερά χρώματα της εποχής αυτής, ο Economist ιχνογραφεί την ιεραρχία του πλανήτη όπως διαμορφώνεται σήμερα με τις ΗΠΑ στην κορυφή. Ακολουθούν κράτη με φυσικούς πόρους, στρατηγική επιρροή και ηγέτες που δεν περιορίζονται από δημοκρατικούς θεσμούς. Στην σημερινή ανατριχιαστική εικόνα της υφηλίου, βλέπουμε τον Βλαντίμιρ Πούτιν να επιδιώκει την αποκατάσταση της Ρωσίας ως αυτοκρατορικής δύναμης, τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν να θέλει να εκσυγχρονίσει τη Μέση Ανατολή και να αποτρέψει την απειλή του Ιράν, και τον Σι Τζινπίνγκ να στοχεύει σε έναν κόσμο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μιας πανίσχυρης Κίνας. Πάντως σε ενδεχόμενες σινο-αμερικανικές διαπραγματεύσεις, ο Σι Τζινπίνγκ θα μπορούσε να διεκδικήσει εδάφη, προσφέροντας οικονομικές παραχωρήσεις έναντι ανταλλαγμάτων για την Ταϊβάν, τη Νότια Σινική Θάλασσα ή τα Ιμαλάια.  

Όταν όμως τα σύνορα γίνονται διαπραγματεύσιμα, οι πόλεμοι δεν αργούν εκτιμά ο Economist σημειώνοντας ότι «ακόμη και κολοσσοί, όπως η Ινδία, μπορεί να αισθανθούν ανασφάλεια».

Σημείο καμπής στην πρώτη αυτή σημαντική αξιολόγηση για τον κόσμο που διαμορφώνεται υπό τον νέο Αμερικανό Πρόεδρο είναι ότι «ο Ντόναλντ Τράμπ, βλέπει την ισχύ ως κάτι προσωπικό, παρά ως θεσμική ιδιότητα των ΗΠΑ, καθιστώντας δύσκολο να πείσει τους ηγέτες ότι οι συμφωνίες του θα διαρκέσουν».

Ο κόσμος θα υποφέρει. Αυτό που δεν φαίνεται να καταλαβαίνει ο Τραμπ είναι ότι και η ίδια η Αμερική θα πληγεί.  Ο Τραμπ πιστεύει ότι η Αμερική μπορεί να εγκαταλείψει μερικώς ή πλήρως την Ευρώπη και ίσως και τους Ασιάτες συμμάχους της. Λέει ότι έχει έναν «όμορφο ωκεανό ως διαχωρισμό». Ωστόσο, οι πόλεμοι περιλαμβάνουν πλέον το διάστημα και τον κυβερνοχώρο, οπότε η φυσική απόσταση προσφέρει ακόμη λιγότερη προστασία από ό,τι το 1941, όταν η επίθεση της Ιαπωνίας στο Περλ Χάρμπορ έβαλε τέλος στον απομονωτισμό της Αμερικής.

Η βρετανική σχολή διπλωματίας φέρεται να εκτιμά ότι οι ΗΠΑ χρειάζονται τους συμμάχους τους καθώς οι πόλεμοι πλέον διεξάγονται στο διάστημα και στον κυβερνοχώρο, καθιστώντας άνευ σημασίας τη φυσική απόσταση. Μάλιστα αν ο Τραμπ επιμείνει σε αυτή την προσέγγιση, η διεθνής τάξη θα βυθιστεί σε μια νέα, χαοτική εποχή.

paraschos.andreas@gmail.com