Παρακολουθώντας, τις τελευταίες μέρες, τηλεοπτικές ή ραδιοφωνικές εμφανίσεις του προέδρου της ΑΗΚ, αντιλαμβάνεται κανείς ότι πλησιάζει η ώρα για λήψη και ανακοίνωση αποφάσεων από την Εταιρεία Υποδομών Φυσικού Αερίου – ΕΤΥΦΑ.
Ο Γεώργιος Πέτρου είπε μερικές φορές πως εξετάζεται το ενδεχόμενο να προχωρήσει με ταχείς διαδικασίες η προβλήτα στο Βασιλικό και να βγουν προσφορές για τα άλλα έργα στην ξηρά, μπας και υλοποιηθεί κάποια στιγμή -τέλη ’26 ή μέσα στο ’27- το τερματικό υποδοχής και επεξεργασίας υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Έχουμε ξαναγράψει ότι η διαδικασία της ΕΤΥΦΑ για επιλογή Project Manager, για την οριστική εκπαραθύρωση της Hill από τον θρόνο του Owner’s Engineer (έληξε το συμβόλαιο της, αλλά παρατάθηκε η προσφορά κάποιων υπηρεσιών εκ μέρους της) για το έργο του τερματικού, καθυστέρησε εκνευριστικά, ανκαι έχει βάση ο αντίλογος της ΕΤΥΦΑ πως η καθυστέρηση δεν ήταν αδικαιολόγητη. Όχι εντελώς αδικαιολόγητη, έστω. Τα γνωστά με τις διαδικασίες. Που δεν αλλάζουν όσα χρόνια κι αν περάσουν, παρότι δεν ακούσαμε και πολλούς να τις εκθειάζουν.
Δεν είναι όμως παρηγοριά για κανένα –ούτε για τους πολίτες που καταταλαιπωρούνται με τις υποσχέσεις για φθηνότερο ρεύμα μόλις μάς καταδεχθεί το φυσικό αέριο, ούτε για την ΑΗΚ που έχει ολοκαίνουρια μονάδα παραγωγής ρεύματος να κάθεται ανεκμετάλλευτη στο Βασιλικό, ούτε για την οικογένεια Χρυσοχών, που ξόδεψαν εκατοντάδες εκατομμύρια και δεν μπορούν να παράξουν και να πωλήσουν ρεύμα με φυσικό αέριο– η αιτιολόγηση της καθυστέρησης. Και αυτής που προκάλεσαν ΔΕΦΑ-ΕΤΥΦΑ με την εξ αρχής αδιανόητη αδυναμία τους να διαχειριστούν ένα τόσο σημαντικό για τον τόπο έργο και αυτής των Κινέζων αλλά και αυτής τώρα με την προσπάθεια να βρεθεί μια εταιρεία-συντονιστής, διεθνούς εμβέλειας, να βάλει μια τάξη στο χάος και να σπρώξει τα έργα μπροστά.
Εν πάση περιπτώσει, έγινε μαθαίνουμε κατορθωτό να κατατεθούν στην ΕΤΥΦΑ αυτές τις μέρες οι οικονομικές προτάσεις των τελικών υποψήφιων αναδόχων. Ελπίζουμε να μην χρειαστούν άλλοι 4-5 μήνες να αξιολογήσουμε τις προτάσεις.
Όμως, τι μπορεί να εννοεί ο πρόεδρος της ΑΗΚ (η οποία είναι μέτοχος με 30% στην ΕΤΥΦΑ) όταν δηλώνει ότι θα γίνει προσπάθεια να τρέξει η κατασκευή -αν μη τι άλλο- της προβλήτας του τερματικού αποϋγροποίησης LNG;
Προφανώς παραπέμπει σε μια διαδικασία εξπρές, με απευθείας ή κάτι σαν απευθείας ανάθεση των έργων για την προβλήτα στους υπεργολάβους που είχε αξιοποιήσει η κινεζική CPP στο Βασιλικό. Οι υπεργολάβοι αυτοί (η κυπριακή Multimarine και η ελληνική εταιρεία Spanopoulos) έχουν σε σημαντικό ποσοστό έτοιμο ή εύκολα διαθέσιμο τον πανάκριβο και δυσκίνητο εξοπλισμό για την ολοκλήρωση της προβλήτας, έχουν και πολλά από τα απαιτούμενα υλικά απλωμένα στο… πάρκινγκ της Αρχής Λιμένων στο Λιμάνι Λεμεσού, όπως και κάποιες ογκώδεις κατασκευές από μπετόν, που θα στηρίξουν την προβλήτα.
Αν τους επιλέξει, δηλαδή, η ΕΤΥΦΑ, με κάποιο τρόπο, δεν θα χαθεί πολύς χρόνος για την προσαρμογή τους στις απαιτήσεις του έργου. Σε αντίθεση με τον χρόνο που δικαιολογημένα θα χρειαστούν άλλοι προσφοροδότες, αν η διαδικασία εξελιχθεί σε ανοικτό διεθνή διαγωνισμό.
Η ορθή επιλογή μοιάζει να είναι μπροστά στα μάτια μας, αλλά παραμονεύουν κίνδυνοι που είναι δυνατό να προκαλέσουν νέες ανατροπές, νέες καθυστερήσεις, νέα διασπάθιση δημοσίου χρήματος.
Ελλείψει επίσημης ενημέρωσης, καταφεύγουμε σε εξ ακοής μαρτυρίες ότι έχει εξασφαλιστεί από την ΕΤΥΦΑ νομική γνωμάτευση από τους ακριβοπληρωμένους συμβούλους της ότι θα μπορούσε -βάσει του αρχικού συμβολαίου με τη CPP- να αναθέσει το έργο στους υπεργολάβους των Κινέζων, χωρίς προσφορές. Κάτι ανάλογο έγινε πριν 2-3 μήνες, λένε οι πληροφορίες, όταν ανατέθηκαν στη νορβηγική Wilhelmsen Ship Management (υπεργολάβος της κινεζικής εταιρείας) ευθύνες στη διαχείριση, συντήρηση, λειτουργία, πλεύση του πλοίου Προμηθέας, χωρίς προσφορές, αλλά με αξιοποίηση μιας πρόνοιας στο συμβόλαιο με τη CPP, που αφορούσε τους υπεργολάβους. Πώς αλλιώς θα απεγκλωβιζόταν ο Προμηθέας μας;
Είναι όμως ίδια περίπτωση η Wilhelmsen Ship Management και οι υπεργολάβοι της προβλήτας; Ποιος ξέρει…
Πρέπει όμως να ξέρει και αν δεν ξέρει να μάθει, η ΕΤΥΦΑ. Με σιδεροκέφαλες γνωματεύσεις. Και έχουμε και Γενικό Ελεγκτή και Γενικό Εισαγγελέα, υπενθυμίζουμε. Είναι ενήμεροι; Είναι σύμφωνοι;
Δεν αντέχουμε άλλο φιάσκο, ως Κύπριοι πολίτες και καταναλωτές. Βρείτε τον τρόπο να μην επαναληφθούν τα ασύγνωστα λάθη του παρελθόντος. Αποφασίστε κάτι που δεν θα καταρρεύσει στην πρώτη προσφυγή ή καταγγελία, με μια νόμιμη διαδικασία που θα επιλέξετε για να εξυπηρετηθεί το δημόσιο συμφέρον και μόνο. Ζητούμε πολλά;