Προκαταβολική τιμωρία για πιθανή παρανομία!
Οι αυταρχικές κυβερνήσεις αναγνωρίζονται από ένα αλάθητο χαρακτηριστικό: Στην προσπάθειά τους να ελέγξουν τις αντιδράσεις στις αποφάσεις τους, αντιμετωπίζουν τους διαδηλωτές ως εκ προοιμίου ύποπτους για αξιόποινες πράξεις. Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη δεν πρωτοτύπησε, λοιπόν, καταθέτοντας στη Βουλή νομοσχέδιο που απαγορεύει τις ειρηνικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας άνω των 20 ατόμων χωρίς άδεια, παίρνοντας έτσι το δικαίωμα να τις ενοχοποιεί αυθαιρέτως με τυπικές δικαιολογίες. Το είχε κάνει ήδη η κυβέρνηση Μητσοτάκη το 2022, με υπουργό τον πασοκογενή Μιχ. Χρυσοχοΐδη, και το νομοσχέδιο του Χριστοδουλίδη μοιάζει με copy-paste του μητσοτακικού κατασκευάσματος. «Δικαίωμα διαδήλωσης με την ευγενική άδεια της ΕΛ.ΑΣ.» έγραφαν τότε οι ελληνικές εφημερίδες. Εδώ, παραδόξως, δεν έχω δει ακόμα τις αντιδράσεις που περίμενα.
«Αν έπρεπε να υπάρχει ένας νόμος για τις διαδηλώσεις, θα έπρεπε […] να προστατεύει τον διαδηλωτή που διαδηλώνει ειρηνικά», είχε πει τότε στη Βουλή ο Γιώργος Παπανδρέου, διαφωνώντας (απροσδόκητα) όχι μόνο με την κυβέρνηση αλλά και με τη γραμμή του κόμματός του, διευκρινίζοντας ότι θα έπρεπε να υπάρχουν κανόνες αλλά όχι περιορισμοί. Δεν είναι εξωφρενικό να ζητάς γραπτώς άδεια από την κυβέρνηση, τουλάχιστον επτά μέρες πριν, για να σου επιτρέψει να διαμαρτυρηθείς για τις αποφάσεις της; Να αναφέρεις τον σκοπό (γιατί;), τον διοργανωτή (ώστε να τιμωρείται για ό,τι ενδεχομένως πάει λάθος), την ώρα έναρξης και λήξης και άλλα τέτοια;
Στο βιβλίο του Φίλιπ Κ. Ντικ «Minority Report» –και ομώνυμη ταινία του 2002 με τον Τομ Κρουζ– (από αυτό και η βινιέτα της παρούσας στήλης), σε μια φουτουριστική κοινωνία μια ομάδα προγνώστες στην υπηρεσία της Αστυνομίας προβλέπουν ποιος και πότε θα κάνει κάποιο έγκλημα και συλλαμβάνεται προληπτικά. Κάποια στιγμή, ωστόσο, οι προγνώστες κάνουν λάθος σε μια περίπτωση, πλην ενός που μειοψηφεί… Δείτε τώρα ένα απόσπασμα του νομοσχεδίου: «Όπου υπάρχει εύλογη υποψία ότι συγκέντρωση ή παρέλαση πρόκειται να καταστεί μη ειρηνική ή ότι έχει διαπραχθεί ή πρόκειται να διαπραχθεί οποιοδήποτε αδίκημα στην περιοχή της συγκέντρωσης ή παρέλασης, η Αστυνομία δύναται να διατάξει οποιοδήποτε πρόσωπο βρίσκεται στην περιοχή της συγκέντρωσης ή παρέλασης όπως αφαιρέσει ή απομακρύνει οποιοδήποτε αντικείμενο, ή προϊόν, ή τέχνασμα αποκρύπτει ή καλύπτει την ταυτότητα ή αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά του προσώπου αυτού με τρόπο που να μην μπορεί να αναγνωριστεί». Επίσης, «συγκέντρωση ή παρέλαση που βρίσκεται σε εξέλιξη δύναται να διαλυθεί κατόπιν απόφασης του Αρχηγού της Αστυνομίας» άμα παραβαίνει τους (αυθαίρετους) περιορισμούς.
Όπως δεν έλυσε κανένα πρόβλημα το ελληνικό νομοσχέδιο εδώ και επτά χρόνια, ούτε η κυπριακή εκδοχή του θα λύσει οτιδήποτε. Αντιθέτως, περιορίζει την ελευθερία της έκφρασης του πολίτη, η οποία ήδη καταπατείται βάναυσα: Στην υπόθεση με το πανό των Οζ Καραχάν και Γιώργου Τάττη κατά την παρέλαση του Οκτωβρίου, τις συλλήψεις διαδηλωτών μετά το τέλος της διαμαρτυρίας για τον φόνο του Πακιστανού μετανάστη από αστυνομικούς, για την οποία κατηγορήθηκαν «αναδρομικώς» και άλλοι (προφανώς αναγνωρίστηκαν από τον… Big Brother), τη δίκη των 11 που συνεχίζεται από το 2022, οι οποίοι συνελήφθησαν στα επεισόδια κατά των περιοριστικών μέτρων και σύρθηκαν στο δικαστήριο αντί των αστυνομικών (η Αναστασία Δημητριάδου έχει μόνιμη βλάβη στο μάτι από το κανονάκι νερού του «Αίαντα»)… Και όλα αυτά πριν να υπάρξει καν ο νόμος που ετοιμάζεται τώρα.
Η κυβέρνηση συνεχίζει να κλείνει το μάτι στην ακροδεξιά. Ωστόσο, αν και υπάρχουν πολλοί που διαφωνούν θεωρώντας τέτοιες πρακτικές ανησυχητικά αυταρχικές, δεν συνασπίζονται σε μια ενιαία «δύναμη κρούσης». Παραμένουν μεμονωμένες φωνές ή σε μικρές «περιθωριακές» ομάδες, με περιορισμένη δυνατότητα να ακουστούν και να πιέσουν. Η εξουσία, όπως και να ’χει, φροντίζει να τους λοιδωρεί ως ομάδες ή άτομα που αντιστρατεύονται τη νόμιμη τάξη, εξισώνοντάς τους με τους χούλιγκαν (στην άκρη του μυαλού μου κρατώ την πιθανότητα να μην αντιμετωπίζει αποτελεσματικά αυτούς τους τελευταίους, ώστε να τους προτάσσει ως πρόσχημα για τις αντιδημοκρατικές της ενέργειες). Το ίδιο έκανε, άλλωστε, και η χούντα στην Ελλάδα, όταν ο Παπαδόπουλος απαγόρευε «τας συγκεντρώσεις άνω των πέντε ατόμων» –ο… large Χριστοδουλίδης επιτρέπει 20. Το ξαναλέω: Η «φάρσα» επαναλαμβάνεται ως Ιστορία.
chrarv@philelefheros.com
MINORITY REPORT, 23.02.2025
