Οι σεισμοί στη Σαντορίνη, η τρομολαγνεία και οι ψεκασμένοι.
Οι αλλεπάλληλοι σεισμοί που ταρακουνούν τις τελευταίες μέρες τις Κυκλάδες, θυμίζουν σε όσους τους βιώνουν πόσο ανίσχυροι είμαστε απέναντι στα φυσικά φαινόμενα. Ο κυριότερος λόγος είναι ότι κανείς δεν μπορεί να τους διαβεβαιώσει για το τι θα επακολουθήσει, όπως το μέγεθος του κινδύνου, τις πιθανότητες να συμβεί κάτι καταστροφικό και το πότε. Λίγο-πολύ έτσι έχουμε νιώσει όλοι όσοι έχουμε βρεθεί, στην Ελλάδα και στην Κύπρο, να κουνιόμαστε μαζί με το κτήριο στο οποίο βρισκόμαστε, εφόσον η περιοχή μας είναι σεισμογενής. Αυτό που ζουν στη Σαντορίνη, βέβαια, είναι πρωτόγνωρο: Η γη να τραντάζεται κάθε λίγα λεπτά, να κοιμάσαι (σχήμα λόγου, όσο δεν κουνιέσαι ή δεν χτυπά συναγερμός από το 112 στο κινητό) με τα ρούχα σε ακάλυπτους ή ελαφρά καλυμμένους χώρους, στο αυτοκίνητο είδη πρώτης ανάγκης και έτοιμο για φευγιό σε ενδεχόμενο τσουνάμι… κυρίως όμως να μην ξέρεις πόσο θα διαρκέσει όλο αυτό και πώς θα καταλήξει.
Την ίδια ώρα, και ενώ προσπαθείς απεγνωσμένα να ενημερωθείς, ακούς από τα κανάλια το μακρύ και το κοντό του καθενός, επιστήμονα ή τσαρλατάνου, με χειρότερους από όλους τους ανεύθυνους δημοσιογράφους που παίζουν με την αγωνία σου, μεγαλοποιώντας την ανοησία ή ερμηνεύοντας κατά το δοκούν αυτά που λένε οι ειδικοί. Οι προβλέψεις από κάθε πικραμένο πάνε κι έρχονται, παρά το ότι, αν ακούσει κανείς προσεκτικά τις δηλώσεις των επιστημόνων (μοιάζουν σαν άτυπος διαγωνισμός αυθεντίας), κανείς δεν είπε ποτέ ότι ξέρει τι θα συμβεί και πότε. Οι κυβερνητικοί, όπως πάντα, προσπαθούν να υποβαθμίσουν την κατάσταση (κρατώντας και μια πισινή για κάθε ενδεχόμενο, προτάσσοντας τα προληπτικά μέτρα).
Ευτυχώς που υπάρχει και το Facebook: «Στη Σαντορίνη εξελίσσεται στρατιωτική επιχείρηση καταστροφής υπόγειας βάσης πιθανών εξωγήινων οντοτήτων. Ο Θεός να βάλει το χέρι του!» γράφει κάποιος. Και του απαντούν: «Πάντα μέσα στην αλήθεια… ευχαριστούμε», «Μα και βέβαια τώρα εξηγείτε, μάλιστα», «Ευχαριστούμε Γιάννη ο Θεός να βοηθηση» – αλλά και κάποιος άλλος: «Νέα σοδειά καπνίζεις;;;;». Κάποιος άλλος γράφει: «Η Σαντορίνη βρίσκεται ακριβώς πάνω στη διαδρομή του τούνελ μεταξύ Ρώμης και Ισραήλ. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτοί οι σεισμοί προκαλούνται στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του πολέμου των μέσων ενημέρωσης στη Γάζα. Καλό θα είναι να σταματήσει η τρομολαγνεία σχετικά με τους σεισμούς και να δώσετε βάση στην αλήθεια!». Αχ αυτή η αλήθεια…
Στη Σαντορίνη δεν ξέρουν ποιον και τι να πιστέψουν. Η μεγάλη κόρη μου, που ζει στο νησί με τον σύζυγο και τα δυο παιδιά τους, μου είπε ότι εμπιστεύεται την καθηγήτρια Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Εύη Νομικού. Σαντορινιά η ίδια, μελετά τα ηφαίστεια και τα υποθαλάσσια ρήγματα της περιοχής για πολλά χρόνια. Παρακολούθησα ένα βίντεο στο οποίο εξηγεί με σαφήνεια τι γνωρίζουν οι επιστήμονες: Το τι συμβαίνει και γιατί. Ήταν επίσης σαφέστατη στο τι δεν γνωρίζουν: Το πώς ακριβώς θα εξελιχτεί. Συνιστά ψυχραιμία (μια κουβέντα είναι…) και να τηρούνται τα μέτρα προστασίας. Προς το παρόν, όσοι φεύγουν από το νησί το κάνουν κυρίως για ψυχολογικούς λόγους.
Ο δήμαρχος και άλλοι προσπαθούν να υποβαθμίσουν τους κινδύνους επειδή ανησυχούν ότι με την κινδυνολογία υποβαθμίζεται το τουριστικό προϊόν του τόπου – όπου να ’ναι αρχίζει η νέα σεζόν. Κάποιοι άλλοι, όπως ο παλαίμαχος ψαράς Κυριάκος Πρέκας, λένε ότι η Σαντορίνη δεν έχει κανονικό λιμάνι (ο όρμος του Αθηνιού που χρησιμοποιείται ως τέτοιο είναι ευάλωτος σε κατολισθήσεις) επειδή υπάρχουν συμφέροντα που δεν το θέλουν, ενώ κάτι «προβλήτες διαφυγής» που ετοιμάζουν αλλού είναι ακατάλληλες και εκτεθειμένες σε τσουνάμι. Σε ενδεχόμενη ανάγκη εκκένωσης του νησιού, δηλαδή, δεν υπάρχει ασφαλής και αξιόπιστος τρόπος να γίνει αυτό αποτελεσματικά και γρήγορα.
Το μέλλον μπορεί να είναι άδηλο, ωστόσο υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν, όπως και κάποια συμφέροντα που τα εμποδίζουν. Δυστυχώς, οι άνθρωποι έχουν έναν ακόμα λόγο να ανησυχούν: Τη διαχρονική κρατική (αν)επάρκεια.
chrarv@philelefheros.com
MINORITY REPORT, 09.02.2025
